Οι Ελληνες δαπανούν σε νόμιμα τυχερά παίγνια πάνω από το 1% του ΑΕΠ (1,9 δισ. ευρώ ήταν τα καθαρά έσοδα από τον τζόγο το 2017), όταν σε άλλες χώρες το ποσοστό αυτό δεν ξεπερνά το 0,8%.
Ο παράνομος τζόγος, αν και έχει περιοριστεί, ανέρχεται σε όρους καθαρών εσόδων στα 500 εκατ. ευρώ, με αποτέλεσμα η φορολογητέα ύλη που διαφεύγει να ξεπερνά σε ετήσια βάση τα 150 εκατ. ευρώ.
Τα κενά της ισχύουσας νομοθεσίας καθώς και οι τροποποιήσεις και βελτιώσεις που απαιτούνται για την αναβάθμιση και ενίσχυση του πλαισίου αντιμετώπισης του παράνομου τζόγου, τόσο του επίγειου όσο και του διαδικτυακού, βρέθηκαν στο επίκεντρο της επιστημονικής ημερίδας με θέμα την «Ποινική αντιμετώπιση των τυχερών παιγνίων».
Την ημερίδα συνδιοργάνωσαν στη Θεσσαλονίκη ο Δικηγορικός Σύλλογος Θεσσαλονίκης και η Ενωση Ελλήνων Εισαγγελέων και συμμετείχαν επίσης ο πρόεδρος της Ενωσης Εισαγγελέων Ελλάδος, εισαγγελέας Εφετών Ελευθέριος Μιχαηλίδης, ο πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης (ΔΣΘ) Στάθης Κουτσοχήνας, ο πρόεδρος της Επιτροπής Εποπτείας και Ελέγχου Παιγνίων (ΕΕΕΠ) Ευάγγελος Καραγρηγορίου, καθώς και πολλοί ακόμη νομικοί, αστυνομικοί κ.ά. Στην εκδήλωση παρευρέθη και ο υπουργός Δικαιοσύνης Μιχάλης Καλογήρου, ο οποίος απηύθυνε χαιρετισμό.
Ετήσιος συνολικός τζίρος 11 δισ. ευρώ
Η νόμιμη αγορά των τυχερών παιγνίων στην Ελλάδα ανέρχεται στα 11 δισ. ευρώ. Τα 6 δισ. προέρχονται από τα επίγεια παιχνίδια (ΟΠΑΠ, Καζίνα, Λαχεία, Ιππόδρομος) και τα 5 δισ. από τα διαδικτυακά παιχνίδια. Τα καθαρά έσοδα (αν αφαιρεθούν από τον συνολικό τζίρο τα κέρδη των νικητών) από επίγειο και ηλεκτρονικό τζόγο ανήλθαν το 2017 στα 1,9 δισ. ευρώ και το Δημόσιο εισέπραξε από φόρους 750 εκατ. ευρώ. Η παράνομη αγορά σε όρους καθαρών εσόδων έχει περιοριστεί περίπου στα 500 εκατ. ευρώ, αλλά και πάλι το ποσό είναι τεράστιο αφού οι απώλειες του κράτους από φορολογικά έσοδα ξεπερνούν, όπως προαναφέρθηκε, τα 150 εκατ. ευρώ σε ετήσια βάση.
Ο προεδρεύων των εργασιών, αντιεισαγγελέας του Αρείου Πάγου Χαράλαμπος Βουρλιώτης, έστειλε σαφές μήνυμα συνοψίζοντας τα συμπεράσματα της ημερίδας, καθώς όπως τόνισε απαιτούνται διορθωτικές παρεμβάσεις στη νομοθεσία, με εξορθολογισμό των ποινικών κυρώσεων και ταυτόχρονη αυστηροποίηση των διοικητικών κυρώσεων ώστε να είναι εφικτή η άμεση παύση λειτουργίας των παράνομων καταστημάτων τζόγου.
Το ρυθμιστικό έργο της ΕΕΕΠ ανέλυσε ο πρόεδρός της Ευάγγελος Καραγρηγορίου, τονίζοντας τις θετικές παρεμβάσεις της ανεξάρτητης αρχής, αλλά και την ανάγκη αναμόρφωσης αρκετών σημείων της ελληνικής νομοθεσίας για τον παράνομο τζόγο. Σύμφωνα με τον κ. Καραγρηγορίου, πολλά έχουν επιτευχθεί αλλά απαιτούνται ακόμη πολλές ενέργειες με στόχο την επιπλέον θωράκιση και προσφορότερη λειτουργία του θεσμικού πλαισίου για την καταστολή του παράνομου τζόγου.
