Εχουν παρέλθει σχεδόν δύο μήνες από τότε που ο υπουργός Οικονομικών Ευκλ. Τσακαλώτος δήλωνε σε δραματικούς τόνους στη Βουλή: «Καήκαμε αν η αξιολόγηση πάει να ολοκληρωθεί Μάιο – Ιούνιο». Παρά ταύτα, ο τερματισμός της εκκρεμότητας κοντά στο καταστροφικό, κατά τον υπουργό Οικονομικών, όριο περιγράφεται σήμερα από κορυφαίες κυβερνητικές πηγές ως ένα ευκταίο και σε κάθε περίπτωση ανακουφιστικό σενάριο. Oπως σημειώνουν πάντως κυβερνητικοί αξιωματούχοι, άλλοι με διάθεση αισιοδοξίας, άλλοι με επιφυλακτικότητα και ανησυχία, το κλείσιμο της αξιολόγησης κρίνει τα πάντα: την πορεία της οικονομίας, τη σταθερότητα και τη σύνθεση της κυβέρνησης, το –ούτως ή άλλως πληγέν –στάτους της χώρας. Παράλληλα η εξέλιξη στο μέτωπο του Προσφυγικού δεν δείχνει πώς θα κατορθώσει η κυβέρνηση να απαλλαγεί από την πίεση και σε αυτό το πεδίο.
Ο σκληρός Απρίλης


Ο δύσκολος μήνας Απρίλιος για την κυβέρνηση έχει ήδη ξεκινήσει. Σύμφωνα με τα χρονοδιαγράμματα που το Μέγαρο Μαξίμου και το υπουργείο Οικονομικών θέτουν και περιγράφουν, περί τα τέλη του μηνός αναμένεται να έχουν διαμορφωθεί οι συνθήκες που θα χαρακτηρίσουν την πολιτική ατμόσφαιρα, πιθανώς δε και τις πολιτικές εξελίξεις κατά το προσεχές διάστημα.
Με τα δεδομένα αυτά η κυβέρνηση φαίνεται ότι έχει ιεραρχήσει με έναν παράδοξο τρόπο τις προτεραιότητές της και τις «κόκκινες γραμμές» της. Οι κυβερνητικοί αξιωματούχοι κάθε βαθμίδας δεν δείχνουν να ανησυχούν τόσο για το βάρος και την πολιτική επίπτωση των μέτρων της τάξεως των 5 δισ. ευρώ που απαιτείται να συμφωνηθούν με τους δανειστές αλλά πρωτίστως για τη διαχείριση των «κόκκινων» δανείων, όπου λέγεται ότι οι αποκλίσεις παραμένουν μεγάλες.
Υπό την έννοια αυτή, οι κυβερνητικοί παράγοντες, από στελέχη του Μεγάρου Μαξίμου ως συνεργάτες υπουργών, εμφανίζονται βέβαιοι πως το «πακέτο» θα περάσει από τη Βουλή χωρίς να κλονιστεί η κοινοβουλευτική πλειοψηφία των ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ.
Στο πλαίσιο αυτό η πρόσφατη προ ημερησίας διατάξεως συζήτηση υπήρξε σε κάποιες στιγμές αποκαλυπτική. Εν μέσω σκληρών αντεγκλήσεων για θέματα που ελάχιστοι κατανοούσαν για ποιον λόγο θα πρέπει να απασχολούν σε μαραθώνια και μεταμεσονύκτια συνεδρίαση την Ολομέλεια, ο κ. Τσίπρας φρόντισε να επισημάνει με κάποιες εμβόλιμες φράσεις τις προθέσεις του και να περιγράψει την πολιτική του επιχειρηματολογία εν όψει των ψηφοφοριών για τα μέτρα (άγνωστο ακόμη πότε θα γίνουν).

Λέγοντας ούτε λίγο ούτε πολύ ότι οι επικείμενες περικοπές και φορολογικές επιβαρύνσεις είναι περίπου ασήμαντες σε σχέση με τα προηγούμενα μέτρα (και θέλοντας έτσι να προκαταλάβει τη στάση βουλευτών του) ανέδειξε τη «γραμμή» στην οποία θα κινηθεί η κυβερνητική προπαγάνδα το προσεχές διάστημα. «Και βεβαίως είναι στην κρίση του ελληνικού λαού, διότι ο ΣΥΡΙΖΑ πράγματι έφερε μια συμφωνία η οποία προβλέπει μια δημοσιονομική προσαρμογή –και συζητούμε τώρα για την τριετία, για μέτρα τα οποία είναι 5-6 δισεκατομμύρια, όχι 62 δισεκατομμύρια που πήρατε εσείς» (σ.σ.: ΝΔ και ΠαΣοΚ).

Είναι πάντως ενδεικτικό ότι παράγοντες της αγοράς, πολιτικά στελέχη αλλά και διπλωματικοί εκπρόσωποι ξένων κυβερνήσεων στην Αθήνα εξέλαβαν τη συγκεκριμένη φράση ως διαβεβαίωση ότι ο ΣΥΡΙΖΑ θα περάσει τα μέτρα «πάση θυσία».

