«In God we trust – all others we monitor» – «Εμπιστευόμαστε τον Θεό. Ολους τους άλλους τους παρακολουθούμε» είναι ένα από τα παλιά χωρατά που κυκλοφορούν στους κόλπους της αμερικανικής Υπηρεσίας Εθνικής Ασφάλειας, της διαβόητης NSA. Πράγματι. Οπως αποκαλύφθηκε πρόσφατα, τεράστια δεδομένα από σχεδόν τρία δισεκατομμύρια τηλεφωνήματα καταγράφονται σε καθημερινή βάση στις ΗΠΑ με τελικό αποδέκτη την αμερικανική κυβέρνηση. Ο νυν πρόεδρος των ΗΠΑ Μπαράκ Ομπάμα αποδεικνύεται διπρόσωπος, καθώς όχι απλώς διατήρησε αλλά και γιγάντωσε τους πολύπλοκους μηχανισμούς του αστυνομικού κράτους που έστησε ο προκάτοχός του, ο Τζορτζ Μπους, εν ονόματι της αντιμετώπισης της ισλαμικής τρομοκρατίας. Εκλεγμένος δύο φορές με υποσχέσεις για διαύγεια και σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της σφαίρας του ιδιωτικού, ο Ομπάμα άφησε να απλωθούν τα πλοκάμια της NSA. Και αν δεν «έσπαγε» για λόγους συνείδησης, ένα γρανάζι αυτού του μηχανισμού ικανοποίησης των αχόρταγων ορέξεων του Μεγάλου Αδελφού, ο 29χρονος πρώην πράκτορας της CIA Εντουαρντ Σνόουντεν, η αμερικανική και η διεθνής κοινότητα θα αγνοούσαν τα ψηφιακά μάτια και αφτιά που έχουν «καρφωμένα» στην πλάτη.

Μεταξύ άλλων, το πρόγραμμα παρακολούθησης πολιτών που αποκάλυψε ο Σνόουντεν επέτρεπε στη NSA να αντλεί πληροφορίες απευθείας από τους server των δημοφιλέστερων εταιρειών του Διαδικτύου, για τις κινήσεις των χρηστών τους σε οποιοδήποτε σημείο του πλανήτη. Δραστηριότητα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ηλεκτρονικά μηνύματα, ανταλλαγές φωτογραφιών, μεταφορές αρχείων και συνομιλίες μέσω βίντεο, όλα συγκεντρώνονται στους πανίσχυρους υπολογιστές της NSA για μελλοντική χρήση. Αντε τώρα το… «γαϊδουράκι» του Μεγάλου Αδελφού να αποδείξει ότι δεν είναι «ελέφαντας». Εδώ και χρόνια οι αξιωματούχοι των μυστικών υπηρεσιών των Ηνωμένων Πολιτειών προσπαθούν να αποτινάξουν τον «μύθο» που θέλει την NSA να χρησιμοποιεί τον τεράστιο όγκο δεδομένων που έχει στην κατοχή της προκειμένου να παρακολουθεί τις κινήσεις αμερικανών πολιτών –η δράση τους, λένε, περιορίζεται αποκλειστικά σε υπόπτους για τρομοκρατία και γενικά ξένους στόχους.

Οπως αποκάλυψαν οι εφημερίδες «Guardian» και «Washington Post», με τις οποίες επικοινώνησε ο Σνόουντεν, η NSA έχει επιδοθεί σε δύο μεγάλης κλίμακας προγράμματα παρακολούθησης που εμπλέκουν εκατομμύρια πολίτες σε ΗΠΑ και εξωτερικό. Το πρώτο αφορά την καταγραφή των δεδομένων από δισεκατομμύρια τηλεφωνικές κλήσεις από Αμερικανούς, συνδρομητές της εταιρείας Verizon, που ξεκίνησε το 2006 επί Μπους και συνεχίστηκε επί Ομπάμα. Αν και όπως υποστηρίζεται, οι συνομιλίες δεν έχουν παγιδευτεί, η NSA έχει στην κατοχή της τα στοιχεία από όλες τις εισερχόμενες και εξερχόμενες κλήσεις που πραγματοποιήθηκαν αυτό το διάστημα.
Το δεύτερο, το λεγόμενο PRISM, αφορά την παρακολούθηση της ηλεκτρονικής δραστηριότητας εκατομμυρίων πολιτών σε όλο τον κόσμο, επιτρέποντας στην NSA να συλλέγει πληροφορίες από εννέα εταιρείες του Διαδικτύου, συμπεριλαμβανομένων της Google, της Apple, της Facebook, της Microsoft και της AOL. Η NSA συλλέγει τις πληροφορίες απευθείας από αυτές τις εταιρείες, τις οποίες συγκεντρώνει σε μια τεράστια βάση δεδομένων.

