Μεσίτες – μαϊμούδες στην αγορά

«Ενοικιάζεται δυάρι 55 τ.μ., φρεσκοβαμμένο, διαμπερές, στην περιοχή Ιλισίων, επιπλωμένο, κατάλληλο για φοιτητές, 60.000 δρχ. μηνιαίως. Πληροφορίες τηλ:….».

Αυτή η μικρή αγγελία, όπως και εκατοντάδες άλλες, αποτελεί πόλο έλξης για κάθε φοιτητή που ήρθε από την επαρχία ή για κάθε γονιό που ψάχνει απεγνωσμένα να «βολέψει» το παιδί του, που πέρασε σε κάποια σχολή στην Αθήνα, σε ένα άνετο σπίτι.

Ο ενδιαφερόμενος λοιπόν φοιτητής, γονιός ή ακόμη και κάποιος που ψάχνει για να νοικιάσει σπίτι καλεί τον αριθμό του τηλεφώνου, δελεασμένος τόσο από τα χαρακτηριστικά του σπιτιού, την περιοχή αλλά και το ύψος του μισθώματος και ζητεί περισσότερες πληροφορίες. Οταν όμως φθάσει στο «διά ταύτα», δηλαδή στην ακριβή διεύθυνση του σπιτιού αλλά και στο πώς θα έρθει σε επαφή με τον ιδιοκτήτη για να το δει, λαμβάνει την κλισαρισμένη, πλέον, απάντηση: «Περάστε από το γραφείο μας να σας δώσουμε περισσότερα στοιχεία και να κάνετε εγγραφή».

Στις περισσότερες περιπτώσεις αν ο ενδιαφερόμενος έχει ένα μικρό χρονικό περιθώριο και τη δυνατότητα να ψάξει περισσότερο δεν μπαίνει καν στον κόπο να περάσει από το γραφείο. Αντίθετα αν είναι φοιτητής που ψάχνει εναγωνίως για στέγη ή κάποιος που έχει συγκεκριμένη ανάγκη να νοικιάσει ένα ακίνητο, τότε πηγαίνει στο γραφείο, το οποίο όπως διαπιστώνει εκ των υστέρων δεν είναι μεσιτικό αλλά γραφείο παροχής πληροφοριών. Εκεί πληρώνει την εγγραφή, η οποία ανάλογα με το γραφείο και την περιοχή διαμορφώνεται από 15.000 ως 30.000 δρχ. και στη συνέχεια, τις περισσότερες φορές, βρίσκεται προ πολλών εκπλήξεων.

Η πρώτη και πλέον συνηθισμένη έκπληξη είναι το συγκεκριμένο ακίνητο, για το οποίο εκδήλωσε ενδιαφέρον να έχει ήδη ενοικιασθεί και συνεπώς το ποσόν που κατέβαλε να μην έχει αντίκρισμα, παρά τις υποσχέσεις του γραφείου ότι «θα σας βρούμε ένα άλλο στην ίδια περιοχή, με τα ίδια χαρακτηριστικά και ύψος ενοικίου και θα σας ενημερώσουμε». Ακόμη υπάρχει και η καταγραφείσα, βάσει καταγγελιών, περίπτωση ο ενδιαφερόμενος να πηγαίνει να δει το σπίτι χωρίς απευθείας συνεννόηση με τον ιδιοκτήτη και «ω του θαύματος» να του ανοίγουν την πόρτα οι νέοι ενοικιαστές.

Βέβαια εκτός από τις περιπτώσεις αυτές υπάρχει και το ενδεχόμενο κάποιο από τα αναγραφόμενα στοιχεία του υπό ενοικίαση ή και ακόμη υπό πώληση ακινήτου να μην είναι πραγματικό για λόγους εντυπωσιασμού του υποψήφιου ενοικιαστή ή αγοραστή ή και ακόμη να μην υπάρχει καθόλου ή να έχει ενοικιασθεί π.χ. προ εξαμήνου και η σχετική αγγελία να χρησιμοποιείται ως δόλωμα ή «κράχτης».

Η εφευρετικότητα των γραφείων αυτών ξεπερνά κάθε σενάριο φαντασίας. Στον πιο γνωστό τρόπο, που ως σήμερα ήταν η αλίευση αγγελιών από εφημερίδες, τηλεφωνική συνεννόηση με τον ιδιοκτήτη και νέα καταχώρηση στις εφημερίδες με το τηλέφωνο του γραφείου, έρχεται πλέον να προστεθεί και η «ενοικίαση» τηλεφώνων. Σε ό,τι αφορά τον πρώτο τρόπο δεν είναι μόνο οι υποψήφιοι ενοικιαστές που πέφτουν θύματα των γραφείων αυτών αλλά και οι ιδιοκτήτες, οι οποίοι για την εκμίσθωση ή πώληση του ακινήτου τους υποχρεώνονται, αν φυσικά δεχθούν, να καταβάλουν και κάποιο τίμημα για τα πρώτα έξοδα, το οποίο μπορεί να είναι από 30.000 δρχ. και να φθάνει ακόμη και τον εξαψήφιο αριθμό.

