Η «μανία» της κινητής τηλεφωνίας έχει καταλάβει την Ευρώπη. Οι συμμαχίες και οι εξαγορές εταιρειών που διαθέτουν μια σημαντική δυναμική επέκτασης του δικτύου τους αλλά και του πελατολογίου τους βρίσκονται τον τελευταίο καιρό, σχεδόν καθημερινά, στην επικαιρότητα. Παράδειγμα της τάσης αυτής είναι η τελευταία εξέλιξη, σύμφωνα με την οποία η βρετανική Vodafone AirTouch ­ η οποία μετέχει και στην ελληνική εταιρεία Panafon ­ ενδιαφέρεται για την εξαγορά της γερμανικής Mannesman, του υπ’ αριθμόν ένα παροχέα υπηρεσιών κινητής τηλεφωνίας στη γερμανική αγορά. Ο επικεφαλής της Vodafone AirTouch με τη σειρά του παρουσίασε πρόσφατα το σχέδιό του που έχει σαν στόχο να φέρει πιο κοντά τον βρετανικό όμιλο με τη γερμανική Mannesman δημιουργώντας τον μεγαλύτερο όμιλο τηλεπικοινωνιών σε ολόκληρη την Ευρώπη.


Ο κ. Κρις Τζεντ παρουσίασε μια στρατηγική που έχει στόχο να πείσει το διοικητικό συμβούλιο της Mannesmann να αποδεχθεί μία νέα προσφορά για την εξαγορά του ομίλου. Το «όραμα» του Τζεντ είναι να δημιουργήσει έναν πανευρωπαϊκό όμιλο τηλεπικοινωνιών με 42 εκατ. συνδρομητές σε πολλές διαφορετικές χώρες, που θα μπορέσουν σταδιακά να φθάσουν ως και τα 510 εκατ. Ο νέος όμιλος θα ελέγχει τέσσερις από τις μεγαλύτερες αγορές κινητής τηλεφωνίας στην Ευρώπη, μέσω της D2 στη Γερμανία, της Omnitel στην Ιταλία, της Libertel στην Ολλανδία και της Vodafone στη Βρετανία.


Η στρατηγική του Τζεντ είναι αρκετά δελεαστική και για τη Mannesman, καθώς της δίνεται η δυνατότητα να δημιουργήσει έναν όμιλο με παρουσία σε 15 ευρωπαϊκές χώρες.


Η Vodafone ωστόσο δεν είχε προτείνει στη Manesmann να συνεργαστούν ώσπου αναγκάστηκε να υποβάλει βεβιασμένα προσφορά μετά την εξαγορά της Orange από τον γερμανικό όμιλο. Η Orange αποτελεί έναν από τους ανταγωνιστές της Vodafone στη βρετανική αγορά, και έτσι εξαγοράζοντας τη Mannesmann ενισχύει τη θέση της όχι μόνο στην ευρωπαϊκή αλλά και στη βρετανική αγορά. Ο επικεφαλής της Vodafone εξηγεί ότι αυτό που καθορίζει τις εξελίξεις στην ευρωπαϊκή αγορά τηλεπικοινωνιών είναι η οικονομία κλίμακος και όχι η εθνική ταυτότητα κάθε ομίλου.


Αν οι δύο όμιλοι προχωρήσουν επιτυχώς στην ολοκλήρωση της συμφωνίας, τότε η Mannesmann θα πρέπει να προχωρήσει στην πώληση του τμήματος παροχής βασικών τηλεφωνικών υπηρεσιών. Αυτό γιατί ο Τζεντ πιστεύει ότι το μέλλον των τηλεπικοινωνιών βρίσκεται στην κινητή τηλεφωνία που αναπτύσσεται με ταχύτατους ρυθμούς. Ο κ. Εσερ όμως, επικεφαλής του γερμανικού ομίλου, εκτιμά ότι η επιτυχία μιας εταιρείας τηλεπικοινωνιών βασίζεται στην ικανότητά της να μπορεί να συνδυάζει τις βασικές υπηρεσίες με τις υπηρεσίες κινητής τηλεφωνίας και διαδικτύου.


