Σε περίπτωση πολεμικής αντιπαράθεσης στο Ιράκ και ενδεχόμενης κρίσης στην αγορά, τα Ελληνικά Πετρέλαια είναι σε θέση να καλύψουν τη ζήτηση πετρελαϊκών προϊόντων όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά και μέρος των αναγκών της αγοράς της Κύπρου και των Σκοπίων για πολύ περισσότερο από 90 ημέρες! Τη διαβεβαίωση αυτή έδωσαν μιλώντας προς «Το Βήμα της Κυριακής» ο πρόεδρος των ΕΛΠΕ κ. Γ. Μωραΐτης και ο διευθύνων σύμβουλος της επιχείρησης κ. Αθ. Καραχάλιος. Το δίδυμο που διευθύνει τις τύχες του ισχυρότερου πετρελαϊκού κολοσσού των Βαλκανίων δείχνει ιδιαίτερα ήρεμο: «Υπάρχουν προϋποθέσεις που μας επιτρέπουν να περάσουμε την όποια κρίση σχετικά ήρεμα» υποστηρίζει ο κ. Καραχάλιος εξηγώντας ότι «τόσο η οικονομική κατάσταση των ΕΛΠΕ όσο και η πολιτική αποθεμάτων που εφαρμόστηκε το τελευταίο διάστημα από τη διοίκηση των ΕΛΠΕ προσφέρουν τα εχέγγυα για μια σχετικά ομαλή πορεία της αγοράς».


* Σύσκεψη στην Κύπρο


Ενδιαφέροντα από αυτή την άποψη είναι τα όσα διημείφθησαν σε πρόσφατη σύσκεψη στην Κύπρο στην οποία συμμετείχαν – εκτός των άλλων – ο υπουργός κ. Ρολάνδης και εκπρόσωποι των ΕΛΠΕ και της Exxon. Στο ερώτημα του κ. Ρολάνδη για το τι μπορεί να αναμένει από τις δύο εταιρείες σε μια ενδεχόμενη κρίση στο Ιράκ έλαβε και από τους δύο εκπροσώπους τη διαβεβαίωση ότι είναι σε θέση να καλύψουν όλες τις ανάγκες της κυπριακής πετρελαϊκής αγοράς για μεγάλο χρονικό διάστημα. Η απάντηση, όπως ήταν φυσικό, προκάλεσε την εύλογη έκπληξη του κ. Ρολάνδη. Αντίστοιχες συζητήσεις έγιναν και με τα Σκόπια, όπου ο πρωθυπουργός της γειτονικής χώρας έλαβε ανάλογες διαβεβαιώσεις από τους εκπροσώπους των Ελληνικών Πετρελαίων. Εκ των πραγμάτων λοιπόν η Ελλάδα – διά των Ελληνικών Πετρελαίων – διαδραματίζει έναν σταθεροποιητικό ρόλο στην ευρύτερη περιοχή σε περίπτωση αναταράξεων στη διεθνή σκηνή.


* Πού στηρίζεται η αισιοδοξία


Ας δούμε όμως σε ποια δεδομένα στηρίζει την αισιοδοξία της η διοίκηση των Ελληνικών Πετρελαίων, που εκτός των άλλων ελέγχει δύο από τα τέσσερα διυλιστήρια της χώρας.


Το πρώτο πλεονέκτημα είναι τα οικονομικά αποτελέσματα του ομίλου, ο οποίος αναμφίβολα αποτελεί τον ισχυρότερο εμποροβιομηχανικό όμιλο της χώρας. Το πετρελαϊκό αυτό γκρουπ, που εδραιώνει με σταθερά βήματα την παρουσία του στην ευρύτερη περιοχή, αναμένεται να εμφανίσει πολύ μεγάλη αύξηση κερδών το 2002. Αποκαλυπτικό είναι το γεγονός ότι ενώ ολόκληρο το 2001 τα καθαρά κέρδη των ΕΛΠΕ ήταν 77,5 εκατ. ευρώ, το εννεάμηνο Ιανουαρίου – Σεπτεμβρίου 2002 είχαν φθάσει τα 131 εκατ. ευρώ


