Ισως το θέμα για το οποίο και πολύ μελάνι έχει χυθεί, και πολλά συνέδρια έχουν γίνει και πολλά ευχολόγια έχουν ακουστεί είναι αυτό για τα απορρίμματα.

Αυτή τη φορά, πάντως, με επίκεντρο το τριήμερο διεθνές συνέδριο που οργανώνει η Περιφέρεια Αττικής και ο ΕΔΣΝΑ, αναδείχθηκε, με αναφορές από πολλούς εκ των συμμετεχόντων, ότι είναι πια καιρός να περάσει η Ελλάδα στην εποχή της κυκλικής οικονομίας του «ανακυκλώνουμε και επαναχρησιμοποιούμε». Κυριάρχησε η προτροπή τα σκουπίδια να μην αντιμετωπίζονται σαν «απόρριμμα» αλλά ως «πόρος» και «περιουσιακό στοιχείο». Όχι όμως και σαν μπίζνα , αν και ένας χορός εκατομμυρίων υπάρχει , εμφανώς και αφανώς, γύρω από τα σκουπίδια- κομμάτι δύσκολη η εξίσωση αυτή….

Πάντως, οι στόχοι που έχουν τεθεί στην Ελλάδα αφορούν σε ανακύκλωση της τάξης του 70%, «κάτι που», σύμφωνα με τον εκπρόσωπο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, υπεύθυνο Πολιτικής –Διαχείρισης φυσικών πόρων και αποβλήτων, κ. Michel Sponar, «είναι πολύ φιλόδοξο» αλλά καλοσώρισε θετικά τα προγράμματα που θα ενστερνιστούν τη φιλοσοφία αυτή. «Θα πρέπει να εκμεταλλευτείτε την εμπειρία που υπάρχει σε άλλα Κράτη, μαθαίνοντας και από τα λάθη των άλλων», είπε.
Η περιφερειάρχης Αττικής κυρία Ρένα Δούρου έδωσε , το πρωί της Πέμπτης, το εναρκτήριο λάκτισμα του συνεδρίου με ομιλία της στην οποία , μεταξύ άλλων, ανέφερε ότι «έχει έλθει πλέον η ώρα η διαχείριση των απορριμμάτων της Αττικής να γίνει από περιβαλλοντικό πρόβλημα και πρόβλημα δημόσιας υγείας, ισχυρό χαρτί ανάπτυξης για την δημιουργία θέσεων εργασίας και την προστασία του περιβάλλοντος».
Διαλογή απορριμμάτων στην πηγή, ανακύκλωση, νέος σχεδιασμός διαχείρισης χωρίς φαραωνικά έργα, τέλος στις χωματερες. Πότε; Κάποτε. Ισως με δρομολογημένη πλέον τη ρότα για τα σκουπίδια ως αναπτυξιακό πόρο, και τα επόμενα χρόνια.
Ως χρεοκοπημένη χαρακτήρισε τη μέχρι σήμερα στρατηγική στη διαχείριση των απορριμμάτων ο υπουργός Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης, κ. Νίκος Βούτσης. «Μακριά από εμάς αντιλήψεις ότι τα σκουπίδια είναι η μεγάλη μπίζνα και ότι πρέπει να κατασκευαστούν τα φαραωνικά εργοστάσια. Η βασική επιλογή στη διαχείριση των απορριμμάτων έχει γίνει και δεν πρέπει να κάνουμε βήμα πίσω, τόσο για τη χώρα μας, όσο και για την Ευρώπη. Λύσεις υπάρχουν, εμπειρία υπάρχει, σύγκλιση απόψεων υπάρχει. Ιδού λοιπόν πεδίον δόξης λαμπρόν».

Από πολλούς ομλητές ακούστηκε ότι μείζονος σημασίας είναι η ευαισθητοποίησή και η συμμετοχή των πολιτών.