Η Vodafone θα προσπαθήσει να προσεγγίσει προσεκτικά τη Mannesmann χωρίς να είναι καθόλου επιθετική. Η Mannesmann είναι όμως ιδιαίτερα επιφυλακτική και έχει αναθέσει σε ορισμένες από τις μεγαλύτερες γερμανικές τράπεζες να την υπερασπίσουν προκειμένου να αποφύγει την προσφορά της Vodafone. Αυτά βέβαια συμβαίνουν στην Κεντρική Ευρώπη, μια αγορά αρκετά ώριμη σε ό,τι αφορά τον τομέα κινητής τηλεφωνίας. Αρκεί να σκεφθούμε ότι στις χώρες της Κεντρικής Ευρώπης η διείσδυση της κινητής τηλεφωνίας, με εξαίρεση τη Γερμανία που είναι ακόμη στα σχετικά χαμηλά επίπεδα του 25%, ξεπερνά το 40%.


* Στον κόσμο


Από την άλλη πλευρά όμως, τα μηνύματα που έρχονται από όλον τον κόσμο δείχνουν ότι το «παιχνίδι» της απελευθέρωσης αφορά σε μεγάλο βαθμό και την κινητή τηλεφωνία.


Μάλιστα, σύμφωνα με τα στοιχεία της ITU (Διεθνούς Ενωσης Τηλεπικοινωνιών), τα κινητά τηλέφωνα μέσα στην ερχόμενη δεκαετία θα έχουν ξεπεράσει σε αριθμό τα σταθερά ενώ σε ορισμένες χώρες, όχι μόνο ανεπτυγμένες αλλά και φτωχές, τα κινητά τηλέφωνα υπερτερούν του αριθμού συσκευών σταθερής τηλεφωνίας.


Σύμφωνα με τα στοιχεία της ITU στις αρχές του 1999 οι κάτοχοι κινητών τηλεφώνων είχαν φθάσει τα 319 εκατ.-ποσοστό 27,5% του συνολικού αριθμού των τηλεφωνικών γραμμών παγκοσμίως. Το 1990 δεν ξεπερνούσαν τα 11 εκατ. Αν ληφθεί δε υπόψη ότι ο ρυθμός αύξησης των συνδρομητών κινητής τηλεφωνίας στον κόσμο είναι 250.000 νέοι χρήστες καθημερινά, τότε σήμερα ενδέχεται οι κάτοχοι κινητών τηλεφώνων να έχουν υπερβεί και τα 400 εκατ.


Ενδεικτικά αναφέρεται ότι στη Φινλανδία τα κινητά τηλέφωνα αναλογούσαν στο 51% όλων των τηλεφωνικών γραμμών, ενώ το ένα πέμπτο των νοικοκυριών δεν διέθετε σταθερή γραμμή.


Μεγάλη ζήτηση υπηρεσιών κινητής τηλεφωνίας υπάρχει και στη γειτονική Ιταλία, παρά το γεγονός ότι η γειτονική χώρα διαθέτει σημαντικό ποσοστό διείσδυσης της κινητής τηλεφωνίας που φθάνει το 50%.


Σύμφωνα με τα ίδια στοιχεία της ITU ο αριθμός των κινητών τηλεφώνων θα μπορούσε να έχει υπερβεί τον αριθμό των σταθερών ακόμη και μέσα στο επόμενο έτος. Το πιθανότερο όμως είναι ότι αυτό θα συμβεί μέσα στη διετία 2006-2007.


Ωστόσο τα μηνύματα που φθάνουν από την άλλη άκρη του Ατλαντικού και συγκεκριμένα από τις Ηνωμένες Πολιτείες είναι αρκετά συγκεχυμένα. Στις ΗΠΑ η ασυμβατότητα των κινητών τηλεφώνων και άλλοι παράγοντες όπως η παροχή δωρεάν σύνδεσης σε σταθερό δίκτυο για τοπικές κλήσεις έχει περιορίσει σε σημαντικό βαθμό την ανάπτυξη της κινητής τηλεφωνίας.


Σε ό,τι αφορά την καρτοκινητή τηλεφωνία, σύμφωνα με τα ίδια στοιχεία της ITU, φαίνεται ότι επηρεάζει θετικά την ανάπτυξη της κινητής τηλεφωνίας. Το 1998 καταγράφηκαν 40 εκατ. συνδρομητές καρτοκινητής τηλεφωνίας παγκοσμίως. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι στην Ιταλία τα τρία τέταρτα των συνδρομητών κινητής τηλεφωνίας χρησιμοποιούν καρτοκινητό τηλέφωνο.


