Γενεύη ΙΙ: Ελπίδες για λήξη του εμφυλίου στη Συρία

Την άποψη πως η Ειρηνευτική Σύνοδος Γενεύη ΙΙ για τη Συρία, που πραγματοποιείται στο Μοντρέ της Ελβετίας, μπορεί να αποδειχθεί αρκούντως ελπιδοφόρα για το μέλλον τής, βασανισμένης από τον τριετή εμφύλιο πόλεμο, χώρας εκφράζει σε άρθρο της η βρετανική «Independent». Η αισιόδοξη αυτή ανάλυση, την οποία υπογράφει ο έμπειρος ρεπόρτερ και αρθρογράφος Πάτρικ Κόκμπερν, έρχεται σε αντίθεση με τις εκτιμήσεις των περισσότερων αναλυτών, οι οποίοι θεωρούν ότι ο αποκλεισμός του Ιράν από τη διπλωματική διαδικασία και η κατάσταση στο εσωτερικό της Συρίας κατατείνουν στο να συνεχιστεί η χαοτική εμφύλια σύγκρουση, τουλάχιστον για το άμεσο μέλλον.

«Η ειρήνη στη Συρία δεν είναι κάτι εύκολο, λόγω της ανάμειξης στη σύρραξη παρά πολλών διαφορετικών πλευρών με αντικρουόμενα συμφέροντα. Ωστόσο, το καλό στην υπόθεση είναι πως πλέον ελάχιστοι από τους παίκτες αυτούς ευελπιστούν πως θα κατατροπώσουν ολοκληρωτικά τον εχθρό τους και φοβούνται πως ίσως υποστούν οι ίδιοι μια συντριπτική ήττα» γράφει ο Κόκμπερν.

Και προσθέτει: «Η κρίσιμη απόφαση ελήφθη το περασμένο καλοκαίρι από τις ΗΠΑ και τη Βρετανία, μετά τις χημικές επιθέσεις που έκανε το καθεστώς του Μπασάρ αλ Ασαντ στις 21 Αυγούστου: αποφασίστηκε να γίνει αεροπορική επέμβαση. Κάτι τέτοιο θα μπορούσε να οδηγήσει σε μια περαιτέρω κλιμάκωση της σύρραξης, όμοια με εκείνη στη Λιβύη του Καντάφι το 2011. Ενα ακόμη στοιχείο που μας απομακρύνει από το ενδεχόμενο κλιμάκωσης είναι το ότι η Δύση πλέον φοβάται περισσότερο μια πιθανή ήττα του Ασαντ –που θα άνοιγε τις πόρτες σε πάσης φύσεως τρομοκράτες και τζιχαντιστές –παρά μια ενδεχόμενη νίκη του. Είναι πλέον ξεκάθαρο πως οι ΗΠΑ και η ΕΕ ενδιαφέρονται μάλλον να περιορίσουν τη σύρραξη παρά να ξεφορτωθούν τον Ασαντ, φοβούμενοι την ενδυνάμωση της Αλ Κάιντα σε Συρία και Ιράκ».

Ο βρετανός δημοσιογράφος πιστεύει πως «οι ΗΠΑ και η ΕΕ επιθυμούν πλέον με αληθινό και όχι υποκριτικό ενδιαφέρον να τελειώσει αυτός ο πόλεμος. Το ίδιο έλεγαν και το 2011, λίγο αφότου είχε αρχίσει, αλλά τότε τα δάκρυά τους έμοιαζαν κροκοδείλια, αφού ήθελαν μεν να τερματιστεί ο πόλεμος, αλλά μόνο με την προϋπόθεση ο Ασαντ να εκτοπιζόταν από τη θέση του».

Και τονίζει: «Είναι δύσκολο να είναι κανείς αισιόδοξος μπροστά σε μια τέτοια σφαγή, αλλά πλέον οι ΗΠΑ και η Ρωσία είναι πιο κοντά από ποτέ να φτάσουν σε μια συμφωνία λήξης του πολέμου στη Συρία. Το σχέδιο της κυβέρνησης για κατάπαυση του πυρός στο Αλέπο και ανταλλαγή αιχμαλώτων με τους αντάρτες, που παρέδωσε ο υπουργός Εξωτερικών της Συρίας Γουαλίντ αλ Μοαλέμ κατά τη συνάντηση που είχε στη Μόσχα την περασμένη εβδομάδα με τον ρώσο ομόλογό του Σεργκέι Λαβρόφ, μπορεί όντως να είχε προπαγανδιστικό χαρακτήρα και να είχε ως στόχο να πιάσει εξαπίνης τη συριακή αντιπολίτευση. Ομως ακριβώς επειδή οι επαναστατικές ομάδες βρίσκονται σε σύγχυση και σε αδυναμία, είναι πλέον εύκολο για την κυβέρνηση της Δαμασκού να κάνει τέτοιες προτάσεις, θεωρώντας πως η αντιπολίτευση δεν αποτελεί πλέον τόσο μεγάλη απειλή. Μεταξύ των άλλων λόγων, και για αυτό ίσως ο πόλεμος αρχίσει σιγά-σιγά να οδηγείται στο τέλος του».

Συστηματικά βασανιστήρια

Η σύνοδος Γενεύη II, που ξεκίνησε την Τετάρτη, διεξάγεται υπό τη σκιά μιας έκθεσης που φέρνει στο φως στοιχεία συστηματικών βασανιστηρίων και εκτελέσεων 11.000 κρατουμένων από το καθεστώς Ασαντ από την έναρξη της σύρραξης το 2011. Η έκθεση υπογράφεται από τρεις πρώην εισαγγελείς διεθνών δικαστηρίων για εγκλήματα πολέμου, τον σερ Ντέσμοντ ντε Σίλβα, πρώην επικεφαλής εισαγγελέα του ειδικού δικαστηρίου για τη Σιέρα Λεόνε, τον Ντέιβιντ Κρέιν, που συμμετείχε στο ίδιο δικαστήριο και τον σερ Τζέφρι Νάις, εισαγγελέα στη δίκη του πρώην ηγέτη της Σερβίας Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς.

Οι τρεις νομικοί συμπεραίνουν πως υπάρχουν «σαφή στοιχεία για βασανισμούς και εκτελέσεις» έχοντας εξετάσει 55.000 φωτογραφίες νεκρών κρατουμένων που τους παρέδωσε ένας αυτομολήσας σύρος στρατονόμος με το ψευδώνυμο «Καίσαρας», ο οποίος ήταν επιφορτισμένος με το καθήκον της φωτογράφισης των πτωμάτων.

Τα συμπεράσματα της έκθεσης, η οποία συντάχθηκε κατά παραγγελία του Κατάρ, το οποίο παρίσταται στη διάσκεψη, εφόσον επιβεβαιωθούν οδηγούν σε κατηγορίες τέλεσης εγκλημάτων πολέμου. Η συριακή κυβέρνηση την ίδια στιγμή την απορρίπτει ως αναξιόπιστη, επικαλούμενη την εμπλοκή του Κατάρ, το οποίο χρηματοδοτεί τις οργανώσεις ανταρτών που μάχονται το καθεστώς του Ασαντ.

Δημοσιεύτηκε στο HeliosPlus στις 23 Ιανουαρίου 2014