Ο δεύτερος τρόπος, η ενοικίαση τηλεφώνων, είναι πιο νέος. Το γραφείο, για παράδειγμα, βάζει αγγελίες σε εφημερίδες, για ενοικίαση ακινήτων σε διάφορες περιοχές. Αντί να βάλει σε όλες τις αγγελίες το τηλέφωνό του, που προφανώς γίνεται εύκολα αντιληπτό, δεδομένου ότι τα περισσότερα γραφεία έχουν ως έδρα το κέντρο της Αθήνας ή του Πειραιά, «νοικιάζει» έναντι κάποιου τιμήματος τηλέφωνα γνωστών του, με το αζημίωτο. Ετσι ανάλογα με την περιοχή τού υπό ενοικίαση ακινήτου υπάρχει ο σχετικός αριθμός τηλεφώνου. Αυτός που απαντά ενημερώνει τους ενδιαφερομένους ότι έχει παραχωρήσει το σπίτι σε μεσιτικό γραφείο όπου και θα πρέπει να απευθυνθούν για να εξυπηρετηθούν σίγουρα. Μάλιστα πολλά γραφεία δεν διστάζουν να στείλουν τους ενδιαφερομένους και στο συγκεκριμένο ακίνητο όπου μένει αυτός που έχει νοικιάσει το τηλέφωνο. Μάλιστα σύμφωνα με εξακριβωμένες πληροφορίες για κάθε επίσκεψη υπάρχει και το ανάλογο τίμημα 2.000 δρχ. ως 5.000 δρχ. ανά πελάτη.

Οπως τονίζει προς «Το Βήμα» ο πρόεδρος του Συλλόγου Μεσιτών Αστικών Συμβάσεων κ. Αναστ. Κοτταρίδης το φαινόμενο των κατ’ όνομα μόνον μεσιτικών γραφείων έχει ενταθεί κατά πολύ φέτος. Κάθε μέρα στα γραφεία του Συλλόγου γίνονται 10 ως 20 καταγγελίες από εξαπατηθέντες υποψήφιους ενοικιαστές ή αγοραστές, ακόμη και εκμισθωτές ή πωλητές ακινήτων. Βέβαια ο Σύλλογος δεν έχει καμία αρμοδιότητα σε ό,τι αφορά τις καταγγελίες αυτές, δεδομένου ότι οι επιχειρήσεις αυτές δεν είναι μεσιτικά γραφεία.

Η κατάσταση με τα γραφεία αυτά έχει φθάσει στο απροχώρητο, επισημαίνει ο ίδιος. Και εξηγεί: «Αυτά τα 20 ως 30 γραφεία είναι η αιτία που μεσίτες αστικών συμβάσεων που ασκούν το επάγγελμα αυτό επί χρόνια, χωρίς να συμβεί το παραμικρό παρατράγουδο, μεταβάλλονται σε απατεώνες στα μάτια του κόσμου. Ακόμη παρά το γεγονός ότι τα γραφεία αυτά ασκούν και αθέμιτο ανταγωνισμό δεν μπορεί να τιμωρηθούν λόγω έλλειψης σωστής νομοθεσίας. Ο προηγούμενος νόμος για τις αστικές συμβάσεις, ο 308/76, προέβλεπε ρητά την απαγόρευση της προείσπραξης χρημάτων για μίσθωση ή αγορά ακινήτων. Ακόμη προέβλεπε τη λειτουργία πειθαρχικού συμβουλίου που είχε τη δυνατότητα να επιβάλλει κυρώσεις στους παραβάτες. Η κατάσταση αυτή με το Προεδρικό Διάταγμα 248/93 άλλαξε. Ετσι δεν ισχύει πια τίποτε και ο καταναλωτής αντί να προστατευθεί, όπως ισχύει σε όλες τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης, ψάχνει να βρει το δίκιο του στα δικαστήρια, παρά τις επανειλημμένες έντονες παρεμβάσεις του Συλλόγου προς το υπουργείο Ανάπτυξης».

Οι φοιτητές είναι συνήθως τα μεγαλύτερα θύματα, αφού αποτελούν αντικείμενο εκμετάλλευσης από τα γραφεία αυτά, ειδικά την περίοδο των εγγραφών στα Πανεπιστήμια, από τον Σεπτέμβριο ως το τέλος Οκτωβρίου.

Η κατάσταση αυτή χρονίζει, καταλήγει ο κ. Κοτταρίδης, παρά τις διαβεβαιώσεις του υπουργείου Ανάπτυξης, ότι δηλαδή το σχετικό νομοσχέδιο που θα προστατεύει τους καταναλωτές από τα γραφεία αυτά, το οποίο καταρτίσθηκε αφού ζητήθηκαν και οι απόψεις των μεσιτών και των καταναλωτικών ενώσεων, θα προωθηθεί στη Βουλή. Ηδη έχουν περάσει πάνω από δυόμισι χρόνια και το νομοσχέδιο δεν έχει πάει ακόμη στη Βουλή. ΤΙ ΝΑ ΚΑΝΕΤΕ

Ωσπου να υπάρξει σχετικό νομοθέτημα που θα προστατεύει τους ενδιαφερομένους για να βρουν σπίτι να ενοικιάσουν όλοι θα πρέπει να έχουν υπόψη τους ότι:

* Οι πωλητές ή αγοραστές αλλά και οι εκμισθωτές και μισθωτές που επισκέπτονται τα μεσιτικά γραφεία ή τα «γραφεία πληροφοριών» να μην προπληρώνουν σε καμία περίπτωση χρήματα ως αμοιβή έναντι παροχής υπηρεσιών.

* Η συμφωνηθείσα και από τις δύο πλευρές αμοιβή του μεσίτη θα πρέπει να καταβάλλεται μόνο αφού έχει υπογραφεί το συμβόλαιο αγοραπωλησίας ή το μισθωτήριο.

* Τέλος, όλοι θα πρέπει να γνωρίζουν ότι το χρηματικό ποσό που ζητείται ως αμοιβή από τα διάφορα γραφεία θεωρείται από τους επαγγελματίες μεσίτες «απάτη», δεδομένου ότι καταναλωτές που έχουν καταβάλει ποσά από 20.000 δρχ. και άνω δεν έχουν καμία προστασία.