Σάλο έχει προκαλέσει στην Κύπρο το δημοσίευμα που κάνει λόγο για ενδεχόμενη υποκλοπή, από πλευράς Τουρκίας, στοιχείων για το τεμάχιο «8» της κυπριακής ΑΟΖ, εντός του οποίου βρίσκεται από το Σάββατο το τουρκικό γεωτρύπανο Γιαβούζ και προετοιμάζεται να ξεκινήσει έρευνες.

Σύμφωνα με όσα έχουν γίνει γνωστά, στο σημείο όπου προετοιμάζει την παράνομη γεώτρηση το Γιαβούζ, είχε προγραμματίσει το 2017 γεώτρηση η ιταλική ΕΝΙ, η οποία εξασφάλισε τα δικαιώματα ερευνών από την Κυπριακή Δημοκρατία.

Η είδηση επιβεβαιώθηκε σήμερα, Τετάρτη, και από τον κυβερνητικό εκπρόσωπο, Κυριάκο Κούσιο, ο οποίος δήλωσε πως υπάρχουν πληροφορίες που δείχνουν ότι οι Τούρκοι με κάποιον τρόπο έχουν πληροφόρηση για τις μελέτες.

Παράλληλα ο ίδιος έσπευσε να διευκρινίσει ότι δεν θα υπάρχει ούτε υπόνοια ούτε ανησυχία ότι ΕΝΙ και TOTAL έδωσαν τα στοιχεία στους Τούρκους.

Από την πλευρά του ο κύπριος υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Χριστοδουλίδης, δήλωσε ότι δεν μπορεί να επιβεβαιώσει ότι τα στοιχεία που αξιοποιεί η Τουρκία για την εξαγγελθείσα γεώτρηση στο θαλασσοτεμάχιο 8 της Κυπριακής ΑΟΖ είναι προϊόν υποκλοπής.

Η παραπάνω δήλωση του κ. Χριστοδουλίδη προκάλεσε πολλά ερωτηματικά.

Τα δημοσιοποιημένα στοιχεία

Όπως αποκαλύπτουν τα κυπριακά ΜΜΕ η περιβαλλοντική μελέτη για γεωτρητικό στόχο της ΕΝΙ στο τεμάχιο «8» της Κυπριακής ΑΟΖ είχε δημοσιοποιηθεί από το Τμήμα Περιβάλλοντος της Κυπριακής Δημοκρατίας από τον Αύγουστο του 2017.

Πρόκειται για μία λεπτομερέστατη περιβαλλοντική μελέτη, εκατοντάδων σελίδων, με εκτενή και λεπτομερή στοιχεία για εκείνη τη γεώτρηση (που δεν πραγματοποιήθηκε ποτέ), μέρος των οποίων αναδημοσιεύτηκαν στον κυπριακό και ελληνικό Τύπο. Το σημείο που επέλεξε η Τουρκία για την παράνομη γεώτρηση του Γιαβούζ στο τεμάχιο 8 είναι σχεδόν το ίδιο με το σημείο που είχε επιλέξει το 2017 η ΕΝΙ για τη δική της γεώτρηση.

Έτσι, γίνεται σαφές ότι κατά πάσα πιθανότητα δεν πρόκειται περί υποκλοπής στοιχείων, αλλά περισσότερο από… ευγενική παραχώρηση της Λευκωσίας στην Άγκυρα και σε όποιον άλλον ενδιαφερόμενο.

Παρ’όλα αυτά, όπως αναφέρει το δημοσίευμα του «Φιλελεύθερου» της Κύπρου φαίνεται πως τα δεδομένα που έχει συλλέξει η Τουρκία, δεν είναι πλήρη και δεν ακολούθησαν τις εξελίξεις μετά το 2017.

Ο χάρτης μάλιστα που δημοσιεύει η ιστοσελίδα, που είχε ως πελάτη την ΕΝΙ αναγράφει ημερομηνία Ιούλιο 2017.

Ενώ, όπως αναφέρει το sigmalive.gr, τα καινούργια σεισμικά έχουν ασφαλώς ρήτρα αποκλειστικότητας και δεν είναι δυνατό να τα έχουν στην κατοχή τους οι Τούρκοι.

Επιπλέον, σημειώνεται ότι παλαιότερα έχουν δημοσιευτεί και χάρτες από εταιρείες όπως η Spectrum με συγκεκριμένα κοιτάσματα στην ΑΟΖ.

