Η τελευταία μείωση των επιτοκίων καταθέσεων από τις Εμπορικές Τράπεζες που δραστηριοποιούνται στην ελληνική αγορά, ως αποτέλεσμα της μείωσης των επιτοκίων του ευρώ κατά 0,50% από την ΕΚΤ, οδήγησε στην πλήρη απαξίωση των λογαριασμών ταμιευτηρίου και των προνομιακών λογαριασμών. Τα πιο διαδεδομένα τραπεζικά προϊόντα, που εγγυώνται το αρχικό κεφάλαιο, προσφέρουν πλέον αρνητικές αποδόσεις στο σύνολό τους, μια και σε κανέναν λογαριασμό το ονομαστικό επιτόκιο δεν ξεπερνάει το 3,50% τη στιγμή που ο πληθωρισμός «τρέχει» με 3,8% και σε μέσα επίπεδα το επόμενο δωδεκάμηνο προβλέπεται ότι δύσκολα θα πέσει κάτω από 3%. Ταυτόχρονα, αναμένεται και νέα μείωση των επιτοκίων του ευρώ ως το τέλος του έτους. Αν μάλιστα η ανάκαμψη της διεθνούς οικονομίας καθυστερήσει δεν αποκλείεται περαιτέρω μείωση στις αρχές του επόμενου έτους προτού ξεκινήσει ένας νέος ανοδικός γύρος των επιτοκίων ευρώ και δολαρίου. Εξάλλου και οι αποδόσεις των υπολοίπων προϊόντων των τραπεζών, δηλαδή των προθεσμιακών καταθέσεων και των repos, έχουν συρρικνωθεί σημαντικά σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια, δυσχεραίνοντας ακόμη περισσότερο την προσπάθεια εξεύρεσης ενός συμφέροντος προϊόντος.
Στη δεδομένη συγκυρία που διανύουμε, με το τρομοκρατικό χτύπημα στις ΗΠΑ να έχει αυξήσει αισθητά το ρίσκο τοποθέτησης σε μετοχικές αξίες, τα τραπεζικά προϊόντα αποτελούν τη μοναδική σίγουρη εναλλακτική επιλογή, ιδιαίτερα για τους μικροαποταμιευτές και μικροεπενδυτές. Οπως πολύ παραστατικά ανέφερε τραπεζικό στέλεχος, «σήμερα οι επενδυτές βρίσκονται στη μέση μιας καταιγίδας και θα πρέπει να αναζητήσουν καταφύγιο ώσπου να ξεκαθαρίσει ο επενδυτικός ορίζοντας». Αναμφίβολα τα καταθετικά προϊόντα, είτε αυτά είναι οι παραδοσιακοί τραπεζικοί λογαριασμοί, τα repos ή οι προθεσμιακές καταθέσεις, προσφέρουν καταφύγιο. Στους πίνακες που παρατίθενται παρουσιάζονται όλα τα προϊόντα των τραπεζών που προσφέρουν ετήσια καθαρή απόδοση άνω του 3,00%, ανάλογα με το ποσό και τη διάρκεια της κατάθεσης. Για να πετύχει κανείς τη μέγιστη δυνατή απόδοση από την τοποθέτηση των κεφαλαίων του σε τραπεζικά προϊόντα που εγγυώνται το αρχικό κεφάλαιο, θα πρέπει προηγουμένως να μάθει για τα προϊόντα όλων των τραπεζών και μετά να επιλέξει αυτό που τον συμφέρει περισσότερο.
