Τι προαλείφεται να βγάλει η σημερινή κρίσιμη κάλπη στη Γαλλία; Τι θα ψηφίσει ο ψηφοφόρος του Μακρόν, όταν βρεθεί ενώπιον του διλήμματος ακροδεξιά (Εθνική Συσπείρωση) ή αριστερά (Ανυπότακτη Γαλλία); Τι θα συμβεί στο σενάριο της «συγκατοίκησης»;
Ο ομότιμος καθηγητής και ερευνητής φιλοσοφίας στο Πανεπιστήμιο του Πουατιέ, Ζαν-Κλωντ Μπουρντέν, θεωρεί ότι «οι ερμηνείες των αποτελεσμάτων των ευρωεκλογών και του α’ γύρου των βουλευτικών εκλογών υπογραμμίζουν το βάθος και το εύρος της κοινωνικής βάσης της Εθνικής Συσπείρωσης. Τα αίτια εξακολουθούν να είναι ενεργά και να είναι ανάμεσά μας».
Μια ημέρα πριν την κάλπη, ένα κρίσιμο ερώτημα είναι τι θα ψηφίσουν τελικά οι ψηφοφόροι του συνασπισμού του Μακρόν στις εκλογικές περιφέρειες όπου θα έχουν να επιλέξουν μεταξύ ενός ακροδεξιού και ενός αριστερού υποψηφίου;
Υπάρχει ο φόβος ότι πολλοί ψηφοφόροι του μπλοκ του Μακρόν θα ψηφίσουν υπέρ της Εθνικής Συσπείρωσης ή θα απέχουν.
Πού οφείλεται αυτό;
Στη σκληρή εκστρατεία των υπουργών του Μακρόν στον α’ γύρο κατά της αριστερής συμμαχίας Νέο Λαϊκό Μέτωπο (NFP) και στις δηλώσεις του ίδιου του Μακρόν που κατηγορούν, για παράδειγμα, το πρόγραμμα της Αριστεράς ως «μεταναστευτικό» – λέξη που προήλθε από την ακροδεξιά και είναι διφορούμενη. Επίσης, στις αμφίσημες δηλώσεις του πρωθυπουργού, Γκαμπριέλ Ατάλ, μετά τις αποχωρήσεις υποψηφίων των μακρονιστών. Ο Μακρόν πρωτίστως συνέβαλε στη σημερινή σύγχυση, καθιερώνοντας την εξίσωση «των άκρων», της Μαρίν Λεπέν και της Ανυπότακτης Γαλλίας (σ.σ. του πιο αριστερού από τα κόμματα του Νέου Λαϊκού Μετώπου). Ως εκ τούτου, ο β’ γύρος φαίνεται αβέβαιος ως προς την έκβασή του. Η πολύ ισχυρή άνοδος της ακροδεξιάς ψήφου είναι μια τάση που θα συνεχιστεί.
Μπορεί μια αυξημένη συμμετοχή στον β’ γύρο να αλλάξει τους συσχετισμούς στη νέα Εθνοσυνέλευση;
Εάν όσοι απείχαν στον α’ γύρο προσέλθουν αύριο για να ψηφίσουν αριστερούς υποψηφίους ή μακρονιστές, υπάρχει πιθανότητα να αποτραπεί η πρωτιά της Εθνικής Συσπείρωσης. Προσωπικά, φοβάμαι ότι η μελλοντική κυβέρνηση θα είναι της ακροδεξιάς.
