Μπορεί τα νέα καταναλωτικά δάνεια σε ευρώ που προσφέρουν οι τράπεζες να φαίνονται εκ πρώτης όψεως φθηνά, είναι όμως πολύ πιθανόν να αποδειχθούν στο μέλλον ιδιαιτέρως ακριβά. Το ενδεχόμενο η δραχμή να κινηθεί σε σχέση με το ευρώ προς την κεντρική ισοτιμία της καθώς πλησιάζει η ημερομηνία ένταξης της χώρας στην ΟΝΕ, σημαίνει αύξηση του κόστους εξυπηρέτησης των δανείων αυτών. Γι’ αυτό όσοι σκοπεύουν να πάρουν προσωπικό ή καταναλωτικό δάνειο σε ευρώ θα πρέπει να κάνουν σωστά τους υπολογισμούς τους και προ πάντων να είναι σε θέση να απορροφήσουν πιθανή αύξηση του κόστους του δανείου τους.
Με τη δραχμή να έχει ανατιμηθεί έναντι του ευρώ κατά περίπου 9% από την ισοτιμία με την οποία εντάχθηκε στον Μηχανισμό Συναλλαγματικών Ισοτιμιών ύστερα από την υποτίμηση του περυσινού Μαρτίου, πολλοί είναι αυτοί που εκτιμούν ότι η δραχμή θα επιστρέψει στις 353,109 δρχ. (κεντρική ισοτιμία) πριν από την ένταξη στην ΟΝΕ. Το σενάριο αυτό θεωρείται το επικρατέστερο, με την προσαρμογή της ισοτιμίας της δραχμής να γίνεται ομαλά σε εύλογο χρονικό διάστημα, καθώς πλησιάζει η ημερομηνία ένταξης στην ΟΝΕ. Δεν αποκλείεται ωστόσο το ενδεχόμενο η είσοδος στην ΟΝΕ να πραγματοποιηθεί με διαφορετική ισοτιμία από την κεντρική της, δηλαδή τις 353,109 δρχ. ανά ευρώ.
* Επιστροφή στην ισοτιμία
Επιστροφή της δραχμής στην κεντρική ισοτιμία της σημαίνει επιβάρυνση στο κόστος εξυπηρέτησης ενός καταναλωτικού δανείου σε ευρώ της τάξεως του 10%. Η επιβάρυνση αυτή δεν αφορά μόνο τη δόση αλλά θα επηρεάσει εξίσου και το υπόλοιπο του δανείου. Και αυτό διότι τόσο η δόση όσο και το κεφάλαιο υπολογίζονται σε ευρώ ενώ οι πληρωμές γίνονται σε δραχμές. Ετσι σε περίπτωση ανατίμησης του ευρώ το υπόλοιπο του δανείου εκφρασμένο σε δραχμές αυξάνεται.
Για τη λήψη ενός δανείου σε ευρώ, οι τράπεζες μετατρέπουν το ποσό του δανείου από δραχμές σε ευρώ με την τρέχουσα ισοτιμία και στη συνέχεια υπολογίζουν τη δόση σε ευρώ. Κάθε μήνα ο δανειολήπτης πληρώνει τη δόση του μετατρέποντας τα ευρώ σε δραχμές με την τότε ισχύουσα ισοτιμία. Ετσι, για παράδειγμα, κάποιος που παίρνει σήμερα δάνειο 1 εκατ. δρχ. σε ευρώ με επιτόκιο 12% και διάρκεια αποπληρωμής δύο έτη, θα πληρώνει κάθε μήνα 149 ευρώ. Με τη σημερινή ισοτιμία ευρώ (320 δρχ.) η δόση του διαμορφώνεται σε 47.680 δραχμές. Η αντίστοιχη δόση δραχμικού δανείου με επιτόκιο 20% είναι 51.585 δραχμές. Δηλαδή, το δάνειο σε ευρώ είναι φθηνότερο κατά 3.805 δρχ. τον μήνα σε σχέση με το δραχμικό.
Υστερα από ένα χρόνο συνολικά το δάνειο σε ευρώ θα έχει κοστίσει 45.660 δρχ. λιγότερο σε σχέση με το δραχμικό δάνειο, αν η ισοτιμία δραχμής/ευρώ παραμείνει όλο τον χρόνο στις 320 δραχμές. Αν υποθέσουμε όμως ότι ύστερα από ένα χρόνο η ισοτιμία της δραχμής σε σχέση με το ευρώ έχει διαμορφωθεί στις 353,1 δρχ., τότε η δόση του δανείου σε ευρώ αυξάνεται κατά 4.930 δρχ. και διαμορφώνεται σε 52.610 δρχ., γίνεται δηλαδή ακριβότερη κατά 1.125 δρχ. από αυτή του δραχμικού. Παράλληλα, ενώ το υπόλοιπο του δραχμικού δανείου την εν λόγω χρονική στιγμή είναι 552.500 δρχ., αυτό του δανείου σε ευρώ είναι μεγαλύτερο και συγκεκριμένα ανέρχεται σε 587.910 δραχμές.
* Επιπλέον κόστος
Είναι λοιπόν προφανές ότι αυτός που έχει δανειστεί σε ευρώ θα πρέπει να είναι σε θέση να «σηκώσει» το επιπλέον κόστος εξυπηρέτησης του δανείου, το οποίο θα προκύψει από πιθανή διολίσθηση της δραχμής. «Τα καταναλωτικά δάνεια σε ευρώ», λένε τραπεζικά στελέχη, «απευθύνονται κατά κύριο λόγο σε όσους έχουν έσοδα σε ευρώ, αμείβονται π.χ. σε ευρώ, και έτσι οι όποιες μεταβολές στην ισοτιμία δραχμής/ευρώ επηρεάζουν αναλογικά τα εισοδήματά τους και το κόστος εξυπηρέτησης του δανείου τους, αλλά και σε εκείνους που είναι σε θέση να αντεπεξέλθουν στο κόστος των αντίστοιχων δραχμικών δανείων και επιλέγουν το δάνειο σε ευρώ ποντάροντας σε πιθανά οφέλη από την αργή προσαρμογή της δραχμής στην κεντρική ισοτιμία της έναντι του ευρώ».
Ετσι λοιπόν τα δάνεια σε ευρώ δεν αποτελούν την καλύτερη επιλογή για κάποιον που δεν μπορεί να αντεπεξέλθει στη δόση του δραχμικού δανείου και αναζητεί φθηνότερη λύση. Σε κάθε περίπτωση όμως θα πρέπει να ληφθεί υπόψη ότι με δεδομένη την ένταξη στην ΟΝΕ η τάση είναι για χαμηλότερα δραχμικά επιτόκια και για ανατίμηση του ευρώ, πράγμα που σημαίνει ότι το κόστος ενός δραχμικού δανείου με κυμαινόμενο επιτόκιο θα μειώνεται ενώ το κόστος ενός δανείου σε ευρώ θα αυξάνεται από την άνοδο της ισοτιμίας δραχμής/ευρώ.