Δεν ξεχνάμε το έγκλημα των Τεμπών – Η αλήθεια να λάμψει

Ενόψει των μαζικών εκδηλώσεων για τη μνήμη των 57 νεκρών θα ήθελα να διατυπώσω τις ακόλουθες σύντομες παρατηρήσεις.

Το έγκλημα των Τεμπών υπερβαίνει τα κόμματα, υπερβαίνει «τη Δεξιά και την Αριστερά», γιατί πάνω από όλα υπάρχουν τα παιδιά που πέθαναν (που θα μπορούσαν να είναι και τα δικά μας παιδιά).

Υπό την έννοια τούτη το ιστορικό ζητούμενο αυτής της τραγικής ιστορίας δεν είναι να «πέσει» η μία ή η άλλη κυβέρνηση, ούτε να «μεταφραστεί» η τεράστια κοινωνική δυναμική η οποία αναπτύσσεται γύρω από το έγκλημα αυτό σε κομματικά οφέλη υπέρ του ενός ή του άλλου κόμματος.

Επιπλέον και συναφώς είναι απαραίτητο να θυμόμαστε πάντοτε την σημαντική αξιακή παρακαταθήκη που μας άφησε ο Γερμανός φιλόσοφος Καντ.

Δηλαδή, ότι είναι φρικτό να μεταχειριζόμαστε τους ανθρώπους ως μέσα για την επίτευξη κάποιου σκοπού (και όχι ως ανθρώπινα όντα που ανήκουν στην ανθρωπότητα).

Επομένως ο σκοπός μιας «καλής κοινωνίας» όταν συμβαίνει ένα τέτοιο φρικτό έγκλημα είναι μόνο ένας:

Να αποκαλυφθεί η αλήθεια, δηλαδή να αποκαλυφθούν οι δομικοί όροι οι οποίοι οδήγησαν στη σύγκρουση των δύο τραίνων και στην τεράστια έκρηξη (:πυρόσφαιρα) που επακολούθησε (ένεκα των οποίων χάθηκαν 57 ανθρώπινες ζωές).

Μέσα σε αυτό το πλαίσιο δεν μπορώ ειλικρινά να κατανοήσω ένα μέγεθος. Ποιο είναι αυτό;

Η επικίνδυνη πορεία διολίσθησης κάποιων Υπουργών προς τον αυταρχισμό. Με άλλα λόγια μου προκαλούν πολύ δυσάρεστη εντύπωση οι δηλώσεις δύο Υπουργών οι οποίοι υποστήριξαν ότι ο απλός κόσμος δεν πρέπει να συμμετέχει στα συλλαλητήρια, γιατί από τα συλλαλητήρια θα ωφεληθεί το ένα ή το άλλο κόμμα.

Θα έλεγα στους Υπουργούς αυτούς να διαβάσουν καλά το βιβλίο το οποίο έγραψαν οι πολιτικοί επιστήμονες του Πανεπιστημίου του Χάρβαρντ Steven Levitsky και Daniel Ziblatt με τον τίτλο «Πώς πεθαίνουν οι δημοκρατίες» (How Democracies Die).

Τι υποστηρίζουν οι συγγραφείς αυτοί; Υποστηρίζουν ότι ένας από τους τρόπους για τον «κοινοβουλευτικό θάνατο» των σύγχρονων δυτικών δημοκρατιών -πέραν της χειραγώγησης των θεσμών και των ανεξάρτητων αρχών- είναι και ο ακόλουθος:

Δηλαδή, η ανάδυση «νέων κανόνων πολιτικής συμπεριφοράς» ώστε οι κυβερνώντες να είναι πάντοτε σε προνομιακή θέση έναντι των αντιπάλων τους (χωρίς να ενδιαφέρει η ανακάλυψη της αλήθειας ή άλλα μεγέθη).