Το σενάριο της συγκατοίκησης (δηλ. πρόεδρος και πρωθυπουργός από διαφορετικά κόμματα) είναι τόσο δυσοίωνο;
Η Γαλλία έχει ξαναβιώσει περιόδους πολιτικής συγκατοίκησης. Παρά τις αρχικές ανησυχίες, ήταν ειρηνικές και πολιτισμένες. Ωστόσο, αν γίνει πρωθυπουργός ο ακροδεξιός Ζορντάν Μπαρντελά, ελπίζω ότι η Γαλλία να αντιδράσει συλλογικά στο τραύμα της κατάληψης της εξουσίας από ένα ακραία εθνικιστικό, αυταρχικό, ξενοφοβικό, ανελεύθερο και αντιπεριβαλλοντικό κόμμα. Ελπίζω ότι η δημοκρατική γαλλική κοινωνία θα δεσμευτεί ότι δεν θα παραιτηθεί λόγω της ήττας και θα προβληματιστεί συλλογικά, με ή χωρίς τα κόμματα, για την αντίσταση που θα οργανώσει.
Τι εννοείτε;
Θα πρέπει να παρακολουθούμε στενά τις αποφάσεις που θα λαμβάνει ο ακροδεξιός πρωθυπουργός και να ασκούμε πίεση στον πρόεδρο να χρησιμοποιήσει το δικαίωμά του σε βέτο, παροτρύνοντας την αντιπολίτευση να παραπέμπει το εκάστοτε επίμαχο ζήτημα που θα προκύπτει στο Συνταγματικό Συμβούλιο για να ανατρέψει τα μέτρα που εισάγουν, για παράδειγμα, διακρίσεις εις βάρος όσων έχουν διπλή υπηκοότητα τα οποία έχουν ήδη ανακοινωθεί από την Εθνική Συσπείρωση.
Αυτό το μέτρο στοχεύει τους γαλλομαροκινούς και γαλλοαλγερινούς συμπολίτες σας;
Ακριβώς. Και ευθυγραμμίζεται με την ρατσιστική, αντιαραβική και αντιμουσουλμανική (συχνά υποτιθέμενη θρησκευτική) εμμονή της ακροδεξιάς.
Γιατί ο Μακρόν αποδοκιμάστηκε με τόσο ηχηρό τρόπο;
Η καταλυτική νικητήριος κίνηση του Μακρόν ήταν ότι παρουσίασε εαυτόν σαν κάποιον που δεν ανήκε στο «παλαιό» πολιτικό σύστημα, ακόμη και αν ήταν προϊόν αυτού. Ο Μακρόν εφάρμοσε μια νεοφιλελεύθερη πολιτική, η οποία στη Γαλλία σημαίνει καταστροφή των κοινωνικών επιτευγμάτων της μεταπολεμικής περιόδου. Έτσι, επί των ημερών του Μακρόν, οι δημόσιες υπηρεσίες -υγεία, παιδεία, στέγαση- έχουν πληγεί σκληρά. Η υποβάθμιση της ποιότητάς τους έχει προκαλέσει ζημιά στους ανθρώπους που στηρίζονταν σε αυτές. Συγχρόνως, οι νόμοι που πέρασε καταργούν την εργατική νομοθεσία, παρέχοντας φορολογικές ελαφρύνσεις στους πλούσιους και καθιστώντας τον «πρόεδρο των πλουσίων». Πραγματοποίησε μια σειρά από μεταρρυθμίσεις χωρίς να συμβουλευτεί τα συνδικάτα των εργαζομένων και καταστέλλοντας βάναυσα τις διαδηλώσεις. Σε αυτά, προσθέστε το κίνημα των «κίτρινων γιλέκων», τις τεράστιες διαδηλώσεις κατά της συνταξιοδοτικής μεταρρύθμισης και την δίωξη περιβαλλοντικών οργανώσεων που χαρακτηρίστηκαν «οικο-τρομοκράτες». Έκανε και κάτι ακόμη η διακυβέρνηση Μακρόν: ενίσχυσε την κεντρική κυβέρνηση εις βάρος των προσπαθειών για αποκέντρωση, αποκόπηκε από τις εκλεγμένες εξουσίες στις περιφέρειες. Η πλειονότητα των Γάλλων ήταν επομένως απογοητευμένη από τον πρόεδρο ο οποίος αποκόπηκε από όλο και περισσότερα τμήματα του πληθυσμού, που αισθάνονται περιφρονημένα και ότι η φωνή τους δεν ακούγεται.