Επιχειρήσεις-κατανάλωση «ανεβάζουν στροφές» σε Ευρωπαϊκό Νότο

Οι προσλήψεις προσωπικού στα ισπανικά εμπορικά καταστήματα έφθασαν σε προ-κρίσεως επίπεδα. Το ηθικό των Ιταλών επιχειρηματιών ανακάμπτει μήνα με το μήνα. Ξεπερνά η Νότια Ευρώπη την κρίση; Εισέρχεται κι αυτή σε «ενάρετο» οικονομικό κύκλο; Γυρίζει, δηλαδή, επιτέλους ο τροχός;

Είναι ακόμα νωρίς να απαντηθούν με ασφάλεια τα ερωτήματα αυτά. Αυτό φάνηκε καθαρά και στην Ισπανία, όπου αποδείχθηκε ότι ο Μαριάνο Ραχόι βιάστηκε να τα απαντήσει καταφατικά – το success story του δεν είχε το προσδοκώμενο εκλογικό αντίκρισμα.

Θα αντέτεινε κανείς –και ορθώς –ότι, καθώς δεν υπήρχε δυνατότητα αναβολής των εκλογών, δεν είχε τίποτε άλλο να κάνει ο υπηρεσιακός, σήμερα, πρωθυπουργός παρά να επιχειρήσει να κεφαλαιοποιήσει στις κάλπες την όποια ανάκαμψη της ισπανικής οικονομίας. Όντως, το ΑΕΠ της Ισπανίας αναπτύσσεται πλέον ταχύτερα από κάθε άλλη χώρα της Ευρωζώνης. Οι Ισπανοί δεν πρόλαβαν, όμως, να το «εισπράξουν» αυτό, καθώς στην οικονομία υπάρχει πάντοτε μια χρονική απόκλιση μεταξύ αριθμών και κοινωνίας.

Είναι προφανές ότι οι θετικές μακροοικονομικές εξελίξεις δεν έχουν «περάσει» ακόμη στην ισπανική κοινωνία. Σε μια χώρα με ανεργία που έφθανε στο 21,18% το τρίτο τρίμηνο του 2015 και μόνο του ποσοστού της Ελλάδας υπολείπετο, είναι δύσκολο να περιμένει κανείς πανηγυρισμούς από τον κόσμο. Ακόμα κι αν βαίνει σταθερά μειούμενη από το πρώτο τρίμηνο του 2013, όταν είχε φθάσει στο υψηλότερο ιστορικά ποσοστό στη χώρα της Ιβηρικής (26,94%).

Επιπλέον, πρέπει να σημειώσει κανείς ότι τα ποσοστά ανεργίας μειώθηκαν στην Ισπανία επειδή συρρικνώθηκε και το εργατικό δυναμικό λόγω… εξαγωγής ανέργων. Διότι πάμπολλοι νέοι Ισπανοί μετανάστευσαν στη Γερμανία και σε άλλες χώρες της Βόρειας Ευρώπης προς αναζήτηση εργασίας.

«Μένουν ακόμη πολλά να γίνουν» στο μέτωπο της απασχόλησης, όπως θα έλεγαν οι πολιτικοί. Και άλλωστε ανέκαθεν, μετά την ένταξη της χώρας στην ΕΕ το 1986, η ισπανική ανεργία ήταν η υψηλότερη στην Ευρώπη. Ωστόσο, φαίνεται πως κάτι αρχίζει να «κινείται» στην ισπανική αγορά εργασίας.

Σύμφωνα με στοιχεία που ανακοίνωσε την Τρίτη η Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της χώρας, το Νοέμβριο οι προσλήψεις στον κλάδο των λιανικών πωλήσεων αυξήθηκαν κατά 1,8% συγκριτικά με τον αντίστοιχο μήνα του 2014. Πρόκειται για τη μεγαλύτερη αύξηση των πωλήσεων που καταγράφεται σε ετήσια βάση από το 2008, από τη χρονιά δηλαδή που έσκασε η φούσκα των ακινήτων (και) στην Ισπανία και η χώρα βυθίστηκε σε βαθιά ύφεση.

Οι προσλήψεις στα εμπορικά καταστήματα αυξήθηκαν, βεβαίως, επειδή αυξήθηκε και η κατανάλωση στην Ισπανία. Οι λιανικές πωλήσεις στη χώρα αυξήθηκαν κατά 3,3% το Νοέμβριο συγκριτικά με τον αντίστοιχο μήνα πέρυσι.

