Δεκάδες είναι οι παρατηρήσεις που έχουν υποβάλει πολίτες στο νομοσχέδιο για τον έλεγχο και την προστασία του δομημένου περιβάλλοντος, το οποίο βρίσκεται σε δημόσια διαβούλευση εδώ και ένα δεκαήμερο. Συνολικά έχουν κατατεθεί περί τα 440 σχόλια.
Η ρύθμιση που συγκεντρώνει τις περισσότερες ενστάσεις είναι εκείνη που επεκτείνει την απαίτηση επισύναψης βεβαίωσης μηχανικού σε όλες τις μεταβιβάσεις ή στη σύσταση εμπράγματου δικαιώματος σε ακίνητο (πωλήσεις, δωρεές κ.ά.), συμπεριλαμβανομένων των ακινήτων χωρίς κτίσμα.
Ειδικότερα, όσον αφορά την παράγραφο β’ που αφορά τις δηλώσεις αποδοχής κληρονομιάς ή κληροδοσίας, η συμβολαιογράφος κυρία Θεοδώρα Μιντζήλα επισημαίνει ότι είναι παράλογη και άσκοπη. Οπως αναφέρει χαρακτηριστικά, «προφανώς ο συντάκτης της διάταξης δεν έχει εικόνα της κατάστασης (τουλάχιστον) στην επαρχία. Πραγματικά, ο κόσμος έχει φθάσει στα όριά του στις αγροτικές περιοχές και το μόνο δικαίωμα που του είχε απομείνει ήταν να μπορεί τουλάχιστον να κληρονομεί την πατρογονική περιουσία». Οπως επισημαίνει η συμβολαιογράφος, αν ο νομοθέτης νομίζει ότι «για ποσοστά εξ αδιαιρέτου σε χωράφια που κοστολογούνται 3 ευρώ το στρέμμα και έχουν πάνω μια παλαιά αποθήκη (ο κανόνας δηλαδή) θα καθίσει κάποιος να πληρώσει μηχανικό και πρόστιμο τακτοποίησης, θα διαψευσθεί οικτρά. Η διάταξη θα οδηγήσει απλώς σε κατάργηση των αποδοχών κληρονομιάς σε πολλές περιπτώσεις και σε αβεβαιότητα ως προς το ιδιοκτησιακό καθεστώς ακινήτων».
Οι παρατηρήσεις της συμπίπτουν με πολλών άλλων συναδέλφων της συμβολαιογράφων, όπως ο κ. Σταμάτης Λίνας, ο οποίος μεταξύ άλλων επισημαίνει πως η επιπλέον επιβάρυνση των αποδοχών κληρονομιάς θα οδηγήσει σε κύματα αποποιήσεων με ό,τι αυτό συνεπάγεται για το Ελληνικό Δημόσιο που δεν θα εισπράττει φόρους.
Αντιστοίχως, πολλοί πολίτες μιλούν για νέο χαράτσι, ενώ ο κ. Απόστολος Θωμαδάκης αναφέρει χαρακτηριστικά ότι «η υποχρέωση προσκόμισης βεβαίωσης σε εμπράγματες δικαιοπραξίες εκφράζει καθαρά την αγωνία του Δημοσίου να μαζευτούν έσοδα με τη μέθοδο του καταναγκασμού (δεν πληρώνεις πρόστιμο –δεν πουλάς το ακίνητό σου) υπό το πρόσχημα της προστασίας του περιβάλλοντος, στην αισθητική μόλυνση του οποίου συνέβαλαν οι πολεοδομίες και οι επιβλέποντες μηχανικοί διά των παραλείψεών τους». Μάλιστα, αναφερόμενος στους δικηγόρους αναφέρει ότι σωστά καταργήθηκε η υποχρεωτική παράσταση στα συμβόλαια, καθώς με τις αμοιβές τους επιβάρυναν το κόστος των δικαιοπραξιών. Την ίδια ώρα όμως, όπως λέει ο κ. Θωμαδάκης, «με εκπλήσσει πραγματικά το γεγονός ότι κατά παράβαση κάθε έννοιας αναλογικότητας χτίστηκε ένα άλλο κλειστό επάγγελμα, αυτό των μηχανικών, τον οποίο θα προσλαμβάνεις υποχρεωτικά για να κάνεις ακόμη και μια αποδοχή κληρονομιάς (στην οποία δεν υπήρχε παράσταση δικηγόρου), ανεβάζοντας κατά πολύ το κόστος. Και αν μάλιστα αληθεύει ότι θα δημιουργηθεί και ταυτότητα ακινήτου που θα επικαιροποιείται κάθε λίγα χρόνια από μηχανικούς, τότε τι να πω. Ενα βήμα μπροστά, τρία πίσω».
