Δάνεια για αγορά μετοχών με ενέχυρο τίτλους εισηγμένους στο Χρηματιστήριο Αξιών Αθηνών ξεκίνησαν ήδη να προσφέρουν αρκετές τράπεζες ακολουθώντας την πρόσφατη απόφαση του διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος που αύξησε από 5 εκατ. δρχ. σε 15 εκατ. δρχ. το ανώτατο ύψος των χορηγούμενων από τα πιστωτικά ιδρύματα δανείων ή εγγυητικών επιστολών σε φυσικά πρόσωπα και μέχρι ποσοστού 50% της τρέχουσας αξίας των τίτλων.
Για τα δάνεια αυτά, όπως αναφέρουν χαρακτηριστικά ανώτατα στελέχη τραπεζών, αν και για αρκετό χρονικό διάστημα είχαν παραμείνει ανενεργά, τις τελευταίες ημέρες έχει εκδηλωθεί έντονο ενδιαφέρον από μεγάλο αριθμό επενδυτών του Χρηματιστηρίου.
Από την άλλη, ορισμένες τράπεζες δεν φαίνονται διατεθειμένες να προχωρήσουν άμεσα σε αθρόες χορηγήσεις των εν λόγω δανείων και αυτό γιατί θεωρούν ότι θα απασχολείται σε καθημερινή βάση μεγάλος αριθμός υπαλλήλων προκειμένου να πραγματοποιούν αποτίμηση των ενέχυρων χαρτοφυλακίων των πελατών τους και να τους ενημερώνουν όταν η αξία τους βρίσκεται κάτω από το 100% του χορηγούμενου ποσού για να καταθέσουν στην τράπεζα επιπλέον τίτλους. Το γεγονός αυτό θα δημιουργήσει ένα επιπλέον κόστος το οποίο προτιμούν να το διαθέσουν για να αυξηθεί μέσω των σύγχρονων τεχνικών μάρκετινγκ ο όγκος των στεγαστικών και καταναλωτικών δανείων. Πάντως και αυτές ακόμη δεν αποκλείουν να προχωρήσουν στη χορήγηση τέτοιων δανείων αν αυτά τα ζητήσουν πελάτες που συναλλάσσονται με το Private Banking ή θεωρούνται τακτικοί και φερέγγυοι.
Τα επιτόκια των εν λόγω δανείων σε σχέση με αυτά των κλασικών προσωπικών δανείων είναι αρκετά χαμηλότερα αφού οι περισσότερες τράπεζες εφαρμόζουν το βασικό επιτόκιο χορηγήσεων συν μία προσαύξηση της τάξεως του 0%-4%, δηλαδή διαμορφώνονται στα επίπεδα του 16%-18%. Η ανώτατη διάρκεια αποπληρωμής των εν λόγω δανείων είναι 18 μήνες, ενώ πέρα από τους τίτλους που προσκομίζει ο ενδιαφερόμενος δανειολήπτης στην τράπεζα τα καταστήματα εξετάζουν και τη γενικότερη πιστοληπτική ικανότητά του.
Αξίζει να σημειωθεί ότι όσοι δεν είναι κάτοχοι μετοχών εισηγμένων στο Χρηματιστήριο ή μεριδίων αμοιβαίων κεφαλαίων δεν μπορούν να κάνουν χρήση του εν λόγω δανείου. Θα πρέπει πρώτα ο ενδιαφερόμενος δανειολήπτης να προσκομίσει στην τράπεζα αποδεικτικά στοιχεία ότι είναι κάτοχος κάποιων τίτλων και μετά η τράπεζα θα αποφασίσει αν θα του χορηγήσει το ποσό που ζητεί και ως 15 εκατ. δρχ.
Οι περισσότερες τράπεζες που ήδη από την περασμένη εβδομάδα ξεκίνησαν να χορηγούν τα συγκεκριμένα δάνεια με τους νέους όρους δίνουν τη δυνατότητα στους πελάτες τους να προχωρήσουν όποτε αυτοί το επιθυμούν σε πρόωρη εξόφληση του κεφαλαίου χωρίς να επιβάλλεται ποινή προεξόφλησης. Η αποπληρωμή των δανείων αυτών μπορεί να γίνει με μηνιαίες τοκοχρεολυτικές δόσεις, ενώ κάποιες τράπεζες προσφέρουν τη δυνατότητα εξόφλησης με ανισόποσες δόσεις ή με εφάπαξ καταβολή του χορηγούμενου ποσού και των τόκων στο τέλος της δανειστικής περιόδου, δηλαδή μετά από 18 μήνες.
