Σβήνουν τη «μουντζούρα» του Πολυτεχνείου

«Σήμερα από μακριά το κτίριο μοιάζει καμένο. Πριν ήταν ακόμη πιο άσχημο, τώρα τουλάχιστον υπάρχει μια ομοιομορφία ασχήμιας» σχολίαζε την προηγούμενη εβδομάδα στο «Βήμα της Κυριακής» ο Μιχάλης Αργυρόπουλος, ένοικος πολυκατοικίας στην περιοχή του Πολυτεχνείου για το γκραφίτι που άλλαξε περίπου προ δεκαπενθημέρου την όψη των εξωτερικών τοίχων της ιστορικής πρυτανείας του ΕΜΠ. Το πρωί της Δευτέρας στήθηκε το εργοτάξιο για την αποκατάσταση του ιστορικού νεοκλασικού κτιρίου, σε σχέδια του αρχιτέκτονα Λύσανδρου Καυταντζόγλου, η ανέγερση του οποίου έγινε μεταξύ των ετών 1862 και 1876.

Και ενώ τα εξειδικευμένα συνεργεία του Δήμου Αθηναίων, που είχαν τεθεί εξαρχής στη διάθεση του ΕΜΠ, ξεκίνησαν τις εργασίες ακολουθώντας το πρόγραμμα που συμφωνήθηκε την περασμένη Παρασκευή, οι εργασίες διεκόπησαν. Αιτία; Μια ανάρτηση στο Διαδίκτυο η οποία καλούσε σε συγκέντρωση διαμαρτυρίας στο σημείο από όσους αντιδρούν στο «σβήσιμο» του γκραφίτι.

Εκτιμώμενος χρόνος για την αποκατάσταση των τοίχων της ιστορικής πρυτανείας είναι οι τρεις εβδομάδες. Αρχικά θα γίνει προκαταρκτική υδροβολή με νερό ήπιας πίεσης σε θερμοκρασία γύρω στους 50 βαθμούς, η οποία φαίνεται αρκετά αποδοτική, σύμφωνα με την καθηγήτρια του ΕΜΠ κυρία Αντωνία Μοροπούλου, η οποία μάλιστα διδάσκει και το μάθημα «Συντήρηση και αποκατάσταση ιστορικών κτιρίων».

Θα ακολουθήσει μηχανικός καθαρισμός στους τοίχους με σπάτουλες και με βούρτσες στα μάρμαρα. Για την απομάκρυνση του γκραφίτι από τα μάρμαρα –είναι αρκετά πορώδη και πολύ ταλαιπωρημένα –και επιστρωμάτων από αφίσες θα γίνει υγρή μικροψηγματοβολή. Αυτή θα είναι η πρώτη φάση που θα ολοκληρωθεί σε όλα τα σημεία των αρχιτεκτονικών επιφανειών της ιστορικής πρυτανείας.

Στο επόμενο στάδιο στους τοίχους θα χρησιμοποιηθεί αστάρι και βαφή η οποία θα προστατεύσει την επιφάνεια, ενώ το χρώμα θα προσομοιάζει με τις ιστορικές προδιαγραφές της εικόνας του κτιρίου. Για την αποφυγή ανάλογων παρεμβάσεων θα χρησιμοποιηθεί μόνιμο αντι-γκραφίτι υλικό το οποίο θα επιτρέπει τον εύκολο καθαρισμό του τοίχου.

«Στα μάρμαρα θα χρησιμοποιήσουμε αντι-γκραφίτι που έχουν χρησιμοποιηθεί και στις μαρμάρινες προσόψεις του Ca’ Foscari στη Βενετία, που είναι μικροκεριά σε ένα αιώρημα νερού. Αυτό είναι θυσιαζόμενο υλικό, δηλαδή κάθε φορά θα πρέπει με ζεστή υδροβολή να ξεπλένεται αν υπάρχει παρέμβαση με γκραφίτι και μετά να ξαναμπαίνει το ίδιο υλικό» περιγράφει η κυρία Μοροπούλου.

Πιλοτική εφαρμογή για την τελική πρόταση που υπεβλήθη προς έγκριση στο υπουργείο Πολιτισμού και Παιδείας με άμεσες διαδικασίες λόγω της κρισιμότητας της κατάστασης πραγματοποιήθηκε την περασμένη Παρασκευή. Πολλές απόψεις ακούστηκαν, επελέγη όμως τελικά να εισακουσθεί το λαϊκό αίσθημα. «Υπήρξαν και απόψεις συναδέλφων και ειδικών που μου λέγανε: “Πρύτανη, άσ’ το όπως είναι. Αυτή είναι η ελληνική κοινωνία”. Θεωρώ ότι αυτό πήγαινε κόντρα στο λαϊκό αίσθημα και κυρίως για αυτόν τον λόγο προχωράμε στην αποκατάσταση. Ο πολύς κόσμος ήθελε να αλλάξει. Αν δεν το κάναμε, θα τον απογοητεύαμε» λέει στο «Βήμα» ο πρύτανης του ΕΜΠ κ. Γιάννης Γκόλιας.

Ακούστηκαν απόψεις ειδικών που πρότειναν τα μάρμαρα να περαστούν ως έχουν με ένα χρώμα που δεν θα απορροφάται από αυτά, να μην καθαριστούν, αλλά να μείνουν «θαμμένα» κάτω από το χρώμα. Και αυτό ώστε να αποκατασταθούν «όταν η ελληνική κοινωνία, όταν όλοι μας πιστέψουμε ότι μας αξίζει να τα έχουμε καθαρά, όπως θα τα παραδώσουμε εμείς σε τρεις εβδομάδες». Απόψεις που ούτε καν συζητήθηκαν.

Για τη συνολική αποκατάσταση των αρχιτεκτονικών όψεων της ιστορικής πρυτανείας έχουν συμμαχήσει το Μετσόβιο Πολυτεχνείο, το υπουργείο Πολιτισμού και Παιδείας και ο Δήμος Αθηναίων, ενώ στον χώρο του εργοταξίου θα βρίσκονται και οι φοιτητές του μεταπτυχιακού προγράμματος αποκατάστασης μνημείων σε ένα ζωντανό case study.

Το γκραφίτι πάντως έχει τραβήξει τα βλέμματα πολλών περαστικών καθώς δεν είναι λίγοι που το φωτογραφίζουν ή βγάζουν selfies με φόντο αυτή την ασπρόμαυρη «καλλιτεχνική» δημιουργία.

Από την άλλη, τους τοίχους των κτιρίων του συγκροτήματος του Πολυτεχνείου «κοσμούν» διάφορα σχέδια με σπρέι, στένσιλ, τάγκινγκ αλλά και πολιτικά συνθήματα ή στρώματα από πολύχρωμες αφίσες, σχισμένες και ακέραιες.