Ο Ντόναλντ Τραμπ, κατά τη διάρκεια τόσο της πρώτης όσο και της δεύτερης προεδρίας του, κάνει επανειλημμένα υπερβολικές και ανακριβείς δηλώσεις σχετικά με την εμπορική πολιτική των ΗΠΑ, ιδιαίτερα σε σχέση με τους δασμούς αλλά και συνολικά την οικονομία.

Από τις επικρίσεις του για τις εμπορικές συμφωνίες μέχρι και τους ισχυρισμούς του για τις συνέπειες των φόρων και των εξωτερικών παραγόντων, πολλοί από τους ισχυρισμούς του αποδείχθηκαν παραπλανητικοί, σύμφωνα με πολλούς οικονομολόγους και αναλυτές.

Οι 10 πιο πρόσφατοι ανακριβείς ισχυρισμοί του Ντόναλντ Τραμπ

1. Ο ρόλος των δασμών στην οικονομική ευημερία των ΗΠΑ τον 19ο αιώνα

Ο Τραμπ ισχυρίστηκε ότι οι δασμοί ήταν η κύρια αιτία της οικονομικής ανάπτυξης των ΗΠΑ στα τέλη του 19ου αιώνα. Αν και όντως η χώρα είχε υψηλούς δασμούς τότε, η οικονομική ευημερία οφειλόταν κυρίως στη βιομηχανική επανάσταση, στην ανάπτυξη των σιδηροδρόμων και στη μαζική μετανάστευση φθηνού εργατικού δυναμικού από πολλές χώρες του κόσμου.

2. Ο φόρος εισοδήματος και η Μεγάλη Ύφεση

Ο Τραμπ δήλωσε χθες: «Το 1913, για λόγους άγνωστους στην ανθρωπότητα, καθιέρωσαν τον φόρο εισοδήματος ώστε οι πολίτες, και όχι οι ξένες χώρες, να αρχίσουν να πληρώνουν τα χρήματα που ήταν απαραίτητα για τη διοίκηση της κυβέρνησής μας. Στη συνέχεια, το 1929, όλα έληξαν πολύ απότομα με τη Μεγάλη Ύφεση και δεν θα είχε συμβεί ποτέ, αν είχαν μείνει στην πολιτική των δασμών, θα ήταν μια πολύ διαφορετική ιστορία».

Σύμφωνα με τη Washington Post, αυτός ο ισχυρισμός είναι λάθος. Ο φόρος εισοδήματος είχε σκοπό να μετατοπίσει το βάρος στους πλουσιότερους Αμερικανούς, καθώς το κόστος των δασμών πέφτει κυρίως σε άτομα με χαμηλότερο εισόδημα. Ο φόρος εισοδήματος θεωρήθηκε επίσης πιο σταθερή πηγή χρηματοδότησης. Εξάλλου, οι ιστορικοί αποδίδουν τη Μεγάλη Ύφεση στον Δασμολογικό Νόμο Smoot-Hawley του 1930, ο οποίος επιδείνωσε την οικονομική κρίση και πυροδότησε έναν παγκόσμιο εμπορικό πόλεμο.

3. Ποιος πληρώνει τους δασμούς και ο ρόλος τους στην αμερικανική οικονομία

Ο Τραμπ επανειλημμένα ανέφερε ότι οι δασμοί που επέβαλε στην Κίνα θα πληρώνονται από το ίδιο το Πεκίνο και θα αποφέρουν εκατοντάδες δισεκατομμύρια δολάρια στις ΗΠΑ. Στην πραγματικότητα, οι δασμοί επιβαρύνουν κυρίως τους Αμερικανούς εισαγωγείς και καταναλωτές, καθώς αυξάνουν τις τιμές των εισαγόμενων προϊόντων. Παράλληλα, ενώ ο Τραμπ ισχυρίστηκε ότι η επιβολή δασμών θα μειώσει το εμπορικό έλλειμμα των ΗΠΑ, το έλλειμμα αυξήθηκε σε επίπεδα ρεκόρ το 2018, όταν είχαν  επίσης επιβληθεί δασμοί στην Κίνα, αποδεικνύοντας ότι οι δασμοί δεν είχαν το επιθυμητό αποτέλεσμα.

4. Η Κίνα «έκλεβε» 500 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως από τις ΗΠΑ

Ο Τραμπ συχνά ισχυρίζεται ότι η Κίνα «έκλεβε» 500 δισεκατομμύρια δολάρια τον χρόνο μέσω εμπορικού ελλείμματος. Αν και οι ΗΠΑ έχουν εμπορικό έλλειμμα με την Κίνα, ο ισχυρισμός περί «κλοπής» δεν έχει οικονομική βάση.

5. Ο ρόλος των δασμών στην οικονομική ανάπτυξη

Ο Τραμπ ισχυρίστηκε ότι οι δασμοί ήταν η αιτία της οικονομικής ανάπτυξης των ΗΠΑ κατά τη διάρκεια του 19ου αιώνα. Ωστόσο, αυτή η ανάπτυξη οφειλόταν κυρίως σε άλλους παράγοντες, όπως η βιομηχανική επανάσταση, οι σιδηρόδρομοι και η μετανάστευση εργατικού δυναμικού.

