Το σενάριο-εφιάλτης στο Ιράκ γίνεται πραγματικότητα με τους τζιχαντιστές του Ισλαμικού Κράτους στο Ιράκ και το Λεβάντε (ISIS) να προελαύνουν στη χώρα καταλαμβάνοντας μετά τη βόρεια επαρχία Νινευή το Τικρίτ, γενέτειρα του Σαντάμ Χουσεΐν, μόλις 150 χλμ βόρεια της Βαγδάτης.

Στα χέρια της σουνιτικής τζιχαντιστικής οργάνωσης που μέχρι πρότινος ήταν γνωστή ως Αλ Κάιντα στο Ιράκ βρίσκεται η βόρεια επαρχία Νινευή, με πρωτεύουσα τη Μοσούλη, περιοχές των κοντινών επαρχιών Κιρκούκ και Σαλαχεντίν, καθώς και η Φαλούτζα και τμήματα του Ραμάντι στη δυτική επαρχία αλ-Άνμπαρ που καταλήφθηκαν προ έξι μηνών.

Αξιωματούχοι των ιρακινών υπηρεσιών ασφαλείας επιβεβαίωσαν ανωνύμως στο πρακτορείο Associated Press ότι ισλαμιστές κατέλαβαν το Τικρίτ και αγνοείται η τύχη του τοπικού κυβερνήτη. Ταυτόχρονα φθάνουν από το Ιράκ πληροφορίες για μάχες μεταξύ των δυνάμεων ασφαλείας και τζιχαντιστών νοτιότερα, στη Σαμάρα.

Χαοτικές σκηνές επικρατούν στη Μοσούλη, όπου μισό εκατομμύριο κάτοικοι έχουν διαφύγει αναζητώντας καταφύγιο προς άλλες περιοχές στη Νινευή και το αυτόνομο ιρακινό Κουρδιστάν. Καθώς η χρήση αυτοκινήτων απαγορεύεται στην πόλη, οι κάτοικοι φεύγουν με τα πόδια, την ώρα που στα περίχωρα υπάρχει έλλειψη σε πόσιμο νερό και τα αποθέματα σε τρόφιμα είναι περιορισμένα.

Μέσα στη Μοσούλη μαχητές που φορούν στρατιωτικές στολές ή μαύρα ρούχα και έχουν καλυμμένα τα πρόσωπά τους έχουν λάβει θέσεις κοντά στις τράπεζες και τα δημόσια κτίρια. «Δεν θα σταματήσουμε αυτή τη δοξασμένη επιδρομή» διακηρύσσουν οι τζιχαντιστές.

Συναγερμός έχει σημάνει την ίδια στιγμή στην Τουρκία λόγω της απαγωγής διπλωματών της κατά την κατάληψη του τουρκικού προξενείου στη Μοσούλη από τις δυνάμεις του Ισλαμικού Κράτους, εξέλιξη που κινδυνεύει να οδηγήσει σε ανάφλεξη και τουρκική στρατιωτική εμπλοκή. Είχε προηγηθεί την Τρίτη η απαγωγή 28 Τούρκων οδηγών φορτηγού.

Ανίσχυρη και διχασμένη εξαιτίας των εθνοτικών διαφορών, η κυβέρνηση πρωθυπουργού Νούρι αλ-Μαλίκι, στην οποία υπερισχύουν οι σιίτες, ανακοίνωσε ότι θα δώσει όπλα στους πολίτες που θα δηλώσουν εθελοντές για να πολεμήσουν τους τζιχαντιστές και κάλεσε το Κοινοβούλιο, που θα συνέλθει την Πέμπτη, να κηρύξει τη χώρα σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης.

Ο Νούρι αλ-Μαλίκι διαμηνύει ότι οι ισλαμιστές θα εκδιωχθούν, ωστόσο δεν είναι σαφές πώς θα τα καταφέρει. Ανάλογες διακηρύξεις είχε κάνει τον Ιανουάριο όταν έπεσε στα χέρια τζιχαντιστών η Φαλούτζα, δυτικά της Βαγδάτης, όμως οι εξτρεμιστές είναι ακόμη εκεί.

Μπροστά στην επέλαση του Ισλαμικού Κράτους στο Ιράκ και το Λεβάντε στον βορρά οι Ιρακινοί στρατιώτες και αστυνομικοί προέβαλαν μικρή αντίσταση και εγκατέλειψαν τις θέσεις τους στη Μοσούλη.

«Νομίζω η κατάσταση θα γίνει όπως στη Συρία. Οι εξτρεμιστές εισέβαλαν, τώρα θα έρθει ο στρατός και θα έχουμε πόλεμο» δηλώνει 36χρονος έμπορος από τη Μοσούλη στον Guardian.

Η οργάνωση Ισλαμικό Κράτος στο Ιράκ και το Λεβάντε (ISIS ή ISIL) αποτελούσε το παρακλάδι της Αλ Κάιντα στο Ιράκ, αλλά «εξορίστηκε» από το τρομοκρατικό δίκτυο όταν επέκτεινε τις επιχειρήσεις της στο έδαφος της Συρίας παρά τις εντολές του ηγέτη της Αλ Κάιντα Αϊμάν Αλ-Ζαουάχρι.

Πρόκειται για μία από τις πιο άγριες, ακραία ριζοσπαστικές αντάρτικες δυνάμεις που μάχονται το καθεστώς Άσαντ στη Συρία, όπου έχουν καταλάβει μεγάλη πόλη στα ανατολικά και άλλες περιοχές.

Το προπύργιό της βρίσκεται στο δυτικό Ιράκ, από όπου και διείσδυσε στη Συρία. Διακηρυγμένος στόχος, η δημιουργία ισλαμικού κράτους κατά μήκος των συνόρων μεταξύ του Ιράκ και της Συρίας.

Οι τζιχαντιστές έχουν θέσει άμεσα υπό τον έλεγχό τους αστικές περιοχές για πρώτη φορά μετά την εξέγερση που ακολούθησε την αμερικανική επέμβαση το 2003. Ταυτόχρονα διεξάγουν μπαράζ βομβιστικών επιθέσεων ανά τη χώρα αφήνοντας πίσω τους εκατοντάδες νεκρούς.

Την Τετάρτη 21 άνθρωποι σκοτώθηκαν και 45 τραυματίστηκαν σε επίθεση καμικάζι με στόχο συνάντηση σιιτών στη Βαγδάτη.