* Οι καταθετικοί τραπεζικοί λογαριασμοί
Την εποχή όπου οι καταθέτες πήγαιναν από τράπεζα σε τράπεζα για να πετύχουν το υψηλότερο επιτόκιο δεν φαίνεται να τη ζήσουμε ξανά, τουλάχιστον στα επόμενα χρόνια. Πάντως παρά τη μεγάλη γκάμα σύγχρονων καταθετικών-επενδυτικών προϊόντων που έχουν λανσάρει στην ελληνική αγορά οι τράπεζες, οι παραδοσιακές καταθέσεις παραμένουν πρώτες στις προτιμήσεις των αποταμιευτών. Βέβαια οι αποδόσεις των εν λόγω προϊόντων έχουν μειωθεί αισθητά, όπως αναφέρθηκε και προηγουμένως. Υπάρχουν όμως κάποιες τεχνικές μεγιστοποίησης των αποδόσεων. Οπως τονίζει διευθυντής καταθετικών προϊόντων ιδιωτικής τράπεζας, τα μεγαλύτερα ποσά πρέπει να τοποθετούνται στους προνομιακούς λογαριασμούς και τα μικρότερα ποσά στους λογαριασμούς ταμιευτηρίου, διότι οι πρώτοι δίνουν μεγαλύτερο επιτόκιο μόνο για μεγάλα ποσά. Αν και ενδέχεται να ισχύουν διαφοροποιήσεις μεταξύ των προϊόντων, σε γενικές γραμμές οι τράπεζες ακολουθούν την πιο πάνω τακτική. Αυτό συμβαίνει διότι οι προνομιακοί λογαριασμοί έχουν καλύτερα επιτόκια για ποσά άνω των 10.000.000 δρχ. συνήθως, ενώ μέχρι ενός ελαχίστου ποσού ο λογαριασμός είναι άτοκος. Από την άλλη το ταμιευτήριο δίνει τόκο ακόμη για ποσά κάτω των 500.000 δρχ. Η εξεύρεση του αποδοτικότερου λογαριασμού σε συνδυασμό με την ενοποίηση όλων των λογαριασμών ενός καταθέτη και την ύπαρξη ενός και μοναδικού μεγιστοποιεί την απόδοση των αποταμιεύσεων.
* Οι προθεσμιακές καταθέσεις και τα repos
Αισθητά υψηλότερες είναι οι αποδόσεις των καταθέσεων προθεσμίας, οι οποίες όμως έχουν το μειονέκτημα ότι φορολογούνται. Οι αποδόσεις τους ξεπερνούν το 3,00%, ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις ακόμη και το 3,50%. Σε αντίθεση με τα repos, οι περισσότερες τράπεζες δέχονται καταθέσεις υπό προθεσμία για ποσά από 500.000 δρχ. και άνω, κάτι που ευνοεί κυρίως τους μικροαποταμιευτές. Οσο μεγαλύτερο είναι το διάστημα της κατάθεσης τόσο μεγαλύτερη και η απόδοση. Επιπλέον ένα ακόμη πλεονέκτημα των προθεσμιακών καταθέσεων είναι ότι το επιτόκιό τους παραμένει σταθερό για όλη τη διάρκεια της κατάθεσης, καθώς δεν επηρεάζεται από οποιαδήποτε μεταβολή των επιτοκίων.
Το μειονέκτημα του εν λόγω προϊόντος όσο και των repos έγκειται στο γεγονός ότι ο πελάτης δεν έχει πρόσβαση στα χρήματά του για τη διάρκεια της κατάθεσης. Αν χρειαστεί κάποιος να «σηκώσει» νωρίτερα τα χρήματά του, δηλαδή πριν από τη λήξη της προθεσμίας που έχει συμφωνηθεί ανάμεσα στον πελάτη και στην τράπεζα, υπάρχει μεγάλος κίνδυνος να μη λάβει καθόλου τόκους.
Στο ίδιο μήκος κύματος λειτουργούν και τα repos. Οι αποδόσεις τους βέβαια είναι υψηλότερες από τις προθεσμιακές καταθέσεις, κυρίως για το γεγονός ότι δεν φορολογούνται. Το μειονέκτημά τους έναντι των προθεσμιακών καταθέσεων είναι ότι απαιτείται ένα μεγάλο χρηματικό ποσό, συνήθως μεγαλύτερο των 10.000.000 δρχ., προκειμένου να τοποθετηθεί κάποιος στο συγκεκριμένο προϊόν.
