Μεγάλες αυξήσεις στις προσφερόμενες αλλά και στις πραγματικές τιμές πώλησης ακινήτων παρουσίασε στο τέλος του 2019 η ελληνική κτηματαγορά σε πάρα πολλές περιοχές της επικράτειας σε σύγκριση με το 2018, ενώ σύμφωνα με παράγοντες που δραστηριοποιούνται στον νευραλγικό κλάδο του Real Estate, οι προοπτικές για το 2020 είναι άκρως θετικές για πρώτη φορά μετά από πολλά χρόνια.

Η παρατεταμένη οικονομική κρίση που έπληξε την Ελλάδα από το 2010 οδήγησε την αγορά ακινήτων στο ναδίρ, με αποτέλεσμα οι όποιες κινήσεις γίνονται πλέον τόσο από επενδυτές όσο και από απλούς αγοραστές επηρεάζουν σε υπερθετικό βαθμό τις εξελίξεις και τις προοπτικές της πάλαι ποτέ ατμομηχανής της ελληνικής οικονομίας.

Οι παράγοντες

Η έξαρση του φαινομένου της βραχυχρόνιας μίσθωσης ακινήτων μέσω της πλατφόρμας Airbnb αλλά και άλλων ιστοσελίδων, η προσέλκυση ξένων επενδυτών (κυρίως Κινέζων) μέσω του πετυχημένου θεσμού της Golden Visa, η μείωση των επιτοκίων δανεισμού, η δειλή αλλά σταδιακή έναρξη χορήγησης στεγαστικών δανείων από τις τράπεζες αλλά και οι προοπτικές που έχουν διάφορες περιοχές της Αττικής, της Θεσσαλονίκης αλλά και στην υπόλοιπη Ελλάδα από τα έργα υποδομής που υλοποιούνται είναι μερικοί μόνο από τους παράγοντες που έχουν στρέψει το επενδυτικό και αγοραστικό ενδιαφέρον στην αγορά των ακινήτων.

Νέες οικοδομές

Οπως επισημαίνουν παράγοντες της κτηματαγοράς, ιδιαίτερο ενδιαφέρον και τάσεις ανάπτυξης εμφανίζει από το δεύτερο εξάμηνο του 2019 ο χώρος της κατοικίας. Με τις τράπεζες να έχουν πλέον ενεργοποιήσει και πάλι τη στεγαστική πίστη, η ζήτηση βαίνει αυξανόμενη και οι τιμές ήδη καταγράφουν σημαντική αυξητική τάση. Ετσι, όχι μόνο απορροφάται σταδιακά το υφιστάμενο stock αλλά καταγράφονται, μετά από πολλά χρόνια, και νέες οικοδομές.

Αναμφισβήτητα ένας από τους παράγοντες που θα επηρεάσουν την αγορά των ακινήτων το 2020 θα είναι οι αλλαγές που σχεδιάζει το υπουργείο Οικονομικών στις αντικειμενικές αξίες των ακινήτων με την ένταξη περίπου 7.000 περιοχών, οικισμών και ζωνών δήμων και κοινοτήτων στο σύστημα αντικειμενικού προσδιορισμού της αξίας των ακινήτων. Παράλληλα, η προβλεπόμενη αναπροσαρμογή των υφιστάμενων τιμών της Εφορίας στα επίπεδα των πραγματικών στα μέσα του τρέχοντος έτους θα οδηγήσει και αυτή σε αλλαγή του τοπίου τόσο για αγορά ακινήτων όσο και γονικές παροχές, δωρεές, μεταβιβάσεις.

Ενδεικτικά, σύμφωνα με τα στοιχεία που καταγράφει ο spitogatos.gr από χιλιάδες αγγελίες που καταχωρούν όσοι επιθυμούν να πωλήσουν κάποιο ακίνητο, το τελευταίο τρίμηνο του 2019 σε σύγκριση με το αντίστοιχο του 2018 οι προσφερόμενες τιμές κατοικιών σε ολόκληρη την επικράτεια αυξήθηκαν κατά 6,5%.

