Eurobank: Στο 2% η ανάπτυξη το 2018 είναι το καλό σενάριο

«Οροφή» το 2% στο καλό σενάριο για την ελληνική οικονομία βλέπει η Eurobank για την ανάπτυξη το 2018.

Στην έκθεση με τίτλο: «Η Ελληνική Οικονομία: Ενδιάμεση Έκθεση για το 2018», η Διεύθυνση Οικονομικής Ανάλυσης και Έρευνας Διεθνών Κεφαλαιαγορών της τράπεζας παρουσιάζει τις τελευταίες εξελίξεις και προοπτικές της ελληνικής οικονομίας.

Σύμφωνα με τους οικονομολόγους της, στο κύριο σενάριο ο ρυθμός μεταβολής του πραγματικού ΑΕΠ εκτιμάται στο 1,8% για το 2018.

Ενώ σε ένα εναλλακτικό σενάριο ευνοϊκότερης εξέλιξης του κινδύνου χώρας και συνεπώς των επενδύσεων, η ανάπτυξη μπορεί να κινηθεί στην περιοχή του 2%.

«Οι εκτιμήσεις υπόκεινται σε ορισμένες υποθέσεις, η σημαντικότερη από τις οποίες είναι η θετική αξιολόγηση από τις αγορές της απόφασης του Eurogroup της 21ης Ιουνίου σχετικά με το μετα-προγραμματικό καθεστώς της ελληνικής οικονομίας και του πακέτου ελάφρυνσης του χρέους, καθώς και η συνέπεια στην εφαρμογή των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων» αναφέρεται χαρακτηριστικά στην ίδια έκθεση.

Η αριθμητική εκτίμηση για την αύξηση του πραγματικού ΑΕΠ στην Ελλάδα το 2018 ποσοτικοποιεί τις τάσεις των συνιστωσών του ΑΕΠ, με οικονομικό σκεπτικό για το καθένα.

Η ανάλυση λαμβάνει υπόψη μόνο τον αναμενόμενο αντίκτυπο των μέτρων που έχουν ανακοινωθεί μέχρι στιγμής και των τελευταίων εξελίξεων, τόσο στις εγχώριες, όσο και στις προοπτικές της Ευρωζώνης.

Σύμφωνα με τη Eurobank, η ανάπτυξη αναμένεται να έχει ως κινητήριες δυνάμεις τις επενδύσεις και τις εξαγωγές (+ 9,9% και + 7,8% σε ετήσια βάση αντιστοίχως), ενώ η ιδιωτική κατανάλωση αναμένεται να παραμείνει στάσιμη (+ 0,1% σε ετήσια βάση) λόγω της συσταλτικής επίδρασης της δημοσιονομικής πολιτικής και της συνεχιζόμενης μείωσης του πλούτου των νοικοκυριών μέσω ανάλωσης αποταμιεύσεων.

Το ποσοστό ανεργίας θα συνεχίσει να μειώνεται σταδιακά (20%) και οι πληθωριστικές πιέσεις θα παραμείνουν χαμηλές (+ 0,7% σε ετήσια βάση).

Οι προοπτικές ανάπτυξης εξακολουθούν να υπόκεινται σε σημαντικές αβεβαιότητες, επισημαίνει η Eurobank.

Όπως εξηγεί, η ανάπτυξη του πραγματικού ΑΕΠ το 2017 (1,4%) ήταν το πρώτο βήμα προς την κατεύθυνση της οικονομικής ανάκαμψης.

Ωστόσο, τονίζει πως η επίδοση της Ελλάδας ήταν η χαμηλότερη στην ΕΕ28, γεγονός που δείχνει ότι η οικονομική δυναμική εξακολουθεί να είναι σχετικά ασθενής.

Ο ρυθμός μεγέθυνσης επιταχύνθηκε σε 2,3% το πρώτο τρίμηνο του 2018, οδηγούμενος αποκλειστικά από τον εξωτερικό τομέα (εξαγωγές + 7,6%, εισαγωγές -2,8%), ενώ οι επενδύσεις και η ιδιωτική κατανάλωση μειώθηκαν κατά -12,1% και -0,4% αντίστοιχα.

Οι αναλυτές της τράπεζας υπογραμμίζουν το γεγονός πως είναι η πρώτη φορά από το 2006 που η Ελλάδα πετυχαίνει 5 διαδοχικά τρίμηνα με θετική μεταβολή του ΑΕΠ.

