Με παρεμβάσεις κορυφής προσπάθησε την εβδομάδα που πέρασε η κυβέρνηση της Ρώμης να καθησυχάσει τις αγορές ότι οι έρευνες για τα «κόκκινα» δάνεια των ιταλικών τραπεζών που ξεκίνησε η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα δεν θα έχει κάποια καταστροφική για τον κλάδο έκβαση. Ματέο Ρέντσι και Πιερ Κάρλο Παντοάν διαβεβαίωσαν την Πέμπτη ότι οι ιταλικές τράπεζες δεν κρύβουν σκελετούς στις ντουλάπες τους και ότι τέλος πάντων δεν είναι μόνο αυτές που έχουν μπει στο μικροσκόπιο της ΕΚΤ.
«Παρακολουθούμε με προσοχή και ανησυχούμε για τις εντάσεις που δημιουργήθηκαν στο τραπεζικό σύστημα της χώρας, το οποίο πάντως είναι σταθερό και θα μπορούσε κάλλιστα να θεωρηθεί ότι με τις σημερινές αποτιμήσεις παρέχει επενδυτικές ευκαιρίες» δήλωσε στην οικονομική εφημερίδα «Il Sole 24 Ore» ο Ματέο Ρέντσι. Το ίδιο πρωί που οι αναγνώστες διάβαζαν τη δήλωση του ιταλού πρωθυπουργού, ο υπουργός Οικονομικών Παντοάν μιλώντας στην τηλεόραση της RAI είπε ότι «οι αγορές κάνουν λάθος αν θεωρούν πως το τραπεζικό σύστημα της χώρας είναι εξασθενημένο» και πρόσθεσε ότι «η ευρωπαϊκή εποπτική αρχή δεν εστιάζει την προσοχή της μόνο στην Ιταλία».
Η αλλαγή κλίματος
Είναι αλήθεια ότι η συντονισμένη κυβερνητική παρέμβαση έφερε άμεσα αποτελέσματα. Η μετοχή της τρίτης σε κεφαλαιοποίηση ιταλικής τράπεζας, Monte dei Paschi di Siena, που θεωρείται από την αγορά πιο ευάλωτη, ανέκαμψε ισχυρά μετά τις δηλώσεις Ρέντσι και Παντοάν, όπως άλλωστε ανέκαμψαν όλες οι τραπεζικές μετοχές στο Χρηματιστήριο του Μιλάνου. Ειδικότερα, ενώ το πρωί είχε ανασταλεί η διαπραγμάτευσή της, το μεσημέρι η τιμή της μετοχής της Monte dei Paschi είχε εκτιναχθεί κατά 9% υψηλότερα από την τιμή κλεισίματος της Τετάρτης. Οι μετοχές της Banca Carige και της Banco Popolare ενισχύονταν κατά 7,3% και 3% αντιστοίχως.
Σημειωτέον ότι από την αρχή του έτους η αρχαιότερη ιταλική τράπεζα, Monte dei Paschi, έχει χάσει το 59% της κεφαλαιοποίησής της, ενώ οι απώλειες του τραπεζικού δείκτη στο Χρηματιστήριο του Μιλάνου έφθασαν το 24%. Ασφαλώς το ξεκίνημα της χρονιάς δεν ήταν το καλύτερο για τα διεθνή χρηματιστήρια –τουναντίον, ήταν το χειρότερο! -, ωστόσο το ράπισμα που δέχθηκε ο τραπεζικός κλάδος της Ιταλίας ήταν ιδιαίτερα βίαιο. Και αν αφορμή γι’ αυτό υπήρξε η έρευνα της Ευρωτράπεζας, που εστιάζεται στις στρατηγικές και στις μεθόδους εταιρικής διακυβέρνησης τις οποίες ακολουθεί κάθε ευρωπαϊκός χρηματοπιστωτικός όμιλος για τη διαχείριση των μη εξυπηρετούμενων δανείων που έχει χορηγήσει, η αιτία είναι το γεγονός ότι τα «κόκκινα» δάνεια που έχουν συσσωρεύσει οι ιταλικές τράπεζες υπολογίζονται σε 200 δισ. ευρώ!
Τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια της Monte dei Paschi για παράδειγμα, η οποία είναι η μοναδική ιταλική τράπεζα που χρειάστηκε κρατικό σχέδιο διάσωσης για να ξεπεράσει την πρόσφατη παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση, υπολογίζεται ότι φθάνουν σε αξία το ένα πέμπτο των συνολικών δανείων που έχει χορηγήσει συνολικά. Είναι προφανές ότι καπνός χωρίς φωτιά δεν υπάρχει, γι’ αυτό και πρόσφατα η κυβέρνηση Ρέντσι παρουσίασε στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή νέες προτάσεις για την αρωγή του τραπεζικού τομέα της χώρας.
Η Ρώμη ελπίζει να εγκριθεί το πρόγραμμα αυτό το συντομότερο. Αίσθηση προκάλεσε η δήλωση που έκανε την Τετάρτη η επικεφαλής των υπηρεσιών εποπτείας της ΕΚΤ, γαλλίδα τραπεζίτισσα Ντανιέλ Νουί, ότι δεν θα υπάρξει καμία παρέμβαση στις ιταλικές τράπεζες. Ωστόσο είναι παγκοίνως γνωστό –και στη Ρώμη –ότι κάποιες εκτιμήσεις στις αγορές, ορθές ή λανθασμένες, ή ακόμη και κάποιες εντυπώσεις, κινητοποιούν ενίοτε μια χιονοστιβάδα εξελίξεων. Και για τον ιταλικό τραπεζικό κλάδο εν προκειμένω οι αγορές ήταν υποψιασμένες. Δεν περίμεναν το αίτημα της ΕΚΤ προς τις ιταλικές τράπεζες να της χορηγήσουν λεπτομερή στοιχεία για τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια. Η JP Morgan, φέρ’ ειπείν, είχε από τις αρχές Ιανουαρίου συστήσει στους πελάτες της να αποφεύγουν τις επενδύσεις στον ιταλικό τραπεζικό κλάδο επειδή «τα πιστωτικά προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι συγκεκριμένες τράπεζες περιορίζουν τις προοπτικές απόδοσης των μετοχών τους».
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
