Εισόδημα στο οποίο επιβάλλεται ο φόρος είναι, σύμφωνα με τον φορολογικό νόμο, το εισόδημα που προέρχεται από κάθε πηγή ύστερα από την αφαίρεση των δαπανών για την απόκτησή του. Ο φόρος, τα πρόστιμα και οι πρόσθετοι φόροι δεν αναγνωρίζονται για έκπτωση από το εισόδημα αυτό.
Το εισόδημα ανάλογα με την πηγή της προέλευσής του διακρίνεται ως εξής κατά κατηγορία:
Α-Β. Εισόδημα από ακίνητα.
Γ. Εισόδημα από κινητές αξίες.
Δ. Εισόδημα από εμπορικές επιχειρήσεις.
Ε. Εισόδημα από γεωργικές επιχειρήσεις.
Στ. Εισόδημα από μισθωτές υπηρεσίες.
Ζ. Εισόδημα από υπηρεσίες ελευθερίων επαγγελμάτων και από κάθε άλλη πηγή.
Για να βρεθεί το συνολικό εισόδημα αθροίζονται τα επί μέρους εισοδήματα των κατηγοριών Α’ ως Ζ’, τα οποία αποκτώνται από κάθε φυσικό πρόσωπο είτε κατά το οικονομικό έτος το προηγούμενο από τη φορολογία είτε κατά το ημερολογιακό ή διαχειριστικό ή γεωργικό έτος το οποίο έληξε μέσα στο προηγούμενο από τη φορολογία οικονομικό έτος. Κατά την άθροιση αυτή συμψηφίζονται τα θετικά και αρνητικά στοιχεία των επί μέρους εισοδημάτων. Ειδικά το αρνητικό στοιχείο (ζημία) του εισοδήματος από εμπορικές, γεωργικές, βιομηχανικές, βιοτεχνικές, μεταλλευτικές και ξενοδοχειακές επιχειρήσεις που προκύπτει από τα βιβλία του υποχρέου που τηρούνται επαρκώς και ακριβώς, αν δεν καλύπτεται με συμψηφισμό θετικού στοιχείου εισοδήματος άλλης πηγής, είτε γιατί δεν υπάρχει τέτοιο στοιχείο εισοδήματος είτε γιατί αυτό που υπάρχει είναι ανεπαρκές, μεταφέρεται για να συμψηφισθεί ολόκληρο στην πρώτη περίπτωση ή κατά το υπόλοιπο αυτού στη δεύτερη, διαδοχικώς στα πέντε επόμενα οικονομικά έτη κατά το υπόλοιπο που απομένει κάθε φορά, με την προϋπόθεση ότι κατά τα έτη αυτά τα βιβλία του υποχρέου τηρούνται επαρκώς και ακριβώς.
Αρνητικό στοιχείο εισοδήματος από πηγή που βρίσκεται στην αλλοδαπή συμψηφίζεται μόνο με θετικά εισοδήματα του φορολογουμένου που προκύπτουν στην αλλοδαπή.
Εκχώρηση εισοδημάτων
Ο φορολογικός νόμος παρέχει στον φορολογούμενο τη δυνατότητα να μη φορολογηθεί για εισόδημα που δεν εισέπραξε σε δύο περιπτώσεις. Ετσι ορίζεται ότι εισοδήματα από την εκμίσθωση ακινήτων και από τόκους δανείων που θεωρούνται ότι έχουν αποκτηθεί, τα οποία αποδεδειγμένα δεν έχουν εισπραχθεί από τον δικαιούχο, επιτρέπεται να μη συνυπολογίζονται στο συνολικό καθαρό εισόδημά του εφόσον εκχωρηθούν στο Δημόσιο χωρίς αντάλλαγμα. Η εκχώρηση γίνεται με απλή έγγραφη δήλωση του υποχρέου σε φόρο, η οποία υποβάλλεται στον αρμόδιο για τη φορολογία του προϊστάμενο της Δημόσιας Οικονομικής Υπηρεσίας μέσα στο οικονομικό έτος στο οποίο τα εισοδήματα αυτά υπόκεινται σε φόρο. Μαζί με τη δήλωση αυτή παραδίδονται στον προϊστάμενο της Δημόσιας Οικονομικής Υπηρεσίας τα αποδεικτικά έγγραφα της εκχωρούμενης απαίτησης και με την ίδια δήλωση ο εκχωρών βεβαιώνει ότι δεν κατέχει κανένα άλλο αποδεικτικό στοιχείο. Το Δημόσιο υποκαθίσταται στα δικαιώματα του εκχωρητή.
Κατά τη διάρκεια του γάμου οι σύζυγοι έχουν υποχρέωση να υποβάλουν κοινή δήλωση των εισοδημάτων τους στα οποία ο φόρος, τα τέλη και οι εισφορές που αναλογούν υπολογίζονται χωριστά στο εισόδημα καθενός συζύγου. Σε αυτή την περίπτωση, το τυχόν αρνητικό αποτέλεσμα του εισοδήματος του ενός συζύγου δεν συμψηφίζεται με τα εισοδήματα του άλλου συζύγου.