«Χτυπήματα με μη επανδρωμένα αεροσκάφη. Υποκλοπές συνομιλιών. Γκίτμο (σ.σ.: Γκουαντάναμο). Ο «Ο» συνεχίζει την τέταρτη θητεία του Μπους» έγραψε πρόσφατα στο Twitter ο πρώην εκπρόσωπος της κυβέρνησης Μπους, Αρι Φλέισερ, αναφερόμενος στην πολιτική που ακολουθεί ο πρόεδρος Ομπάμα. Και επειδή δεν είναι ο μόνος που έσπευσε να υπογραμμίσει τη γραμμική συνέχεια της κυβέρνησης Ομπάμα και υιού Μπους, ο οποίος –δικαίως –έχει κερδίσει μία θέση μεταξύ των χειρότερων προέδρων των ΗΠΑ, οι Δημοκρατικοί έχουν επιδοθεί σε ένα αδιάκοπο «damage control» (έλεγχο της ζημιάς που έχει γίνει) προκειμένου να πείσουν την κοινή γνώμη ότι οι παρακολουθήσεις εκτός από σύννομες –συντελούνται, πράγματι, με γενικόλογη δικαστική εντολή -, συνιστούν και ζωτικό στοιχείο στον πόλεμο κατά της τρομοκρατίας. Εξάλλου, όπως δήλωσε ο πρόεδρος Ομπάμα, η NSA δεν «στοχεύει» αμερικανούς πολίτες. Οχι, «απλά» συγκεντρώνει πληροφορίες για αυτούς σε περίπτωση που χρειαστεί να τις αξιοποιήσει.

Είναι προφανές ότι ο διευθυντής των μυστικών υπηρεσιών Τζέιμς Κλάπερ είπε ψέματα ενώπιον της αμερικανικής Γερουσίας τον περασμένο Μάρτιο, όταν ισχυρίστηκε ότι «η NSA δεν συλλέγει δεδομένα αμερικανών πολιτών». Ο ίδιος, ως απάντηση στις πρόσφατες διαρροές στον Τύπο, τόνισε τη σημασία των επίμαχων μυστικών προγραμμάτων «για την ασφάλεια του έθνους και των συμμάχων μας». Για τον Λευκό Οίκο το PRISM δεν είναι τίποτε παραπάνω από ένα «εσωτερικό κυβερνητικό υπολογιστικό σύστημα» σχεδιασμένο να ταξινομεί τις πληροφορίες που συλλέγει μέσω δικαστικών εντολών. Ο Σνόουντεν μεταξύ άλλων χαρακτηρίστηκε «προδότης», «ναρκισσιστής» και «δειλός» και θα αντιμετωπίσει βαριές κατηγορίες αν πέσει ποτέ στα χέρια της αμερικανικής Δικαιοσύνης.

«Δημοκρατικοί και Ρεπουμπλικανοί, ο Μπους και ο Ομπάμα, ο δημόσιος τομέας και οι πρόθυμοι συνεργάτες του στον ιδιωτικό (κάποιοι με πολύ ικανοποιητικές απολαβές αλλά όχι κατάλληλα εξοπλισμένοι για να κάνουν τη δουλειά τους με τον ασφαλή τρόπο που απαιτείτο), όλοι συμμάχησαν προκειμένου να αποδομήσουν αιώνες νόμων και δύσκολα κερδισμένων προσωπικών ελευθεριών» σχολίασε ο Ντέιβιντ Ρόθκοπφ στο Foreign Policy.
Ενδεχομένως και να το έχουν καταφέρει: σε πρόσφατη δημοσκόπηση που πραγματοποιήθηκε από το ινστιτούτο Pew και την εφημερίδα «Washington Post», το 62% των ερωτηθέντων Αμερικανών είπε ότι θεωρεί σημαντικό η κυβέρνηση να αντιμετωπίζει τις τρομοκρατικές απειλές, ακόμη και αν οι έρευνες παραβιάζουν την ιδιωτική ζωή των πολιτών. Ο «πατριωτικός νόμος» των νεοσυντηρητικών «γερακιών» της κυβέρνησης Μπους καλά κρατεί…


