Ο δρόμος για το Ζάλογγο

Από την εμπλοκή στις διαπραγματεύσεις με την τρόικα πρέπει να κρατήσουμε δύο διδάγματα.

Πρώτον, ότι δεν μπορείς να παίξεις μπάλα όταν ο άλλος μετακινεί συνεχώς το τέρμα.

Δεύτερον, ότι όσοι το 2010 συμφώνησαν ή αποδέχτηκαν την εμπλοκή του ΔΝΤ στο λεγόμενο «ελληνικό πρόγραμμα» δεν είναι μόνο απολύτως επικίνδυνοι αλλά και εντελώς κόπανοι.

Διότι το πιθανότερο είναι πως ακόμη και σήμερα δυσκολεύονται να καταλάβουν τη ζημιά που έκαναν: έθεσαν την Ελλάδα υπό τον έλεγχο ενός εντελώς ανεξέλεγκτου παράγοντα!..

Κανείς δεν μπορεί να πει με βεβαιότητα τι παιχνίδι παίζει το ΔΝΤ.

Προφανώς δεν θέλει να φύγει από το κόλπο όπως βιάστηκε να το βγάλει η κυβέρνηση και εκβιάζει να μείνει.

Ενδεχομένως λειτουργεί ως προπέτασμα διαφόρων ευρωπαίων παραγόντων, που έχουν τις ίδιες ακραίες απόψεις και επιδιώξεις. Πιθανώς έχει τεχνικές ενστάσεις και επί της ουσίας.

Το βέβαιο είναι ότι η ακραία αδιάλλακτη στάση του οδηγεί τη διαπραγμάτευση σε ναυάγιο.

Διότι εξίσου βέβαιο είναι ότι η ελληνική πλευρά εξήντλησε προ πολλού κάθε περιθώριο υποχώρησης και συμβιβασμού. Αν υποχωρήσει και άλλο, η διαπραγμάτευση παίρνει χαρακτηριστικά Χορού του Ζαλόγγου.

Αυτό υποθέτω πως δεν θα συμβεί. Υπάρχει όμως κι ένας δεύτερος κίνδυνος. Να τον περιγράψω.

Πρακτικά η κυβέρνηση έχει μπροστά της δύο μόνο «καθαρά» σενάρια.

Είτε μια συμφωνία έως τις 14 Δεκεμβρίου ή έστω μια ουσιαστική προσέγγιση πλην λεπτομερειών. Στην περίπτωση αυτή μια «τεχνική παράταση» δύο, τριών εβδομάδων θα επιτρέψει να ρυθμιστούν οι λεπτομέρειες και τα τυπικά.

Είτε μια αδυναμία συμφωνίας. Στην περίπτωση αυτή, η Ελλάδα θα είναι μεν από την 1η Ιανουαρίου μετέωρη και χωρίς δίχτυ προστασίας αλλά θα μπορέσει ενδεχομένως σε συνθήκες υψηλής ανασφάλειας και κρίσης να αντιμετωπίσει επιτυχώς την προεδρική εκλογή και να εξαλείψει έναν παράγοντα αβεβαιότητας.

Αυτό φυσικά σημαίνει επίσπευση της προεδρικής εκλογικής διαδικασίας αλλά χωρίς κάποια παράταση του Μνημονίου που θα καταστρέψει τις πιθανότητες εκλογής.

Μεταξύ αυτών των δυο «καθαρών» σεναρίων υπάρχουν πολλές μεσοβέζικες λύσεις που περιστρέφονται γύρω από διάφορες εκδοχές ουσιαστικής παράτασης του Μνημονίου και της διαπραγμάτευσης.

Είναι προφανές ότι καμία από αυτές δεν ευνοεί την κυβέρνηση. Ολες αποτελούν βούτυρο στο ψωμί των δανειστών και της αντιπολίτευσης, αφού θα τεκμηριώνουν την κοινή επιδίωξή τους: να μη βγει η χώρα από το Μνημόνιο.

Οι μεν επειδή εκτιμούν ως πολύ υψηλό τον παράγοντα αβεβαιότητας στη χώρα μας και επειδή δεν έχουν μεγάλη εμπιστοσύνη στο ελληνικό πολιτικό σύστημα για να τον αντιμετωπίσει.

Οι δε επειδή αντιλαμβάνονται ότι μια «έξοδος από το Μνημόνιο» ενισχύει εντυπωσιακά το αφήγημα της κυβέρνησης και επιβραβεύει ένα success story το οποίο αμφισβητούν.

Το καλό σενάριο μιας συμφωνίας έως τις 14 Δεκεμβρίου δεν έχει προβλήματα εφαρμογής. Είναι και καλό και εύκολο.

Αντιθέτως το σενάριο μιας μη συμφωνίας είναι και στρυφνό και δύσκολο αφού περιέχει υψηλό πολιτικό ρίσκο.

Η κυβέρνηση θα χρειαστεί για ένα διάστημα να κινηθεί στην κόψη του ξυραφιού και κυρίως να μην ενδώσει στις διάφορες Σειρήνες που τραγουδούν μονότονα το ίδιο τραγούδι: ότι κι ο χειρότερος συμβιβασμός είναι πάντα καλύτερος από μια μη συμφωνία.

Τουλάχιστον όμως θα γνωρίζει πως είναι η τελευταία της ευκαιρία. Και πως κάθε βήμα στην κατεύθυνση ενός λάθος συμβιβασμού δεν θα είναι παρά ένα ακόμη βήμα στον δρόμο για το Ζάλογγο.