Περισσότεροι από 12.000 ξένοι τζιχαντιστές πολεμούν στο Ιράκ και στη Συρία, το 80% στο πλευρό ακραίων ισλαμιστικών οργανώσεων που θεωρούν πλέον τις δύο αυτές χώρες ενιαίο μέτωπο στον πόλεμο «κατά των απίστων». Οι 2.000-3.000 από αυτούς προέρχονται από τη Δύση. Εγκαταλείπουν μια άνετη ή προδιαγεγραμμένη ζωή στην Ευρώπη, στην Αμερική ή στην Αυστραλία και κατατάσσονται στις οργανώσεις Ισλαμικό Κράτος στο Ιράκ και στο Λεβάντε (ISIS) και Μέτωπο αλ Νούσρα («θυγατρική» της Αλ Κάιντα στη Συρία).
Το φαινόμενο των ξένων μουσουλμάνων που συμμετέχουν στον τζιχάντ δεν είναι καινούργιο. Πολλοί πολέμησαν στο Αφγανιστάν, στη Βοσνία και στην Τσετσενία. Στη Συρία όμως ο αριθμός τους είναι πολύ μεγαλύτερος. Οι λόγοι είναι η ευκολία πρόσβασης (πτήση ως την Τουρκία και εύκολο πέρασμα συνόρων οδικώς), ο ρόλος των κοινωνικών μέσων δικτύωσης (παρουσιάζουν σε ζωντανό χρόνο τον συροϊρακινό τζιχάντ σαν κάτι ηρωικό), η ιστορική-εσχατολογική σημασία της Συρίας (πρωτεύουσα του χαλιφάτου ήταν η Δαμασκός, ενώ σύμφωνα με κάποιες ισλαμικές προφητείες η Συρία ταυτίζεται με το πεδίο του «τελευταίου πολέμου πριν από την Ημέρα της Κρίσης») και το ότι ο συριακός τζιχάντ είναι…«κουλ» (κάποιοι ξένοι μαχητές μένουν σε σπίτια, ακόμη και με πισίνα, ενώ στο Αφγανιστάν ζούσαν σπαρτιάτικα στα βουνά).
Στους προηγούμενους τζιχάντ, στη Βοσνία ή στην Τσετσενία, βιντεοκασέτες από το πεδίο των μαχών μοιράζονταν χέρι-χέρι στους δηλωμένους οπαδούς. Στον πόλεμο στο Ιράκ, στα μέσα της δεκαετίας του 2000, εγκαινιάστηκε η χρήση του Internet. Αλλά στη Συρία παρατηρείται η πιο εκτεταμένη χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης. Στο παρελθόν, την προπαγάνδα διέδιδαν ακραίοι ιεροκήρυκες, όπως ο Αμπού Χάμζα που καταδικάστηκε πρόσφατα σε ισόβια στις ΗΠΑ για παρακίνηση στην τρομοκρατία. Στις δεκαετίες του ’80 και του ’90, σπανίως στρατολογούνταν ένας μουσουλμάνος της Δύσης χωρίς να έχει άμεση, προσωπική επαφή με κάποιον εξτρεμιστή.
Στον συροϊρακινό τζιχάντ η προπαγάνδα και η στρατολόγηση δεν ξεκινούν από τα τζαμιά αλλά από μια νέα γενιά ιεροκηρύκων του Internet. Τα μηνύματα των εικονικών αυτών «διασπορέων» είναι κομμένα και ραμμένα για σύγχρονους νέους: το έπαθλο δεν είναι τόσο τα ουρί του Παραδείσου αλλά η δράση, η περιπέτεια, ο ανδρισμός.
Σύμφωνα με έρευνα του Διεθνούς Κέντρου για τη Μελέτη της Ριζοσπαστικοποίησης (ICSR), δύο είναι οι δημοφιλέστεροι ιντερνετικοί προπαγανδιστές του συροϊρακινού τζιχάντ παγκοσμίως: ο 42χρονος Αμερικανός Αχμάντ Μούσα Τζιμπρίλ και ο 29χρονος Αυστραλός Μούσα Σεραντόνιο. Κανείς τους δεν έχει τζαμί ή παραδοσιακό ποίμνιο όπως ο Αμπού Χάμζα. Ο Τζιμπρίλ όμως έχει 145.000 φίλους στο Facebook ενώ στο Twitter τον ακολουθεί το 60% των ξένων τζιχαντιστών. Ο Σεραντόνιο είναι ιδιαίτερα δημοφιλής στους μαχητές του ISIS.
Στις ΗΠΑ και σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες η συμμετοχή στον συροϊρακινό τζιχάντ αποτελεί πλέον αδίκημα και όποιος επιστρέφει συλλαμβάνεται με βάση την αντιτρομοκρατική νομοθεσία. Η παρακολούθηση όσων επιστρέφουν από τη Συρία είναι η πρωταρχική ασχολία των ευρωπαϊκών μυστικών υπηρεσιών σήμερα. Επειδή είναι αδύνατη η παρακολούθηση όλων, γίνεται μια επιλογή των δυνητικά πιο επικίνδυνων για τη Δύση.
Ορισμένοι απ’ όσους επιστρέφουν από τον τζιχάντ θα επιχειρήσουν να πλήξουν δυτικούς στόχους (στο Αφγανιστάν ήταν ένας στους εννέα) –αναμφισβήτητα διαθέτουν την τεχνογνωσία και το κίνητρο. Δεν αναμένονται όμως εντυπωσιακές τρομοκρατικές ενέργειες όπως στη Μαδρίτη το 2004 ή στο Λονδίνο το 2005, αλλά μικρότερες αιματηρές επιθέσεις, όπως εκείνη στο Εβραϊκό Μουσείο των Βρυξελλών την οποία πραγματοποίησε στα τέλη Μαΐου γάλλος τζιχαντιστής που επέστρεψε από τη Συρία.

