Τα δίκυκλα με δίχρονους κινητήρες, όπως τα μοτοποδήλατα και τα σκουτερς, ρυπαίνουν περισσότερο την ατμόσφαιρα, συγκριτικά με τα αυτοκίνητα, αποφαίνεται διεθνής μελέτη που δημοσιεύεται στο επιστημονικό έντυπο «Nature Communications».

Όπως είναι γνωστό, οι δίχρονοι κινητήρες, εν αντιθέσει με τους τετράχρονους είναι λιγότερο αποδοτικοί ως προς την καύση των καυσίμων και των λαδιών που χρησιμοποιούν (ατελής καύση). Λιγότερο αποτελεσματικά είναι και τα συστήματα εξάτμισης που διαθέτουν, σε σχέση με τους καταλύτες των σύγχρονων αυτοκινήτων. Τα μικροσκοπικά σωματίδια στον αέρα και άλλα μόρια των ρυπογόνων ουσιών είναι γνωστό από παλαιότερες έρευνες ότι αυξάνουν τον κίνδυνο για παθήσεις της καρδιάς, των πνευμόνων κ.α.

Οι ερευνητές του Ινστιτούτου Πάουλ Σέρερ στην Ελβετία, με επικεφαλής τον δρ Στέφεν Πλατ, διαπίστωσαν ότι τα δίτροχα με τον συγκεκριμένο τύπο κινητήρα εκπέμπουν χιλιάδες φορές περισσότερες οργανικές ρυπογόνες ουσίες (αερολύματα), που συμβάλλουν στη δημιουργία νέφους πάνω από τα μεγάλα αστικά συγκροτήματα. Μάλιστα, σε πόλεις όπως η Μπανγκόνγκ στην Ταϊλάνδης, η ατμοσφαιρική ρύπανσηοφείλεται στα δίκυκλα κατά σχεδόν 60%. Επίσης, σύμφωνα με την έρευνα, το πρόβλημα είναι αισθητό στη Νότια Ευρώπη.

Οι ερευνητές έκαναν περιβαλλοντικές μετρήσεις τόσο στο εργαστήριο, όσο και επιτόπου στην Ευρώπη, την Ασία και τις ΗΠΑ, συγκρίνοντας τον βαθμό ατμοσφαιρικής ρύπανσης από διαφορετικούς τύπους δίτροχων και τετράτροχων οχημάτων, καταλήγοντας στο συμπέρασμα ότι τα δίχρονα μηχανάκια είναι πολύ πιο επιβαρυντικά για την ατμόσφαιρακαι άρα για τη δημόσια υγεία.

Επικίνδυνες εκπομπές

Ανάμεσα στις ρυπογόνες ουσίες από τις εξατμίσεις των δικύκλων συγκαταλέγονται και οργανικά αερολύματα που αιωρούνται ως μικροσκοπικά σωματίδια, όπως π.χ. το καρκινογόνο βενζόλιο (που προστίθεται στη βενζίνη) και μια σειρά από άλλα τοξικά χημικά και αρωματικούς υδρογονάνθρακες. Οι τελευταίοι – μέσω χημικών αντιδράσεων στην ατμόσφαιρα – μπορούν να μετατραπούν και αυτοί σε δευτερογενή οργανικά αερολύματα (σωματίδια). Σύμφωνα με τους επιστήμονες, ακόμη και το να περιμένει κανείς πίσω από ένα ακίνητο μηχανάκι (π.χ. σε μια διασταύρωση), μπορεί να αποβεί επικίνδυνο για την υγείατου.

Ο ερευνητής Μάρκους Κάλμπερερ του Τμήματος Ατμοσφαιρικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Κέμπριτζ, επισημαίνει «αποδείξαμε ότι, αντίθετα με τη γενική πεποίθηση, τα σκούτερ μπορεί να συνιστούν την κύρια πηγή ατμοσφαιρικής ρύπανσης στις πόλεις, συμπεριλαμβανομένης της αιθάλης και των οργανικών σωματιδίων».

«Τα αυτοκίνητα και τα φορτηγά, ιδίως τα πετρελαιοκίνητα, θεωρούνται η κύρια πηγή ρύπανσης στο πεδίο των οδικών μεταφορών. Όμως αυτή η αντίληψη χρειάζεται αναθεώρηση, καθώς, όπως δείχνει η μελέτη μας, τα αυξημένα σωματίδια του αέρα προέρχονται κυρίως από την «ασύμμετρη» ρύπανση των δίχρονων σκούτερ, τα οποία, αν και αποτελούν ένα μικρό μόνο μέρος του στόλου των οχημάτων, συμβάλλουν δυσανάλογα, οδηγώντας στην εκπομπή οργανικών και αρωματικών ρύπων κατά χιλιάδες φορές μεγαλύτερες σε σχέση με τις άλλες κατηγορίες οχημάτων», προσθέτει ο δρ Πλατ. Αυτά τα επίπεδα ατμοσφαιρικής ρύπανσης είναι πολύ υψηλότερα από τα επιτρεπόμενα στην Ευρώπη και τις ΗΠΑ.

Γρήγορη μετακίνηση, αυξημένη ρύπανση

Οι ερευνητές εκτιμούν ότι αν μειωθεί ο αριθμός των δίχρονων σκούτερ στους δρόμους, θα βελτιωθεί σημαντικά η ποιότητα του αέρα στις μεγαλουπόλεις, παρόλο που λιγότερο από το 1% των συνολικών καυσίμων στην Ευρωπαϊκή Ένωση σήμερα χρησιμοποιείται από τα μηχανάκια.

Ήδη κάποιες κινεζικές πόλεις, όπως η Γκουανγκτζού, που έχουν απαγορεύσει την κυκλοφορία τους, εμφάνισαν αξιοσημείωτη μείωσης (πάνω από 80%), ακόμη κι όταν αυξήθηκε η κυκλοφορία των αυτοκινήτων. Πάντως από το 2017 η ΕΕ αναμένεται να εφαρμόσει αυστηρότερα όρια για τις εκπομπές ρύπων από τα δίχρονα μηχανάκια.

Οι ερευνητές τονίζουν ότι τα ηλεκτρικά σκούτερ αποτελούν μια πολύ πιο φιλική στο περιβάλλονλύση, ενώ δεν προκαλούν ούτε ηχορύπανση. Από την άλλη, τα σκούτερ με τετράχρονους κινητήρες, αν και όχι τελείως αβλαβή, θεωρούνται καλύτερα από τα δίχρονα.