Ωστόσο αρκετές εμπορικές τράπεζες έχουν ζητήσει διευκρινίσεις για τη χορήγηση δανείων με ενέχυρο μετοχές από την Τράπεζα της Ελλάδος λόγω της τροποποίησης σχετικά με τον σκοπό χορήγησης των δανείων αυτών που περιλαμβάνεται στην πρόσφατη πράξη του διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος.
Τα συγκεκριμένα δάνεια χορηγούνταν ως σήμερα όχι μόνο για αγορά μετοχών αλλά και για την κάλυψη διαφόρων καταναλωτικών αναγκών, όπως για αγορά αυτοκινήτου, σκαφών κτλ. Η τελευταία απόφαση της Τράπεζας της Ελλάδος περιορίζει τη χορήγηση των δανείων αυτών μόνο για την αγορά νέων τίτλων ή για την εξόφληση υφισταμένων υποχρεώσεων που συνδέονται με αγορά τίτλων που έχει ήδη πραγματοποιηθεί. Ετσι οι τράπεζες από την πλευρά τους αναζητούν τρόπους ώστε να εξασφαλιστεί ότι τα δάνεια αυτά χρησιμοποιούνται για τον σκοπό που προβλέπεται στην απόφαση της κεντρικής τράπεζας και όχι για την κάλυψη καταναλωτικών αναγκών. Μια σκέψη που προσανατολίζονται να ακολουθήσουν οι περισσότερες τράπεζες είναι να εκδίδονται δίγραμμες επιταγές στο όνομα της χρηματιστηριακής εταιρείας στην οποία πραγματοποιήθηκε η αγορά μετοχών.
Παράλληλα, εξαιτίας του γεγονότος ότι οι τιμές πολλών μετοχών θεωρούνται υπερτιμημένες, οι τράπεζες προσανατολίζονται στο να λαμβάνεται υπόψη για τον υπολογισμό της αξίας των μετοχών που χρησιμοποιούνται ως ενέχυρο η μέση τιμή της μετοχής το τελευταίο εξάμηνο αντί του τελευταίου τετραμήνου που ισχύει προτού εκδοθεί η νέα απόφαση. Υπενθυμίζεται ότι για τη χορήγηση των δανείων αυτών απαιτείται η κατάθεση ως ενέχυρο μετοχών τουλάχιστον διπλάσιας αξίας από το ποσό του δανείου, ενώ για όσο διάστημα οι μετοχές παραμένουν ως ενέχυρο παρέχεται η δυνατότητα στον κάτοχό τους να διαχειρίζεται το χαρτοφυλάκιό του, αρκεί βέβαια η αξία του να καλύπτει πάντα το συμφωνηθέν όριο.
Υπάρχει πάντως περίπτωση μια τράπεζα, αντί να λάβει υπόψη τη μέση τιμή του τελευταίου εξαμήνου για να υπολογίσει το χορηγούμενο ποσό, να χρησιμοποιήσει την τρέχουσα χρηματιστηριακή αξία αλλά να χορηγήσει δάνειο στον πελάτη πολύ λιγότερο από το 50% της τρέχουσας αξίας του προς ενεχυρίαση χαρτοφυλακίου του.
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι οι αιτήσεις των ενδιαφερομένων μπορεί να μη γίνουν δεκτές από τις τράπεζες ακόμη και αν αυτοί προσφέρουν ως ενέχυρο έναν σημαντικό αριθμό μετοχών και αυτό γιατί εξετάζουν προτού προχωρήσουν στη χορήγηση ενός τέτοιου δανείου και μια σειρά δικαιολογητικά που πρέπει να προσκομίσουν οι ενδιαφερόμενοι πελάτες για να αξιολογηθεί η πιστοληπτική ικανότητά τους.