Οι τιμές κατοικιών

Πρωταθλητής στην αύξηση των εν λόγω τιμών αναδείχθηκε ο Δήμος Θεσσαλονίκης όπου η μέση προσφερόμενη τιμή στα τέλη του 2019 διαμορφώθηκε στα 1.416 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο όταν το αντίστοιχο διάστημα του 2018 ήταν 1.071 ευρώ το τετραγωνικό μέτρο. Παρουσίασε δηλαδή αύξηση κατά 32,10%. Από κοντά και οι προσφερόμενες κατοικίες στις Σποράδες όπου οι τιμές αυξήθηκαν κατά 21,7% (από 1.429 ευρώ στα τέλη του 2018 σε 1.739 ευρώ στα τέλη του περασμένου έτους).

Στην 3η θέση από πλευράς αύξησης των προσφερόμενων τιμών πώλησης κατοικιών βρέθηκε ο Πειραιάς όπου η μέση τιμή στο τελευταίο τρίμηνο του 2019 διαμορφώθηκε στα 1.400 ευρώ ενώ στο αντίστοιχο διάστημα το 2018 μόλις που ξεπέρασε τα 1.200 ευρώ, εμφανίζοντας μέση αύξηση 16,30%. Στην πρώτη δεκάδα των αυξήσεων τιμών ακινήτων βρίσκονται επίσης τα προάστια του Πειραιά (αύξηση 11,20%), οι κατοικίες του Νομού Ρεθύμνου (αύξηση 11,10%), το κέντρο της Αθήνας με αύξηση κατά 10,7%, τα δυτικά προάστια της Αττικής κατά 9,7%, οι περιφερειακοί δήμοι της Θεσσαλονίκης με αύξηση 6,6%, οι κατοικίες στην Κέρκυρα κατά 6,5% και των Σερρών κατά 6,10%.

Αντίθετα, το περασμένο έτος εμφάνισαν μείωση των προσφερόμενων τιμών οι κατοικίες στον Νομό Βοιωτίας κατά 10,10% και ακολούθησε ο Νομός Τρικάλων με μείωση 9,10%, τα νησιά του Αργοσαρωνικού κατά 7,4% κ.ο.κ. Σε 4 νομούς της χώρας οι προσφερόμενες τιμές κατοικιών σε ετήσια βάση παρέμειναν στα ίδια με τα επίπεδα του 2018 και πρόκειται για όσα βρίσκονται στους νομούς Εβρου, Ζακύνθου, Θεσπρωτίας και Κυκλάδων. Θα πρέπει ωστόσο να σημειωθεί ότι οι προσφερόμενες τιμές είναι ενδεικτικές των τάσεων που επικρατούν στην αγορά, ενώ σε αρκετές περιπτώσεις το τελικό ποσό που συμφωνείται για να ολοκληρωθεί μια αγοραπωλησία συνήθως κυμαίνεται σε χαμηλότερα επίπεδα από αυτά που αρχικά ζητεί ο πωλητής του ακινήτου.

Η Τράπεζα της Ελλάδος καταγράφει αυξήσεις στις τιμές των κατοικιών 9% σε ετήσια βάση.

Τα επαγγελματικά

Εμπιστοσύνη στη δυναμική της αγοράς ακινήτων δείχνουν ανώτατα στελέχη του κλάδου του Real Estate στην Ευρώπη, όπως προκύπτει από τα αποτελέσματα πρόσφατης έκθεσης για τις τάσεις που επικρατούν στην κτηματαγορά και δημοσίευσαν από κοινού η PwC και το Urban Land Institute (ULI). Σε σχέση με την ελληνική αγορά η έρευνα εντοπίζει σημάδια ανάκαμψης, με το ενδιαφέρον της Ευρώπης να στρέφεται ιδιαίτερα στην Αθήνα όπου καταγράφει τις υψηλότερες αυξήσεις στην Ευρώπη όσον αφορά τα μισθώματα και τις αποδόσεις. Οι επενδυτές στοχεύουν σε επενδύσεις καταστημάτων λιανικού εμπορίου, ξενοδοχεία/τουριστικές εγκαταστάσεις, και για την εξαγορά χαρτοφυλακίων που σχετίζονται με μη εξυπηρετούμενα δάνεια.