17 ερωτήσεις απαντήσεις

Για το ελεύθερο συνάλλαγμα

ΤΩΡΑ μάλιστα! Είμαστε ελεύθεροι να τηρούμε λογαριασμούς σε συνάλλαγμα, να μετατρέπουμε τις δραχμές μας σε δολάρια, να βγάζουμε έξω όσα χρήματα επιθυμούμε. Η απόφαση του διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος ανοίγει νέους δρόμους. Πόσο όμως ενημερωμένοι είμαστε για όλα αυτά; «Το Βήμα» προσπαθεί να φωτίσει όλες τις πτυχές μέσα από 17 ερωταποκρίσεις ειδικών τραπεζικών στελεχών.

1) Τι θα αλλάξει τελικά στην αγορά συναλλάγματος η απελευθέρωση των καταθέσεων και αναλήψεων σε ξένο νόμισμα;

Από την 1η Αυγούστου δεν ισχύει πλέον κανένας περιορισμός σε πράξεις και συναλλαγές που γίνονται με ξένο νόμισμα. Δύο πράξεις του διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος κ. Λουκά Παπαδήμου διαφοροποιούν το ήδη υπάρχον καθεστώς ως εξής:

­ Πρώτον, απελευθερώνονται οι καταθέσεις σε συνάλλαγμα, σε τράπεζες του εσωτερικού για όλους τους Ελληνες.

­ Δεύτερον, καταργούνται στην πλειονότητά τους οι περιορισμοί στην κίνηση κεφαλαίων, μιας και καταργείται η υποχρεωτική δραχμοποίηση των προϊόντων επένδυσης στο εξωτερικό, αλλά και η υποχρέωση να διαμεσολαβεί η τράπεζα για τη μεταφορά ποσών άνω των 20.000 ECU.

­ Τέλος, καταργείται η υποχρέωση που μέχρι πρότινος είχαν οι εμπορικές τράπεζες να ανακαταθέτουν στην Τράπεζα της Ελλάδος το 70% των καταθέσεών τους σε συνάλλαγμα.

2 ) Τι δυνατότητες έχει ο καταθέτης στο νέο αυτό καθεστώς;

Ολοι ανεξαιρέτως οι μόνιμοι κάτοικοι Ελλάδας μπορούν τώρα να ανοίγουν λογαριασμό καταθέσεων σε οποιαδήποτε τράπεζα επιθυμούν. Μπορούν έτσι να τροφοδοτούν τον λογαριασμό τους:

­ Με συνάλλαγμα (εμβάσματα, επιταγές πάσης φύσεως και ξένα τραπεζογραμμάτια) που προέρχεται από το εξωτερικό ή το εσωτερικό, χωρίς να χρειάζεται να προσκομίζουν δικαιολογητικά ή άλλες βεβαιώσεις και χωρίς να απαιτείται ειδική δήλωση για την προέλευσή του. Το μόνο που θα κοιτούν οι τράπεζες, όπως το κάνουν έτσι κι αλλιώς για κάθε μεγάλη κατάθεση, είναι οι περιπτώσεις εκείνες που συνδέονται με τα όσα προβλέπει ο Νόμος 2331/95 για το «ξέπλυμα» χρήματος.

­ Με δραχμές που θα μετατρέπονται σε συνάλλαγμα και θα κατατίθενται στον λογαριασμό.

3 ) Αν έχω ήδη ένα λογαριασμό καταθέσεων σε δραχμές, μπορώ να τον μετατρέψω σε συνάλλαγμα; Με ποια ισοτιμία θα μπορώ να το κάνω;

Οσον αφορά την τιμή της μετατροπής των δραχμών σε συνάλλαγμα και το αντίθετο, αυτή θα εξαρτάται κυρίως από το μέγεθος της συναλλαγής. Δηλαδή όσο πιο μεγάλο το ποσό τόσο πιο καλή τιμή, κοντύτερα σε εκείνην που αποκαλούν οι τράπεζες τιμή fixing, θα επιτυγχάνει ο καταθέτης.

4 ) Συμφέρει όμως να μετατρέψω τον λογαριασμό δραχμών σε λογαριασμό ξένου νομίσματος;

Εξαρτάται. Σε κάθε περίπτωση χρειάζεται πολύ προσοχή στις επενδύσεις σε συνάλλαγμα, δεδομένου ότι η αναμενόμενη απόδοσή τους εξαρτάται από πολλές παραμέτρους:

­ Πρώτον, από τη διαφορά μεταξύ των επιτοκίων των καταθέσεων σε δραχμές και εκείνων που θα έχουν οι αντίστοιχες τοποθετήσεις σε ξένα νομίσματα

­ Δεύτερον, από τις διεθνείς ισοτιμίες μεταξύ των νομισμάτων τόσο έναντι της δραχμής όσο και μεταξύ των ίδιων των νομισμάτων

­ Τρίτον, από το ποιες προοπτικές υπάρχουν για τη μεταβολή των προηγούμενων παραμέτρων στο μέλλον.