Και το ερώτημα είναι το εξής:

Δεν είναι μια σαφής πορεία προς τον αυταρχισμό οι δηλώσεις Υπουργών οι οποίοι προτρέπουν τους πολίτες να μη πάνε στα συλλαλητήρια (να μη ενεργοποιήσουν δηλαδή ένα συνταγματικό δικαίωμα, ώστε να μην υποστεί βλάβη η κυβέρνηση);

Και υπάρχει και ένα ακόμη ερώτημα: Όλοι οι άνθρωποι που συμμετέχουν στα συλλαλητήρια είναι «κομματικά χειραγωγημένοι»;

Μα είναι δυνατό να προωθούνται στη δημόσια σφαίρα τέτοιες επικίνδυνες για τη δημοκρατία απόψεις;

Το Πόρισμα του Οργανισμού Διερεύνησης Ατυχημάτων

Τέλος, θα ήθελα να απομονώσω ένα κεντρικό σημείο από την παρουσίαση του πορίσματος του Εθνικού Οργανισμού Διερεύνησης Αεροπορικών και Σιδηροδρομικών Ατυχημάτων και Ασφάλειας Μεταφορών (και κυρίως από την τοποθέτηση του προέδρου κ. Χ. Παπαδημητρίου).

Τι είπε ο κ. Παπαδημητρίου; «Όσοι καθυστέρησαν την υλοποίηση της Σύμβασης 717 για την εφαρμογή της τηλεδιοίκησης έχουν συμβάλλει αποφασιστικά στο να σκοτωθούν αυτά τα παιδιά»!

Ενδεχόμενες ποινικές ευθύνες των Υπουργών Μεταφορών κ. Σπίρτζη και κ. Καραμανλή

Υπό την έννοια τούτη τονίζω για μια ακόμη φορά ότι είναι εξόχως αναγκαίο να διερευνηθεί τουλάχιστον εάν υπήρχε η δια παραλείψεως ποινική ευθύνη στο κακούργημα του άρθρου 291 του ΠΚ (:επικίνδυνες παρεμβάσεις στις συγκοινωνίες) δύο Υπουργών Μεταφορών, του κ. Καραμανλή και του κ. Σπίρτζη, για την μη υλοποίηση του συστήματος τηλεδιοίκησης των σιδηροδρόμων (το οποίο εάν υπήρχε θα μπορούσε να αποτρέψει τη θανατηφόρα σύγκρουση των δύο τραίνων).

Για το λόγο τούτο, εάν συγκροτηθεί τελικά η Κοινοβουλευτική επιτροπή για τη διενέργεια Προκαταρκτικής εξέτασης είναι απαραίτητο να μην περιοριστεί στη διερεύνηση μόνο των ενδεχόμενων ποινικών ευθυνών του κ. Τριαντόπουλου, αλλά να επεκτείνει την ποινική διερεύνηση και στα ανωτέρω πολιτικά πρόσωπα (πράγμα το οποίο από δικονομική άποψη είναι δυνατό, αφού κατά τη διάρκεια της προκαταρκτικής εξέτασης δεν είναι ακόμη διαμορφωμένο το κατηγορητήριο).

Και το ερώτημα είναι το εξής: Θα στηρίξουν τα κόμματα από τα οποία προέρχονται ο κ. Σπίρτζης και ο κ. Καραμανλής μια τέτοια πρωτοβουλία;

Διαφορετικά φοβάμαι ότι η όλη ανίχνευση η οποία θα γίνει ενώπιον της Βουλής θα καταλήξει -για μια ακόμη φορά- στην αποθέωση ενός «άγριου κομματικού πολιτισμού», πράγμα το οποίο -κατά την αξιολογική μου κρίση- θα συνιστά πραγματική ύβρη για τους 57 ανθρώπους που έφυγαν άδικα από τη ζωή.

Το συμπέρασμα; «Αν με βοηθήσουν τα γεγονότα θα βρω την άκρη ως την αλήθεια, ακόμα και αν είναι κρυμμένη στα κατάβαθα της γης». Αυτό έλεγε ο Σαίξπηρ στον Άμλετ (ΙΙ,2). Θα ακολουθήσουν αυτή την πολύτιμη σαιξπηρική εντολή για την ανεύρεση της αλήθειας οι Βουλευτές, η Δικαιοσύνη και όσοι άλλοι εμπλέκονται θεσμικά σε αυτή την τραγική υπόθεση;

Μόνο τότε θα έχουμε εκτελέσει το ηθικό μας χρέος- ως κοινωνία- έναντι των νέων παιδιών και των νέων κοριτσιών που δεν πρόλαβαν να χαρούν τη ζωή!

*Ο Γρηγόρης Καλφέλης είναι Καθηγητής της Νομικής Σχολής στο ΑΠΘ