Τι αγόρασε ο Βαρουφάκης;

Την περασμένη Δευτέρα έβρεχε έντονα παράπονα στο Eurogroup επειδή καθυστερούσε να ξεκινήσει η διαδικασία της αξιολόγησης. Ηταν 9 Μαρτίου και η συμφωνία της 20ής Φεβρουαρίου δεν είχε ακόμη αρχίσει να υλοποιείται.

Το πρόβλημα φυσικά ήταν η τρόικα.

Στις 20 Φεβρουαρίου είχε επιβεβαιωθεί ο ρόλος της αλλά η ελληνική πλευρά αρνιόταν να δεχτεί την έλευση κλιμακίων στην Αθήνα.

Ο Γιάνης Βαρουφάκης προσπαθούσε να ξεφύγει από την πίεση των συνομιλητών του με διάφορα επιχειρήματα εσωτερικής κατανάλωσης. Πώς θα εμφανιζόταν ξανά μια τρόικα την οποία ο ίδιος ο Πρωθυπουργός είχε καταργήσει πανηγυρικά και ο υπουργός είχε «σκοτώσει» με τα ίδια του τα χέρια;

Κάποια στιγμή ο Γερούν Ντάισελμπλουμ γύρισε στον Βαρουφάκη και του είπε στην ψύχρα:

«Εν πάση περιπτώσει, αν θέλετε να φύγετε, εμείς δεν έχουμε πρόβλημα!».

Μετά από λίγα λεπτά ο έλληνας υπουργός σηκώθηκε και πήγε να μιλήσει στο κινητό του –προτού συναινέσει…

Η συζήτησε δεν κράτησε συνολικά πάνω από τρία τέταρτα αφού κανείς δεν μπήκε στην ουσία. Η τρόικα θα αναλάβει τα υπόλοιπα.

Νομίζω ότι η μικρή αυτή ιστορία είναι ενδεικτική του πλαισίου και των δεδομένων της διαπραγμάτευσης.

Προς το παρόν, το μόνο βέβαιο είναι ότι κάποια στιγμή μέσα στο επόμενο δίμηνο η κυβέρνηση θα βρεθεί στη δύσκολη θέση να επωμιστεί το βάρος είτε μιας δυσβάσταχτης συμφωνίας είτε μιας αφόρητης ρήξης.

Θα υπάρξει συμφωνία; Αλλά πώς θα μπορέσει η κυβερνητική συνεργασία να «πουλήσει» έναν επώδυνο συμβιβασμό στην αντιμνημονιακή πελατεία της;

Και, μεταξύ μας, δεν βλέπω κανέναν διατεθειμένο να παραχωρήσει στην κυβέρνηση μια συμφωνία που (με τα δικά της μέτρα) δεν θα είναι επώδυνη.

Θα πάμε σε ρήξη; Αλλά πώς θα μπορέσει η ελληνική πλευρά να αντέξει το κόστος μιας ρήξης σε όσο επιθετική ρητορική και αν την τυλίξει;

Και, πάλι μεταξύ μας, δεν βλέπω κανέναν διατεθειμένο να συνδράμει στην αποδραματοποίηση μιας ενδεχόμενης σύγκρουσης.

Ως τώρα η στρατηγική που επέλεξε η κυβέρνηση δεν βοήθησε ιδιαίτερα.

Πρώτον, δεν κατάφερε να επιβάλει την «πολιτική διαπραγμάτευση» που ήλπιζε, υποσχόταν και ενδεχομένως προεξοφλούσε. Ετσι, επανεγκλωβίστηκε στα δεδομένα του Eurogroup, της τρόικας και των τεχνικών κλιμακίων –όπως και αν ονομάζονται.

Δεύτερον, δεν μπόρεσε να δημιουργήσει ένα διαφορετικό πλαίσιο αναφοράς. Η διαπραγμάτευση αφορά την αξιολόγηση και την ολοκλήρωση του «τρέχοντος προγράμματος», δηλαδή του Μνημονίου. Ακόμη και αν οι συνομιλητές της έδειχναν διατεθειμένοι να διευρύνουν την ατζέντα, η κυβέρνηση αποδείχτηκε (ως τώρα τουλάχιστον…) ανέτοιμη να το υπηρετήσει.

Τρίτον, οι υποχωρήσεις της ελληνικής πλευράς δεν φαίνεται να συνοδεύτηκαν από πραγματικά ανταλλάγματα. Η θηλιά της ΕΚΤ δεν χαλάρωσε και η κυβέρνηση καλείται να διαπραγματευτεί σε συνθήκες όλο και πιο έντονης χρηματοδοτικής ασφυξίας.

Η δύσκολη αυτή κατάσταση προέκυψε από μια παρακινδυνευμένη επιλογή.

Η κυβέρνηση και ο Πρωθυπουργός επιδίωξαν να κερδίσουν χρόνο ώστε να μεθοδεύσουν ενδεχομένως ηπιότερα τον απεγκλωβισμό τους από την προεκλογική ρητορική.

Την ίδια στιγμή όμως ο χρόνος που κέρδιζαν χρονοτριβώντας αποδυνάμωνε τη θέση τους.

Στο Μέγαρο Μαξίμου θεωρούν ότι οι εταίροι δεν επέδειξαν κατανόηση και δεν παραχώρησαν την άνεση που χρειαζόταν μια νέα κυβέρνηση για να προσαρμοστεί στα μετεκλογικά δεδομένα. Εξ ου και οι αιτιάσεις προς την ΕΚΤ ή προς όσους ερμηνεύουν πιεστικά τη συμφωνία της 20ής Φεβρουαρίου.

Ενδεχομένως είχαν πειστεί πως με τη συμφωνία αγόρασαν χρόνο και χρήμα για να αποδειχτεί τελικά ότι δεν είχαν αγοράσει τίποτε.

Η άλλη εξήγηση είναι πως ήξεραν πολύ καλά τι αγόρασε ο Βαρουφάκης. Αλλά πώς να το παραδεχτούν;