Είναι, λόγου χάρη, ασύμφορο να μετατρέπετε τις δραχμές σας σε νομίσματα όταν έχει ήδη προηγηθεί μια μακρά περίοδος ανόδου της ισοτιμίας τους έναντι της δραχμής, πόσο μάλιστα όταν τα νομίσματα αυτά είναι γνωστά για τις σημαντικές διακυμάνσεις που εμφανίζουν, όπως δείχνει το χαρακτηριστικό παράδειγμα του δολαρίου.

5 ) Μπορώ να πάρω μαζί μου στο εξωτερικό προσωπικές επιταγές ή και χαρτονομίσματα, ανεξαρτήτως ποσού είτε σε δραχμές είτε σε συνάλλαγμα;

Βεβαίως. Μόνο που οι μόνιμοι κάτοικοι Ελλάδας είναι υποχρεωμένοι, όταν το ποσό υπερβαίνει το ισότιμο των 2.000 ECU, να δηλώνουν περνώντας τα σύνορα το συνολικό ποσό που έχουν μαζί τους, είτε είναι σε χαρτονομίσματα είτε σε ιδιωτικές επιταγές, δραχμών ή συναλλάγματος. Πρόκειται για μια απλή δήλωση και δεν υπόκειται σε οποιαδήποτε έγκριση. Στη δήλωση θα αναγράφουν τα στοιχεία τους, τον Αριθμό Φορολογικού Μητρώου (ΑΦΜ) αλλά και τον λόγο για τον οποίο μεταφέρουν μαζί τους το ποσό. Ολα τούτα για στατιστικούς λόγους. Οταν μάλιστα το ποσόν υπερβαίνει τα 10.000 ECU θα πρέπει να έχουν μαζί τους το πιστοποιητικό φορολογικής ενημερότητας.

6 ) Θα είμαι σε θέση να χρησιμοποιώ τον λογαριασμό μου για να πληρώσω τρέχουσες συναλλαγές ή να μεταφέρω κεφάλαια για να κάνω επενδύσεις στο εξωτερικό;

Βεβαίως. Μέσω των λογαριασμών τους οι καταθέτες θα μπορούν να πληρώνουν στο εξωτερικό με εντολές πληρωμής ή τραπεζικές επιταγές. Σε γενικές γραμμές θα μπορούν να προβαίνουν σε πληρωμές που έχουν σχέση με τρέχουσες συναλλαγές ή μεταφορές κεφαλαίων στο εξωτερικό, με την κατάθεση στην τράπεζα των σχετικών δικαιολογητικών.

7 ) Με την απελευθέρωση των καταθέσεων σε συνάλλαγμα απελευθερώθηκε και το τουριστικό συνάλλαγμα;

Τυπικά όχι. Η τελευταία απόφαση του διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος δεν αφορά το τουριστικό συνάλλαγμα. Για το τουριστικό συνάλλαγμα ισχύει η απόφαση του 1994, η οποία το αύξανε σε 2.000 ECU για κάθε ταξίδι και για απεριόριστο αριθμό ταξιδιών κάθε χρόνο. Ουσιαστικά όμως το τουριστικό συνάλλαγμα είναι απελευθερωμένο, δεδομένου ότι ο ταξιδιώτης μπορεί να πληρώσει σε δραχμές εδώ στην Ελλάδα τα ξενοδοχεία, τα εισιτήρια, τα ξενοδοχεία κλπ. και ακόμη να χρησιμοποιήσει την πιστωτική κάρτα του.

8 ) Για το συνάλλαγμα που θα χρειαστώ αν, ο μη γένοιτο, μεταβώ στο εξωτερικό για λόγους υγείας;

Και για αυτού του είδους το συνάλλαγμα ισχύει ό,τι ακριβώς ίσχυε. Δηλαδή, ο ενδιαφερόμενος πάει στην τράπεζα και ζητεί όσο συνάλλαγμα επιθυμεί για τα έξοδα διαμονής, συνοδού κ.ά. Επίσης είτε με τιμολόγια είτε με ένα φαξ του νοσοκομείου η τράπεζα καλύπτει τα έξοδα της ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης.