Η εξαιρετική πορεία των οικονομικών του ομίλου επιτρέπει στη διοίκησή του να υλοποιεί με γρήγορους ρυθμούς το επενδυτικό του πρόγραμμα. «Το 2002 συμφωνήθηκαν επενδύσεις της τάξεως των 500 εκατ. ευρώ σε έναν συνολικό επενδυτικό σχεδιασμό 1,8 δισ. ευρώ που έχει ορίζοντα το 2006» λέει ο κ. Μωραΐτης προσθέτοντας «στα άμεσα σχέδιά μας είναι μεταξύ άλλων: Πρώτον, η ανάπτυξη των θυγατρικών μας εταιρειών σε Βουλγαρία, Σερβία, Αλβανία και άλλες χώρες. Δεύτερον, η επέκταση του πετρελαιαγωγού Θεσσαλονίκης – Σκοπίων ως το Κόσοβο. Τρίτον, το επενδυτικό σχέδιο στο Μαυροβούνιο, ύψους 35 εκατ. δολαρίων. Τέταρτον, το πρόγραμμα εκσυγχρονισμού των διυλιστηρίων Ασπροπύργου και Θεσσαλονίκης (μονάδες αποθείωσης), ύψους 150 εκατ. δολαρίων. Και σας λέω καθαρά ότι η υλοποίηση του επενδυτικού προγράμματος των ΕΛΠΕ θα γίνει όποια εξέλιξη και αν υπάρξει στο Ιράκ».


Μεταξύ άλλων ιδιαίτερο ενδιαφέρον εμφανίζει το επενδυτικό πρόγραμμα για τη δημιουργία ενός ευρύτατου δικτύου λιανικής πώλησης καυσίμων (πρατηρίων) σε διάφορες χώρες με την επωνυμία ΕΚΟ Hellenic Petroleum. Το δίκτυο αυτό έχει ήδη αρχίσει να «παίρνει σάρκα και οστά»: στην Κύπρο τα 70 πρατήρια της ΒΡ, μετά την εξαγορά τους από την ΕΚΟ, μεταχρωματίστηκαν σε ΕΚΟ Hellenic Petroleum. Ανάλογη εξέλιξη είχαμε με 15 πρατήρια στην Αλβανία και άλλα 15 στη Γεωργία. Στο δίκτυο έχει επίσης ενταχθεί ένα πρατήριο στο Βελιγράδι ενώ ετοιμάζονται πυρετωδώς τα πρατήρια σε Βουλγαρία και Σερβία.


Η διοίκηση των ΕΛΠΕ προχωρεί εξάλλου στην υλοποίηση ενός ακόμη ιδιαίτερα φιλόδοξου επενδυτικού σχεδίου: στη διεύρυνση του ερευνητικού προγράμματος για την ύπαρξη υπόγειων κοιτασμάτων, σε κλίμακες μάλιστα πρωτόγνωρες. Σύμφωνα δε με τους σχεδιασμούς των ιθυνόντων στην κατεύθυνση αυτή είναι διατεθειμένη να πραγματοποιήσει επενδύσεις της τάξεως των 500 εκατ. ευρώ! Στην περίπτωση που αυτό επιτευχθεί καταλαβαίνει κανείς ότι το υπερ-φιλόδοξο συνολικό επενδυτικό πρόγραμμα των 1,8 δισ. ευρώ, που είχε προγραμματιστεί με ορίζοντα το 2006 (και από πολλούς είχε θεωρηθεί πολύ μεγάλο), αποδεικνύεται άμεσα υλοποιήσιμο.


