Η εξομολόγηση ενός σερ
Γεννήθηκα στο Λονδίνο πριν από 78 χρόνια και σταδιακά άρχισα να γνωρίζω τους γονείς μου. Εφόσον δεν είχα άλλους γονείς για να κάνω συγκρίσεις, θεώρησα ότι ήταν κανονικοί, μέσοι άνθρωποι και συμπέρανα ότι όλοι οι γονείς ήταν σαν αυτούς. Μόνο αργότερα άρχισα να υποψιάζομαι ότι οι δικοί μου γονείς ήταν ελαφρώς εκκεντρικοί, για να μην πω μποέμ.
Η μητέρα μου ήταν ζωγράφος, και μάλιστα πολύ καλή. Ενα από τα λάδια της βρίσκεται στα υπόγεια της Τέιτ Γκάλερι ενώ έχω δει έργα της σε ολόκληρο τον κόσμο. Εργαζόταν επίσης για το μπαλέτο και το θέατρο και έκανε τα σκηνικά και τα κουστούμια για την πρώτη μου παράσταση.
Ο πατέρας μου είχε πολύ πιο ασταθή χαρακτήρα: ήταν πνευματώδης, χαρισματικός αλλά απρόβλεπτος ακόμη και ιδιότροπος. Παρ’ ότι ήταν ρωσικής καταγωγής, είχε γερμανική υπηκοότητα και είχε κερδίσει τον Σιδηρού Σταυρό ως πιλότος στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Κατόπιν έγινε ανταποκριτής του Γερμανικού Πρακτορείου Ειδήσεων στο Λονδίνο. Ολα πήγαιναν καλά ως την άνοδο του Χίτλερ.
Ο πατέρας μου προήχθη σε ακόλουθο Τύπου της γερμανικής πρεσβείας αλλά μισούσε τους ναζιστές και οι ανώτεροί του τον επέπλητταν συχνά επειδή δεν διαστρέβλωνε τις ειδήσεις από τη Βρετανία και ανάγκαζε το Βερολίνο να κάνει τη δική του δουλειά, δηλαδή να τις μετατρέπει σε προπαγάνδα. Απεχθανόταν τον Γιόακιμ φον Ρίμπεντροπ, τον πρεσβευτή του Χίτλερ στη Βρετανία.
Εκείνη την εποχή άλλαξα σχολείο και, κατά μια ειρωνεία της τύχης, βρέθηκα να κάθομαι δίπλα στον Ρούντολφ, τον γιο του Ρίμπεντροπ. Η τριβή μεταξύ των πατεράδων μας έφθασε σε τέτοιο σημείο που το 1935 ο πατέρας μου παραιτήθηκε από τη δουλειά του και πήρε τη βρετανική υπηκοότητα σχεδόν αυθημερόν.
Τα αρχεία των βρετανικών μυστικών υπηρεσιών (ΜΙ5) που δημοσιοποιήθηκαν μετά την πάροδο 50 ετών κίνησαν το ενδιαφέρον του κοινού για τις δραστηριότητες του πατέρα μου εκείνη την εποχή. Σύμφωνα με τα έγγραφα, ένας κατάσκοπος είχε δώσει πληροφορίες για τα σχέδια του Χίτλερ να εισβάλει στην Τσεχοσλοβακία επτά μήνες προτού πραγματοποιηθεί η εισβολή. Το όνομά του δεν αποκαλύφθηκε αλλά ορισμένοι θεώρησαν πως ήταν ο πατέρας μου.
Δεν μπορώ ούτε να επιβεβαιώσω ούτε να διαψεύσω τις δραστηριότητές του εφόσον τότε ήμουν μικρό παιδί. Ωστόσο γνώριζα μερικά πράγματα για τη ζωή του. Προτού ο πατέρας μου θεωρηθεί απαραίτητος για την ΜΙ5, περάσαμε δύσκολες στιγμές. Μετά από μια περίοδο ανεργίας, έγινε λογιστής στο θέατρο Vaudeville αλλά εφόσον δεν είχε απολύτως καμία εμπειρία σε εκείνο τον τομέα, σύντομα απολύθηκε. Κατόπιν έγινε κριτικός τέχνης για το «News Chronicle», αλλά δυστυχώς κορόιδεψε τις τρύπες στα γλυπτά του Χένρι Μουρ και έχασε και αυτή τη δουλειά.
