«Το ψωμί το βάλανε στην τσέπη, την παιδεία την ξεχάσανε, όσο για την ελευθερία, εννοούσαν την Αρβανιτάκη» –«Τόση δημοκρατία είχαμε να δούμε από τη χούντα» –«Τότε με τα τανκς, τώρα με τα banks»…
Δεν ξέρω αν φταίνε τα μνημόνια και η κρίση, αλλά ακόμη και τα συνθήματα στους τοίχους στρέφονται κατά της Μεταπολίτευσης. Το χαρακτηριστικό του Ελληνα –η κοντή μνήμη –για μία ακόμη φορά θριαμβεύει…
Μπορεί να είμαι «της μεταπολίτευσης καημένη γενιά» που δεν θυμάται «χούντα μα ούτε ελευθερία», που λέει ο Πορτοκάλογλου. Ομως «υπάρχει λόγος σοβαρός» να υπερασπιστώ τη Μεταπολίτευση, τώρα που κάποιοι έχουν βαλθεί να τα κάνουν όλα ίσωμα.
Γιατί είναι σαράντα χρόνια που μεταμόρφωσαν την Ελλάδα –από μια φτωχή, διχασμένη χώρα με εμφυλιακά πάθη σε μία από τις προνομιούχες χώρες του κλαμπ της Ευρώπης που ακόμη και σήμερα –μετά από τέσσερα χρόνια καταστροφικής οικονομικής λιτότητας –απέχει παρασάγγας από πλευράς δημοκρατίας, ευημερίας και προοπτικών από τις περισσότερες χώρες του πλανήτη.
Οι παππούδες μας αλλά και οι γονείς μας έζησαν Κατοχή, πείνα, εκτελέσεις, εμφύλιο. Μεγάλωσαν με τον φόβο του χωροφύλακα, του πιστοποιητικού κοινωνικών φρονημάτων, της εξορίας. Η Μεταπολίτευση ήταν η πιο μακρά περίοδος ειρήνης, δημοκρατίας και ευημερίας –με τη μεγάλη πλειονότητα των πολιτών να βλέπει τη μία χρονιά να είναι καλύτερη από την προηγούμενη.
Το 1974 ούτε μία στις 10 οικογένειες δεν είχε δικό της αυτοκίνητο. Σήμερα είναι ζήτημα αν υπάρχει έστω και ένα νοικοκυριό χωρίς μεταφορικό μέσο.
Το 1974 ακόμη και προάστια της Αθήνας είχαν χωματόδρομους και το ηλεκτρικό ρεύμα δεν είχε φτάσει στα ορεινά της χώρας. Σήμερα το τελευταίο χωριό έχει Wi – fi και δεν υπάρχει κωμόπολη χωρίς κλειστό γυμναστήριο. Συγχρόνως το 80% των νοικοκυριών έχει δικό του σπίτι και πάνω από 50% έχει και εξοχικό!
Το 1974 οι φοιτητές εξωτερικού ήταν σπάνιο είδος. Τώρα η χώρα δαπανά 300 εκατομμύρια ευρώ ετησίως για φοιτητές εξωτερικού ενώ οι Ελληνες που κάνουν διδακτορικό είναι περισσότεροι από τους αντίστοιχους Γάλλους!
Δεν έγιναν –βέβαια –όλα καλά στη Μεταπολίτευση. Η διαφθορά γιγαντώθηκε. Μεγάλα έργα και κρατικές προμήθειες πλούτισαν υπέρμετρα τους εκλεκτούς της εκάστοτε κυβέρνησης. Το πελατειακό κράτος, οι διορισμοί ημετέρων και το ρουσφέτι άνθησαν. Ο συνδικαλισμός έγινε η ισχυρότερη εξουσία και ο λαϊκισμός –από αριστερά αλλά και από δεξιά –έθαψε τις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις.
Η απληστία, η διάβρωση των θεσμών, η αδυναμία των πολιτικών να σταθούν στο ύψος τους έφεραν τη χρεοκοπία, τα μνημόνια, την τεράστια ανεργία και τον αποδεκατισμό των εισοδημάτων. Η ισορροπία, όμως, θα ξανάρθει. Σε χαμηλότερο οικονομικό επίπεδο. Με βαθιές πληγές στο σώμα της κοινωνίας. Αλλά θα ξανάρθει.
Το θέμα είναι εάν γίναμε πιο σοφοί από την καταστροφή. Αν θα προχωρήσουμε στις απαραίτητες προσαρμογές που χρειάζονται παντού, για να σταθεί η χώρα στα πόδια της. ‘Η θα αναζητούμε αμέριμνοι το άλλοθι μιας «νέας Μεταπολίτευσης».
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
