Κάποιοι συνεχίζουν να πιστεύουν ότι η σύγχρονη τέχνη που παράγεται στην Ελλάδα ή από έλληνες καλλιτέχνες εξακολουθεί να είναι όσο απομονωμένη ήταν σε περασμένες δεκαετίες. Δεν θα μπορούσαν να κάνουν μεγαλύτερο λάθος.
Πράγματι, θέλει μια πληροφόρηση για να συλλάβει κανείς πόσο έχουν αλλάξει τα πράγματα, όμως έχουν δίχως αμφιβολία. Τα τελευταία χρόνια ιδιαίτερα οι νεότεροι σε ηλικία – αλλά όχι μόνο- καλλιτέχνες συνδιαλέγονται με τη διεθνή σκηνή ολοένα περισσότερο. Οχι, δεν τίθεται ζήτημα σύγκρισης με τις δυο- τρεις μεγάλες οικονομίες του κόσμου. Αλλά δεν έχει κανένας λόγο πια να επιμένει ότι δεν έχουν οι καλλιτέχνες πρόσβαση στη διεθνή συζήτηση.
Για του λόγου το αληθές οι καλλιτεχνικές ομάδες Ρersonal Cinema και Εrasers συνεργάζονται στο project με τίτλο «Folded-in» που παρουσιάζεται ως τις 22 Σεπτεμβρίου στην έκθεση «Ηomo Ludens Ludens», στο LΑΒoral Centro de Αrte y Creacion Ιndustrial, στη Χιχόν της Ισπανίας, μια έκθεση που «εξετάζει τον σημερινό παιγνιώδη άνθρωπο».
Εδώ και λίγο καιρό ο Βαγγέλης Βλάχος παρουσίασε μαζί με τον Ζμπινέκ Μπαλαντράν την έκθεση «What Ηistory Do Τhey Represent?» σε μία από τις καλές γκαλερί του Λονδίνου, τη Βlow de la Βarra. Ο Βλάχος δεν είναι πρωτοεμφανιζόμενος στη διεθνή σκηνή, κάθε άλλο: εκτός από παλαιότερες συμμετοχές, συμμετείχε στην τελευταία, 26η Μπιενάλε του Σάο Πάολο. Στην ίδια αξιοσέβαστη διοργάνωση συμμετείχαν ο Νίκος Χαραλαμπίδης και ο Ζάφος Ξαγοράρης , ο οποίος μάλιστα παρουσίασε και ένα ιδιαιτέρως ενδιαφέρον έργο στο Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης Αrnolfini του Μπρίστολ, το 2007.
Και αν η Βlow de la Βarra είναι καλή γκαλερί, η Sadie Coles ΗQ είναι ακόμη καλύτερη. Εκεί έκανε, με ομολογουμένως μεγάλη επιτυχία, ατομική έκθεση η Χριστιάνα Σούλου – μία από τις πιο πολυσυζητημένες καλλιτέχνιδες της 4ης Μπιενάλε του Βερολίνου, το 2005. Και η ατομική της έκθεση στη Sadie Coles ΗQ δεν έγινε οποιαδήποτε στιγμή αλλά τον περασμένο Οκτώβριο, κατά τη διάρκεια της πανίσχυρης foire σύγχρονης τέχνης του Λονδίνου, του περίφημου Frieze, δηλαδή ίσως κατά το πιο «προνομιούχο» διάστημα της εκθεσιακής περιόδου.
Ισχυρή γκαλερί του Λονδίνου είναι και η Αnthony Reynolds, όπου τον περασμένο Φεβρουάριο έκανε ατομική έκθεση η Γεωργία Σαγρή. Και με αυτή την γκαλερί η Σαγρή θα συμμετάσχει στην Αrt Unlimited, τον ερχόμενο Ιούνιο. Η Αrt Unlimited είναι ίσως το τμήμα με τη μεγαλύτερη αίγλη- παρουσιάζει φιλόδοξες παραγωγές έργων- της Αrt Βasel, της σπουδαιότερης foire σύγχρονης τέχνης του κόσμου. Στην ίδια foire, στο τμήμα Αrt Statements όπου παρουσιάζονται ανερχόμενοι
καλλιτέχνες με ατομικές εκθέσεις, θα συμμετάσχει και ο Γιώργος Σαπουντζής, καλλιτέχνης με αξιοζήλευτη πορεία στο Βερολίνο, όπου πλέον ζει και εργάζεται.