Ακολουθεί το Μεξικό με ποσοστό 60% ενώ το σύστημα της καρτοκινητής τηλεφωνίας είναι ιδιαίτερα δημοφιλές και στις Φιλιππίνες και στην Ινδονησία.


Σε ό,τι αφορά τα τιμολόγια, τόσο της κινητής όσο και της σταθερής τηλεφωνίας, παρατηρείται σε ετήσια βάση μια μείωση κατά 4%. Σε σχέση με τις εταιρείες σταθερής τηλεφωνίας, οι εταιρείες παροχής υπηρεσιών κινητής τηλεφωνίας χρεώνουν σε γενικές γραμμές χαμηλότερα τιμολόγια λόγω της επιθετικής επιχειρηματικής στρατηγικής που ακολουθούν προκειμένου να διευρύνουν το μερίδιό τους στην αγορά.



Η διείσδυση της κινητής τηλεφωνίας στην Ελλάδα υπολογίζεται σε 36% περίπου. Από το ποσοστό αυτό, δηλαδή 3,8 εκατ. συνδρομητών περίπου, οι 1.600.000 είναι πελάτες της εισηγμένης στο Χρηματιστήριο Panafon. Η Telestet διαθέτει περί τους 1.200.000 συνδρομητές, ενώ η νεότερη Cosmote έφθασε πρόσφατα τους 1.000.000 συνδρομητές. Στους αριθμούς αυτούς περιλαμβάνονται τόσο τα συμβόλαια όσο και η καρτοκινητή τηλεφωνία.


Σύμφωνα μάλιστα με στοιχεία μελετών που έχουν πραγματοποιήσει οι εταιρείες κινητής τηλεφωνίας εκτιμάται ότι ως το 2004 ο αριθμός των συνδρομητών θα έχει ξεπεράσει τα 5.000.000. Δηλαδή ο μισός περίπου πληθυσμός της Ελλάδας θα διαθέτει κινητό τηλέφωνο. Για τον σκοπό αυτό, δηλαδή την προσέγγιση όλο και περισσότερων συνδρομητών, οι εταιρείες έχουν μπει δυνατά στο «παιχνίδι» της αγοράς. Μερικά από τα όπλα τους είναι τα νέα οικονομικά πακέτα που προσφέρουν στους παλαιότερους αλλά και στους νεότερους συνδρομητές, καθώς και το διευρυμένο φάσμα υπηρεσιών μεταξύ των οποίων και η παρακολούθηση του Χρηματιστηρίου. Η διεύρυνση της συνδρομητικής βάσης θα δώσει στις εταιρείες ένα σημαντικό πλεονέκτημα εν όψει της απελευθέρωσης της αγοράς των τηλεπικοινωνιών τον Ιανουάριο του 2001. Προς την κατεύθυνση αυτή βρίσκεται και η κίνηση που πρόκειται να κάνει ο ΟΤΕ στους επόμενους μήνες. Πρόκειται για τη διάθεση στην αγορά μιας νέας τηλεφωνικής συσκευής που θα συνδυάζει συσκευή dual κινητής τηλεφωνίας (θα μπορεί δηλαδή να λειτουργήσει και στο δίκτυο GSM 900 και στο GSM 1800) και φορητό τηλέφωνο (DECT).


Η συσκευή αυτή θα λειτουργεί ως κινητό τηλέφωνο, ανεξάρτητα σε ποια εταιρεία είναι συνδρομητής ο κάτοχός της, δηλαδή Panafon, Telestet ή Cosmote. Και αυτό γιατί θα είναι dual. Παράλληλα θα μπορεί να λειτουργήσει και ως φορητή οικιακή συσκευή με αρκετά μεγάλη εμβέλεια που θα φθάνει τα 300 περίπου μέτρα από την βάση της, δηλαδή από το σπίτι ή το γραφείο του συνδρομητή. Με τον τρόπο αυτό οποιοσδήποτε θα μπορεί με μια συσκευή να έχει και κινητό τηλέφωνο αλλά και σταθερό, μέσα και έξω από το σπίτι.