Πακέτο νομοθετικών προτάσεων στη βάση της Φαρμακευτικής Στρατηγικής όπου θα περιλαμβάνονται μέτρα για τη διασφάλιση της διαθεσιμότητας των φαρμάκων στην ΕΕ ετοιμάζει η Κομισιόν, όπως δηλώνει η επίτροπος Υγείας Στέλλα Κυριακίδου στη συνέντευξή της στο ΒΗΜΑ-Science. Η κύπρια επίτροπος της ΕΕ επεξηγεί ότι το φαινόμενο έλλειψης φαρμάκων δεν είναι μόνο ελληνικό, ενώ παράλληλα τονίζει ότι θα διανύσουμε εφέτος έναν δύσκολο χειμώνα αφενός λόγω της COVID-19, αφετέρου λόγω της γρίπης και άλλων εποχικών λοιμώξεων.
Είχαμε την εντύπωση ότι αφήσαμε την COVID-19 πίσω. Είχατε και εσείς την ίδια εντύπωση ή η αλλαγή πολιτικής της Κίνας άλλαξε τα δεδομένα και για την Ευρώπη;
«Η Ευρωπαϊκή Ενωση βρίσκεται συνεχώς σε επιφυλακή όσο είμαστε σε πανδημία. Σε καμία στιγμή δεν σταμάτησα να επαναλαμβάνω και να τονίζω πως η πανδημία δεν έχει ακόμη τελειώσει και πως θα πρέπει να είμαστε συνεχώς έτοιμοι να αντιμετωπίσουμε εξάρσεις. Δεν θα κουραστώ επίσης να τονίζω ότι οι εμβολιασμοί συνεχίζουν να αποτελούν την καλύτερη ασπίδα προστασίας μας, προς αντιμετώπιση της ασθένειας και ιδιαίτερα των ευάλωτων ομάδων. Βλέπουμε τώρα ξεκάθαρα πόσο διαφορετική είναι η εικόνα στις ευρωπαϊκές χώρες από την Κίνα, και η μεγάλη διαφορά είναι τα αποτελεσματικά εμβόλια που αναπτύξαμε σε στενή συνεργασία με τους επιστήμονες και τη φαρμακευτική βιομηχανία. Οσον αφορά την Κίνα, αυτό που κάναμε ήταν να αξιολογήσουμε άμεσα την κατάσταση, σε στενή συνεργασία με τις επιχειρησιακές μας αρχές, με γνώμονα την προστασία της υγείας των πολιτών της ΕΕ και του ευρύτερου ευρωπαϊκού χώρου. Είναι σημαντικό να αναγνωρίζουμε ότι τέτοιες αποφασιστικές δράσεις υγειονομικού χαρακτήρα και μάλιστα χωρίς ποτέ να παραγνωρίζεται το γεγονός ότι η υγεία παραμένει αρμοδιότητα των κρατών-μελών βάσει της Συνθήκης της ΕΕ, λαμβάνονται για πρώτη φορά συλλογικά σε επίπεδο ΕΕ. Και αυτή αν θέλετε είναι η δύναμή μας, ότι έχουμε επιτύχει καθ’ όλη τη διάρκεια της πανδημίας να κτίσουμε την εμπιστοσύνη στη συλλογική, πανευρωπαϊκή δράση. Η ενότητα αυτή παραμένει το ισχυρότερο εργαλείο μας κατά του κορωνοϊού».
Βρισκόμαστε στα πρόθυρα μιας νέας έξαρσης της πανδημίας; Από τη μια το ενδεχόμενο νέας διάδοσης από την Κίνα, από την άλλη η νέα παραλλαγή από τις ΗΠΑ, δημιουργούν νέα δεδομένα στην πολιτική σας; Και τι σημαίνει αυτό για εμάς;
«Τα δεδομένα αξιολογούνται συνεχώς, και στις δύο περιπτώσεις. Δεν μπορούμε να αποκλείσουμε αύξηση κρουσμάτων. Η μετάλλαξη που συναντάται τώρα ευρέως στις ΗΠΑ είναι στην Ευρώπη εδώ και καιρό και την έχουμε υπό διαρκή παρακολούθηση, με συνεχή ανταλλαγή πληροφοριών, σε παγκόσμιο επίπεδο. Η κυριότερη πρόκληση που αντιμετωπίζουμε όσον αφορά την Κίνα δεν είναι τόσο η επιδημιολογική εικόνα, όσο η διαφάνεια και η ανταλλαγή επιστημονικών δεδομένων. Αυτό είναι ένα σημείο που έχει θίξει επανειλημμένα και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, με τον οποίο βρισκόμαστε σε συνεχή επαφή και συντονισμό. Οσο ο υπόλοιπος κόσμος δεν είναι επαρκώς εμβολιασμένος υπάρχει πάντοτε ο κίνδυνος δημιουργίας μιας νέας μετάλλαξης, η οποία μπορεί να διαφεύγει των εμβολίων. Για αυτό και συστήνουμε τη συνέχιση και την ενίσχυση της εμβολιαστικής κάλυψης στους πολίτες που εμπίπτουν σε ομάδες οι οποίες έχουν κληθεί από τα κράτη-μέλη να τις λάβουν, για αυτό και έχουμε ζητήσει την ενίσχυση της επιτήρησης και της αλληλουχίας των υγρών αποβλήτων σε αεροπλάνα και αεροδρόμια. Λόγω ακριβώς και της έλλειψης ξεκάθαρης εικόνας για την κατάσταση στην Κίνα, έχουμε επίσης λάβει συγκεκριμένα μέτρα για επιβάτες που εισέρχονται στον ευρωπαϊκό χώρο από την Κίνα, ζητώντας αρνητικό τεστ εντός 48 ωρών από την επιβίβαση, αλλά και της προσφοράς εμβολίων σε τρίτες χώρες ώστε να αναχαιτίσουμε πιθανή εξάπλωση. Την ίδια ώρα, αν θέλουμε να είμαστε ρεαλιστές πρέπει να λέμε ότι ούτε και εφέτος θα είναι ένας εύκολος χειμώνας. Είχαμε άλλωστε αναφερθεί σε αυτό από το καλοκαίρι. Το γεγονός ότι η ασθένεια COVID-19 κυκλοφορεί ανάμεσά μας, σε συνδυασμό με τη γρίπη και τις άλλες εποχικές λοιμώξεις, δημιουργεί μια δύσκολη κατάσταση στα νοσοκομεία μας, τα οποία έχουν υποστεί απίστευτη πίεση από την αρχή της πανδημίας. Θα πρέπει, λοιπόν, να προστατεύσουμε τα υγειονομικά συστήματα των χωρών μας και σε αυτό μπορεί ο καθένας από εμάς να συνδράμει, σε ατομικό επίπεδο, με τη λήψη των γνωστών μέτρων προστασίας ώστε να μη μεταδίδονται οι λοιμώξεις».
