” Οι ρόλοι μου δεν ήταν τα θέλω μου ”
Βρίσκεται στο ίδιο σημείο που βρισκόταν και πέρυσι. Στο μικρό καμαρίνι της στο Απλό Θέατρο. H Ράνια Οικονομίδου αγαπά τη σταθερότητα και το δηλώνει. Τόσα χρόνια στο θέατρο άλλωστε πάντα ήταν μέλος μιας ομάδας. Και ας «θυσίαζε» το προσωπικό της όνειρο. Εφέτος ερμηνεύει τη Μεγκ στο πιντερικό «Πάρτι γενεθλίων» σε σκηνοθεσία Αντώνη Αντύπα. Με αφορμή τον ρόλο αυτόν η ηθοποιός μίλησε στο «Βήμα» για το θεατρικό παρόν της και για τα σχέδιά της.
– Το γεγονός ότι συνεχίζετε και εφέτος στο Απλό Θέατρο καλύπτει την ανάγκη που έχετε εξομολογηθεί για σταθερότητα στις συνεργασίες;
«Ναι. Είναι ένας χώρος φιλόξενος για μένα και δέχομαι με χαρά αυτή τη φιλοξενία».
– Υπάρχει πάντα η επιθυμία για δημιουργία θεατρικής ομάδας;
«Υπάρχει πάντα μια ανάγκη για έναν χώρο δικό μας – εμένα και του Δημήτρη Καταλειφού. Είναι μια συνήθεια 25 χρόνων που δεν μπορείς εύκολα να την ξεχάσεις. Είναι όλα αυτά τα παιδιά που βγήκαν από τη σχολή τα οποία θα θέλαμε να είναι κοντά μας, σε έναν χώρο φιλόξενο αντί να βολοδέρνουν δεξιά και αριστερά. Εξάλλου για αυτόν τον λόγο είχαμε κάνει και τη σχολή. Θέλαμε να δημιουργήσουμε ένα σύνολο ανθρώπων που να μιλάμε την ίδια γλώσσα και να επανδρώσουν κάποια στιγμή το θέατρο».
– Τι εννοείτε όταν λέτε να μιλάτε την ίδια γλώσσα;
«Αφορά κυρίως τη διαδικασία. Αντί να πέφτεις σε πράγματα που δημιουργούν εντάσεις δυσάρεστες όπως είναι οι διαφορές νοοτροπίας, η ομάδα σού εξασφαλίζει σε μεγάλο βαθμό αυτό: είστε ομοϊδεάτες, μιας ίδιας ποιότητας και άποψης για το πώς γίνεται η διαδικασία. Για το τι σημαίνει παράσταση, τι σημαίνει πρόβα. Αυτά δεν είναι εύκολο όταν αλλάζεις χώρους κάθε φορά».
– Ποιο είναι το εμπόδιο για να δημιουργήσετε ένα σχήμα με τον Δημήτρη Καταλειφό;
«Είναι οικονομικό σε μεγάλο βαθμό, διότι άπτεται και το θέμα χώρου. Δεν θα θέλαμε να νοικιάσουμε κάποιον από τους ήδη υπάρχοντες. Θα θέλαμε έναν χώρο δικό μας. Και εδώ είναι το πρόβλημα. Τα χρόνια που έχουν περάσει μας έχουν δημιουργήσει άλλες ανάγκες σε σχέση με κάποια πράγματα. Παλαιότερα όταν κάναμε τις ομάδες δεν σκεφτόμασταν τόσο. Μπαίναμε σε έναν χώρο και ξεκινούσαμε τη δουλειά μας. Τώρα πια σκεφτόμαστε άλλα πράγματα. Λέμε, τώρα θέλω να κάνω αυτό που εγώ θέλω. Ενας χώρος δεν φτάνει για αυτό το πράγμα. Θέλουμε έναν χώρο που να μπορεί να αλλάζει, να μικραίνει, να μεγαλώνει, που ενδεχομένως να μπορεί να φιλοξενεί και τρεις παραστάσεις. Αυτό είναι το όνειρό μας και όπως καταλαβαίνετε δεν είναι εύκολο…».
– Ποιες είναι οι ανάγκες σας καλλιτεχνικά σε αυτή τη φάση και έχοντας ερμηνεύσει αρκετούς ρόλους;
«Δεν έχω παίξει πολλούς ρόλους και δεν έχω παίξει τους ρόλους που θα ήθελα να παίξω. Μέσα από τις ομάδες υπηρετούσα πάντα κάποιο όραμα γενικό και όχι το προσωπικό όραμά μου. Και στη Σκηνή και στις Μορφές τύχαιναν ρόλοι που τους δεχόμουν και τους αγαπούσα στην πορεία. Δεν ήταν τα θέλω μου. Ηταν τα θέλω της ομάδας. Δεν μπορώ να πω ότι εγώ εκπλήρωσα ένα όνειρο προσωπικό. Το ότι υπηρέτησα το θέατρο μέσα από ομάδες που πιστεύω και κάνοντας πραγματικά τέχνη με κάνει να νιώθω τεράστια ικανοποίηση. Δεν έπαιξα τους ρόλους που ήθελα».
