ΤΟ ΒΗΜΑ – The New York Times
Σε αυτό το σημείο, o Μπέρνι Σάντερς είναι ο ηγέτης μιας ζωντανής ιδέας και μιας νεκρής εκστρατείας.
Τα θέματα που ανέδειξε η προεκλογική εκστρατεία του είναι πιθανό να έχουν απήχηση στην προοδευτική Αριστερά για δεκαετίες, αν όχι για πάντα, αλλά η ελπίδα να γίνει ο υποψήφιος των Δημοκρατικών για την προεδρία έχει σβήσει.
Τελείωσε. Το ξέρει ο ίδιος και το γνωρίζουμε όλοι. Οι New York Times έγραψαν την Τετάρτη ότι ο Σάντερς «σχεδιάζει να απολύσει εκατοντάδες επιτελικά στελέχη της εκστρατείας σε όλη τη χώρα και να εστιάσει την υπόλοιπη προσπάθεια για μια νίκη στην Καλιφόρνια». Και όμως, συνεχίζει να μεταφέρει τη δάδα και να κρατάει τη φλόγα ζωντανή, ώστε οι υποστηρικτές του – ή πιο σωστά, οι υποστηρικτές των ιδεών που έχει προβάλει – να έχουν την ευκαιρία να ρίξουν ψήφους διαμαρτυρίας στις λίγες εναπομείνασες προκριματικές εκλογές.
Η επιλογή μεταξύ του Σάντερς και της Κλίντον δεν είναι απαραιτήτως μια καθαρή επιλογή μεταξύ ιδεαλισμού και ρεαλισμού, μεταξύ αρχών και πολιτικής, μεταξύ δυναμισμού και μέτριων βημάτων – αν και όλα αυτά τα πράγματα είναι στο παιχνίδι σε κάποιο βαθμό.
Αλλά για μένα, το πιο σημαντικό είναι το πού θα θέσουμε τον ορίζοντα και πώς θα φτάσουμε εκεί. Τα ιδανικά δεν αμφισβητούνται. Υπό συζήτηση είναι αν τα ιδανικά μας μπορεί να επιτευχθούν εύλογα από μια κυβερνητική θητεία ή από μια γενιά.
Μερικές φορές πρέπει να κάνεις συμβιβασμούς για την επίτευξη ιδανικών. Αυτό είναι η πολιτική.
Τώρα, θα μπορούσε κάποιος να ισχυριστεί ότι η πολιτική μας έχει σοβαρό πρόβλημα, όπως ισχυρίζεται ο Σάντερς, και θα είχε δίκιο. Οικονομικά συμφέροντα – βιομηχανιών και ατόμων – έχουν πολύ μεγάλη επιρροή. Το δικομματικό σύστημά μας είναι πολύ άνισο και ευνοεί τους υποψηφίους του κατεστημένου, αν και η επιτυχία του Σάντερς και του Τραμπ προσφέρει ισχυρές ενδείξεις ότι οι μηχανισμοί των κομμάτων δεν είναι αήττητοι.
Αυτό που απαιτεί λιγότερη συζήτηση είναι η συχνά επαναλαμβανόμενη επωδός ότι οι υποστηρικτές του Σάντερς είναι το μέλλον του Δημοκρατικού Κόμματος. Στην μια Πολιτεία μετά την άλλη, είτε νικούσε είτε όχι, ο Σάντερς κέρδιζε την ψήφο της νεολαίας με μεγάλα ποσοστά.
Μέρος αυτού είναι μια γενιά που αφυπνίζεται πολιτικά στον απόηχο της Μεγάλης Υφεσης, στη σκιά του μακρύτερου πολέμου της Αμερικής, και φορτωμένη με βαριά χρέη από φοιτητικά δάνεια.
Δεν θα ήταν έκπληξη να δούμε την μετριοπαθή/συντηρητική μερίδα του Δημοκρατικού εκλογικού σώματος στις προκριματικές να γίνεται μειοψηφία μέσα στα επόμενα 10 χρόνια. Είναι οι νεότεροι Δημοκρατικοί που είναι πιο πιθανό να αυτο-προσδιορίζονται ως «πολύ προοδευτικοί». Θα μπορούσαμε κάλλιστα να πούμε πως κάποιος υποψήφιος με το ιδεολογικό προφίλ του Σάντερς θα είναι πολύ πιο επιτυχημένος στο μέλλον.
Πρώτα πρέπει να δούμε τι θα γίνει στις γενικές εκλογές, σε μια σύγκρουση για την προεδρία που απ΄ό,τι φαίνεται θα διεξαχθεί μεταξύ Κλίντον και Τραμπ. Παρ΄όλο που οι τρέχουσες δημοσκοπήσεις δείχνουν την Κλίντον με συντριπτικό προβάδισμα, πολιτικές προβλέψεις επτά μήνες εκ των προτέρων είναι παρακινδυνευμένες.
Ο,τι και αν γίνει τον Νοέμβριο, ο συνασπισμός του Σάντερς – κυρίως νέοι, φιλελεύθεροι και λευκοί ψηφοφόροι – δεν είναι πιθανό να μείνουν ικανοποιημένοι. Είτε θα κερδίσει η Κλίντον, και θα τους φανεί απλά σαν το μικρότερο από δύο κακά, είτε θα χάσει η Κλίντον, και ο συνασπισμός του Σάντερς θα αισθανθεί δικαιωμένος επειδή κέρδισε το χρίσμα ο λάθος Δημοκρατικός υποψήφιος.
Είτε έτσι είτε αλλιώς, ο αγώνας θα συνεχιστεί.
Η καθολική υγειονομική περίθαλψη θα εξακολουθεί να είναι ελκυστική. Το ίδιο και η δημόσια και δωρεάν παιδεία στο κολέγιο, η μεταρρύθμιση της χρηματοδότησης των πολιτικών εκστρατειών, ή μια πιο φιλειρηνική εξωτερική πολιτική.
Το Δημοκρατικό Κόμμα είναι πιθανό να κινηθεί περαιτέρω προς την προοδευτική καθαρότητα στον απόηχο του Σάντερς. Αυτό μπορεί να γίνει μπούμερανγκ, και να ενθαρρύνει μια διαδικασία απόδοσης του χρίσματος που θα ωθεί κατά τα άλλα μετριοπαθείς και ευρέως ελκυστικούς υποψηφίους να υιοθετούν πιο ακραίες πολιτικές που θα τους καθιστούν σχεδόν μη εκλέξιμους στις προεδρικές, όπως συνέβη με το Ρεπουμπλικανικό Κόμμα.
Αυτό, για μένα, φαίνεται να είναι τουλάχιστον μέρος του μέλλοντος του Δημοκρατικού Κόμματος. Το αν θα είναι ένα ουτοπικό ή δυστοπικό μέλλον, μόνο ο χρόνος θα το δείξει, αλλά η ώρα της κρίσεως πλησιάζει. Η παρακαταθήκη του Σάντερς είναι ότι έσυρε ένα κεντροαριστερό κόμμα περαιτέρω προς τα Αριστερά – είτε ονομάζουμε αυτόν τον χώρο Αληθινή Αριστερά ή Ακρα Αριστερά.