Πώς θα διαχειριστείτε τον παράγοντα «μη αξιόπιστα στοιχεία» για την επιδημιολογική κατάσταση στην Κίνα, αλλά και τη μη ανταπόκριση από την Κίνα στην προσφορά εμβολίων από την ΕΕ;
«Οι υγειονομικές απειλές μόνο με διεθνή συνεργασία αντιμετωπίζονται. Χωρίς πραγματικά δεδομένα η δημόσια υγεία παγκοσμίως δεν μπορεί να διασφαλιστεί. Η Ευρώπη είναι ξεκάθαρα υπέρ της διαφάνειας, με αυτόν τον τρόπο λειτουργήσαμε σε όλη της διάρκεια της πανδημίας. Αυτό ζητάμε και από τους διεθνείς μας εταίρους. Ισως το φαινόμενο που παρατηρούμε τώρα να είναι δεικτικό της διαφοράς μεταξύ δημοκρατικών και μη δημοκρατικών συστημάτων. Η προσφορά συνεργασίας και αλληλεγγύης στην Κίνα παραμένει. Είμαστε έτοιμοι να συνδράμουμε με όποιον τρόπο μπορούμε στην αντιμετώπιση των προκλήσεων κατά της δημόσιας υγείας, επειδή προφανώς η κατάσταση επηρεάζει όλους μας».
Και μια τελευταία ερώτηση…
Σχετικά με τις ελλείψεις σε φάρμακα, και ιδίως των παιδιατρικών κατά των αναπνευστικών ιώσεων, είναι ένα ελληνικό φαινόμενο ή παρατηρείται γενικότερα στην ΕΕ; Ποιοι είναι οι λόγοι και πώς θα μπορούσε η Κομισιόν να συμβάλει στην ομαλοποίηση της κατάστασης αυτής;
«Το πρόβλημα με τις ελλείψεις φαρμάκων εντοπίζεται όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά και σε άλλα ευρωπαϊκά κράτη και σε ολόκληρο τον κόσμο, αφού οι ΗΠΑ, ο Καναδάς, το Ηνωμένο Βασίλειο και άλλες χώρες αντιμετωπίζουν το ίδιο πρόβλημα έλλειψης αντιπυρετικών και αντιβιοτικών. Τα βαθύτερα αίτια αυτών των ελλείψεων είναι πολύπλοκα και σχετίζονται με πολλούς παράγοντες, όπως η απροσδόκητη αύξηση της ζήτησης λόγω έξαρσης αναπνευστικών ιώσεων, οι διαταραγμένες παγκόσμιες αλυσίδες εφοδιασμού λόγω της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία και η μείωση των παραγωγικών δυνατοτήτων ως αποτέλεσμα της πανδημίας. Κάνουμε ό,τι είναι δυνατόν για να στηρίξουμε τα κράτη-μέλη να αντιμετωπίσουν αυτή την πρόκληση και να διασφαλίσουμε ότι τα φάρμακα θα φτάσουν χωρίς καθυστέρηση σε όσους τα χρειάζονται. Εχουν ήδη γίνει συστάσεις στα κράτη-μέλη για πλήρη αξιοποίηση της ευελιξίας στο ρυθμιστικό πλαίσιο, για να επιτευχθεί η ταχύτερη δυνατή εισαγωγή φαρμάκων. Πρόκειται για μια κοινή προσπάθεια και πρέπει να συνεργαστούμε με τις ρυθμιστικές αρχές, τη βιομηχανία και τα κράτη-μέλη για να βρούμε μακροπρόθεσμες λύσεις, ώστε να διασφαλίσουμε τη διαθεσιμότητα των φαρμάκων για τους ασθενείς μας. Μέσα στους επόμενους μήνες, θα καταθέσουμε πακέτο νομοθετικών προτάσεων στη βάση της φαρμακευτικής μας στρατηγικής, στοχεύοντας ακριβώς στην αντιμετώπιση τέτοιων προβλημάτων».