– Ποιοι είναι οι ρόλοι που θέλετε;
«Τώρα δεν έχω την ηλικία για να τους παίξω. Από Σαίξπηρ, Τσέχοφ, Γουίλιαμς, πάρα πολλοί…».
– Ο ρόλος που ερμηνεύετε τώρα ήταν επιθυμία σας;
«Οχι δεν ήταν. Οπως δεν ήταν και η κυρία Αλβινγκ και η Αμάντα στον Γυάλινο Κόσμο. Δεν νομίζω ότι έπαιξα τις επιθυμίες μου. Εγώ θα ήθελα πολύ να παίξω την Οφηλία, την Ιουλιέτα, τη Νόρα, τη Μάσα, την Ιρίνα και άλλες πολλές. Φυσικά υπάρχουν πολλοί και υπέροχοι ρόλοι που μπορώ να παίξω, αλλά έχω αφήσει πίσω πολύ σημαντικά πράγματα που δεν έχω κάνει».
– Εχετε συμβιβαστεί με αυτό ή σας έχει μείνει απωθημένο;
«Οχι δεν είναι απωθημένο. Και αυτό γιατί το θέμα δεν είναι μόνο να παίξεις έναν ρόλο, αλλά και πώς να τον παίξεις. Οπότε αισθάνομαι ικανοποίηση για τους ρόλους που έπαιξα μέσα στις ομάδες γιατί έγιναν τα πράγματα όπως τα ήθελα, τουλάχιστον σε έναν πολύ μεγάλο βαθμό. Αυτό είναι μεγάλη ικανοποίηση για μένα. Παίζει πολύ μεγάλο ρόλο η διαδικασία».
– Πώς θα ερμηνεύατε το έργο του Πίντερ στο οποίο συμμετέχετε;
«Τα έργα του Πίντερ κρύβουν την παγίδα να σε οδηγούν σε μία προφανή και συμβατική ερμηνεία. Είναι “ύπουλος” συγγραφέας. Το ύφος του δίνει μία εντύπωση παγερότητας. Συνήθως ανεβαίνει με έναν τρόπο που τον αδικεί. Ανεβαίνει λίγο σκοτεινά… με συμβολισμούς, λίγο βαρύγδουπα. Με αυτό το ύφος που λέμε πιντερικό. Εγώ νομίζω ότι είναι πάρα πολύ ανθρώπινος και συναισθηματικός. Απλώς δεν φαίνονται αυτά με την πρώτη ματιά. Εχει φοβερό χιούμορ, το έργο το βλέπω σαν σκίτσο κωμικό. Με ανάλαφρες πινελιές σού δίνει ένα βαθύ θέμα».
– H παράσταση στην οποία συμμετέχετε έχει ανέβει με αυτό το πιντερικό ύφος που περιγράφετε;
«Δεν μπορώ να αποστασιοποιηθώ από αυτό που κάνω και να το κρίνω σαν ένα άλλο μάτι… Εχω την εντύπωση πάντως ότι έχουμε αποφύγει την παγίδα για την οποία μίλησα προηγουμένως».
– Πρόσφατα βραβευτήκατε και για τη θεατρική και για την κινηματογραφική σας ερμηνεία. Τι σημαίνουν για εσάς τα βραβεία;
«Για μένα σημαίνουν πολλά γιατί αισθάνομαι ότι τα παίρνω με το σπαθί μου. Είναι μια επιβράβευση των κόπων σου, μιας δουλειάς πολύ δύσκολης, που δεν έχει πολλές απολαβές. Ούτε οικονομικές ούτε ηθικές. Ενα χειροκρότημα και πέντε άνθρωποι που θα σου πούνε συγχαρητήρια και το γεμάτο θέατρο. Τι άλλο; Το βραβείο είναι μια ηθική ικανοποίηση, ένα μπράβο, ένα χειροκρότημα».