Σε κάθε περίπτωση, σύμφωνα με το sigmalive.gr, στο συγκεκριμένο θαλασσοτεμάχιο φαίνεται να υπάρχουν 3 στόχοι οι οποίοι ωστόσο είναι μικροί σε μέγεθος χωρίς αυτό να σημαίνει πως οποιαδήποτε προσπάθεια εκμετάλλευσής τους από την Άγκυρα δεν αποτελεί κατάφορη παραβίαση των δικαιωμάτων στης Κυπριακής Δημοκρατίας σε ΑΟΖ/υφαλοκρηπίδα.

Το τεμάχιο 8 της ΑΟΖ εμπίπτει μέσα στις διεκδικήσεις του Άγκυρας-ψευδοκράτους αφού στην περιοχή αδειοδοτήθηκαν από το κατοχικό καθεστώς τεμάχια στην τουρκική κρατική εταιρεία πετρελαίου TPAO.

Ερωτηματικά για την ENI

Μια άλλη παράμετρος του όλου ζητήματος έχει να κάνει με τον ρόλο την ιταλικής ΕΝΙ αλλά και την ίδιας της Ιταλία στην περιοχή.

Τις τελευταίες μέρες οι Τούρκοι μέσα από παραπλανητικά δημοσιεύματα επιχειρούν να εμφανίσουν την Ιταλία ως αντίθετη στον αγωγό East Med, κάτι το οποίο διαψεύστηκε επίσημα. Επιπλέον το ιταλικό ΥΠΕΞ χαρακτήρισε αβάσιμες τις φήμες ότι η Ιταλία δήθεν διαπραγματεύεται με την Τουρκία για την εκμετάλλευση πετρελαϊκών πόρων στα ανοικτά της Λιβύης,

Αυτό ωστόσο που παραμένει να διερευνηθεί είναι η επιρροή που έχει η Άγκυρα στην ιταλική εταιρεία ΕΝΙ της οποίας μάλιστα τα τουρκικά πλοία εμπόδισαν και γεώτρηση από το SAIPEM 12.000 στο οικόπεδο 3 της Κυπριακής ΑΟΖ.

Υπενθυμίζεται επίσης, ότι τον Φεβρουάριο του 2018 ο εκλεκτός της Άγκυρας στο ψευδοκράτος, Κουντρέτ Οζερσάι, πραγματοποίησε μυστικές επαφές με τον αντιπρόεδρο της ΕΝΙ, Lapo Pistelli. Το δημοσίευμα τou DHA (Dogan) έγραφε τότε πως ο Αντιπρόεδροε της ENI διαβεβαίωσε τον Τ/κ πολιτικό ότι «χωρίς να βρεθεί διπλωματική λύση στο νησί δεν θα γίνει βήμα στην Κυπριακή ΑΟΖ». Ένα χρόνο αργότερα τον Οκτώβριο του 2019 ο επικεφαλής του ιταλικού ενεργειακού κολοσσού της ΕΝΙ Κλάουντιο Ντεσκάλτσι, δήλωσε πως δεν θέλει «έναν πόλεμο γύρω από γεωτρήσεις» και προειδοποίησε πως αν κάποιος εμφανιστεί με πολεμικά πλοία, δεν θα γίνουν γεωτρήσεις.

Η Κυβέρνηση ξεκαθαρίζει πως σε καμία περίπτωση η ΕΝΙ δεν έδωσε γεωλογικά δεδομένα προς την Τουρκία ωστόσο μια ξεκάθαρη ανακοίνωση από την ίδια την ΕΝΙ θα έθετε τέρμα στους όποιους ψιθύρους και fake news διασπείρουν οι Τούρκοι.

«Θωράκιση» κρατικών δεδομένων

Τέλος μια σημαντική διάσταση έχει να κάνει με την θωράκιση και προστασία κρατικών δεδομένων και πληροφοριών από τυχών κακόβουλες προσπάθειες κυβερνοεπιθέσεων.

Πριν από λίγες μέρες οι τούρκοι χάκερς χάκαραν την ιστοσελίδα της ΕΥΠ. Το 2017 είδε το φως υπόθεση υποκλοπής δεδομένων εκατοντάδων email από το προσωπικό ταχυδρομείο της Εισαγγελέως Ελένης Λοιζίδου. To 2015 επιτήδειοι κατάφεραν να ελέγξουν τον λογαριασμό του Προέδρου της Δημοκρατίας στο Facebook.

«Στο τεμάχιο 8 το Γιαβούζ»

Υπενθυμίζεται πως το Σάββατο σε μια ακόμα προκλητική κίνηση της Τουρκίας, το ΥΠΕΞ της χώρας ανακοίνωσε πως το γεωτρύπανο Γιαβούζ, μεταφέρθηκε, για πρώτη φορά, σε περιοχή της Νότιας ΑΟΖ της Κυπριακής Δημοκρατίας και συγκεκριμένα στο τεμάχιο 8, το οποίο βρίσκεται απέναντι από την Λεμεσό, σε απόσταση 100 ναυτικών μιλίων.

