γονίδια

Λίγα ζώα θα έβρισκαν γευστικές τις άγριες γλυκοπατάτες, τα μπρόκολα ή τις κολοκύθες -μόνο ο άνθρωπος και οι εξαφανισμένοι συγγενείς του ανέχονται την πικρή γεύση αυτών των λαχανικών. Ήταν μια προσαρμογή που μας επέτρεψε να βρούμε αρκετή τροφή και να κατακτήσουμε τον κόσμο.

Είναι μια από τις ελάχιστες περιπτώσεις μεταφοράς γονιδίων ανάμεσα σε πολυκύτταρους οργανισμούς: ένας θαλάσσιος γυμνοσάλιαγκας που έχει ενσωματώσει στο DNA του γονίδια από τα μονοκύτταρα φύκη με τα οποία τρέφεται.

Μαραθώνιος κάτω από δύο ώρες; Χωρίς όμως ντοπάρισμα και χρόνιους τραυματισμούς των αθλητών; Μέσα σε πέντε χρόνια φαίνεται ότι θα το δούμε κι αυτό και θα είναι κάτι ευπρόσδεκτο.

Τα θηλαστικά πιστεύεται ότι εξελίχθηκαν από ερπετά που γεννούσαν αβγά. Πώς όμως απέκτησαν την ικανότητα να κυοφορούν τα μικρά τους; Το κλειδί ίσως ήταν τα λεγόμενα μεταθετά στοιχεία, αλληλουχίες DNA που θεωρούνται γενετικά παράσιτα.

Ο καρκίνος του πνεύμονα σίγουρα δεν είναι μόνο θέμα κακοτυχίας, αφού όλοι γνωρίζουν ότι το καύσιμα αυξάνει δραματικά τον κίνδυνο. Δεν ισχύει όμως το ίδιο για όλους τους καρκλινους. Νέα μελέτη στο Science δείχνει ότι τα τρία τέταρτα των διαφορετικών μορφών της νόσου δεν οφείλονται στην κληρονομικότητα και στον τρόπο ζωής, αλλά είναι αποτέλεσμα «βιολογικής κακοτυχίας».

Πώς ακριβώς μπορεί η γυμναστική να αλλάξει το σώμα μας; Η απάντηση είναι περίπλοκη και εν πολλοίς άγνωστη, ωστόσο μια πρώτη εικόνα έρχεται από μελέτη του διάσημου Ινστιτούτου Καρολίνσκα της Σουηδίας, η οποία δείχνει ότι η αερόβια άσκηση ανοιγοκλείνει τους διακόπτες χιλιάδων γονιδίων.

Είναι δεδομένο ότι η εξημέρωση των αλόγων έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην εξέλιξη του ανθρώπινου πολιτισμού. Η χρήση των αλόγων επέτρεψε στον άνθρωπο να μετακινείται γρήγορα σε μεγάλες αποστάσεις, διευκόλυνε το εμπόριο και φυσικά άλλαξε τα δεδομένα στις πολεμικές αναμετρήσεις. Μια νέα μελέτη αποκαλύπτει τις γονιδιακές μεταβολές που συνέβησαν κατά τη διάρκεια της εξημέρωσης των αλόγων.

Λέμε επί έτη πως «είμαστε ό,τι τρώμε». Τώρα, σημαντική νέα μελέτη μάς παρέχει περαιτέρω λόγους ώστε να προσέχουμε πολύ τι τρώμε προκειμένου να… είμαστε για περισσότερο χρόνο με «σώας τας φρένας» σε αυτόν τον κόσμο. Νευροεπιστήμονες από το Ιατρικό Κέντρο Langone του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης ανακάλυψαν ότι η διατροφή περιορισμένων θερμίδων παρεμβαίνει στην αύξηση και μείωση των επιπέδων δραστηριότητας σχεδόν 900 διαφορετικών γονιδίων που συνδέονται με τη γήρανση και τον σχηματισμό της μνήμης στον εγκέφαλο.

Το 1993, ο αμερικανός γενετιστής Ντιν Χάμερ προκάλεσε σάλο ανακοινώνοντας ότι είχε ενδείξεις για ένα «γκέι γονίδιο» στο χρωμόσωμα Χ. Είκοσι χρόνια μετά, μια νέα μελέτη δείχνει να τον δικαιώνει, χωρίς όμως να καταφέρνει να πείσει απόλυτα.

Σε αποτυχία κατέληξε ουσιαστικά και η νέα, πιο ολοκληρωμένη από κάθε άλλη φορά, προσπάθεια των επιστημόνων να εντοπίσουν κάποιο «μαγικό» γονίδιο -ή περισσότερα- που χαρίζουν σε μερικούς ανθρώπους μακροζωία, επιτρέποντάς τους να τα εκατοστίσουν κυριολεκτικά. Μια νέα αμερικανική γενετική έρευνα ανέλυσε το DNA 17 ανθρώπων (16 γυναικών και ενός άνδρα) ηλικίας 110 έως 116 ετών, αλλά δεν κατάφερε να βρει κάποιον γενετικό παράγοντα που να «κάνει τη διαφορά».