Υπάρχουν ωστόσο και οι μηχανικοί, οι οποίοι ωφελούνται από τη ρύθμιση, οι οποίοι ερμηνεύουν τις ρυθμίσεις διαφορετικά. Οπως ο πολιτικός μηχανικός κ. Αγγελος, ο οποίος αναγνωρίζει στο υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας ότι η θέσπιση της προσκόμισης βεβαίωσης μηχανικού για αποδοχές κληρονομιάς και για χορήγηση αδειών ίδρυσης και λειτουργίας κάθε είδους επαγγελματικής δραστηριότητας είναι ένα ακόμα θετικό βήμα προκειμένου να μπει μια κόκκινη γραμμή στις αυθαιρεσίες.
Ωστόσο, η συμβολαιογράφος κυρία Δήμητρα Νούλα από τον Νομό Λαρίσης «ντύνει» τις παρατηρήσεις της με ορισμένα χαρακτηριστικά παραδείγματα: «Σκεφθείτε όταν ένας κληρονόμος κληρονομεί 10 χωραφάκια των 1.000 τ. μ. και θα απαιτείται για καθένα από αυτά βεβαίωση. Σήμερα μια αποδοχή κληρονομιάς κυμαίνεται κατά μέσο όρο στα 400 ευρώ. Με την καθιέρωση του πιστοποιητικού, το κόστος της εκτινάσσεται αυτόματα στα 1.000 ευρώ για το κόστος του μηχανικού (εφόσον ο μηχανικός ζητήσει 100 ευρώ ανά πιστοποιητικό, γιατί ακούγονται και αστρονομικά ποσά) συν τα συμβολαιογραφικά – μεταγραφικά – φόρο κληρονομιάς. Πείτε μου, ποιος θα αποφασίσει να προβεί σε αποδοχή κληρονομιάς για να τακτοποιήσει την ακίνητη περιουσία του;».
Ακίνητα από πλειστηριασμό
Το ζήτημα των ακινήτων που αποκτούνται από πλειστηριασμό σχολιάζει ο κ. Μιχάλης Σεϊτανίδης. Το σχέδιο νόμου αναφέρει ότι «για τη μεταγραφή της περίληψης της κατακυρωτικής έκθεσης ακινήτου σε πλειστηριασμό στο αρμόδιο κτηματολογικό γραφείο ή υποθηκοφυλακείο απαιτείται υπεύθυνη δήλωση του υπερθεματιστή και βεβαίωση του μηχανικού, άλλως δεν γίνεται η καταχώρηση». Σύμφωνα με τον κ. Σεϊτανίδη, θα πρέπει να συζητηθεί αν είναι η πρόθεση του νομοθέτη να περιορίσει τη ζήτηση ακινήτων που προσφέρονται σε πλειστηριασμό από τράπεζες ή άλλους δανειστές. «Γιατί με αυτήν ο υπερθεματιστής θα πρέπει να υπολογίσει και το κόστος τακτοποίησης σε ακίνητο που τυχόν αποκτά μέσω πλειστηριασμού. Με άλλα λόγια, εάν θέλετε να μη χάσετε το ακίνητό σας προσθέστε ένα αυθαίρετο» σημειώνει χαρακτηριστικά.
Βεβαίωση μηχανικού για οριστική λύση στην αυθαίρετη δόμηση
Από την πλευρά του, ο κ. Δημήτρης Χατζηδάκης αναγνωρίζει ότι με την υποχρεωτική επισύναψη βεβαίωσης για την αποδοχή κληρονομιάς γίνεται εμφανής η βούληση της πολιτείας για οριστική λύση του ζητήματος των αυθαιρέτων. Μέχρι στιγμής η κληρονομιά είναι η βασικότερη διέξοδος που δίδεται στους ιδιοκτήτες αυθαιρέτων για αποφυγή κυρώσεων. «Είναι προφανές ότι θα ασκηθούν πιέσεις και σχεδόν βέβαιο ότι το συγκεκριμένο εδάφιο θα αφαιρεθεί διότι οι πιέσεις θα πιάσουν τόπο. Αρα δεν θα υπάρξει και οριστική λύση στο ζήτημα των αυθαιρέτων» προβλέπει ο ίδιος. Και συνεχίζει: «Πρόκειται για γενναία απόφαση η οποία μόνο πολιτικό κόστος μπορεί να έχει, όλα τ’ άλλα είναι οφέλη. Σε περίπτωση που γίνει η έκπληξη και παραμείνει η ρύθμιση, πρέπει απευθείας να λυθούν τα ζητήματα τα οποία φαίνεται ότι εσκεμμένα έμειναν έξω από αυτό το εδάφιο. Θα συντελείται η αποδοχή κληρονομιάς αν υπάρχουν αυθαιρεσίες; Αν ναι, ποια υποχρέωση θα προκύπτει για τον κληροδόχο; Αν όχι, θα απαιτείται άμεση τακτοποίηση και ποια θα είναι η ιδιοκτησιακή κατάσταση των ακινήτων μέχρι να γίνει αυτό;» επισημαίνει ο κ. Χατζηδάκης.
Η διαβούλευση συνεχίζεται ως και τις 22 Σεπτεμβρίου.

HeliosPlus