Πέντε χρόνια ζωής με το Μνημόνιο είναι πολλά. Από την άνοιξη του 2010, όταν η χώρα υποχρεώθηκε –κατ’ άλλους οδηγήθηκε –να προσφύγει στη διεθνή βοήθεια για να αποτρέψει την άτακτη χρεοκοπία, άλλοι έχτισαν καριέρες και άλλοι καταστράφηκαν. Στους πρώτους είναι οι ξένοι της τρόικας, που ο ένας μετά τον άλλον φεύγουν από την Ελλάδα παίρνοντας προαγωγή στους διεθνείς οργανισμούς.
Ο «σκληρός», «πολύς» Δανός Πόουλ Τόμσεν, που έχει συνδέσει το όνομα και την παρουσία του στη χώρα μας με τα πλέον επαχθή μέτρα, παρέδωσε τη θέση του ως εκπροσώπου του ΔΝΤ στην τρόικα στον Ιρλανδό Ρίτσι Γκόγιαλ. Ο ίδιος αναβαθμίστηκε στο ΔΝΤ και θα αντικαθιστά μέχρι νεωτέρας τον έως τώρα διευθυντή του Ευρωπαϊκού Τμήματος Ρέζα Μογκαντάμ, ο οποίος συνταξιοδοτείται. Ηδη ο κ. Τόμσεν πραγματοποίησε με εντολή της Κριστίν Λαγκάρντ την πρώτη ειδική αποστολή από τη νέα του θέση: πήρε τον φάκελο «Ουκρανία» και προχώρησε στη συμφωνία βοήθειας προκειμένου η κυβέρνηση του Κιέβου να μη χρεοκοπήσει.
Τον Ιούνιο οριστικοποιήθηκε στις Βρυξέλλες η αντικατάσταση του επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην τρόικα Ματίας Μορς από τον Ιρλανδό Ντέκλαν Κοστέλο. Ο κ. Κοστέλο ήρθε στην Αθήνα στις αρχές Ιουλίου και ήδη ανέλαβε τον έλεγχο. Ο κ. Μορς αναβαθμίστηκε στην ιεραρχία της Κομισιόν και έγινε σύμβουλος της γενικής διεύθυνσης, η οποία εποπτεύει τις οικονομίες της ευρωζώνης και εγκαταλείπει την τρόικα, κάτι που συνέβη και με τον προκάτοχό του στην τριμερή Σερβάς Ντερούζ πριν από δυόμισι χρόνια.
Είναι προφανές ότι η συμμετοχή στο πιο μεγάλο και σύνθετο πρόγραμμα διάσωσης χώρας της ευρωζώνης έδωσε πόντους στους συμμετέχοντες, παρά τα μεγάλα λάθη στον σχεδιασμό και στην εφαρμογή του προγράμματος στην Ελλάδα για τα οποία φέρουν ακέραιη την ευθύνη, όπως αναγνώρισαν οι ίδιοι οι οργανισμοί και ευρωπαϊκά think tanks.

«Δεν είμαι από μηχανής θεός» έλεγε στο «Βήμα» ο πρώτος εκπρόσωπος της Κομισιόν κ. Ντερούζ. «Δεν ερχόμαστε για να επιβάλουμε πολιτικές»… Ο φλαμανδός επικεφαλής των ελεγκτών της ΕΕ έφυγε νωρίς, όταν το πρώτο Μνημόνιο οδηγήθηκε σε αποτυχία. Ισως γιατί διαφωνούσε, τότε, και με το «κούρεμα» του χρέους που αποφασίστηκε το 2012.
Η ουσία είναι ότι η Ελλάδα έζησε τη μεγαλύτερη οικονομική περιπέτεια της σύγχρονης ιστορίας της. Και η κυβέρνηση θέλει να κλείσει ο κύκλος που βύθισε την οικονομία στην ύφεση, απαξίωσε την πολιτική εξουσία και δίχασε τον κόσμο. Γι’ αυτό επιδιώκει να μεταφέρει τον έλεγχο στο εξωτερικό.
Ομως για να τελειώσει η περιπέτεια του Μνημονίου χωρίς να υπάρχει ο κίνδυνος να βρεθεί η χώρα σε αδυναμία πληρωμών τα προσεχή χρόνια υπάρχουν πολλές προϋποθέσεις:

1. Να υλοποιηθούν τα προαπαιτούμενα της συμφωνίας κυβέρνησης – τρόικας, που έγινε μόλις τον περασμένο Απρίλιο, σε δύο φάσεις τον Σεπτέμβριο και τον Νοέμβριο με την ψήφιση του προϋπολογισμού του 2015.
Τα δύσκολα θέματα είναι οι αλλαγές στη Δικαιοσύνη που έχουν καθυστερήσει και η πορεία των ιδιωτικοποιήσεων που έχει ανατραπεί επιβαρύνοντας (εκτός των άλλων) τις προοπτικές μείωσης του δημοσίου χρέους.
Ακόμη πιο δύσκολη είναι η προετοιμασία των παραμετρικών αλλαγών στο Ασφαλιστικό που όπως φαίνεται «δεν αντέχει» πολιτικά η κυβέρνηση. Ομως η τρόικα περιμένει νέο ασφαλιστικό νόμο τον Νοέμβριο μετά τις αναλογιστικές μελέτες για τις απώλειες από την κατάργηση φόρων υπέρ τρίτων.
Η κυβέρνηση πιστεύει ότι εν όψει των νέων αλλαγών στο Ασφαλιστικό θα φύγουν πολλοί στη σύνταξη και δεν θα χρειαστεί να γίνουν ακόμη 6.500 απολύσεις εφέτος. Για την προσεχή διετία όμως ο στόχος παραμένει ο ίδιος: να μειωθεί ο συνολικός αριθμός των δημοσίων υπαλλήλων από 635.000 στις 606.000 στο τέλος του 2016.

2. Το πρόγραμμα βοήθειας συνεχίζεται μέχρι και τις αρχές του 2016. Η χρηματοδότηση περνά εξ ολοκλήρου στο ΔΝΤ. Η τελευταία δόση για το 2014 είναι 3,5 δισ. ευρώ στο τέλος Νοεμβρίου.
Για το 2015 οι δόσεις είναι 1,8 δισ. τον Φεβρουάριο, 1,8 δισ. τον Μάιο, 1,8 δισ. τον Αύγουστο, 1,8 δισ. τον Νοέμβριο.

Η τελευταία δόση του προγράμματος είναι 1,8 δισ. ευρώ τον Φεβρουάριο του 2016.


3. Για να καταβληθούν τα χρήματα θα γίνουν έξι ακόμη έλεγχοι (reviews) από την τρόικα.

4. Η ρύθμιση του χρέους που έχει μετατεθεί για το τέλος του χρόνου.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