Λοιδορήθηκαν ως αιμομίκτες, μάγοι και κακοποιοί, αλλά κυρίως ως «δαίμονες» και «λάτρεις του Σατανά». Κι όμως, οι Γεζίντι του Βόρειου Ιράκ –τα τελευταία αθώα θύματα των ένοπλων τζιχαντιστών της περιοχής –δεν είναι τίποτε από όλα αυτά. Το μόνο τους «αμάρτημα» είναι ότι κατοικούν επί αιώνες στη μέση μιας περιοχής συνεχών γεωπολιτικών αλλαγών και εναλλαγής συμφερόντων. Και γι’ αυτό υποφέρουν ως σήμερα από ανηλεείς διωγμούς.
Οι Γεζίντι είναι μια κουρδόφωνη μειονότητα που αριθμεί περίπου 800.000 ανθρώπους, διασκορπισμένους ανάμεσα στο Ιράκ, τη Συρία, την Αρμενία και τη Γεωργία. Οι περισσότεροι, περίπου 600-650.000, ζουν σε χωριά στο Βόρειο Ιράκ και μιλούν την κουρδική διάλεκτο Κιρμάντζι. Δεν είναι μουσουλμάνοι και επί Οθωμανικής Αυτοκρατορίας –ιδίως από τον 18ο ως τον 20ό αιώνα –υπέστησαν συνολικά 72 σφαγές. Η θρησκεία τους αποτελεί, μέχρι σήμερα, ένα από τα μεγαλύτερα μυστήρια, καθώς διατηρούν «κλειστές» τις κοινότητές τους σε εξωτερικούς παρατηρητές.
Οι Γεζίντι είναι… παλιοί. Πολύ παλιοί. Σύμφωνα με το μυθολογικό τους ημερολόγιο, τον Απρίλιο του 2014 εισήλθαμε στο έτος 6.764, οπότε το «έτος 1» ανάγεται στο μακρινό 4.750 π.Χ. Ωστόσο η θρησκεία τους είναι επίσημα καταγεγραμμένη από τον 12ο αιώνα, όταν έζησε ο σημαντικότερος προφήτης τους, ο Σέιχ Αντί Ιμπν Μουσαφίρ αλ Ουμαουί που εγκαθίδρυσε το δόγμα αυτό ως ένα μείγμα ζωροαστρισμού, χριστιανισμού και ισλάμ. Εχουν πάρει το βάπτισμα από τον χριστιανισμό, την περιτομή από το ισλάμ και τη λατρεία της φωτιάς από τον ζωροαστρισμό.
Πάνω από όλα όμως στη βάση της μονοθεϊστικής τους θρησκείας είναι το μανιχαϊστικό δίπολο του Καλού και του Κακού: για τους Γεζίντι ο Θεός είναι αποκλειστικά και μόνο ο Δημιουργός του Σύμπαντος και απέναντί του στέκεται ο εκπεσών άγγελός του, ο «διαβόητος» Μελέκ Ταώς (Αγγελος-Παγόνι, ζώο που είναι και το έμβλημά τους), ο οποίος εκδιώχθηκε από τον Παράδεισο –και έτσι μπορεί να θεωρηθεί ο Σατανάς. Εδώ έγκειται η σύγχυση: οι Γεζίντι θεωρούν ότι το «κακό» είναι μια πραγματικότητα της ζωής. Και είναι απαραίτητο να υπάρχει προκειμένου να υπάρχει και το «καλό».
Η αρνητική παραφιλολογία για τους Γεζίντι εντάθηκε στη Δύση όταν πέρασαν στη λογοτεχνία διάφορα μυθεύματα για τελετές και την «εμμονή» τους να λατρεύουν τον Μελέκ Ταώς. «Οι Γεζίντι, μια σέκτα οπαδών του Σατανά, πιστεύουν πως ο Θεός είναι δυνατός και μεγαλόψυχος. Είναι δε τόσο πεπεισμένοι πως ο Θεός θα τους συγχωρέσει για ό,τι κι αν κάνουν στη γήινη ζωή τους ώστε δεν νιώθουν καμία απολύτως ανάγκη να λατρέψουν αυτόν, αλλά αντίθετα λατρεύουν τον Διάβολο, αφού εκείνος εξουσιάζει τις ζωές τους εδώ στη γη» έχει γράψει –παραποιώντας την αλήθεια –ο αμερικανός σατανιστής Αντόν Λαβέι στο βιβλίο του «Η Σατανική Βίβλος» (1969).
Τα μυθεύματα αυτά συντηρούνται από διαδεδομένες «φήμες», όπως ότι δήθεν «απαγορεύεται να φτύνουν στο έδαφος για να μη μολύνουν τη γη», αλλά και από την παροιμιώδη απροθυμία των Γεζίντι να μάθουν γράμματα. Ο πολιτισμός τους είναι προφορικός. Και θεωρούν ότι οι παραδόσεις τους μεταδίδονται μόνο με τα τραγούδια, τα παραμύθια, τα έθιμα και τις αφηγήσεις των γονέων, των ηλικιωμένων και των σοφών της κοινότητάς τους.
Σύμφωνα με έρευνα του 2011 από τον Διεθνή Οργανισμό Μετανάστευσης (ΙΟΜ) το 69% του ιρακινού πληθυσμού των Γεζίντι είναι αγράμματοι. Αυτό αλλάζει, αν και με αργούς ρυθμούς, καθώς μια νέα γενιά Γεζίντι υποχρεώνεται από τις Αρχές να πάει στο σχολείο.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