Ο πρόεδρος της ΕΕΕΠ στάθηκε στην απώλεια δημοσίων εσόδων από την παράνομη δραστηριότητα, καθώς και στα οφέλη που προκύπτουν από τη λειτουργία της ρυθμισμένης νόμιμης αγοράς. Σύμφωνα με τον ίδιο, πέρυσι αντλήθηκαν φόροι 750 εκατ. ευρώ από τη νόμιμη δραστηριότητα, ενώ καίριο πλήγμα στον παράνομο τζόγο επιτεύχθηκε μέσω της λειτουργίας των VLT’s (παιγνιομηχανημάτων) του ΟΠΑΠ. Ο πρόεδρος της ΕΕΕΠ επισήμανε ακόμη ότι την περίοδο 2013-2016 εντοπίστηκαν μόλις 600 ιστότοποι παράνομου στοιχήματος, ενώ σήμερα στη «μαύρη λίστα» της ΕΕΕΠ βρίσκονται 2.700 παράνομοι ιστότοποι. Ο κ. Καραγρηγορίου επανέφερε επίσης την πρότασή του ώστε να ενισχυθεί το ελεγκτικό έργο της Επιτροπής και με προανακριτικά καθήκοντα για να συμβάλει με την τεχνογνωσία της στις υποθέσεις που φθάνουν στα δικαστήρια.
Ανεφάρμοστες οι ποινικές κυρώσεις
Ο αντεισαγγελέας Πρωτοδικών Γεώργιος Νούλης έκανε λόγο για κενά και αστοχίες που προκύπτουν στην πρακτική εφαρμογή του νόμου 4002/2011 και τον καθιστούν τελείως αναποτελεσματικό. Παράλληλα, διαπίστωσε ότι από απόψεως αναλογίας στην επιβολή ποινικών κυρώσεων, ο νομοθέτης αστόχησε υπέρμετρα. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα οι ποινικές κυρώσεις να μένουν τελικά ανεφάρμοστες.
Σημείωσε πως θα πρέπει να επανεξεταστούν δοκιμασμένες λύσεις του παρελθόντος, όπως η κατάσχεση του συνόλου του εξοπλισμού των παραβατών και η επιβολή σφράγισης στα παράνομα καταστήματα.
Η εισαγγελέας Εφετών Αθηνών Βιργινία Σακελλαροπούλου σημείωσε ότι υποθέσεις παράνομου στοιχηματισμού και παράνομων παιγνίων θα συνεχίσουν να απασχολούν τις δικαστικές αίθουσες και για την πάταξή τους απαιτούνται εξειδικευμένες γνώσεις και χρήση τεχνογνωσίας από όλες τις πλευρές.
Η εισηγήτρια του ΔΣΘ Γεωργία Ζώη τόνισε στην εισήγησή της ότι τελικά ο νόμος 4002/2011 επιχειρεί να προστατεύσει αφενός τη δημόσια περιουσία, αφετέρου την υγεία των παικτών και να εξοστρακίσει φαινόμενα εξαπάτησής τους.
Την εμπειρία του σε ό,τι αφορά τους αστυνομικούς ελέγχους σε καταστήματα με παράνομα «φρουτάκια» μετέφερε ο αξιωματικός της ΕΛ.ΑΣ. Κώστας Λιανός. Από τη μεριά του αναφέρθηκε στον τρόπο με τον οποίο οργανώνονται τα παράνομα καταστήματα και την καθυστέρηση που επιτυγχάνεται στον χρόνο πρόσβασης των αστυνομικών στο σημείο διενέργειας των παιχνιδιών για τη βεβαίωση του αδικήματος.
Τέλος, ο επικεφαλής της Μονάδας Ασφαλείας και Εταιρικών Κινδύνων του ΟΠΑΠ Λεωνίδας Φαρμάκης ανέλυσε τη σθεναρή προσήλωση της εταιρείας στις αρχές του υπεύθυνου παιχνιδιού και σημείωσε ότι η δραστηριότητα της παράνομης αγοράς εξακολουθεί να αντιστρατεύεται δυναμικά τη νόμιμη.