Ο Μεγάλος Αδελφός και πέντε τρόποι για να σβήσει ο ιδιωτικός βίος

Patriot Act κι όλα επιτρέπονται
Μετά τις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου 2001 τίθεται σε ισχύ στις ΗΠΑ ο διαβόητος «πατριωτικός νόμος» (Patriot Act) λύνοντας τα χέρια της κυβέρνησης Μπους τζούνιορ για να παρακολουθεί τους πάντες. Ξεκινά μία χωρίς ιστορικό προηγούμενο παρακολούθηση και καταγραφή προσωπικών δεδομένων πολιτών: από υποκλοπές τηλεφωνικών συνομιλιών και ηλεκτρονικών μηνυμάτων μέχρι και παρακολούθηση ιατρικών αρχείων και αρχείων τοπικών βιβλιοθηκών της χώρας. Ολα επιτρέπονται, φθάνει η κυβέρνηση να διακηρύξει ότι γίνονται «για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας».

Το έξυπνο κινητό και η… μύτη του
Το «έξυπνο» κινητό τηλέφωνο απ’ τη… μύτη πιάνεται. Οι συσκευές που έχουν ενσωματωμένο σύστημα GPS προδίδουν διαρκώς το πού βρίσκεται ο κάτοχός τους. Περισσότεροι απ’ τους μισούς ενηλίκους Αμερικανούς χρησιμοποιούν «έξυπνα» τηλέφωνα, τα οποία με τις εφαρμογές τους εκπέμπουν δεκάδες στοιχεία: για τα ενδιαφέροντα του χρήστη, για τους ανθρώπους με τους οποίους συνευρίσκεται, για τις επιχειρήσεις τις οποίες επισκέπτεται. ακόμη και για τα προσωπικά του γούστα και τις απόψεις του. Το FBI διαθέτει ειδικό πρόγραμμα παρακολούθησής τους, όπως έχει αποδειχθεί δικαστικώς.
Google Street View: σε βλέπω
Οι μυστικοί πράκτορες ερευνούν και τις «ανοικτές» υπηρεσίες όπως το Street View της Google Maps. Ξεκίνησε τον Μάιο του 2007, αρχικά καλύπτοντας μόνο μερικές πόλεις στις ΗΠΑ. Εκτοτε οι χρήστες μπορούν από τον υπολογιστή τους να περιηγηθούν στους δρόμους περίπου 50 κρατών, μέσω των χαρτών της Google και πανοραμικών φωτογραφιών κτιρίων και δρόμων που ελήφθησαν από το έδαφος. Το ότι εκατομμύρια άνθρωποι φωτογραφίζονται σε στιγμιότυπα που, αν και έλαβαν χώρα δημόσια, δεν θα ήθελαν να γίνουν γνωστά, είναι λεπτομέρεια – ή χρήσιμη πληροφορία…
Η «φίλη» NSA στο Facebook
Facebook σημαίνει ότι όλοι γίναμε μικροκάτοιχοι δημοσίου λόγου και εικόνας – κι αυτό δεν αφήνει ασυγκίνητη καμία υπηρεσία πληροφοριών. Ιδρύθηκε το 2004 και έγινε πολύ γρήγορα το δημοφιλέστερο μέσο κοινωνικής δικτύωσης. Εκατοντάδες εκατομμύρια άνθρωποι ευχαρίστως δημοσιοποιούν εκεί πληροφορίες για την προσωπική τους ζωή. Η εταιρεία έχει καταγγελθεί ότι διέθεσε φωτογραφίες χρηστών για διαφημίσεις, όμως το σκάνδαλο NSA απέδειξε ότι η αμερικανική κυβέρνηση «ψαρεύει» εκεί στα κρυφά για απόψεις, συνωμοσίες, επαφές, βίντεο, ηχητικά ντοκουμέντα, e-mail και κάθε είδους δεδομένα.
ΑΤΜ: μετρητά και πληροφορίες
Πριν από την έλευση του Facebook και των έξυπνων τηλεφώνων ένας σίγουρος τρόπος εντοπισμού πολιτώνήταν (και είναι ακόμη) τα μηχανήματα αυτόματης ανάληψης (ΑΤΜ), που με τα χρόνια απέκτησαν και κάμερες που εποπτεύουν όχι μόνο τον χρήστη τους αλλά και τον περιβάλλοντα χώρο. Μόλις κάποιος κάνει χρήση της τραπεζικής του κάρτας, αν καταζητείται ή αν πρόκειται για άτομο «ειδικού ενδιαφέροντος» (π.χ. ένας εξαφανισμένος έφηβος), χτυπάει συναγερμός στις υπηρεσίες ασφαλείας και πληροφορεί από πού έγινε η τραπεζική συναλλαγή, καθώς και το είδος και τα ποσά της συναλλαγής.