Πρόκειται μάλιστα για τον δέκατο-έκτο συνεχόμενο μήνα αύξησης των λιανικών πωλήσεων στη χώρα, σύμφωνα με την ισπανική Στατιστική Υπηρεσία. Κι αυτό, ασφαλώς, είναι απότοκο της αναθέρμανσης της οικονομικής δραστηριότητας στην Ισπανία (αύξηση του ΑΕΠ κατά 0,8% το τρίτο τρίμηνο).

Μένει, βέβαια, να αποδειχθεί κατά πόσο ήταν προεκλογική η τόνωση της εσωτερικής κατανάλωσης στην Ισπανία. Διότι η αύξηση της καταναλωτικής ζήτησης αποδίδεται μεν στην πτώση των τιμών του πετρελαίου αλλά αποδίδεται και στη μείωση των φόρων από την απελθούσα κυβέρνηση του Λαϊκού Κόμματος του Μαριάνο Ραχόι.

Την Τρίτη ανακοινώθηκαν ενθαρρυντικά οικονομικά στοιχεία και για την τρίτη σε μέγεθος οικονομία της Ευρωζώνης, την ιταλική –η ισπανική οικονομία είναι η τέταρτη. Πρόκειται για την καταγραφείσα αύξηση της επιχειρηματικής εμπιστοσύνης στην Ιταλία, στην οποία ωστόσο η οικονομική ανάπτυξη ήταν χαμηλότερη από την αναμενόμενη (0,2% το τρίτο τρίμηνο).

Συγκεκριμένα, σύμφωνα με στοιχεία της ιταλικής Στατιστικής Υπηρεσίας ISTAT, ο δείκτης επιχειρηματικής εμπιστοσύνης ενισχύθηκε το Νοέμβριο στο 107,1 από το 105,8 που ήταν τον Οκτώβριο. Πρόκειται για ένα σύνθετο δείκτη που καταγράφει το ηθικό των επιχειρηματιών που δραστηριοποιούνται στους τομείς της βιομηχανίας, των λιανικών πωλήσεων, των κατασκευών και των υπηρεσιών.

Υψηλό ηθικό των επιχειρηματιών στην Ιταλία (και σε οποιαδήποτε χώρα) σημαίνει περισσότερες επενδύσεις και περισσότερες προσλήψεις προσωπικού λόγω προσδοκιών διεύρυνσης του κύκλου εργασιών της επιχείρησης.

Η ISTAT ανακοίνωσε επίσης την Τρίτη και στοιχεία για το ηθικό των Ιταλών καταναλωτών. Εδώ κατεγράφη πτώση του δείκτη καταναλωτικής εμπιστοσύνης στο 117,6 το Νοέμβριο από το 118,4 που ήταν τον Οκτώβριο. Παρά ταύτα, ο δείκτης σταθεροποιήθηκε σε σημείο υψηλότερο των προσδοκιών της αγοράς. Και, εν πάση περιπτώσει, τόσο σε ό,τι αφορά την καταναλωτική εμπιστοσύνη όσο και σε ό,τι αφορά την επιχειρηματική, κάθε τιμή πάνω από το 100 υποδηλώνει ηθικό υψηλό, ενώ κάθε τιμή κάτω από το 100 υποδηλώνει χαμηλό ηθικό και προοιωνίζεται για το εγγύς μέλλον μείωση των καταναλωτικών δαπανών και των επενδύσεων αντιστοίχως.

Το γεγονός είναι πάντως, όπως σημειώνουν οι ειδικοί, ότι τα εφετινά Χριστούγεννα είναι σαφώς καλύτερα για τις επιχειρήσεις, την αγορά αλλά και τους πολίτες εν γένει της Ιταλίας και της Ισπανίας. Πρόκειται για δύο χώρες του «ευρωπαϊκού Νότου» πολυδυσφημισμένες από τους λαϊκιστές του «ενάρετου Βορρά», δυο χώρες που βίωσαν με οδύνη την παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση και θεωρούνταν, άλλωστε, ως οι πρώτες υποψήφιες για να παρασυρθούν κι αυτές αν έπεφτε, το αλησμόνητο 2015, το ελληνικό πιόνι του ευρωπαϊκού ντόμινο.