Ο Καναδοαμερικανός αρχιτέκτονας Φρανκ Γκέρι έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 96 ετών, αφήνοντας πίσω του ένα έργο που επηρέασε βαθιά την παγκόσμια αρχιτεκτονική. Γεννημένος το 1929 στο Τορόντο με το όνομα Εφραίμ Όουεν Γκόλντμπεργκ, μετακόμισε με την οικογένεια του ως παιδί στη Νότια Καλιφόρνια, όπου σπούδασε αρχιτεκτονική και διαμόρφωσε το ιδιαίτερο ύφος που τον έκανε μοναδικό.

Κατά τη διάρκεια της πολύχρονης πορείας του ολοκλήρωσε πάνω από 150 έργα σε όλο τον κόσμο. Μεταξύ των πιο αναγνωρίσιμων κτιρίων του είναι το Walt Disney Concert Hall στο Λος Άντζελες και το Jay Pritzker Pavilion στο Σικάγο.

Το μουσείο που άλλαξε μια ολόκληρη πόλη

Το έργο που τον καθιέρωσε οριστικά στην αρχιτεκτονική ιστορία είναι το Μουσείο Γκούγκενχαϊμ στο Μπιλμπάο. Το κτίριο, ένα εντυπωσιακό σύμπλεγμα από τιτάνιο, πέτρα και γυαλί, με ρευστές καμπύλες και μορφές που θυμίζουν γλυπτό, ολοκληρώθηκε το 1997 και θεωρείται από πολλούς ένα από τα σημαντικότερα επιτεύγματα του 20ού αιώνα.

Η άμεση απήχηση στο κοινό —με 1,3 εκατομμύρια επισκέπτες τον πρώτο χρόνο— οδήγησε στο λεγόμενο «φαινόμενο Μπιλμπάο»: την ιδέα ότι ένα εμβληματικό κτίριο μπορεί να αναγεννήσει οικονομικά και πολιτιστικά μια ολόκληρη περιοχή.

Οραματιστής δημιουργός

Ο Γκέρι ήταν γνωστός για τις γλυπτικές του φόρμες και τη χρήση υλικών με τρόπο που μέχρι τότε θεωρούνταν ασυνήθιστος. Ήταν από τους πρώτους που αξιοποίησαν προηγμένα ψηφιακά εργαλεία για να μετατρέψουν περίπλοκες ιδέες σε υλοποιήσιμες κατασκευές.

Εμπνεόταν από τη μοντέρνα τέχνη και συχνά έλεγε ότι δεν ξεχώριζε την αρχιτεκτονική από την καλλιτεχνική δημιουργία. Τα ψάρια, που τον γοήτευαν από την παιδική του ηλικία, αποτέλεσαν μοτίβο σε πολλά έργα του.

Ποτέ δεν εντάχθηκε σε κάποιο αρχιτεκτονικό ρεύμα και το 1989 τιμήθηκε με το βραβείο Pritzker, με την επιτροπή να χαρακτηρίζει το ύφος του «αυθόρμητο, αυτοσχεδιαστικό και γεμάτο ενέργεια», σαν τζαζ σύνθεση.

Τα τελευταία χρόνια και η παρακαταθήκη του

Παρέμεινε ενεργός δημιουργικά μέχρι πρόσφατα, επιλέγοντας συχνά έργα με κοινωνικό πρόσημο.

Ο Γκέρι άφησε την τελευταία του πνοή στο σπίτι του στη Σάντα Μόνικα της Καλιφόρνιας, έπειτα από σύντομη ασθένεια του αναπνευστικού. Ήταν δύο φορές παντρεμένος και πατέρας τεσσάρων παιδιών.

Αφήνει πίσω του μια τεράστια κληρονομιά: απέδειξε ότι ένα κτίριο μπορεί να είναι ταυτόχρονα καλλιτεχνικό γεγονός, οικονομικός μοχλός και πολιτιστικό σύμβολο. Ένας δημιουργός που σύμφωνα με τους ειδικούς είχε την ικανότητα να μεταμορφώνει το οικείο σε κάτι απρόσμενο και ολοκαίνουργιο.