Σύμφωνα με την τουρκική εφημερίδα «Yeni Safak», η οποία επικαλούνταν ανακοίνωση του Υπουργείου Εξωτερικών της χώρας, το Γιαβούζ μεταφέρθηκε σε θαλάσσια περιοχή στο νότιο τμήμα της Κύπρου.

O εκπρόσωπος του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών, Χαμί Ακσοϊ, ανάφερε ότι : «Το γεωτρύπανο Yavuz έφτασε στην περιοχή άδειας G, στο νότιο τμήμα του νησιού, για να πραγματοποιήσει την τρίτη δραστηριότητά του γεώτρησης στην Ανατολική Μεσόγειο, την περασμένη Παρασκευή».

Στην ανακοίνωσή του, το τουρκικό ΥΠΕΞ εξαπολύει βολές κατά της Ευρωπαϊκής Ένωσης -που χαρακτήρισε παράνομες τις τουρκικές γεωτρήσεις – κατηγορώντας τη για δύο μέτρα και δύο σταθμά.
«Η ΕΕ σιωπά από το 2003, για την υπεξαίρεση των δικαιωμάτων εκμετάλλευσης της χώρας μας και των Τουρκοκυπρίων στην Ανατολική Μεσόγειο.

Σε οποιαδήποτε δήλωση έκανε, δεν ανέφερε τους Τουρκοκύπριους και αγνόησε την ύπαρξη και τα δικαιώματα των Τουρκοκυπρίων. Καταρχάς, η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να τερματίσει τις προκατειλημμένες πολιτικές των δύο μέτρων και δύο σταθμών. Κανείς δεν πρέπει να αμφιβάλει ότι θα συνεχίσουμε να προστατεύουμε τα δικαιώματα των Τουρκοκυπρίων μέχρις ότου εγγυηθούν τα δικαιώματά τους στους φυσικούς πόρους του νησιού» καταλήγει η ανακοίνωση της Άγκυρας.

Αντίδραση του ελληνικού ΥΠΕΞ

Η εν λόγω είδηση προκάλεσε την απερίφραστη καταδίκη της Αθήνας, μέσω του υπουργείου Εξωτερικών.

«Δεν εκπλήσσει η ανακοίνωση νέας παράνομης γεώτρησης από την Τουρκία εντός της ΑΟΖ και της υφαλοκρηπίδας της Κυπριακής Δημοκρατίας, σε περιοχές αδειοδοτημένες σε ευρωπαϊκές εταιρείες» αναφέρει η ελληνική διπλωματία.

Εξηγεί δε, πως και αυτή η προκλητική κίνηση της Τουρκίας «εντάσσεται στο πλαίσιο σωρείας  παραβιάσεων του Διεθνούς Δικαίου από την Τουρκία στην ευρύτερη περιοχή, που εκτείνονται από εισβολή και κατοχή εδάφους, παραβιάσεις εναέριου χώρου και χωρικών υδάτων, μέχρι παραβιάσεις κυριαρχικών δικαιωμάτων και αποπειρών σφετερισμού υποθαλάσσιων πόρων γειτονικών και μη χωρών της».

Συμπληρώνει ακόμη πως η κοινός στόχος όλων των προκλητικών ενεργειών της Τουρκίας είναι «η εξυπηρέτηση επεκτατικών βλέψεων μέσω δημιουργίας τετελεσμένων επί του εδάφους».

Ωστόσο για την ελληνική κυβέρνηση οι παραβιάσεις του διεθνούς δικαίου από την Τουρκία δεν μπορούν να παράξουν έννομα αποτελέσματα και τετελεσμένα.

«Όπως έχουμε τονίσει, οι παραβιάσεις της διεθνούς νομιμότητας, ακόμη και αν επαναλαμβάνονται παρά τη διεθνή κατακραυγή που προκαλούν, δεν παράγουν έννομα αποτελέσματα, ούτε βέβαια δημιουργούν τετελεσμένα. Σε κάθε περίπτωση, καταδικάζονται απερίφραστα» υπογραμμίζει το Ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών.

Σημειώνεται η νέα αυτή πρόκληση της Άγκυρας γίνεται με φόντο και τη Διάσκεψη για τη Λιβύη στο Βερολίνο, ενώ φαίνεται πως δοκιμάζει τις προθέσεις της ΕΕ και των υπόλοιπων μερών, δείχνοντας να περιφρονεί πιέσεις και ενδεχόμενες κυρώσεις.