Το Ανώτατο Δικαστήριο της Ισπανίας απέρριψε σήμερα το αίτημα που είχαν υποβάλει ένας πρώην δικαστικός και δύο δικηγόροι ζητώντας να απομακρυνθούν τα λείψανα του στρατηγού Φρανθίσκο Φράνκο από το κρατικό μαυσωλείο όπου φυλάσσονται, 40 και πλέον χρόνια μετά τον θάνατο του δικτάτορα.
Ο πρώην δικαστής Μπαλτάσαρ Γκαρθόν και οι δικηγόροι Μανουέλ Ογιέ Σεσέ και Εντουάρντο Ρανθ Αλόνσο πρότειναν πέρσι να μετατραπεί ο χώρος του μαυσωλείου, στην Κοιλάδα των Πεσόντων, έξω από τη Μαδρίτη, σε μνημείο για τα θύματα του ισπανικού Εμφυλίου Πολέμου (1936-39) και της δικτατορίας του Φράνκο. Στο πλαίσιο αυτής της πρότασης, ζητούσαν να απομακρυνθούν τα λείψανα του δικτάτορα και να μεταφερθούν σε έναν τάφο που είχε επιλέξει η οικογένεια του Φράνκο. Ταυτόχρονα, θα έπρεπε να γίνει εκταφή δεκάδων χιλιάδων ανθρώπων που είχαν ταφεί στην Κοιλάδα των Πεσόντων, ώστε να αναγνωριστούν.
Ο Γκαρθόν και οι δύο δικηγόροι σε ανακοίνωσή τους ανέφεραν ότι θα προσφύγουν στο Συνταγματικό Δικαστήριο και, ενδεχομένως, ακόμη και στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.
Η Κοιλάδα των Πεσόντων, ένα γιγαντιαίο μαυσωλείο που απέχει περίπου 50 χιλιόμετρα από τη Μαδρίτη, κατασκευάστηκε εν μέρει από περίπου 20.000 Δημοκρατικούς –τους ηττημένους του εμφυλίου– που υποχρεώθηκαν σε καταναγκαστική εργασία. Τη δεκαετία του 1950 το καθεστώς του Φράνκο μετέφερε εκεί τα λείψαναν περισσότερων από 30.000 θυμάτων του πολέμου που ενταφιάστηκαν σε ομαδικούς τάφους, στο όνομα της «συμφιλίωσης».
Οι απόγονοι των θυμάτων αγωνίζονται για να διευκρινιστεί η ταυτότητα όσων τάφηκαν εκεί και ζητούν ταυτόχρονα να απομακρυνθεί από τον χώρο το λείψανο του Φράνκο, του δημίου τους.
Ο Γκαρθόν είχε απευθυνθεί και στην κυβέρνηση, όμως πέρσι τον Σεπτέμβριο ο πρωθυπουργός Μαριάνο Ραχόι του απάντησε ότι θα έπρεπε να ζητήσει την άδεια της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας επειδή τα λείψανα του Φράνκο βρίσκονται μέσα σε μια βασιλική και θα πρέπει συνεπώς να αποφανθούν για το θέμα οι εκκλησιαστικές αρχές.
Το Ανώτατο Δικαστήριο έκρινε σήμερα ότι δεν χρειαζόταν η δική του παρέμβαση γιατί η κυβέρνηση έχει ήδη απαντήσει στο αίτημα.
«Το Δικαστήριο τάσσεται στο πλευρό των δημίων και ενάντια στα θύματα και το δικαίωμά τους στην αλήθεια, τη δικαιοσύνη και την αποκατάσταση» κατήγγειλαν ο Γκαρθόν και οι δύο δικηγόροι. «Η Ισπανία δεν μπορεί να συνεχίσει να αγνοεί τα περισσότερα από 114.000 θύματα του φρανκισμού και να συνεχίσει να χρηματοδοτεί ένα μνημείο» όπως είναι η Κοιλάδα των Πεσόντων, εξήγησαν.
Από την πλευρά της, η Ένωση για την Ανάκτηση της Ιστορικής Μνήμης, μια μη κερδοσκοπική οργάνωση, εξέφρασε την απογοήτευσή της για την απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου. «Το να υποχρεώνει το κράτος τα θύματα της δικτατορίας να συντηρούν τον τάφο ενός δικτάτορα με τους φόρους τους είναι μορφή κατάχρησης» τόνισε ο επικεφαλής της Ένωσης, Εμίλιο Σίλβα.