Ακούγεται βγαλμένο από επιστημονική φαντασία, αλλά ερευνητές στην Ελβετία ανέπτυξαν μια πρωτοποριακή μέθοδο, η οποία τους επιτρέπει να κατευθύνουν τη ρύθμιση των γονιδίων μέσω των εγκεφαλικών κυμάτων. Πρόκειται για μια εντυπωσιακή τεχνική ελέγχου των γονιδίων μέσω του νου, η οποία ακόμη βρίσκεται σε αρχικό στάδιο, αλλά θα μπορούσε να έχει σημαντικές επιπτώσεις στο μέλλον.

Το ρολόι διαφεντεύει τη ζωή μας - ορίζει το πότε θα ξυπνήσουμε και πότε θα κοιμηθούμε, πότε θα εργαστούμε και πότε θα διασκεδάσουμε.

Ο κατάλογος των γνωστών γονιδίων που με μεγάλη βεβαιότητα εμπλέκονται στον αυτισμό, διευρύνθηκε σημαντικά από 11 σε 33, μετά την ανακάλυψη πολλών άγνωστων ως τώρα γενετικών παραγόντων κινδύνου από δύο μεγάλες διεθνείς ερευνητικές ομάδες. Οι επιστήμονες αναμένουν ότι θα βρουν και πολλά άλλα «ένοχα» γονίδια στο μέλλον. Όσο περισσότερο φωτίζεται το γενετικό υπόβαθρο του αυτισμού, για τον οποίο μέχρι σήμερα δεν υπάρχει θεραπεία, τόσο αυξάνονται οι πιθανότητες για νέα διαγνωστικά τεστ και νέα φάρμακα.

Ενας εγκληματίας γεννιέται έτσι, γίνεται λόγω επιρροών του περιβάλλοντος ή και τα δύο; Φινλανδοί και Σουηδοί επιστήμονες ανακοίνωσαν ότι ανακάλυψαν δύο γονίδια, τα οποία ευθύνονται για το 5% έως 10% των βίαιων εγκλημάτων, καθώς προδιαθέτουν γενετικά έναν άνθρωπο να έχει επαναλαμβανόμενη βίαιη και εγκληματική συμπεριφορά 13 φορές περισσότερο από τον υπόλοιπο πληθυσμό.

Μια νέα μεγάλη διεθνής επιστημονική έρευνα, στην οποία συμμετείχαν Έλληνες επιστήμονες, εντόπισε έξι νέους γενετικούς παράγοντες που σχετίζονται με αυξημένη κατανάλωση καφέ. Η μελέτη εξηγεί γιατί η καφεΐνη και ο καφές γενικότερα έχει διαφορετικές συνέπειες σε διαφορετικούς ανθρώπους. Αποκαλύπτεται έτσι ένα γενετικό υπόβαθρο που θα διευκολύνει τη διερεύνηση της σχέσης ανάμεσα στον καφέ και στην υγεία.

Μια τεράστια διεθνή ερευνητική κοινοπραξία (με ελληνική συμμετοχή), έφερε στο φως πολλά άγνωστα έως τώρα γονίδια που καθορίζουν το ύψος ενός ανθρώπου, ανεβάζοντας έτσι σε πάνω από 420 τον συνολικό αριθμό των σχετικών γονιδίων που έχουν βρεθεί. Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι θα βρουν και πολλά ακόμη στο μέλλον, καθώς το ύψος είναι ένα πολύπλοκο βιολογικό χαρακτηριστικό που επηρεάζεται από ποικίλους γενετικούς παράγοντες. Όσα περισσότερα γονίδια ανακαλύπτονται, τόσο θα διευκολύνεται η θεραπεία ασθενειών όπως ο καρκίνος, που μερικές φορές μπορεί να σχετίζονται με το ύψος και την υπερβολική ανάπτυξη

Ενας από τους δημοφιλέστερους ήρωες κινουμένων σχεδίων τις τελευταίες δεκαετίες είναι ο «Νέμο», ένα ψάρι-κλόουν (όπως ονομάζονται αυτά τα πανέμορφα ψαράκια). Στην ταινία που τον έκανε διάσημο ο Νέμο ταξιδεύει περίπου δύο χιλιάδες χλμ για να εντοπίσει το παιδί του. Οπως διαπιστώνεται τώρα τα ψάρια-κλόουν πραγματοποιούν ταξίδια εκατοντάδων χλμ και μάλιστα αυτοί που ταξιδεύουν δεν είναι τα ενήλικα αλλά οι γόνοι!

Τα πρόσωπα των ανθρώπων διαφέρουν μεταξύ τους περισσότερο από ό,τι διαφέρουν τα χέρια, τα πόδια ή άλλα ανατομικά χαρακτηριστικά μας. Γιατί συμβαίνει αυτό; Επειδή οι άνθρωποι έχουν εξελιχθεί να αναγνωρίζουν ο ένας τον άλλο με την όραση, και όχι από την οσμή όπως άλλα είδη, δείχνει μελέτη στις ΗΠΑ.

Ερευνητές στις ΗΠΑ εντόπισαν δύο γονίδια τα οποία πιστεύουν ότι είναι αυτά που ελέγχουν ή καλύτερα που ρυθμίζουν το βιολογικό ρολόι του ανθρώπου. Η ανακάλυψη θεωρείται σημαντική επειδή μπορεί να έχει θετικές επιπτώσεις όχι μόνο στην αντιμετώπιση διαταραχών του βιολογικού ρολογιού όπως το τζετ λαγκ αλλά και στην αντιμετώπιση πολλών ασθενειών και παθήσεων.

Σας ξυπνάει το πρωί και σας βοηθάει να τα βγάλετε πέρα μέσα στην ημέρα