«Τα απορρίμματα εμπεριέχουν σημαντικό πλούτο με διπλή αξία: την πρώτη ύλη και την προστιθέμενη αξία της εργασίας. Δυστυχώς, η οικονομία μας τα τελευταία 50 χρόνια δεν ήθελε να δει αυτήν την αξία και τον πλούτο, γιατί είχε μια μονεταριστική λογική του ΑΕΠ», επεσήμανε ο Αναπληρωτής Υπουργός Παραγωγικής Ανασυγκρότησης Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κ. Γιάννης Τσιρώνης. Χαρακτήρισε τα απορρίμματα ως χρυσωρυχείο και ως πυλώνα ανάπτυξης και σημείωσε ότι μέχρι τώρα δεν υπήρχε η πολιτική βούληση στη χώρα μας για την επίλυση του προβλήματος της διαχείρισης των απορριμμάτων.
Σύμφωνα με την εκπρόσωπο του ΤΕΕ, κυρία Τόνια Μωροπούλου, απαιτείται ολοκληρωμένος σχεδιασμός για την έξυπνη και αειφόρο εξειδίκευση. Και σημείωσε μεταξύ άλλων ότι «Πρέπει να υπάρξει διάλογος για το σχεδιασμό του νέου ΕΣΠΑ. Η κυκλική οικονομία είναι η κοινωνική οικονομία που φέρνει ποιότητα ζωής. Στηρίζει και την οικονομία και το περιβάλλον».
Ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ Γιώργος Πατούλης επεσήμανε ότι πήρε 20 χρόνια για να καταλήξουμε στο μοντέλο Σγουρού, «το οποίο δεν ήταν το ιδανικό». Όμως συμπλήρωσε ότι «δεν έχουμε ξεκάθαρη εικόνα και για το μοντέλο που προτείνει η Περιφέρεια». Σημείωσε ότι με την επιστολή της νέας περιφερειακής αρχής στους Δήμους, ζητήθηκε σε δύο μήνες να προτείνουν μοντέλο, «χωρίς να γνωρίζουμε τη φιλοσοφία, το χρονοδιάγραμμα, ούτε ποιος θα οριοθετήσει και θα αδειοδοτήσει τους χώρους που θα χρησιμοποιήσουμε».
Υποστήριξε ότι πρέπει να μπει τέλος στα σύμμεικτα απορρίμματα αλλά «να δούμε και πώς θα επιτευχθεί ο διαχωρισμός στην πηγή και ποιο θα είναι το κόστος».
Κατά τον δήμαρχο Αθηναίων κ. Γιώργο Καμίνη δεν είναι βιώσιμος κανένας σχεδιασμός που στηρίζεται στον διπλασιασμό του κόστους τελικής διάθεσης, που καλούνται να πληρώσουν οι Δήμοι. Δεν είναι όμως βιώσιμος , όπως είπε, και κανένας σχεδιασμός που θα προβλέπει την δημιουργία πληθώρας νησίδων εγκαταστάσεων διαχείρισης απορριμμάτων στο λεκανοπέδιο, όταν είναι γνωστός σε όλους και ο πληθυσμιακός κορεσμός και η έλλειψη γης και η δαιδαλώδης και προβληματική γραφειοκρατία αδειοδοτήσεων.
Υπογράμμισε πάντως ότι η χρηματοδότηση των αναγκαίων παρεμβάσεων μπορεί να καλυφθεί από ευρωπαϊκούς πόρους. «Θα πρέπει να είναι απρόσκοπτη και απαλλαγμένη από γραφειοκρατικές και μικροπολιτικές αντιδράσεις. Οι Δήμοι μπορούν και πρέπει να έχουν την δυνατότητα να σχεδιάζουν και να υλοποιούν αντί να παρακολουθούν ως θεατές την Κεντρική Διοίκηση. Πρέπει να έχουν την ευθύνη και να λογοδοτούν και όχι απλά να πληρώνουν και να απολογούνται για τον σχεδιασμό άλλων».
Από το έτος 2005 έως και το 2013 ο δήμος Αθηναίων πλήρωσε 149,5 εκατ. ευρώ για την λειτουργία του ΕΣΔΝΑ, όντας ο μεγαλύτερος μέτοχος του φορέα, εισφέροντας περίπου το 20% των εσόδων του αλλά και το 30% των απορριμμάτων και χωρίς πλέον να μετέχει στη διοίκησή του.
Στο πλαίσιο αυτό, τόνισε, η Αθήνα συνέταξε ένα Σχέδιο Ολοκληρωμένης Διαχείρισης Απορριμμάτων με το οποίο «ελαχιστοποιεί την ταφή, ενισχύει την ανακύκλωση και διασφαλίζει την βιωσιμότητα του. Διατηρεί την αυτοδυναμία της χωρίς να διαταράσσει την συλλογική προσπάθεια».