Σε οκτώ πυλώνες – κλειδιά θα βασίζεται η νέα ευρωπαϊκή στρατηγική ενεργειακής ασφάλειας, η οποία συζήτηθηκε στο Συμβούλιο Υπουργών Ενέργειας της ΕΕ που πραγματοποιήθηκε στο Λουξεμβούργο, υπό την προεδρία του Έλληνα ΥΠΕΚΑ Γ.Μανιάτη. Στο επίκεντρο βρέθηκαν οι ενεργειακές προκλήσεις που αντιμετωπίζει η ΕΕ και ζητήματα σχετικά με την κρίση στην Ουκρανία.
Ο επίτροπος, αρμόδιος για θέματα Ενέργειας, Γκίντερ Έτινγκερ ενημέρωσε τους υπουργούς της ΕΕ σχετικά με την πορεία ολοκλήρωσης της εσωτερικής αγοράς ενέργειας, την Ευρωπαϊκή Στρατηγική Ενεργειακής Ασφάλειας και το πλαίσιο 2030 για την ενέργεια και το κλίμα.
Σε ότι αφορά τους πυλώνες της νέας ευρωπαϊκής στρατηγικής ενεργειακής ασφάλειας αυτοί περιλαμβάνουν την αύξηση του ευρωπαϊκού δυναμικού σε περίπτωση μείζονος διακοπής εφοδιασμού τον προσεχή χειμώνα, την ενίσχυση των μηχανισμών έκτακτης ανάγκης και αλληλεγγύης και την προστασία κρίσιμων υποδομών, την κατάλληλη προσαρμογή της ενεργειακής ζήτησης, το κτίσιμο μιας καλά λειτουργούσας και πλήρως ενοποιημένης εσωτερικής αγοράς ενέργειας, την αύξηση της ενεργειακής παραγωγής στην Ευρωπαϊκή Ένωση από ενδογενείς πόρους, την περαιτέρω ανάπτυξη ενεργειακών τεχνολογιών, τη διαφοροποίηση εξωτερικών προμηθειών και σχετικών υποδομών και τη βελτίωση του συντονισμού εθνικών ενεργειακών πολιτικών.
Σχετικά με τις διασυνδέσεις συμφωνήθηκε ότι απαιτούνται περισσότερα για μια πραγματικά ενοποιημένη εσωτερική αγορά, καθώς και για την ενίσχυση της ενεργειακής ασφάλειας για την αντιμετώπιση βραχυπρόθεσμων επειγουσών καταστάσεων.
Επιβεβαιώθηκε, επίσης, ο σημαντικός ρόλος των έργων κοινού ενδιαφέροντος (PCIs) και η ανάγκη επιτάχυνσης όσων από αυτά έχουν τη μεγαλύτερη άμεση χρησιμότητα για την ασφάλεια του εφοδιασμού, χωρίς φυσικά να θίγεται η ολοκλήρωση όλου του καταλόγου των έργων που έχουν επιλεγεί.
Εξάλλου, στο Συμβούλιο επιτεύχθηκε πολιτική συμφωνία όσον αφορά στην πρόταση οδηγίας για την έμμεση αλλαγή χρήσης γης, τη λεγόμενη ILUC, για μια βιώσιμη ανάπτυξη των Βιοκαυσίμων στο μέλλον.
Η ελληνική Προεδρία εστίασε, κυρίως, σε δύο σημεία:
Πρώτον, στην ενίσχυση των προηγμένων βιοκαυσίμων (αυτών που παράγονται από άχυρο, απόβλητα, βιομάζα, φύκια κ.ά. και χαρακτηρίζονται από χαμηλή επίδραση της έμμεσης αλλαγής χρήσης γης στις εκπομπές αερίων θερμοκηπίου), παρέχοντας παράλληλα ευελιξία στα κράτη – μέλη.
Δεύτερον, στην ενίσχυση ορισμένων στοιχείων της πρότασης για τις τιμές ILUC και τις πιθανές επιπτώσεις των κοινοτικών πολιτικών που αφορούν στο περιβάλλον, στη γεωργία και στην κλιματική αλλαγή στα βιοκαύσιμα.
Ο υπουργός ΠΕΚΑ Γιάννης Μανιάτης, λίγο μετά τη λήξη του Συμβουλίου Ενέργειας, δήλωσε κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου: «Υπήρξε γενική συναίνεση στο σημαντικό δυναμικό της ενεργειακής απόδοσης και εξοικονόμησης ενέργειας που αποτελεί σημαντικό ενεργειακό κοίτασμα της ΕΕ που μπορεί να αξιοποιηθεί με πολύ περιορισμένο κόστος έναντι άλλων δαπανηρών επιλογών και να συνεισφέρει ουσιαστικά στην μείωση της ενεργειακής εξάρτησης και στην ενίσχυση της ανάπτυξης και απασχόλησης.»