Το σημείο καμπής στην τύχη της οικογενείας μου έφθασε το 1938, όταν ο γερμανός στρατιωτικός ακόλουθος στο Λονδίνο τηλεφώνησε στον πατέρα μου για να διαμαρτυρηθεί ότι ο Ρίμπεντροπ είχε καταφέρει να αποξενώσει όλες τις πολύτιμες επαφές των Γερμανών στη Βρετανία. Ζήτησε από τον πατέρα μου να οργανώσει μία συνάντηση μεταξύ γερμανών και βρετανών στρατιωτικών σε μια προσπάθεια να σχηματιστεί αντίσταση προς «αυτόν τον τρελό, τον Χίτλερ, προτού είναι πολύ αργά».
Η συνάντηση έγινε το 1938 και λίγο αργότερα έπαψαν τα οικονομικά προβλήματά μας. Ο πατέρας μου άρχισε να ταξιδεύει στο εξωτερικό σε μυστηριώδεις αποστολές και η μητέρα μου μετακόμισε στην εξοχή. Στη διάρκεια του πολέμου άρχισε να περνά μεγάλα διαστήματα στην Πορτογαλία όπου φαίνεται ότι έκανε δουλειά εξαιρετικής σημασίας, γιατί όταν οι Γερμανοί κατέρριψαν ένα αεροπλάνο της βρετανικής πολιτικής αεροπορίας, στο οποίο επέβαινε ο ηθοποιός Λέσλι Χάουαρντ, πιστεύεται ότι προσπαθούσαν να σκοτώσουν τον πατέρα μου. Θα ταξίδευε στο ίδιο αεροπλάνο αν δεν το είχε χάσει για λίγα λεπτά.
Στο τέλος του πολέμου τον κάλεσε σε δείπνο ο στρατηγός Σπάιντελ, ο πρώτος γερμανός αξιωματικός που έπαιξε σημαντικό ρόλο στο ΝΑΤΟ. Στο τέλος του γεύματος ο Σπάιντελ έκανε μια πρόποση προς τιμήν του πατέρα μου, «ενός ιδιαιτέρως θαρραλέου αξιωματικού».
Πρέπει να παραδεχθώ ότι είχα ανησυχήσει όταν ο πατέρας μου είχε πάρει το κωδικό όνομα Usher. Δεν θα προδιδόταν η ταυτότητά του εφόσον τα δύο πρώτα γράμματα του ψευδωνύμου του ήταν τα ίδια δύο πρώτα σπάνια γράμματα του ονόματός του; Μάλλον όμως δεν έπρεπε να ανησυχώ. Πρόσφατα, όταν δημοσιοποιήθηκε η λίστα των εχθρών της Γερμανίας οι οποίοι θα συλλαμβάνονταν μόλις επιτυγχανόταν η κατοχή των Βρετανικών Νήσων, είδα ότι περιείχε το όνομα του πατέρα μου και την πληροφορία: κυκλοφορεί με το όνομα Μίντλτον-Πέντλτον. Δυστυχώς ο πατέρας μου δεν έζησε αρκετά για να αντιδράσει σε αυτή την παραπληροφόρηση αλλά υποψιάζομαι ότι θα γελούσε.
Ο πόλεμος έκανε γι’ αυτόν ό,τι δεν μπόρεσε να κάνει η ειρήνη. Του επέτρεψε να χρησιμοποιήσει όλη την εφευρετικότητα, το ένστικτο και το θάρρος του. Σήμερα είμαι πολύ πιο μεγάλος απ’ όσο έγινε ποτέ ο ίδιος. Μπορώ λοιπόν να τον αναπολώ με υπερηφάνεια, τρυφερότητα, κατανόηση και συμπόνια. Ναι, και αγάπη.
