Υπάρχουν κάποιες ιδιαίτερα ξεχωριστές ιστορίες, που μας αποδεικνύουν έμπρακτα, πώς ο κοινωνικός αθλητισμός και συγκεκριμένα το ποδόσφαιρο, διαδραματίζει κομβικό ρόλο, όχι μόνο στην κοινωνική ένταξη ενός ανθρώπου, αλλά στη δημιουργία των ευκαιριών εκείνων για να εκπληρώσει τα όνειρα του. Ένα τέτοιο χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η ιστορία του Richard Kone, ενός παιδιού που από τους δρόμους της πατρίδας του, βρέθηκε να ζει το όνειρο, αγωνιζόμενος στο αγγλικό επαγγελματικό ποδόσφαιρο, με υψηλές επιδόσεις, ελπίδα και προοπτική.

Ο Richard Kone γεννήθηκε στις 15 Ιουλίου 2003, στο Αμπιτζάν της Ακτής Ελεφαντοστού. Η νεανική του ηλικία ξεκίνησε κάτω από τις πιο δύσκολες συνθήκες, αφού έφηβος ακόμη, εκδιώχθηκε από την οικογένεια του και αναγκάστηκε να ζήσει στο δρόμο. Σε μια συνέντευξη του το 2019, περιγράφοντας το πικρό αίσθημα απομόνωσης και έλλειψης ορατότητας που βίωνε την περίοδο της αστεγίας, τόνισε χαρακτηριστικά: «Είναι τρομερά δύσκολο να είσαι άστεγος στη χώρα μου. Όταν ζητάς λίγη βοήθεια, όλοι σε αγνοούν». Μια χαραμάδα φως ήρθε να φωτίσει τη σκληρή περιθωριοποίηση που βίωνε ο νεαρός Richard, όταν στα δεκαεπτά του, ένας φίλος του τον σύστησε στον πρόεδρο της οργάνωσης «Don’t Forget Them», η οποία αξιοποιεί τον κοινωνικό αθλητισμό για να στηρίξει ανθρώπους που βρίσκονται σε ευάλωτη κατάσταση. Αυτή η επαφή ήταν η σπίθα που άναψε τη φλόγα για το πραγματικό του πάθος, το ποδόσφαιρο.

Έτσι, μετά από συστηματική δουλειά και εντατικές προπονήσεις, ο Richard συμμετείχε με την Εθνική Ομάδα Ποδοσφαίρου Αστέγων της χώρας του, στο Παγκόσμιο Κύπελλο Αστέγων (Homeless World Cup) του 2019 στο Κάρντιφ. Εκεί, διακρίθηκε για τις εντυπωσιακές του επιδόσεις και μέσα σε λίγες μέρες, κατάφερε αυτό που δεν μπορούσε να καταφέρει τόσα χρόνια. Να ακουστεί η φωνή του, να φανεί το ταλέντο του, να πιστέψει ότι το μέλλον μπορούσε να του ανήκει. Δύο χρόνια αργότερα, βρίσκεται στο Ηνωμένο Βασίλειο, όπου του δίνεται η ευκαιρία να ξεκινήσει την καριέρα του στο αγγλικό επαγγελματικό ποδόσφαιρο. Αρχικά, υπογράφει με την Athletic Newman, όπου μέσα σε μόλις τρεις σεζόν πετυχαίνει περισσότερα από 100 γκολ. Η φήμη του εξαπλώνεται γρήγορα και τον Ιανουάριο του 2024, εντάσσεται στο δυναμικό της Wycombe Wanderers. Γρήγορα γίνεται βασικός παίκτης της ομάδας και στο τέλος του φετινού πρωταθλήματος ήταν πρώτος σκόρερ της League One (3η Κατηγορία). Η επαγγελματική του άνοδος συνεχίζεται, αφού πριν λίγες μέρες υπέγραψε για αυτήν τη σεζόν στην ομάδα των Queens Park Rangers (QPR), του Championship. (2η Κατηγορία). Η είδηση γέμισε χαρά και υπερηφάνεια την οικογένεια του Παγκοσμίου Κυπέλλου Αστέγων, που έδωσε την ευκαιρία στον Richard Kone να ανακαλύψει το ταλέντο του, να σταθεί στα πόδια του και να κάνει ένα νέο, δυναμικό ξεκίνημα στη ζωή του. Ο συνιδρυτής και Πρόεδρος του θεσμού, Mel Young, μιλώντας για τη διαδρομή του νεαρού ποδοσφαιριστή υπογράμμισε: «Το Παγκόσμιο Κύπελλο Αστέγων, είναι κάτι πολύ περισσότερο από ένα ποδοσφαιρικό παιχνίδι. Είναι ένας θεσμός που μεταμορφώνει ζωές. Το παράδειγμα του Richard, από τη συμμετοχή του με την Εθνική της χώρας του το 2019 μέχρι την υπογραφή του σε επαγγελματική

ομάδα, αποδεικνύει το απίστευτο δυναμικό που υπάρχει σε κάθε παίκτη που περνάει από τα γήπεδα μας». Επιπλέον, πρόσθεσε ότι: «Για κάποιους η διοργάνωση αποτελεί την αφετηρία μιας καριέρας στο ποδόσφαιρο, για άλλους είναι η σπίθα που αναζωπυρώνει την αυτοπεποίθηση τους, την ελπίδα και την πίστη σε ένα καλύτερο αύριο».

