Για πρώτη φορά, ερευνητές του Ινστιτούτου Καρολίνσκα στη Σουηδία εντόπισαν ένα γονίδιο το οποίο οδηγεί στην ανάπτυξη επιβλαβούς λιπώδους ιστού στους ανθρώπους. Τα νέα ευρήματα που δημοσιεύονται στην επιθεώρηση «Cell Metabolism» μαρτυρούν ότι το γονίδιο αυτό μπορεί να αποτελεί παράγοντα κινδύνου για την εμφάνιση ινσουλινοαντίστασης και διαβήτη τύπου 2.

Η… επέκταση του λιπώδους ιστού

Ο λιπώδης ιστός μπορεί να… επεκταθεί με δύο τρόπος: μέσω της αύξησης του μεγέθους των λιποκυττάρων ή μέσω της αύξησης του αριθμού τους. Είναι αποδεδειγμένο ότι άτομα με λίγα αλλά μεγάλα λιποκύτταρα (υπερτροφία των κυττάρων), αντιμετωπίζουν αυξημένο κίνδυνο διαβήτη τύπου 2.

Στο πλαίσιο της νέας μελέτης οι ειδικοί του Καρολίνσκα εντόπισαν το γονίδιο ΕΒF1, το οποίο, σύμφωνα με τα αποτελέσματά τους, οδηγεί στην ανάπτυξη του ανθυγιεινού λιπώδους ιστού. Το γονίδιο κωδικοποιεί για την παραγωγή μιας πρωτεΐνης η οποία ελέγχει μια ομάδα άλλων γονιδίων – πρόκειται για έναν μεταγραφικό παράγοντα – ενώ παράλληλα ρυθμίζει τον σχηματισμό νέων λιποκυττάρων καθώς και τη μεταβολική λειτουργία τους.

Οι ερευνητές συνέκριναν λιπώδη ιστό από άτομα με μικρά και με μεγάλα λιποκύτταρα και είδαν ότι το γονίδιο EBF1 συνδεόταν στενά με την υπερτροφία των κυττάρων. Τα άτομα με μεγάλα λιποκύτταρα παρουσίαζαν αξιοσημείωτα μικρότερη έκφραση του γονιδίου στον λιπώδη ιστό τους και εμφάνιζαν ινσουλινοαντίσταση. Η ινσουλινοαντίσταση η οποία χαρακτηρίζεται από μειωμένη κυτταρική απόκριση στην ορμόνη ινσουλίνη η οποία εκλύεται όταν αυξάνονται τα επίπεδα γλυκόζης του αίματος μετά από κάθε γεύμα, οδηγεί σε αυξημένα επίπεδα γλυκόζης και λιπιδίων στην κυκλοφορία του αίματος. Φαίνεται τώρα ότι αποτελεί σημαντικό παράγοντα κινδύνου για διαβήτη σε άτομα με υπερτροφικό λιπώδη ιστό.

Πειράματα σε ποντίκια

Οι επιστήμονες από τη Σουηδία σε συνεργασία με τον καθηγητή Μαρκ Χόροβιτς από την Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Γέιλ στις ΗΠΑ μελέτησαν επίσης γενετικώς τροποποιημένα ποντίκια τα οποία εξέφραζαν χαμηλά επίπεδα της εκδοχής του γονιδίου EBF1 που φέρουν τα τρωκτικά. Όπως είδαν, τα ποντίκια εμφάνισαν υπερτροφία του λιπώδους ιστού και όταν ακολούθησαν διατροφή πλούσια σε λιπαρά ανέπτυξαν ινσουλινοαντίσταση.

«Τα ευρήματά μας αποτελούν ένα σημαντικό βήμα μπροστά στην κατανόηση του πώς ο λιπώδης ιστός συνδέεται με την ανάπτυξη μεταβολικών νοσημάτων» σχολίασε ο καθηγητής Πέτερ Αρνερ, εκ των επικεφαλής της μελέτης από το Ινστιτούτο Καρολίνσκα και προσέθεσε: «Είναι η πρώτη φορά που εντοπίζεται γονίδιο το οποίο μπορεί να προκαλεί δυσλειτουργία του λιπώδους ιστού στον άνθρωπο. Η νέα γνώση ίσως οδηγήσει στην ανάπτυξη φαρμάκων που θα βελτιώνουν τη λειτουργία του EBF1 στον λιπώδη ιστό και θα βοηθούν στη θεραπεία του διαβήτη τύπου 2».