Σε μια κρίσιμη καμπή της πορείας προς την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση και ενώ θεωρείται απολύτως βέβαιο ότι η Ευρωπαϊκή Ενωση θα βρεθεί αντιμέτωπη στις επερχόμενες ευρωεκλογές με τη θεαματική άνοδο των δυνάμεων του ευρωσκεπτικισμού και του λαϊκισμού, στην Ελλάδα (τη χώρα που επλήγη περισσότερο από την εκδήλωση της ευρωπαϊκής οικονομικής κρίσης) απουσιάζει πλήρως η συζήτηση για το ευρωπαϊκό πρόβλημα και το πώς αυτό μπορεί να αντιμετωπισθεί. Και τούτο διότι η μεν αντιπολίτευση επιδιώκει να ερμηνεύσει το αποτέλεσμα των εκλογών ως πρόκριμα που θα οδηγήσει στην πτώση της κυβέρνησης, η δε κυβέρνηση επιχειρεί να φιλοτεχνήσει μια μαγική εικόνα της κατάστασης που επικρατεί στη χώρα ακριβώς για να αποτρέψει το ενδεχόμενο της πτώσης της. Και σ’ αυτό το σκηνικό έρχονται να προστεθούν οι αυτοδιοικητικές εκλογές, με τις αντιπαραθέσεις διάφορων απίθανων τύπων που έχουν μετατρέψει την όλη διαδικασία σε μια φαρσοκωμωδία, τη στιγμή που ο τόπος προσπαθεί εναγωνίως να ορθοποδήσει.
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η Ευρωπαϊκή Ενωση, 55 χρόνια μετά τη συγκρότησή της, αντιμετωπίζει το καίριο ερώτημα για το πού πηγαίνει από εδώ και πέρα. Διότι είναι απόλυτα ξεκάθαρο ότι δεν μπορεί να λειτουργήσει άλλο υπό τη σημερινή της μορφή. Το ευρωπαϊκό σχέδιο μπορεί να κάλυψε με τεράστια επιτυχία την ανάγκη επανένωσης των ευρωπαϊκών χωρών μετά την αιματηρή διαίρεση του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, δεν κατόρθωσε όμως να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις της νέας εποχής της παγκοσμιοποίησης. Και τούτο διότι δεν ολοκληρώθηκε η πλήρης οικονομική και πολιτική ενοποίηση. Αυτό αποδεικνύεται και από τον ανορθόδοξο τρόπο με τον οποίο λειτούργησε το ευρώ, καθώς και από το γεγονός ότι μετά την κατάρρευση του γαλλογερμανικού άξονα εγκαταλείφθηκε η βασική αρχή της αλληλεγγύης και αντικαταστάθηκε από την επιβολή των κανόνων από τις ισχυρότερες χώρες.
Αποτέλεσμα όλων αυτών ήταν να διευρυνθούν οι ανισότητες μεταξύ Βορρά και Νότου και οι πολίτες, όπως δείχνουν όλες οι πρόσφατες μετρήσεις, να απομακρυνθούν από την ευρωπαϊκή ιδέα, θεωρώντας ότι η Ευρωπαϊκή Ενωση έχει καταντήσει ένας απόμακρος, δυσκίνητος γραφειοκρατικός μηχανισμός, μακριά από τα καθημερινά προβλήματα των απλών ανθρώπων. Ο συνδυασμός μάλιστα με την άγρια λιτότητα που επιβλήθηκε στις χώρες του Νότου οδήγησε τις δυνάμεις των ευρωσκεπτικιστών και των λαϊκιστών να εκμεταλλευθούν την εύλογη δυσαρέσκεια των πολιτών. Και αυτό συνέβη ακόμη και στις μεγάλες χώρες, όπως αποδεικνύει η άνοδος της Μαρίν Λεπέν στη Γαλλία και του Νάιτζελ Φάρατζ στη Βρετανία. Γεγονός που επέτρεψε και στις αντιευρωπαϊκές δυνάμεις στη χώρα μας να ισχυρισθούν ότι την ευθύνη για την οικονομική κατάρρευση φέρουν η τρόικα και οι Ευρωπαίοι που τη στηρίζουν. Αποφεύχθηκε έτσι η οδυνηρή συζήτηση για τις τεράστιες δικές μας ευθύνες και παραλείψεις που μας οδήγησαν στην ανάγκη της επιβολής των Μνημονίων.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