» Για τους λόγους αυτούς αναμένεται η έκθεση επισκόπησης της Επιτροπής, μέσα στο 2014, αναφορικά με την εφαρμογή των σχετικών οδηγιών και τις προοπτικές από ποιοτικής και ποσοτικής πλευράς. Υιοθετήθηκαν ομόφωνα τα Συμπεράσματα του Συμβουλίου για τις τιμές και τα κόστη ενέργειας, την προστασία των ευάλωτων καταναλωτών και την ανταγωνιστικότητα της ενεργειακής βιομηχανίας.»
» Τα Συμπεράσματα αυτά αποτελούν ένα σημαντικό και εξαιρετικά επίκαιρο πολιτικό μήνυμα και δέσμευση της ΕΕ προς την κατεύθυνση σταδιακής διαμόρφωσης ενός φθηνότερου και πλέον ανταγωνιστικού ενεργειακού τομέα, σε μια περίοδο που η οικονομική κρίση δεν έχει ακόμη ολοκληρώσει τον κύκλο της, ο ενεργειακός ανταγωνισμός σε παγκόσμιο επίπεδο οξύνεται, και οι Ευρωπαίοι πολίτες, ιδίως τα νοικοκυριά και οι πλέον ευάλωτοι καταναλωτές, αλλά και οι μικρομεσαίες και ενεργοβόρες επιχειρήσεις συνεχίζουν να υποφέρουν από τις υψηλές τιμές ηλεκτρισμού και φυσικού αερίου».
Σταθερά στο τραπέζι η ουκρανική κρίση
Στο Συμβούλιο συζητήθηκαν και ζητήματα που σχετίζονται με τη συνεχιζόμενη κρίση στην Ουκρανία και στο πλαίσιο αυτό ο γενικός γραμματέας του Χάρτη Ενέργειας πρέσβης Ούρμπαν Ρούσνακ ενημέρωσε τους υπουργούς ενέργειας της ΕΕ.
Μάλιστα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή κάλεσε τα κράτη-μέλη της ΕΕ να δείξουν σθεναρότητα και ενότητα απέναντι στην Ρωσία μετά την αναστολή της κατασκευής του αγωγού φυσικού αερίου South Stream, ώστε να αναγκάσουν την ρωσική εταιρεία φυσικού αερίου Gazprom να σεβαστεί το ευρωπαϊκό δίκαιο.
«Δεν είναι η Επιτροπή ο κακός. Εμείς εφαρμόζουμε τους κανόνες που εσείς εγκρίνατε», δήλωσε ο Επίτροπος αρμόδιος για θέματα Ενέργειας Γκίντερ Έτινγκερ απευθυνόμενος στους υπουργούς Ενέργειας των 28 μελών της ΕΕ που συνήλθαν στο Λουξεμβούργο.
«Οι Ρώσοι γνωρίζουν πολύ καλά τους ευρωπαϊκούς κανόνες. Αλλά δεν τους αποδέχονται», επέμεινε.
«Δεν πρέπει να υποχωρούμε πάντα στους Ρώσους για να τους ευχαριστούμε», προειδοποίησε. «Η ΕΕ πρέπει να μιλάει με μία μόνον φωνή», σημείωσε.
Ο Έτινγκερ κάλεσε κυρίως τις ιταλικές αρχές να μην επιτρέπουν η Ρωσία να υπαγορεύει την πολιτική τους.
Το σχέδιο για την κατασκευή του αγωγού South Stream έχει αναλάβει κοινοπραξία που απαρτίζεται από την Gazprom και τον ιταλικό ενεργειακό όμιλο ENI. Ο αγωγός αυτός θα συνδέει την Ρωσία με την Βουλγαρία μέσω της Μαύρης Θάλασσας παρακάμπτοντας την Ουκρανία και θα συνεχίζει προς την Ελλάδα και την Ιταλία, την Σερβία, την Ουγγαρία, την Σλοβενία και ενδεχομένως την Αυστρία.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έδωσε εντολή για το πάγωμα των έργων στις χώρες της ΕΕ εφόσον οι διμερείς συμφωνίες που έχουν συναφθεί με την Ρωσία δεν τηρούνται όπως προβλέπει το ευρωπαϊκό δίκαιο. Οι ρωσικές αρχές καταδίκασαν την απόφαση αυτή.
«Επιμένουμε στο γεγονός ότι το ευρωπαϊκό δίκαιο για τις δημόσιες αγορές, την προστασία του περιβάλλοντος και την ανταγωνιστικότητα πρέπει να γίνει σεβαστό», υπογράμμισε ο Έτινγκερ.