* Αυξημένα αποθέματα


«Η καλή πορεία του ομίλου των Ελληνικών Πετρελαίων αποτελεί βασικό στοιχείο που τροφοδοτεί την αισιοδοξία μας για ομαλή πορεία της αγοράς στη διάρκεια μιας πιθανής κρίσης» λέει ο κ. Καραχάλιος, ο οποίος ωστόσο προσθέτει: «Σε αυτό όμως θα πρέπει να προσθέσουμε και τη θετική εικόνα που έχουμε στον τομέα των αποθεμάτων. Συγκεκριμένα, τον περασμένο Ιούλιο και Νοέμβριο – σε μια περίοδο δηλαδή που οι διεθνείς τιμές κινήθηκαν προς τα κάτω – κάναμε αγορές αργού πετρελαίου, ανεβάζοντας μάλιστα τα αποθέματά μας πολύ πιο πάνω από τις υποχρεώσεις των αποθεμάτων 90 ημερών που προβλέπονται από την κοινοτική νομοθεσία. Την ίδια περίοδο ωστόσο διαφοροποιήσαμε τις πηγές τροφοδοσίας του αργού ανεβάζοντας το ποσοστό του αργού που παίρνουμε από τη Ρωσία. Ετσι αυτή τη στιγμή περίπου το 55% του αργού που αγοράζουμε προέρχεται από τη Ρωσία και το 45% από την περιοχή του Κόλπου. Οπως καταλαβαίνετε, αυτό ενισχύει την ευελιξία μας σε περίπτωση κρίσης». Σημαντικές ποσότητες αργού αγοράστηκαν στην τιμή των 25-26 δολαρίων ανά τόνο, την περίοδο δηλαδή που τελείωνε η πρώτη «μικρή κρίση» των πετρελαϊκών αγορών. «Η μικρή αυτή κρίση» λέει ο κ. Καραχάλιος «ήταν για μας το καμπανάκι που χτυπούσε και μας προειδοποιούσε ότι έπρεπε να κινηθούμε με αποφασιστικότητα, πράγμα που κάναμε με επιτυχία».


Παρά τις κινήσεις ωστόσο της διοίκησης των ΕΛΠΕ, μια πολεμική αντιπαράθεση στο Ιράκ θα ταράξει τα νερά της διεθνούς πετρελαϊκής αγοράς. Και βεβαίως και σε αυτή την περίπτωση δεν λείπουν οι «λύκοι» που χαίρονται στην αναμπουμπούλα. «Αυτή τη στιγμή» λέει ο κ. Μωραΐτης «στην τιμή του αργού έχει προστεθεί ένα ιδιότυπο war premium (“καπέλο πολέμου”) της τάξεως των 5 δολαρίων. Υπάρχει μια χρηματιστηριακή βουλιμία η οποία έχει δημιουργήσει μια “φούσκα”. Θα πρέπει ωστόσο να σημειώσουμε ότι στην αγορά αυτή υπάρχουν και οι σώφρονες δυνάμεις, μεταξύ των οποίων και ο ΟΠΕΚ. Είδαμε τη Ρωσία και τη Σαουδική Αραβία να δηλώνουν άτυπα την πρόθεσή τους να αυξήσουν την παραγωγή τους ώστε να κρατηθεί η προσφορά στα συνήθη επίπεδα και να μην υπάρξει απότομη άνοδος των τιμών επί μακρόν. Ευελπιστούμε ότι ως τις 15 Ιανουαρίου να το δούμε να γίνεται πράξη και τυπικά». Συνήγορος της παραπάνω λογικής ήταν και η διαπίστωση του κ. Καραχάλιου, ο οποίος πρόσθεσε: «Αξίζει κανείς να θυμηθεί τι είχε γίνει στην αντίστοιχη κρίση του Κόλπου το 1990-91. Το βράδυ της απαρχής της επίθεσης η τιμή του αργού εκτινάχθηκε στα 36 δολάρια. Οταν όμως την επομένη η αμερικανική ηγεσία ανακοίνωσε την πρόθεσή της να απελευθερώσει τα αποθέματά της, η τιμή του έπεσε στα 22 δολάρια».


* Το πολιτικοοικονομικό παρασκήνιο του μεγάλου παιχνιδιού της ενέργειας στις σελίδες Δ16-17