Πάντως μια εύκολη λύση για όσους χρειάζονται άμεσα μετρητά, ιδιαίτερα δε για όσους πρέπει να καλύψουν ένα «άνοιγμα» ως ένα εκατομμύριο δραχμές σε μια χρηματιστηριακή εταιρεία, είναι τα προσωπικά δάνεια. Το ύψος των εν λόγω δανείων μπορεί να φθάσει ως και 1.000.000 δρχ., ενώ ο δανειολήπτης δεν χρειάζεται να προσκομίσει στην τράπεζα αποδείξεις ή τιμολόγια όπου να φαίνεται πώς και πού θα διαθέσει το ποσό του δανείου, όπως συμβαίνει με τα καταναλωτικά δάνεια. Για να λάβει δηλαδή κάποιος προσωπικό δάνειο δεν χρειάζεται να ενημερώσει την τράπεζα για το πού και το πώς θα ξοδέψει το ποσό του δανείου.
Απαραίτητα δικαιολογητικά που πρέπει να συνυποβληθούν με την αίτηση για τη λήψη του δανείου είναι η φωτοτυπία της ταυτότητας και το εκκαθαριστικό σημείωμα της Εφορίας. Σε αρκετές περιπτώσεις όμως μπορεί να συναντήσει ο ενδιαφερόμενος δανειολήπτης και περισσότερη γραφειοκρατία. Μερικές τράπεζες, π.χ., μπορεί να ζητήσουν και μια σειρά άλλα έγγραφα, όπως είναι επιστολή του εργοδότη ή φωτοτυπία της μισθοδοτικής κατάστασης αν πρόκειται για μισθωτό ή το έντυπο Ε3 αν πρόκειται για ελεύθερο επαγγελματία. Πάντως καμία τράπεζα δεν θα πει όχι αν καταθέσει κάποιος και μερικά έγγραφα από τα οποία να προκύπτει ότι υπάρχει αξιόλογη ακίνητη περιουσία. Ενα τέτοιο «χαρτί» είναι το έντυπο Ε9. Οι τράπεζες μερικές φορές εξετάζουν και τις οικογενειακές υποχρεώσεις του πελάτη για να δουν αν αυτές θα δυσχεράνουν την πληρωμή των μελλοντικών δόσεων. Η τράπεζα, όμως, πλην των εισοδημάτων του πελάτη, θα ελέγξει και την πιστοληπτική συμπεριφορά του. Είναι ευνόητο ότι, αν κάποιος έχει ακάλυπτες επιταγές ή διαταγές πληρωμής, δύσκολα θα πάρει από μια τράπεζα το ποσό που ζητεί.
«Βόλτα» στα γκισέ των τραπεζών
«Το Βήμα» επικοινώνησε με μεγάλο αριθμό εμπορικών τραπεζών και κατέγραψε τα χαρακτηριστικά με τα οποία προσφέρονται τα δάνεια με ενέχυρο τίτλους. Πάντως σε σύντομο χρονικό διάστημα το σύνολο σχεδόν των τραπεζών θα προσφέρει τη δυνατότητα στους πελάτες τους να αγοράσουν μετοχές κάνοντας χρήση των δανείων αυτών.
* Η Εθνική Τράπεζα προσφέρει στους πελάτες δάνεια με ενέχυρο τίτλων (μετοχές, αμοιβαία κεφάλαια, τίτλοι του ελληνικού δημοσίου) για αγορά μετοχών ύψους μέχρι του 50% της μέσης χρηματιστηριακής αξίας του τελευταίου εξαμήνου των μετοχών που πρόκειται να ενεχυριάσει ή μέχρι του 50% της τρέχουσας χρηματιστηριακής αξίας των συγκεκριμένων μετοχών, αν αυτή είναι χαμηλότερη από τον μέσο όρο των τελευταίων έξι μηνών. Το επιτόκιο είναι 12,5% προσαυξανόμενο ως και τέσσερις ποσοστιαίες μονάδες και μπορεί κανείς να εξοφλήσει το χορηγούμενο ποσό με ισόποσες ή ανισόποσες δόσεις χωρίς ποινή προεξόφλησης αν κάποιος επιθυμήσει π.χ. έπειτα από έξι μήνες να πληρώσει ολόκληρο το άληκτο κεφάλαιο.