Ιεροκήρυκες του μίσους, φονιάδες και «σταρ» του Ιnternet


Μούσα Σεραντόνιο

«Αγρίεψε» με την Καπέλα Σιστίνα

«Γεννήθηκα στη Μελβούρνη από πατέρα Ιταλό και μητέρα Ιρλανδή. Με ανέθρεψαν καθολικό και το 2000 επισκέφθηκα το Βατικανό. Με ενόχλησε το ταβάνι της Καπέλα Σιστίνα, όπου είναι ζωγραφισμένος ένας γέρος, καθισμένος σε ένα σύννεφο. Εγώ όμως πίστευα από τότε ακράδαντα ότι δεν μπορούμε να δημιουργούμε εικόνες του Θεού» λέει ο 30χρονος Μούσα Σεραντόνιο σε ένα από τα βίντεο που ανεβάζει στο YouTube για να κηρύξει τον τζιχάντ. Ο Σεραντόνιο, που ασπάστηκε το Ισλάμ στα 17 του και σήμερα κρύβεται κάπου στις Φιλιππίνες, θεωρείται ο δεύτερος δημοφιλέστερος αλλά ο πιο ακραίος ιντερνετικός προπαγανδιστής παγκοσμίως. Στο Twitter τον ακολουθεί ο ένας στους τέσσερις ξένους μαχητές.
Μεχντί Νεμούς
Πρώτα Συρία, μετά Εβραϊκό Μουσείο
Ο 29χρονος Μεχντί Νεμούς, από το Καλέ της Βόρειας Γαλλίας αλλά με αλγερινή καταγωγή, συνελήφθη στις αρχές Ιουνίου για την ένοπλη επίθεση στο Εβραϊκό Μουσείο στις Βρυξέλλες κατά την οποία σκοτώθηκαν τέσσερις. Είχε ένα Καλάσνικοφ τυλιγμένο στη σημαία του ISIS. Από 13 ετών ο Νεμούς άρχισε τα πάρε-δώσε με την αστυνομία: κλοπές αυτοκινήτων, ληστείες και άλλα 20 αδικήματα που διέπραξε ως τα 22 του. Γι’ αυτά πέρασε πέντε χρόνια στη φυλακή, όπου ήρθε σε επαφή με τον ισλαμισμό και ριζοσπαστικοποιήθηκε. Τρεις εβδομάδες μετά την αποφυλάκισή του εγκατέλειψε τη Γαλλία για να πολεμήσει για περίπου έναν χρόνο στο πλευρό του ISIS στη Συρία.

Παιδιά από το Κάρντιφ
Το βίντεο των προπαγανδιστών
Βίντεο που αναρτήθηκε πριν από λίγες ημέρες στο Internet με τίτλο «Δεν υπάρχει ζωή χωρίς τον τζιχάντ» παρουσιάζει ξένους μαχητές που καλούν και άλλους στο μέτωπο. Ανάμεσά τους ο 20χρονος Νάσερ Μουθάνα, από το Κάρντιφ της Ουαλίας, που είχε γίνει δεκτός από τέσσερα βρετανικά πανεπιστήμια να σπουδάσει Ιατρική αλλά αποφάσισε τον Νοέμβριο να φύγει για Συρία. Στο 13λεπτο βίντεο έχει το όνομα «Αμπού Μουθάνα αλ Γεμένι» λόγω της οικογενειακής καταγωγής από Υεμένη. Δίπλα του ο 20χρονος φίλος του Ριγιάντ Καν, ο οποίος σε ντοκιμαντέρ για τους νέους του Κάρντιφ πριν από τέσσερα χρόνια είχε δηλώσει την επιθυμία να γίνει «ο πρώτος ασιάτης πρωθυπουργός της Βρετανίας». Στο βίντεο οι δυο τους, μαζί με έναν Σκωτσέζο και δύο Αυστραλούς, λένε ότι πάνε τώρα να πολεμήσουν στο Ιράκ και μετά «ακόμη και στην Ιορδανία και στον Λίβανο». Τον Φεβρουάριο έφυγε για Συρία μέσω Κύπρου και ο 17χρονος αδελφός του Μουθάνα, Ασίλ.


Ανθρωπογεωγραφία

Γάλλοι, Βρετανοί, Γερμανοί, Βέλγοι, Ολλανδοί, Αλβανοί κ.ά.

Από σχεδόν 80 χώρες προέρχονται οι περίπου 12.000 ξένοι μαχητές που πολεμούν στον συροϊρακινό τζιχάντ: 800 Γάλλοι, 400 Βρετανοί, 250 Γερμανοί, 300 Βέλγοι, 150 Ολλανδοί, 150 Κοσοβάροι, 150 Αλβανοί, 100 Βόσνιοι, 100 Αμερικανοί, 200 Αυστραλοί, 700 Ρώσοι, αλλά το 70% προέρχεται από χώρες της Μέσης Ανατολής και της Βόρειας Αφρικής.
Ο πρώτος Αμερικανός «καμικάζι» στη Συρία

Ο 22χρονος Μονέρ Μοχάμεντ Αμπού Σάλχα είναι ο πρώτος αμερικανός ισλαμιστής που έγινε βομβιστής αυτοκτονίας στη Βόρεια Συρία, όπου πολεμούσε με το όνομα «Αμπού Χουρέιρα αλ Αμρίκι». Στις αρχές Ιουνίου οδήγησε ένα φορτηγάκι γεμάτο εκρηκτικά επάνω σε άντρες του συριακού στρατού και το ανατίναξε γινόμενος «μάρτυρας» του τζιχάντ.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