Ορισμένες φορές μια ταινία είναι αρκετή για να διαμορφώσει την εικόνα μιας ολόκληρης σκηνοθετικής καριέρας. Στην περίπτωση του σκηνοθέτη Μ. Νάιτ Σάμαλαν αυτή η ταινία λέγεται «Εκτη αίσθηση» και από την περασμένη Παρασκευή προβάλλεται στις ελληνικές αίθουσες. Είναι βέβαιο πως μέχρι πρότινος το συγκεκριμένο όνομα δεν έλεγε απολύτως τίποτε σε κανέναν. Η πορεία όμως της «Εκτης αίσθησης», που άρχισε να προβάλλεται στις αμερικανικές αίθουσες τον περασμένο Ιούνιο, απέδειξε ότι ο Μ. Νάιτ Σάμαλαν είναι ένας από τους πολλά υποσχόμενους νέους σκηνοθέτες του Χόλιγουντ που θα πρέπει να δεχθούμε πολύ στα σοβαρά.
«Σε καμία περίπτωση δεν θα ήθελα να χαρακτηρισθεί mainstream ταινία του Χόλιγουντ» λέει για την «Εκτη αίσθηση» ο Σάμαλαν. «Θεωρώ ότι αυτός ο όρος αναδίδει κάτι αρνητικό. Οι mainstream ταινίες του Χόλιγουντ είναι συνήθως οι μη σκεπτόμενες, εκείνες που θέλουν να κερδίσουν περισσότερα και να πουν λιγότερα. Ο στόχος μου είναι η εμπορικότητα να συνδυάζεται με την ποιότητα. Ελπίζω ότι το κατάφερα. Δεν ήταν πάντως πρόθεσή μου πρωτίστως η εμπορικότητα».
Τι είναι όμως η «Εκτη αίσθηση»; Δεν θα πούμε πολλά διότι υπάρχει κίνδυνος να «χαλάσουμε» την πρώτη αίσθηση των υποψήφιων θεατών. Αρκούμεθα στα εξής: η ιστορία της αναφέρεται στην «περίεργη» σχέση ανάμεσα σε έναν ψυχίατρο (Μπρους Γουίλις) και ένα αγόρι (Χάλεϊ Τζόελ Οσμέντ) το οποίο καταδιώκεται από φαντάσματα. Η σύνοψη μπορεί να ακούγεται ενδιαφέρουσα, όμως τα διακόσια πενήντα εκατομμύρια δολάρια εισπράξεων που έκανε η ταινία ως το τέλος Οκτωβρίου στις ΗΠΑ δεν δικαιολογούνται εύκολα (το κόστος της ήταν περίπου πενήντα εκατομμύρια δολάρια).
Πού οφείλεται λοιπόν αυτή η ανεξήγητη (;) μανία του κοινού για την «Εκτη αίσθηση»; Ο σκηνοθέτης πιστεύει ότι είναι ένας συνδυασμός αρκετών πραγμάτων. «Κατ’ αρχήν το θέμα είναι αρκετά προκλητικό, καθώς η ταινία ασχολείται με τη «μετά θάνατον ζωή». Ζήτημα που ανέκαθεν με ενδιέφερε και που λίγο ως πολύ απασχολεί τον καθένα, όσο και αν αρκετοί αρνούνται να το παραδεχθούν. Δεύτερον, η κριτική αντιμετώπισή της ήταν απρόβλεπτα θετική από όλους και κατά συνέπεια βοήθησε πολύ. Τρίτον, η παρουσία του Μπρους Γουίλις «κάλεσε» μεγάλο μέρος του κοινού, ανεξαρτήτως των κριτικών. Ολα έπαιξαν λοιπόν τον ρόλο τους. Φυσικά, θέλω να πιστεύω πως το μεγαλύτερο ποσοστό επιτυχίας οφείλεται στην αυτοδυναμία της».