Τζίρος δισεκατομμυρίων γύρω από ιδιωτικές εταιρείες
483.000 αναλυτές σαν τον Σνόουντεν!

Οι αποκαλύψεις του Εντουαρντ Σνόουντεν για τις παρακολουθήσεις των τηλεπικοινωνιακών ενεργειών εκατομμυρίων ξένων και Αμερικανών άνοιξαν διάπλατα ένα παράθυρο στην ολοένα και πιο ανησυχητική σχέση εξάρτησης του βαθέως κράτους των ΗΠΑ από ιδιωτικές εταιρείες οι οποίες αναλαμβάνουν –φυσικά με το αζημίωτο -, να εντοπίσουν, να αναλύσουν και να αξιολογήσουν τα προϊόντα αυτών των παρακολουθήσεων.

Συνολικά 4,9 εκατομμύρια άτομα έχουν άδεια χειρισμού «εμπιστευτικών και απορρήτων κυβερνητικών πληροφοριών». Από αυτά, το 1,1 εκατομμύριο (ποσοστό περίπου 21%) εργάζονται για ιδιώτες, ενώ από το 1,4 εκατομμύριο που έχει πρόσβαση σε «άκρως απόρρητες πληροφορίες» οι 483.000 (ποσοστό 34%) εργάζονται για ιδιωτικές εταιρείες. Ανάμεσα σε αυτούς τους 483.000 «εκλεκτούς» ήταν και ο 29χρονος Σνόουντεν (φωτογραφία), ο οποίος εργαζόταν για την ιδιωτική εταιρεία αναλύσεων Booz Allen Hamilton.

Η συγκεκριμένη εταιρεία έχει έδρα της τη Βιρτζίνια. Παρέχει συμβουλευτικές και αναλυτικές υπηρεσίες και τεχνολογική υποστήριξη στις διάφορες αμερικανικές κυβερνητικές υπηρεσίες. Πέρυσι το 98% του τζίρου της εταιρείας (5,9 δισ. δολάρια ετησίως) προήλθε από συμβόλαια με το κράτος. Τα τρία τέταρτα των 25.000 υπαλλήλων της κατέχουν άδεια χειρισμού απορρήτων διαφόρων διαβαθμίσεων, ενώ οι μισοί έχουν άδεια πρόσβασης σε άκρως απόρρητες πληροφορίες. Η εξάρτηση του αμερικανικού κράτους από ιδιωτικές εταιρείες ασφαλείας αυξήθηκε κατακόρυφα μετά τις επιθέσεις της αποφράδας 11ης Σεπτεμβρίου 2001.

Εκτοτε αυτή η εξάρτηση μεγάλωσε, εν μέρει εξαιτίας των προσπαθειών του Κογκρέσου να μειώσει το μέγεθος των ομοσπονδιακών υπηρεσιών σαν έναν τρόπο να συρρικνώσουν τον ομοσπονδιακό προϋπολογισμό. Με άλλα λόγια, οικονομία στο κράτος και παράδοση μερικών από τις πιο ευαίσθητες υπηρεσίες στους ιδιώτες.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