– H ταινία για την οποία βραβεύτηκε η ερμηνεία σας, το «Γαλάζιο φόρεμα», προκάλεσε αντιδράσεις και απέσπασε πολύ αρνητικές κριτικές. Πώς το ερμηνεύετε εσείς αυτό;
«Δεν έχω διαβάσει καθόλου εφημερίδες. Ακουσα μόνο τον Γιάννη Διαμαντόπουλο που σχολίασε κάποιο δημοσίευμα. Αυτά είναι αναμενόμενα. Μπορεί να μην αρέσει η ταινία, να είναι αποτυχία. Οταν κάνεις ένα έργο είτε στο θέατρο είτε στον κινηματογράφο, σημασία έχει η πρόθεσή σου, η αγάπη και η σοβαρότητα με την οποία το αντιμετωπίζεις. Το αποτέλεσμα είναι κάτι που δεν ελέγχεται όσο καλή πρόθεση και να έχεις. Οταν το παρουσιάσεις κρίνεται. Αλλοτε κερδίζει την αποδοχή, άλλοτε όχι. Σημαίνει ότι ίσως κάποια χημεία δεν λειτουργεί σωστά. Για μένα σημασία έχει ότι αυτή η ταινία έγινε με ειλικρινή μόχθο από ανθρώπους που διαθέτουν ποιότητα και αισθητική. Ενα έργο σαν και αυτό είχε φοβερές απαιτήσεις παραγωγής. Και δυστυχώς εδώ στην Ελλάδα όλα γίνονται εκ των ενόντων. H έλλειψη χρηματοδότησης λειτουργεί εις βάρος της παραγωγής. Εξάλλου αυτό που μπορεί να χαρακτηριστεί αποτυχία από τους κριτικούς βρίσκει συχνά θερμή αποδοχή από το κοινό. Θα δούμε λοιπόν..».
– H τηλεόραση είναι στις επιλογές σας;
«Παρακολουθώ επιλεκτικά. Δεν βλέπω πρωινές εκπομπές, σίριαλ…».
– Γιατί; Ως ηθοποιός δεν έχετε την περιέργεια να δείτε τη δουλειά που γίνεται;
«Δεν είμαι εναντίον ούτε διαγράφω. Αν υπάρχει κάτι που να με ενδιαφέρει, θα σταματήσω να το δω. Απλώς δεν παρακολουθώ συστηματικά».
– Εχετε δεχτεί προτάσεις;
«Ναι, αλλά τις έχω αρνηθεί για οικονομικούς λόγους. Τα χρήματα που προσφέρουν τα θεωρώ πάρα πολύ λίγα. Υπάρχουν κάποια σενάρια που τα βρίσκω ενδιαφέροντα. Αλλά στην τηλεόραση δεν θέλω να παίζω αν δεν πληρώνομαι σωστά».
– Είναι πολυτέλεια σήμερα για έναν καλλιτέχνη να μπορεί να αρνείται;
«Φυσικά».
– Εσείς δεν νιώθετε ανασφάλεια;
«Ναι, απλώς μέσα από το θέατρο έχω μάθει να ζω με πάρα πολύ λίγα».
– Θα κάνατε υποχωρήσεις καλλιτεχνικά για λόγους επιβίωσης;
«H ανάγκη είναι πολύ σκληρό και σεβαστό πράγμα. Μέχρι στιγμής τις δυσκολίες μου τις ξεπέρασα πιεζόμενη φοβερά. Κάποτε μάλιστα δούλεψα και σε ένα εστιατόριο και μου άρεσε και πάρα πολύ. Εχει περάσει εκείνη η δύσκολη περίοδος. Δεν ξέρω πώς θα τα φέρει η ζωή…».
– Υπάρχουν θέατρα των οποίων τη δουλειά θαυμάζετε;
«Το Αμόρε είναι ένας χώρος πολύ σημαντικός. Το Απλό είναι ένας χώρος που θεωρώ ότι κάνει ουσιαστική δουλειά χωρίς να είναι ομάδα, αλλά λειτουργεί μεμονωμένα στην εκάστοτε παραγωγή σαν ομάδα και αισθάνεσαι όταν παίζεις ότι είσαι μέλος της».
– Υπάρχει κάποια άλλη επιθυμία καλλιτεχνικά;
«Να σκηνοθετήσω. Υπάρχουν κάποια έργα πολύ συγκεκριμένα με τα οποία θα ήθελα να ασχοληθώ. Είναι όμως σε στενή συνάρτηση με το θέμα του χώρου. Μόνο ως πρόθεση υπάρχει. Οταν θα υπάρξουν οι προϋποθέσεις για να γίνει, θα μπορούμε να πούμε περισσότερα».
Το «Πάρτι γενεθλίων» του Χάρολντ Πίντερ παρουσιάζεται στο Απλό Θέατρο σε σκηνοθεσία Αντώνη Αντύπα και μετάφραση Παύλου Μάτεσι. Πρωταγωνιστούν: Ράνια Οικονομίδου, Γιώργος Μωρόγιαννης, Γιάννης Καρατζογιάννης κ.ά.