Ωστόσο, προσθέτουν πως «η πρόκληση να εισέλθει η χώρα σε τροχιά ταχείας και διατηρήσιμης ανάπτυξης παραμένει. Τα πιο πρόσφατα στοιχεία υποδεικνύουν μια συνεχιζόμενη βελτίωση της εγχώριας οικονομικής δραστηριότητας το δεύτερο τρίμηνο του 2018, αλλά με κάποιες ενδείξεις μετριασμού».

Στο δημοσιονομικό πεδίο, αναφέρουν σχετικά, το πρωτογενές πλεόνασμα για τους πρώτους έξι μήνες του 2018 ανήλθε σε €0,64δισ., υπερβαίνοντας την πρόβλεψη του προϋπολογισμού του 2018.

Και συμπληρώνουν ότι «η επίτευξη του στόχου για πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ για το 2018 θα εξαρτηθεί από τη σημαντική βελτίωση της εγχώριας οικονομικής δραστηριότητας, την ομαλή εφαρμογή του μετα-προγραμματικού καθεστώτος εποπτείας και τη συνέχιση των δημοσιονομικών διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων με στόχο την αύξηση της βιωσιμότητας του συνταξιοδοτικού συστήματος, τη διεύρυνση της φορολογικής βάσης και την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής».

Αναφορικά με την απόφαση του Eurogroup της 21ης Ιουνίου σχετικά με τα μέτρα ελάφρυνσης του χρέους, επισημαίνουν ότι υποστηρίζει τη βιωσιμότητα του δημόσιου χρέους μεσοπρόθεσμα και πιο μακροπρόθεσμα αλλά σε ένα πολύ αυστηρό πλαίσιο υποθέσεων, (ανάπτυξη άνω του 1,3% μακροπροθέσμως, πρωτογενή πλεονάσματα 2,2% του ΑΕΠ μεταξύ 2013-2060, μέσο κόστος δανεισμού στο 4,9% για την προαναφερθείσα περίοδο).

Ωστόσο, υπογραμμίζουν ότι η μεσοπρόθεσμη και μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα του χρέους απαιτεί τη συνέχιση των μεταρρυθμίσεων τα επόμενα χρόνια και την αποφυγή αναστροφής των μεταρρυθμίσεων που έχουν ήδη εφαρμοστεί μεταξύ 2010-2018.

«Τυχόν αποκλίσεις από τις παραπάνω συνθήκες ενδέχεται να επιφέρουν κινδύνους για την επιστροφή του δημόσιου χρέους σε μη βιώσιμα επίπεδα» αναφέρουν χαρακτηριστικά οι οικονομολόγοι της τράπεζας.

Τέλος, δείχνουν στην ίδια έκθεση ότι το μαξιλάρι ρευστότητας ύψους €24,1δις το οποίο στοχεύει στην υποστήριξη της εξόδου της Ελλάδας στις αγορές, επαρκεί για την κάλυψη των χρηματοδοτικών αναγκών της χώρας για τουλάχιστον τους 22 επόμενους μήνες μετά το τέλος του προγράμματος και, υπό ορισμένες προϋποθέσεις, μέχρι τα μέσα του 2022.

Για το ελληνικό τραπεζικό σύστημα η Eurobank επισημαίνει ότι συνέχισε το πρώτο τρίμηνο του 2018 την πορεία κερδοφορίας προ φόρων που ξεκίνησε το 2016.

Ωστόσο, σύμφωνα με την EBA, το απόθεμα των Μη Εξυπηρετούμενων Ανοιγμάτων (NPEs) του ελληνικού τραπεζικού συστήματος εξακολουθούσε να ανέρχεται στο 41,2% του συνόλου των δανείων το 4ο τρίμηνο του 2017.

Σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία της Τραπέζης της Ελλάδος, το πρώτο τρίμηνο του 2018 οι ελληνικές συστημικές τράπεζες υπεραπόδωσαν έναντι των στόχων για τους οποίους έχουν δεσμευτεί στον SSM (μείωση κατά 38% των NPEs μέχρι το τέλος του 2019).

«Αναμένουμε ότι η υπεραπόδοση σε σχέση με τους στόχους θα συνεχιστεί. Η νομοθεσία που ψηφίστηκε πρόσφατα στο Κοινοβούλιο στο πλαίσιο της 4ης αναθεώρησης μπορεί να συμβάλει στην περαιτέρω αποκλιμάκωση των NPEs» αναφέρει η Eurobank στην ίδια ανάλυση.

