Κατακραυγή στις ΗΠΑ: Οχι στον διορισμό της «αρχιβασανίστριας» της CIA

Οργή για την Τζίνα Χάσπελ έχει ξεσπάσει από οργανώσεις για τα ανθρώπινα δικαιώματα, πολλούς Δημοκρατικούς, ακόμη και σοβαρούς Ρεπουμπλικανούς με επιρροή στη Γερουσία. Οπως ο Ραντ Πολ και ο Τζον Μακ Κέιν, που λένε ότι δεν θα στηρίξουν για την ηγεσία της CIA μια γυναίκα που έδειξε τέτοια «χαρωπή ευχαρίστηση» για απάνθρωπα βασανιστήρια.

Ο διορισμός της στην ηγεσία της CIA θα ήταν από μόνος του μια επανάσταση στον σκοτεινό κόσμο της κατασκοπείας των ΗΠΑ: η 61χρονη Τζίνα Χάσπελ πήρε το χρίσμα από τον Τραμπ για να γίνει η πρώτη γυναίκα επικεφαλής των αρχικατασκόπων στις ΗΠΑ. Μόνο που έχει ένα πολύ σκοτεινό παρελθόν στα βασανιστήρια, και μάλλον θα το βρει μπροστά της τώρα που θα αρχίσουν οι δύσκολες ακροάσεις για τον διορισμό της, στη Γερουσία.

Ηδη ο Ραντ Πολ, ο Τζον Μακ Κέιν και μια ντουζίνα άλλοι αμερικανοί πολιτικοί αντιτίθενται σθεναρά στην προαγωγή της.

Με 30 χρόνια εμπειρίας στην υπηρεσία και γένους θηλυκού, η Χάσπελ θα ήταν η καλύτερη περίπτωση για την ηγεσία της CIA –αν δεν ήταν μία από τους κορυφαίους αξιωματούχους Πληροφοριών που συμμετείχαν στις χειρότερες καταχρήσεις του προγράμματος βάναυσων ανακρίσεων της εποχής Μπους, το οποίο έχει περιγραφεί ως μια σειρά βάρβαρων βασανιστηρίων υπόπτων για τρομοκρατία.

Εν μέσω του παγκόσμιου «πολέμου κατά της τρομοκρατίας» που κήρυξε η Ουάσιγκτον μετά την 11η Σεπτεμβρίου 2001, η Χάσπελ διοίκησε μια από τις πρώτες «μαύρες εγκαταστάσεις» της CIA, μια φυλακή στην Ταϊλάνδη με την κωδική ονομασία «Cat’s Eye», όπου ύποπτοι της Αλ Κάιντα υποβλήθηκαν το 2002 σε φρικτά βασανιστήρια όπως το waterboarding (εικονικός πνιγμός).

Αυτές οι διαβόητες μαύρες εγκαταστάσεις (μυστικές τοποθεσίες στο εξωτερικό όπου η CIA διεκπεραίωσε τις λεγόμενες τεχνικές «ενισχυμένης ανάκρισης») έκλεισαν από τον πρώην πρόεδρο Μπαράκ Ομπάμα. Αλλά ο Τραμπ ενδέχεται να τις επαναφέρει, και ο διορισμός της Χάσπελ πέρυσι, ως αναπληρώτριας διευθύντριας της CIA, προκάλεσε ήδη μεγάλες διαμάχες.

Ο Κρίστοφερ Αντερς, αναπληρωτής διευθυντής της Ενωσης Πολιτικών Ελευθεριών, δήλωσε στους «New York Times» ότι ανησυχεί σοβαρά για τον διορισμό της.

Αλλά ο τότε διευθυντής της CIA Μάικ Πομπέο την περιέγραψε ως «υποδειγματική αξιωματικό πληροφοριών» με «εκπληκτική ικανότητα να κάνει πράγματα και να εμπνέει τους γύρω της».

Τώρα, η Χάσπελ προήχθη στην ηγεσία της υπηρεσίας, καθώς ο Τραμπ διόρισε τον Πομπέο υπουργό Εξωτερικών σε αντικατάσταση του Ρεξ Τίλερσον.