Μιλώντας για το Βερολίνο, στην γκαλερί Upstairs Βerlin έχει ατομική έκθεση ως το τέλος Μαΐου ο Διαμαντής Σωτηρόπουλος , πολύ νέος καλλιτέχνης, για τα έργα του οποίου υπάρχει μακρύς κατάλογος αναμονής, τόσο στην Αθήνα όσο και στο Βερολίνο. Αλλος ένας καλλιτέχνης με αξιοσημείωτη πορεία, βασισμένος στο Λονδίνο αυτός, είναι ο Αθανάσιος Αργιανάς, ο οποίος εκθέτει τις προσεχείς εβδομάδες στην γκαλερί Αrquebuse της Γενεύης.
Ο Γιάννης Βαρελάς, τώρα, βασισμένος στη Βιέννη, θα συμμετάσχει σε ένα από τα πιο πολυαναμενόμενα εικαστικά γεγονότα της χρονιάς, την πρώτη μπιενάλε Ρrospect. 1 της Νέας Ορλεάνης. Συμμετοχές σε πολύ σημαντικές μπιενάλε μετρούν και άλλοι καλλιτέχνες. Ανάμεσά τους βρίσκεται ο Κωστής Βελώνης, ο οποίος συμμετείχε στην 9η Μπιενάλε της Λυών, πέρυσι. Επιπλέον, το τελευταίο διάστημα έχει συμμετάσχει σε ομαδικές εκθέσεις σε έγκυρα ιδρύματα, όπως το Witte de With, ενώ η βασική του γκαλερί, η Μonitor, όπου πρόσφατα φιλοξενήθηκε ατομική του έκθεση, βρίσκεται στη Ρώμη. Η Ελένη Καμμά, επίσης, έλαβε μέρος πέρυσι στη 10η Μπιενάλε της Κωνσταντινούπολης, ενώ, σύμφωνα με πληροφορίες, σύντομα θα ανακοινωθεί η συμμετοχή του Στέφανου Τσιβόπουλου στην 6η Μπιενάλε της Τάι Πέι.
Θα μπορούσαμε να αναφέρουμε πολλούς ακόμη καλλιτέχνες οι οποίοι είτε ξεκινούν τώρα πορεία στο εξωτερικό είτε είναι ήδη βασισμένοι εκεί: από την πρώτη κατηγορία, ο Αλέξανδρος Τζάνης μόλις εξέθεσε στην γκαλερί Citric στην Ιταλία, ενώ από τη δεύτερη η Μαρία Αντελμαν πέρασε τον χειμώνα στο Μills College Αrt Μuseum στην Καλιφόρνια και η Μαρία Ζερβού αναμένεται στα Αrt Fortress Centre for Contemporary Αrt, W 139 Αrt Center και Deiska Αrt Collection, όλα στην Ολλανδία.
Τα παραδείγματα αυτά μπορεί να είναι ενδεικτικά, αλλά δεν είναι λίγα. Υπάρχουν πολλά ακόμη. Και μολονότι για τις ανάγκες τούτης της παρουσίασης είναι, χάριν ευκρίνειας, αναγκαστικό να προσδιορίσουμε τους καλλιτέχνες ως «Ελληνες», το πραγματικό ευτύχημα είναι ότι πουθενά σε όλη αυτή την κινητικότητα δεν υπεισέρχεται το στοιχείο της καταγωγής ή της εθνικότητας: οι καλλιτέχνες αυτοί συμμετέχουν όπου συμμετέχουν χάρη στη δυνατότητα να χειριστούν μια γλώσσα διεθνή.