9 ) Με το σπουδαστικό συνάλλαγμα τι ακριβώς γίνεται;

Ούτε σε αυτό αναφέρεται η απόφαση του διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος. Ετσι το απλό τουριστικό συνάλλαγμα χορηγείται βάσει δικαιολογητικών (πιστοποιητικά και τιμολόγια της Σχολής) και ασφαλώς παραμένει το όριο των 2.000 ECU μηνιαίως για τα έξοδα διαμονής και διατροφής του σπουδαστή.

10 ) Τότε, όλους εμάς τους απλούς πολίτες που δεν μας ενδιαφέρουν οι λογαριασμοί σε συνάλλαγμα, είτε γιατί δεν έχουμε τέτοιους πόρους είτε γιατί δεν επενδύουμε σε ξένα νομίσματα, δεν μας διευκολύνει η απελευθέρωση από την 1η Αυγούστου;

Ουσιαστικά μας ενδιαφέρει, διότι ανοίγει ένα παράθυρο το οποίο αίρει όλους τους περιορισμούς για το τουριστικό, το σπουδαστικό και για το διά λόγους υγείας συνάλλαγμα. Από την 1η Αυγούστου έχουμε τη δυνατότητα να ανοίξουμε έναν λογαριασμό σε συνάλλαγμα, μετατρέποντας δραχμές στο νόμισμα της επιλογής μας χωρίς όριο. Κατόπιν μπορούμε να κάνουμε αναλήψεις κατά βούληση και για οποιονδήποτε σκοπό. Βεβαίως, όταν βγάζουμε τα χρήματα εκτός συνόρων είμαστε υποχρεωμένοι να κάνουμε τις σχετικές δηλώσεις που περιγράψαμε πιο πάνω.

11 ) Τι φόρος θα κρατείται στους τόκους των λογαριασμών σε συνάλλαγμα;

Ολες οι καταθέσεις που ανήκουν σε μόνιμους κατοίκους Ελλάδας, τόσο σε δραχμές όσο και σε συνάλλαγμα, φορολογούνται με 15%. Δεν φορολογούνται οι καταθέσεις σε δραχμές και συνάλλαγμα των κατοίκων εξωτερικού με την προϋπόθεση ότι δεν τηρούν κοινούς λογαριασμούς καταθέσεων με κατοίκους Ελλάδας.

12 ) Είμαι κάτοικος εξωτερικού και εισπράττω ενοίκια στην Ελλάδα. Μπορώ να τα μετατρέψω σε συνάλλαγμα και να τα καταθέσω;

Βεβαίως, αλλά με την προϋπόθεση ότι θα προσκομίσετε στην τράπεζά σας βεβαίωση της Εφορίας από την οποία θα προκύπτει ότι έχετε δηλώσει τα ενοίκια και έχετε καταβάλει τους φόρους.

13 ) Αλλάζει κάτι για τις καταθέσεις των ναυτικών;

Τίποτε. Για αυτές τις καταθέσεις ισχύει ότι ίσχυε πριν από την απελευθέρωση.

14 ) Είμαι μόνιμος κάτοικος εξωτερικού και έχω χαρτονομίσματα τα οποία δεν δήλωσα όταν ήρθα στην Ελλάδα. Μπορώ να τα καταθέσω;

Οχι, διότι το καθεστώς των καταθέσεων των κατοίκων εξωτερικού παραμένει ως είχε.

15 ) Εχω λογαριασμό συναλλάγματος και παίρνω τους τόκους σε δραχμές, θα έχω προσαύξηση επιτοκίου;

Οσοι είχαν κατάθεση σε συνάλλαγμα χάνουν το πριμ που έπαιρναν σε περίπτωση που εισέπρατταν τους τόκους σε δραχμές, δηλαδή το 0,4% πάνω από το επιτόκιο.

16 ) Εχω κατάθεση σε συνάλλαγμα στο εξωτερικό. Είμαι σε θέση να το επανεισαγάγω στην Ελλάδα;

Η Τράπεζα της Ελλάδος ήρε τους περιορισμούς που ίσχυαν στη μεταφορά συναλλάγματος από την κίνηση κεφαλαίων για την πραγματοποίηση επενδύσεών τους στο εξωτερικό. Επομένως, καταργείται η υποχρέωση των κατοίκων Ελλάδας να δραχμοποιούν το προϊόν της ρευστοποίησης των επενδύσεών τους, σε περίπτωση που επιθυμούν να το εισαγάγουν στην Ελλάδα.

17 ) Είμαι εισαγωγέας, ως σήμερα δεν μπορούσα να έχω λογαριασμό σε συνάλλαγμα, από την 1.8.97 θα μπορώ;

Βεβαίως, διότι η απόφαση της Τράπεζας της Ελλάδος αφορά όλα τα φυσικά και νομικά πρόσωπα – κατοίκους Ελλάδας.