Αυτές οι αλλαγές στον Λευκό Οίκο έχουν βαθιές συνέπειες –ιδιαίτερα για τη CIA. Το έργο της υπηρεσίας διεξάγεται με μικρή επίβλεψη, και πολλές αποφάσεις εξαρτώνται από τη διακριτική ευχέρεια του διευθυντή. Ως αξιωματικός της υπηρεσίας πληροφοριών, η Χάσπελ ήταν γνωστή για τις πολύ σκληρές απόψεις της: διοίκησε μία διαβόητη μαύρη εγκατάσταση στην Ταϊλάνδη, ένα μέρος όπου οι κρατούμενοι υπέστησαν απάνθρωπα βασανιστήρια όπως ο εικονικός πνιγμός. Τώρα αναμένεται να εργαστεί για έναν πρόεδρο ο οποίος είναι αμφίθυμος για αυτό το θέμα. Ο Τραμπ έχει πει στο παρελθόν ότι θα ήθελε να επαναφέρει το waterboarding. Ο υπουργός Αμυνας Τζέιμς Μάτις φέρεται να τον έπεισε να μην το πράξει.

Αλλά ο Τραμπ θα μπορούσε να αλλάξει και πάλι γνώμη, εάν η Χάσπελ και άλλοι αξιωματούχοι δηλώσουν ότι πιστεύουν πως είναι απαραίτητο. Με αυτόν τον τρόπο, οι ΗΠΑ θα μπορούσαν να επιστρέψουν στις βάρβαρες πρακτικές των μαύρων εγκαταστάσεων.

Παρότι αναμένονται αντιδράσεις στο Κογκρέσο, στις ακροάσεις που θα πρέπει να επικυρώσουν τον διορισμό της, ο Ρίτσαρντ Μπερ, πρόεδρος της Επιτροπής Πληροφοριών της Γερουσίας, δήλωσε ότι θα τη στηρίξει. «Γνωρίζω προσωπικά την Τζίνα και έχει το σωστό σύνολο δεξιοτήτων, εμπειρία και κρίση για να ηγηθεί μιας από τις πιο κρίσιμες υπηρεσίες του έθνους μας» είπε.

Στη «μαύρη εγκατάσταση» στην Ταϊλάνδη, την οποία διαχειριζόταν η Χάσπελ, ανακρίθηκαν οι ύποπτοι της Αλ Κάιντα Αμπου Ζουμπέιντα και Αμπντ αλ Ραχίμ αλ Νασίρι.

Αποχαρακτηρισμένα τηλεγραφήματα της CIA έδειξαν ότι ο Ζουμπέιντα υποβλήθηκε 83 φορές σε φρικτά βασανιστήρια, όπως ο εικονικός πνιγμός, η στέρηση ύπνου και άλλες σκληρές μεθόδους ανάκρισης, προτού αποφανθούν οι ανακριτές ότι δεν έχει χρήσιμες πληροφορίες να αποκαλύψει.

Βιντεοταινίες των ανακρίσεων καταστράφηκαν αργότερα. Σύμφωνα με τους «New York Times», το όνομα της Χάσπελ ήταν στο τηλεγράφημα με τις εντολές για την καταστροφή.

Η οργάνωση για τα ανθρώπινα δικαιώματα Reprieve κατήγγειλε ότι αυτό το επεισόδιο δείχνει ότι η Χάσπελ δεν είναι «κατάλληλη» για να ηγηθεί της CIA.

«Αυτό είναι άλλο ένα παράδειγμα της οπισθοδρομικής εξάρτησης του Ντόναλντ Τραμπ από ανθρώπους και μεθόδους που έχουν αποτύχει» αναφέρει σε δήλωση.

Το προφίλ της Χάσπελ στη CIA λέει ότι έχει εκτεταμένη εμπειρία στο εξωτερικό και έχει υπηρετήσει ως σταθμάρχης σε διάφορες αποστολές.

Η Χάσπελ έχει τιμηθεί με το βραβείο George H W Bush για την αριστεία στην αντιτρομοκρατία και με το Presidential Rank Award, την υψηλότερη διάκριση στην ομοσπονδιακή δημόσια διοίκηση των ΗΠΑ.

Αλλά στην Ευρώπη το παρελθόν της έχει γίνει αντικείμενο αγωγής από οργάνωση ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Το 2017, το μη κερδοσκοπικό Ευρωπαϊκό Κέντρο Συνταγματικών και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων ζήτησε από γερμανούς ομοσπονδιακούς εισαγγελείς να εκδώσουν ένταλμα σύλληψης για τη Χάσπελ για τη συμμετοχή της σε απάνθρωπα βασανιστήρια υπόπτων.