Η ιστορία του Kone δεν είναι απλώς ένα παράδειγμα ατομικής επιτυχίας. Είναι πρότυπο έμπνευσης και ελπίδας για χιλιάδες ανθρώπους, που βιώνουν συνθήκες αστεγίας και κοινωνικής περιθωριοποίησης. Δεν είναι μια σπάνια εξαίρεση, αλλά μια πιθανότητα που μπορεί να γίνει πραγματικότητα, όταν οι κοινωνικοί θεσμοί δίνουν μια ευκαιρία και προσφέρουν το πρώτο στήριγμα. Όπως αναδεικνύεται και στο αφιέρωμα του Sky Sports, το οποίο κατέγραψε την πορεία του από τα γήπεδα του Homeless World Cup μέχρι την αγγλική Football League, το ποδόσφαιρο μπορεί να ανοίξει δρόμους εκεί όπου όλα φαίνονται χωρίς καμία προοπτική.

Η ιδέα για τη δημιουργία του Παγκόσμιου Κυπέλλου Αστέγων, γεννήθηκε το 2001 από το Σκοτσέζο ακτιβιστή Mel Young και το Σουηδό κοινωνικό επιχειρηματία HARALD SCHMIED. Έτσι, το πρώτο Παγκόσμιο Κύπελλο Αστέγων διεξήχθη τον Ιούλιο του 2003 στο Γκρατς της Αυστρίας. Στόχος της διοργάνωσης είναι να δώσει φωνή, να ενισχύσει την ορατότητα και να δημιουργήσει ευκαιρίες για ανθρώπους που βιώνουν την αστεγία και τον κοινωνικό αποκλεισμό. Βασική φιλοσοφία του θεσμού είναι ότι το ποδόσφαιρο μπορεί να λειτουργήσει ως εργαλείο κοινωνικής ένταξης και ως καταλύτης για μια μόνιμη, ουσιαστική αλλαγή. Από τότε, κάθε χρόνο μια διαφορετική πόλη φιλοξενεί τη διοργάνωση, με εθνικές ομάδες αστέγων από όλο τον κόσμο να συμμετέχουν σε μια κοινωνική γιορτή, αποδεικνύοντας ότι το ποδόσφαιρο μπορεί να ενώσει τους ανθρώπους και να αποτελέσει γέφυρα φιλίας και αλληλεγγύης. Στο πλαίσιο της γιορτής αυτής του ποδοσφαίρου, οι αθλητές έχουν την ευκαιρία για κοινωνική δικτύωση και νιώθουν μέρος μιας συλλογικής προσπάθειας. Είναι πλαίσιο κοινωνικοποίησης, πεδίο ορατότητας, πηγή προσωπικής ενδυνάμωσης. Έτσι, μέσα από αυτή τη διοργάνωση, πολλοί βρίσκουν το δρόμο τους προς την εκπαίδευση, την εργασία ή ακόμη και τον επαγγελματικό αθλητισμό, όπως ο Richard.

Το φετινό 20ο Παγκόσμιο Κύπελλο Αστέγων φιλοξενείται από τις 23 έως τις 30 Αυγούστου στο Όσλο της Νορβηγίας, με τη συμμετοχή περίπου 500 παικτών από 48 χώρες. Η Ελληνική Εθνική Ομάδα Αστέγων συμμετέχει με 16 ποδοσφαιριστές, άνδρες και γυναίκες, στη μεγάλη αυτή γιορτή του κοινωνικού ποδοσφαίρου, βάζοντας γκολ στη φτώχεια και αναδεικνύοντας τον αθλητισμό ως ισχυρό μέσο αλληλεγγύης και κοινωνικής ένταξης.

Η δύναμη του θεσμού δεν περιορίζεται στο αθλητικό κομμάτι, αφού κάθε διοργάνωση συνδυάζεται και με δράσεις ευαισθητοποίησης και πρωτοβουλίες που ενθαρρύνουν τις εθνικές κυβερνήσεις να λάβουν πρόσθετα μέτρα για την καταπολέμηση της αστεγίας. Ενώνοντας όλοι τη φωνή και τη δράση μας, μπορούμε να αποδείξουμε στην πράξη, ότι η αλληλεγγύη και η συμπερίληψη είναι το θεμέλιο για μια πιο ανοικτή, δίκαιη και βιώσιμη κοινωνία για όλους.

Ο Γιώργος Σταμάτης είναι Βουλευτής Επικρατείας της ΝΔ