Σε σχέση με την απόφαση του Eurogroup της 21ης Ιουνίου, σημειώνει ότι επικύρωσε την ολοκλήρωση της 4ης αξιολόγησης του 3ου Προγράμματος Οικονομικής Προσαρμογής και καθόρισε το πλαίσιο εποπτείας της ελληνικής οικονομίας μετά τη λήξη του προγράμματος.

«Επισκοπούμε τα μεσοπρόθεσμα μέτρα ελάφρυνσης του χρέους και το καθεστώς Ενισχυμένης Μετα-Προγραμματικής Εποπτείας (Enhanced Post Programme Surveillance), στο πλαίσιο του Κανονισμού 472/2013 της ΕΕ. Οι τριμηνιαίοι έλεγχοι των τεχνικών κλιμακίων ΕΕ/ΕΚΤ/ΕΜΣ/ΔΝΤ θα χρησιμεύουν ως βάση για την χορήγηση των υπό όρους μεσοπρόθεσμων μέτρων ελάφρυνσης του χρέους» τονίζουν οι αναλυτές της τράπεζας.

Και προσθέτουν ότι το ΔΝΤ δεν θα ενεργοποιήσει το Πρόγραμμά του, αλλά θα εξακολουθήσει να συμμετέχει στη μετα-προγραμματική εποπτεία, ενώ τις επόμενες μέρες αναμένεται να δημοσιεύσει τη δική του ανάλυση βιωσιμότητας του ελληνικού δημόσιου χρέους στο πλαίσιο της διαδικασίας του Άρθρου IV.

Εν τω μεταξύ, σημειώνουν, η Ελλάδα θα κληθεί να συνεχίσει τις μεταρρυθμιστικές της προσπάθειες και να εφαρμόσει συγκεκριμένες πολιτικές στους τομείς των δημοσιονομικών και διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων, της κοινωνικής πρόνοιας, της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας, των αγορών εργασίας και προϊόντων, των ιδιωτικοποιήσεων και της δημόσιας διοίκησης.

Όσον αφορά το εξωτερικό περιβάλλον, τα θετικά και αρνητικά ρίσκα που περιβάλλουν τις προοπτικές ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας εκτιμώνται γενικά ως ισορροπημένα.

Η θετική δυναμική της οικονομίας της Ευρωζώνης θα μπορούσε να οδηγήσει σε ισχυρότερη ανάπτυξη στο εγγύς μέλλον.

Εντούτοις, πτωτικοί κίνδυνοι που σχετίζονται κυρίως με διεθνείς παράγοντες, συμπεριλαμβανομένης της κλιμάκωσης του προστατευτισμού στο εμπόριο και των εξελίξεων στις χρηματοπιστωτικές αγορές, ελλοχεύουν.

Σύμφωνα με τη Eurobank, η αμερικανική κυβέρνηση έχει ήδη προχωρήσει σε εφαρμογή μέτρων προστατευτισμού και εξετάζει το ενδεχόμενο επιβολής ακόμα περισσότερων μέτρων τους προσεχείς μήνες.

Επίσης, παρά τον σχηματισμό κυβέρνησης στην Ιταλία, η χώρα εξακολουθεί να αποτελεί πηγή ανησυχίας.

Το πρόγραμμα διακυβέρνησης που έχουν εξαγγείλει οι κυβερνητικοί εταίροι διατηρεί αμείωτο το φόβο για ενδεχόμενη παραβίαση των ευρωπαϊκών κανόνων, γεγονός που θα μπορούσε να προκαλέσει νέες αναταράξεις στις χρηματαγορές, με αρνητικές συνέπειες για τους κυβερνητικούς τίτλους της Ιταλίας και γενικότερα των χωρών της περιφέρειας της Ε.Ε., συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας.

Παράλληλα, οι διαπραγματεύσεις για την έξοδο του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ε.Ε. προχωρούν με αργό ρυθμό, προκαλώντας ανησυχία για το ενδεχόμενο αδυναμίας επίτευξης συνολικής συμφωνίας κατά το καθορισμένο χρονοδιάγραμμα.

Συγγραφείς της έκθεσης είναι οι:

Δρ. Τάσος Αναστασάτος, Group Chief Economist της Eurobank.

Δρ. Στυλιανός Γώγος, Economic Analyst

Άννα Δημητριάδου, Economic Analyst

Παρασκευή Πετροπούλου, Senior Economist

Δρ. Θεόδωρος Σταματίου, Senior Economist