6. Η απόδοση της αμερικανικής οικονομίας υπό τον Τραμπ

Ο πρώην πρόεδρος ισχυρίστηκε ότι η οικονομία των ΗΠΑ ήταν η καλύτερη στην ιστορία της χώρας κατά τη διάρκεια της πρώτης θητείας του, χάρη στην επιβολή δασμών. Αν και η οικονομία όντως  αναπτύχθηκε, πολλοί παράγοντες, όπως η φορολογική πολιτική και οι παγκόσμιες τάσεις της εποχής, έπαιξαν ρόλο στην ανάπτυξη.

7. Η Αμερική «είναι μία φτωχή χώρα»

Ο Τραμπ δήλωσε: «Για χρόνια, Αμερικανοί πολίτες που εργάζονται σκληρά αναγκάζονταν να βρίσκονται στο περιθώριο καθώς άλλα έθνη γίνονταν πλούσια και ισχυρά, σε μεγάλο βαθμό εις βάρος μας. Αλλά τώρα είναι η σειρά μας να ευημερήσουμε και με αυτόν τον τρόπο, να χρησιμοποιήσουμε τρισεκατομμύρια και τρισεκατομμύρια δολάρια για να μειώσουμε τους φόρους μας και να πληρώσουμε το εθνικό μας χρέος».

Σύμφωνα με την Washington Post, πρόκειται για μια υπερβολή. Ο Τραμπ παρουσίασε τις Ηνωμένες Πολιτείες ως μια φτωχή χώρα που κατακλύζεται από εξωτερικές δυνάμεις. Ωστόσο, οι ΗΠΑ έχουν το μεγαλύτερο ΑΕΠ στον κόσμο και το κατά κεφαλήν ΑΕΠ τους (περίπου 90.000 δολάρια) είναι πολύ υψηλότερο από οποιαδήποτε άλλη μεγάλη χώρα, όπως η Κίνα (14.000 δολάρια), η Γερμανία (58.000 δολάρια) και η Ιαπωνία (36.000 δολάρια).

8. Οι ΗΠΑ έχασαν 5 εκατ. θέσεις εργασίας και έχουν εμπορικό έλλειμμα εμπορικά ελλείμματα 19 τρισεκατομμυρίων δολαρίων εξ’ αιτίας της NAFTA

Ο Τραμπ ισχυρίστηκε ότι «5 εκατομμύρια θέσεις εργασίας χάθηκαν στη μεταποίηση ενώ συγκεντρώθηκαν εμπορικά ελλείμματα 19 τρισεκατομμυρίων δολαρίων. Αυτή η [Συμφωνία Ελεύθερου Εμπορίου της Βόρειας Αμερικής] ήταν η χειρότερη εμπορική συμφωνία που έγινε ποτέ.»

Όπως σχολιάζει η Washington Post, αυτό δεν οφείλεται στη NAFTA καθώς βασικός παράγοντας για την πτώση της μεταποίησης ήταν η είσοδος της Κίνας στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου.

9. Η NAFTA και η απώλεια 90.000 εργοστασίων

Ο Τραμπ δήλωσε επίσης χθες ότι «από την αρχή της Συμφωνίας Ελεύθερου Εμπορίου της Βόρειας Αμερικής (NAFTA), η χώρα μας έχασε 90.000 εργοστάσια».

Η Washington Post αμφισβητεί τον ισχυρισμό για τα 90.000 εργοστάσια, έναν αριθμό που προέρχεται από το Business Dynamics Statistics του Γραφείου Απογραφής, το οποίο διαθέτει ένα εργαλείο που αναλύει τα δεδομένα. Περίπου το ένα τρίτο των μεταποιητικών επιχειρήσεων απασχολεί τέσσερα ή λιγότερα άτομα και στην πραγματικότητα δεν μπορούν να θεωρηθούν εργοστάσια. Οι μεταποιητικές βιοτεχνίες με περισσότερα από 500 άτομα μειώθηκαν από 4.535 το 2000 σε 3.316 το 2022. Πρόκειται για μείωση κατά περίπου ένα τέταρτο, αλλά ο αριθμός τους (1.219) είναι πολύ μικρότερος από το 90.000.

10. Καμία από τις αυτοκινητοβιομηχανίες των ΗΠΑ δεν επιτρέπεται να πάει σε άλλες χώρες

«Η Toyota πουλά 1 εκατομμύριο αυτοκίνητα ξένης κατασκευής στις Ηνωμένες Πολιτείες και η General Motors δεν πουλά σχεδόν κανένα. Η Ford πουλάει πολύ λίγα. Καμία από τις εταιρείες μας δεν επιτρέπεται να πάει σε άλλες χώρες» είπε χθες ο Ντόναλντ Τραμπ

Πρόκειται για μια ακόμη παραπλανητική δήλωση. Οι νόμοι της αγοράς έχουν παίξει τον κύριο ρόλο σε αυτή την εικόνα: Τα αμερικανικά αυτοκίνητα τα πήγαν πολύ άσχημα στην Ιαπωνία επειδή οι Ιάπωνες προτιμούν μικρότερα μοντέλα με πιο αποδοτική κατανάλωση καυσίμου. Επίσης, σε ο,τι αφορά τους Κινέζους, μέχρι το 2023, η General Motors πουλούσε περισσότερα αυτοκίνητα στην Κίνα από ό,τι στις ΗΠΑ, όμως οι πωλήσεις μειώθηκαν κάθετα επειδή έχει αναπτυχθεί μια έντονη προτίμηση για ηλεκτρικά αυτοκίνητα – τομέας όπου η GM υστερεί.