* Η Alpha Τράπεζα Πίστεως χορηγεί δάνεια από 1 εκατ. δρχ. ως 15 εκατ. δρχ. για αγορά μετοχών με την προσκόμιση τίτλων διπλάσιας αξίας από του ζητούμενου προς χορήγηση ποσού. Ως αξία των τίτλων λαμβάνεται υπόψη ο μέσος όρος τιμών του τελευταίου εξαμήνου, ενώ αυτοί δεσμεύονται ώσπου να εξοφληθεί το δάνειο. Το επιτόκιο κυμαίνεται στο 12,75% προσαυξανόμενο ως 3,5 ποσοστιαίες μονάδες, ενώ μπορεί κάποιος να το αποπληρώσει πρόωρα χωρίς καμία επιπλέον επιβάρυνση.
* Η Εμπορική Τράπεζα χορηγεί δάνεια σε ιδιώτες έναντι ενεχύρου μετοχών, ομολόγων ελληνικού δημοσίου, με ρήτρα ξένου νομίσματος και σε δραχμές, έντοκα γραμμάτια ελληνικού δημοσίου κτλ. για την αγορά μετοχών με ετήσιο ονομαστικό επιτόκιο 18%. Το συγκεκριμένο δάνειο μπορεί να εξοφληθεί με ισόποσες ή ανισόποσες δόσεις με τρίμηνο εκτοκισμό, ενώ το ύψος του χορηγούμενου ποσού εξαρτάται από τη μέση τιμή εξαμήνου των μετοχών που πρόκειται να μπουν σε ενέχυρο. Επίσης ο δανειολήπτης έχει το δικαίωμα κατά την περίοδο αποπληρωμής να αντικαταστήσει, αν το επιθυμεί, μέρος του ενεχύρου χαρτοφυλακίου του με άλλους τίτλους ίσης χρηματιστηριακής αξίας.
* Η Αγροτική Τράπεζα δίνει τη δυνατότητα στους πελάτες να προσκομίσουν τίτλους (μετοχές, μερίδια αμοιβαίων κεφαλαίων κτλ.) και βάσει της τρέχουσας χρηματιστηριακής αξίας τους να τους χορηγήσει δάνειο για αγορά μετοχών ως του 50% της αξίας αυτής. Το ετήσιο ονομαστικό επιτόκιο είναι 16%, ενώ η αποπληρωμή γίνεται με μηνιαίες ισόποσες δόσεις.
* Η Γενική Τράπεζα προσφέρει και δάνεια για αγορά μετοχών με ενέχυρο τίτλους στο Χρηματιστήριο Αξιών Αθηνών μέχρι ποσοστού 50% της τρέχουσας αξίας των τίτλων αυτών. Το ετήσιο ονομαστικό επιτόκιο είναι 18,8% και η αποπληρωμή του δανείου γίνεται με ισόποσες τοκοχρεολυτικές δόσεις.
* Η Τράπεζα Αττικής χορηγεί δάνεια για αγορά μετοχών με την προσκόμιση και ενεχυρίαση μετοχών ή μεριδίων αμοιβαίων κεφαλαίων και δυνατότητα εξόφλησης σε ισόποσες ή ανισόποσες δόσεις. Το επιτόκιο των εν λόγω δανείων κυμαίνεται από το 16% ως 18%. Το ύψος του χορηγούμενου ποσού εξαρτάται από τη μέση τιμή π.χ. των μετοχών του τελευταίου εξαμήνου και δεν μπορεί να ξεπεράσει το 50% της αξίας αυτής.
* Η Τράπεζα Κύπρου προσφέρει τα εν λόγω δάνεια έχοντας ο πελάτης να επιλέξει ανάμεσα σε ετήσιο δραχμικό ονομαστικό επιτόκιο 16,75% και σε ευρώ 9,5%. Για την αποτίμηση των τίτλων που πρόκειται να ενεχυριαστούν και να υπολογιστεί το ύψος του χορηγούμενου ποσού λαμβάνονται υπόψη οι τιμές της προηγούμενης ημέρας από τη συμπλήρωση της αίτησης του δανείου, ενώ μπορεί κάποιος να εξοφλήσει εφάπαξ το υπόλοιπο του δανείου χωρίς ποινή προεξόφλησης.
* Η ΑΒΝ-AMRO Bank ως το τέλος Νοεμβρίου αναμένεται να χορηγεί στους πελάτες της δάνεια για αγορά μετοχών με ενέχυρο τίτλων και εξόφληση ως 12 μήνες. Το επιτόκιο προβλέπεται να διαμορφωθεί περί το 19%, ενώ η αξία των ενέχυρων τίτλων θα προκύπτει από την τρέχουσα χρηματιστηριακή.