Ο Μ. Νάιτ Σάμαλαν γεννήθηκε στο Μαντράς της Ινδίας μόλις πριν από είκοσι εννέα χρόνια. Σύντομα η οικογένειά του (είναι γιος γιατρών) μετακόμισε στην Αμερική. Ανατράφηκε στην Πον Βάλεϊ της Πενσιλβάνια και ήρθε για πρώτη φορά σε επαφή με τον κινηματογράφο προτού καλά καλά κλείσει τα δέκα. «Τραβούσα ό,τι έβρισκα μπροστά μου με μια σούπερ 8 κάμερα» θυμάται σήμερα. «Σαν τον Στίβεν Σπίλμπεργκ» χαριτολογεί, «τον ήρωά μου…». Ακολούθησαν τα χρόνια των σπουδών στο Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης (NYU), οι μικρού μήκους διακρίσεις και τελικά η πρώτη επαγγελματική ενασχόληση του Σάμαλαν με τον κινηματογράφο που χρονολογείται το 1992. Η εμπειρία τον έφερε πίσω, στα πάτρια εδάφη. Το «Praying with anger» (ελλ. μτφ. «Προσευχόμενος με οργή») ήταν επί της ουσίας ένα προσωπικό οδοιπορικό του σκηνοθέτη στις ρίζες του, το οποίο φυσικά ελάχιστοι πρόσεξαν. Ανάμεσά τους όμως ήταν και οι δαιμόνιοι αδελφοί Γουάινσταϊν, ιδιοκτήτες της εταιρείας Miramax και πρίγκιπες, κάποτε, της αμερικανικής ανεξάρτητης κινηματογραφοβιομηχανίας. Αποτέλεσμα; Μια ταινία που επίσης είδαν λίγοι, το «Wide awake» (ελλ. μτφ. «Εντελώς ξύπνιος») αλλά που υπήρξε η γέφυρα του Σάμαλαν με τον αμερικανικό κινηματογράφο. «Κανείς δεν είδε αυτές τις ταινίες» λέει σήμερα χωρίς παράπονο για τις πρώτες δουλειές του. «Είμαι σίγουρος, για παράδειγμα, ότι δεν τις είδατε στην Ελλάδα (έχει δίκιο). Ηταν όμως μια απαραίτητη εμπειρία και με βοήθησε πολύ».
Οσοι τυχόν γνωρίζουν το «Wide awake», θα γνωρίζουν επίσης ότι η ιστορία του «αγγίζει» κάπως εκείνην της «Εκτης αίσθησης». Στην προηγούμενη ταινία και πάλι ένα αγόρι αναζητεί τον Θεό μπλέκοντας σε φασαρίες. Στην «Εκτη αίσθηση» ένα αγόρι ταλαντεύεται ανάμεσα στην πραγματικότητα και στον εφιάλτη. Στην ταινία που πρόκειται να γυρίσει τιτλοφορείται προς το παρόν «Unbreakable» («Αθραυστος») και τα γυρίσματά της ξεκινούν τον Απρίλιο ένας άντρας επιβιώνει ύστερα από ένα τρομακτικό ατύχημα και βλέπει τη ζωή του να αλλάζει ριζικά. Ζωή, θάνατος, θρησκεία. Πόσο απασχολούν στην πραγματικότητα τον Σάμαλαν; «Για τη θρησκεία δεν θα έλεγα πως με απασχολεί ιδιαίτερα, αν και θεωρώ ότι είναι ένα θέμα που μπορεί να προκαλέσει πολλές αντιδράσεις. Στη ζωή μου, δεν είμαι ούτε κατά ούτε υπέρ της. Φαίνεται ότι εκδηλώνομαι όταν γράφω σενάρια και γυρίζω ταινίες. Θεωρώ όμως ούτως ή άλλως συναρπαστικό το «παιχνίδι» ανάμεσα στη ζωή και στον θάνατο, και γι’ αυτό οι ιδέες των ταινιών μου αντλούνται κυρίως από εκεί».
Οσον αφορά τα σοβαρότερα εμπόδια των γυρισμάτων της «Εκτης αίσθησης», ο σκηνοθέτης ακούγεται εξαιρετικά πραγματιστής. «Αν με προβλημάτισε κάτι αυτό ήταν η «σφιχτότητα» της παραγωγής. Οταν πρέπει να δουλέψεις με ένα εννιάχρονο παιδί, και μάλιστα σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα, φυσικό είναι να αγχώνεσαι. Τελικά όμως όλα πήγαν θαυμάσια. Και νομίζω πως αυτό φαίνεται στην ταινία. Η ερμηνεία δε του Χάρλεϊ Τζόελ Οσμέντ υπήρξε υποδειγματική. Δεν θα μου προκαλούσε καμία εντύπωση αν ο μικρός διεκδικούσε ένα Οσκαρ».