Εν όψει αυτής της διαδικασίας και όπως φάνηκε και τα ξημερώματα της προηγούμενης Τετάρτης στη Βουλή, το στοιχείο που μάλλον θα πρέπει να περιληφθεί στα δεδομένα του ορατού μέλλοντος είναι ότι η συμμαχία ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ δεν πρόκειται να κλονιστεί και πως οποιοδήποτε «επεισόδιο» θα πρέπει πλέον να αντιμετωπίζεται και να ερευνάται με άλλους όρους. Οι επανειλημμένες υποσχέσεις του Π. Καμμένου ότι δεν πρόκειται να ανατρέψει την κυβέρνηση συνδυάστηκαν με μία ακόμη εντυπωσιακή στροφή του στο θέμα του κ. Μουζάλα. Ενώ προ δύο εβδομάδων ζητούσε την παραίτησή του (για την αναφορά στη «Μακεδονία»), την Τετάρτη του έδωσε «άφεση αμαρτιών» μιλώντας για ένα «λεκτικό λάθος». Πέραν τούτου, όμως, από την εξέλιξη της συζήτησης φάνηκε ξεκάθαρα ότι το δίδυμο Τσίπρα – Καμμένου είχε μοιράσει ρόλους και ενεργούσε συντονισμένα. Ο Πρωθυπουργός εμφανιζόταν «θεσμικός» και γενικόλογος στις επιθέσεις του κατά της διαπλοκής, ο κυβερνητικός εταίρος του είχε αναλάβει τη «βρώμικη δουλειά» και ανέφερε διάφορα ονόματα, εφημερίδες και κανάλια, εκτοξεύοντας κατηγορίες με ελεγχόμενα στοιχεία, αλλά πάντως εξυπηρετώντας τους στόχους και τις επιδιώξεις της κυβέρνησης κατά τη συζήτηση αυτή που η ίδια προκάλεσε.
Περιμένουν «δώρα»


Η κυβέρνηση Τσίπρα – Καμμένου δείχνει να εξαρτά τη συνέχιση της πορείας της από μία παράμετρο, αν δεχθεί κάποιος ότι η αξιολόγηση πράγματι θα κλείσει τις επόμενες εβδομάδες. Εχοντας προφανώς λησμονήσει το αξίωμα Σόιμπλε, ότι το ζήτημα είναι η εφαρμογή και όχι οι συζητήσεις, το κυβερνητικό δίδυμο δεν δείχνει να απασχολείται με την προετοιμασία για την υλοποίηση αλλά με την προετοιμασία για ένα «δώρο» το οποίο εμφανίζεται να πιστεύει ότι της οφείλεται από τους δανειστές: τη ρύθμιση του χρέους. «Αν επιτευχθεί αυτό, το κλίμα μπορεί να αλλάξει πολύ εύκολα και πολύ σύντομα» λένε όλοι στην κυβέρνηση, δείχνοντας για μία ακόμη φορά ότι το επικοινωνιακό σκέλος είναι το βασικό τους μέλημα –δεδομένου ότι ακόμη και η ευνοϊκότερη ρύθμιση για το χρέος βραχυπρόθεσμα και μεσοπρόθεσμα δεν θα έχει καμία απολύτως επίπτωση στην οικονομική δραστηριότητα και καθημερινότητα παρά μόνο από τις αρχές της επόμενης δεκαετίας. Οπως πάντως σημείωνε κορυφαίο κυβερνητικό στέλεχος σε κατ’ ιδίαν συζήτηση στις αρχές της προηγούμενης εβδομάδας, «αν η συζήτηση για το χρέος δεν γίνει στον χρόνο και με τους όρους που νομίζουμε, τα πράγματα θα δυσκολέψουν πολύ».


Το χρονοδιάγραμμα
Κοιτούν κεντροαριστερά, αναζητούν προθύμους

Με βάση ένα αόριστο χρονοδιάγραμμα και με την ελπίδα για τη συζήτηση ρύθμισης του χρέους να αποτελεί τη βασική (ίσως και μοναδική επί του παρόντος) πολιτική επένδυση της κυβέρνησης, κορυφαίοι παράγοντες αναφέρουν ότι ο σχεδιασμός κινήσεων του κ. Τσίπρα έχει ήδη γίνει και πως όλα εξαρτώνται από τον χρόνο της μιας ή της άλλης εξέλιξης.
Αν και εφόσον όλα αυτά δρομολογηθούν όπως εκτιμά και αναμένει το Μέγαρο Μαξίμου, μία από τις επόμενες κινήσεις του κ. Τσίπρα θα είναι ο ανασχηματισμός της κυβέρνησης. Σύμφωνα με κάποιους είναι κάτι που έχει συζητηθεί και με τον Π. Καμμένο και έχει συμφωνηθεί η όποια σχετική κίνηση να γίνει στο διάστημα Μαΐου-Ιουνίου. Οπως αρχίζει να διαφαίνεται αλλά και σύμφωνα με τα όσα υπαινίσσονται κυβερνητικοί παράγοντες, ο Πρωθυπουργός θα επιχειρήσει να προσδώσει στον ανασχηματισμό της κυβέρνησής του και πολιτικά χαρακτηριστικά. Παρά τις προσπάθειες για πολιτική διεύρυνση προς την Κεντροαριστερά όμως, μία τέτοια απόπειρα δεν φαίνεται να συναντά πολλούς προθύμους –τουλάχιστον σε επίπεδο προσώπων που θα σηματοδοτούσαν μία πραγματική πολιτική στροφή. Κατά πληροφορίες πάντως, ο ανασχηματισμός της κυβέρνησης αναμένεται να χαρακτηριστεί από μία εξέλιξη: την πιθανολογούμενη ανάθεση κάποιου ρόλου στον πρώην πρόεδρο της ΔΗΜΑΡ Φ. Κουβέλη.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