Πριν από λίγους μήνες, η «Πράσινη Κυρία» ή αλλιώς το πορτρέτο μιας Κινέζας του Βλαντίμιρ Τρέτσικοφ, έργο που αναπαράχθηκε σχεδόν μετά μανίας «έπιασε» τα 1,4 εκατομμύρια ευρώ σε δημοπρασία λονδρέζικου οίκου. Το μοντέλο που πρωταγωνιστεί στον πίνακα, μίλησε στο BBC για την εμπειρία της να ποζάρει, το 1950 για το πινέλο του ζωγράφου, αλλά για την μετέπειτα ζωή του Τρέτσικοφ και τη δική της.
Η Μόνικα Πον-Σου-Σαν εργαζόταν στο καθαριστήριο ρούχων του θείου της στο Κέιπ Τάουν, όταν την πλησίασε ο Τρέτσικοφ και της ζήτησε να την ζωγραφίσει. Ο ζωγράφος δεν ήταν ακόμη πολύ διάσημος, όμως η νεαρή κοπέλα είχε διαβάσει για εκείνον σε μια εφημερίδα μόλις πριν από μερικές ημέρες και έτσι αν και διστακτικά δέχτηκε να την ζωγραφίσει.
«Μου έδωσε ένα φόρεμα της γυναίκας του να φορέσω, ήταν μεταξωτό σιφόν, πανέμορφο υλικό. Δεν ήταν κίτρινο όπως στον πίνακα, αυτό ήταν δική του επινόησης», λέει η Πον-σου-σαν, ενώ για το σκληρό της βλέμμα στον πίνακα ισχυρίζεται ότι απλώς κουράστηκε να ποζάρει και να κοιτάζει.
«Όλα αυτά τα χρόνια σκεπτόμουν την ζωή του Τρέτσικοφ, επειδή είχε αξιολύπητη ζωή –κατά τη διάρκεια του πολέμου είχε μείνει επί τρεις εβδομάδες σε μία βάρκα χωρίς φαγητό, αφότου είχε βομβαρδιστεί το πλοίο του. Έπειτα αιχμαλωτίστηκε από τους Ιάπωνες. Είχε χάσει επικοινωνία με την γυναίκα και την κόρη του. Νομίζοντας πως είχαν πεθάνει απέκτησε ερωμένη, όμως η τύχη τις έφερε στο Κέιπ Τάουν, όπου είχε «ξεβραστεί» και ο ίδιος», λέει.
Η Πον-σου-σαν θυμάται ότι πληρώθηκε έξι λίρες και πέντε σελίνια για να ποζάρει για τον ζωγράφο, αλλά και την αγωνία της ωσότου αποκαλυφθεί το έργο.
Όταν πρωτοαντίκρισε το γαλαζοπράσινο πρόσωπό της, η νεαρή τότε κοπέλα έπαθε σοκ. «Πίστευα ότι έμοιαζα με τέρας από ταινία τρόμου», λέει. Παρόλα αυτά, η αναγνωρισιμότητα ήρθε πολύ γρήγορα. «Θυμάμαι μία φορά που πήγα στο σούπερ μάρκετ και μια γυναίκα φώναξε, ‘κοιτάξετε αυτή την κοπέλα! Μοιάζει πολύ με εκείνον τον πίνακα!’», θυμάται.
Παρόλο που είχε πολλές προτάσεις για να ποζάρει σε πολλούς διάσημους καλλιτέχνες, εκείνη τις απέρριψε, πράγμα που αργότερα μετάνιωσε. «Ήμουν ανόητη. Πήγα και παντρεύτηκα, έκανα πέντε παιδιά και αυτό ήταν όλο. Δεν έβγαινα πολύ, φρόντιζα τα παιδιά μου, έμεινα μακριά από τον καλλιτεχνικό κόσμο του Κέιπ Τάουν και οι προτάσεις. Σταμάτησαν να έρχονται. Με ρώτησαν πρόσφατα αν θα δεχόμουν να ξαναποζάρω σήμερα. Απάντησα πως όχι. Όμως αν ζούσε ο Τρέτσικοφ, θα καθόμουν και πάλι για να με ζωγραφίσει», λέει.