Ειδικά το εισόδημα του ενός συζύγου το οποίο προέρχεται από επιχείρηση που εξαρτάται οικονομικά από τον άλλο σύζυγο προστίθεται στα εισοδήματα του άλλου συζύγου και φορολογείται στο όνομά του.
Το εισόδημα των ανήλικων παιδιών προστίθεται στα εισοδήματα του γονέα που έχει το μεγαλύτερο συνολικό εισόδημα και φορολογείται στο όνομά του. Αν οι γονείς έχουν ίσο ποσό συνολικού εισοδήματος, το εισόδημα του ανήλικου παιδιού προστίθεται στο εισόδημα του πατέρα και φορολογείται στο όνομά του.
Δεν ισχύουν τα παραπάνω και το ανήλικο παιδί έχει δική του φορολογική υποχρέωση για τα εισοδήματα από:
* Την παροχή προσωπικής εργασίας.
* Περιουσιακά στοιχεία που απέκτησε από κληρονομιά ή από δωρεά, με εξαίρεση τις γονικές παροχές που έγιναν σε αυτό από τους γονείς του.
* Συντάξεις που απονεμήθηκαν σε αυτό λόγω θανάτου του πατέρα ή της μητέρας.
* Περιουσιακά στοιχεία που απέκτησε από δωρεές ή γονικές παροχές που έγιναν σε αυτό από γονέα ο οποίος απεβίωσε κατά τον χρόνο που προκύπτει το εισόδημα από αυτά τα περιουσιακά στοιχεία.
Απαλλαγές από τον φόρο
Απαλλάσσονται από τον φόρο προσωπικά και με τον όρο της αμοιβαιότητας:
* Οι αλλοδαποί πρεσβευτές και οι λοιποί διπλωματικοί αντιπρόσωποι και πράκτορες για το εισόδημα από μισθωτές υπηρεσίες και για τα από κάθε πηγή εισοδήματά τους που αποκτούν στην αλλοδαπή.
* Οι πρόξενοι και οι προξενικοί πράκτορες καθώς και το κατώτερο προσωπικό των ξένων πρεσβειών και προξενείων, εφόσον έχουν την ιθαγένεια του κράτους που αντιπροσωπεύουν και αποκτούν στην Ελλάδα εισόδημα μόνο από μισθωτές υπηρεσίες.
Από το εισόδημα από ακίνητα απαλλάσσεται:
* Το τεκμαρτό εισόδημα που προκύπτει από την παραχώρηση της χρήσης ακινήτων από τον κύριο, νομέα ή επικαρπωτή αυτών, στο ελληνικό Δημόσιο ή σε Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου, χωρίς αντάλλαγμα.
* Το ακαθάριστο τεκμαρτό εισόδημα από ιδιοκατοίκηση της κύριας κατοικίας του φορολογουμένου, εμβαδού ως 150 τ.μ. Αν το εμβαδόν της ιδιοκατοικούμενης κύριας κατοικίας είναι μικρότερο από 150 τ.μ., η διαφορά ως τα 150 τ.μ. λαμβάνεται υπόψη για απαλλαγή μιας μόνο ιδιοκατοικούμενης δευτερεύουσας κατοικίας. Αν η ιδιοκατοικούμενη κύρια ή δευτερεύουσα κατοικία ανήκει στη σύζυγο ή στα παιδιά του φορολογουμένου, το απαλλασσόμενο ποσό που αναλογεί αφαιρείται από το δικό τους ακαθάριστο τεκμαρτό εισόδημα από ιδιοκατοίκηση. Σε περίπτωση συνιδιοκτησίας μεταξύ των συζύγων ή μεταξύ αυτών και των ανήλικων παιδιών τους, το συνολικό ποσό που απαλλάσσεται αφαιρείται αναλογικά από το ακαθάριστο τεκμαρτό εισόδημα από ιδιοκατοίκηση του καθενός, με βάση το ποσοστό συνιδιοκτησίας τους. Οι ρυθμίσεις αυτές εφαρμόζονται αναλόγως και για το τεκμαρτό εισόδημα το οποίο αποκτούν ομογενείς ή έλληνες μόνιμοι κάτοικοι του εξωτερικού από ιδιοκατοίκηση μιας μόνο κατοικίας που βρίσκεται στην Ελλάδα.
Από το εισόδημα από κινητές αξίες απαλλάσσονται:
* Οι τόκοι οποιασδήποτε μορφής κατάθεσης σε τράπεζες που είναι στην Ελλάδα ή στο Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο εφόσον το ποσό αυτής είναι σε ξένο νόμισμα.
* Οι τόκοι εκούσιων καταθέσεων όψεως ή ταμιευτηρίου στο Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων εφόσον το ποσό αυτών είναι σε ξένο νόμισμα.
* Οι τόκοι καταθέσεων στεγαστικού ταμιευτηρίου εφόσον το προϊόν τους χρησιμοποιείται αποκλειστικώς για την εξασφάλιση στεγαστικών δανείων.
* Οι τόκοι καταθέσεων σε δραχμές μετατρέψιμες σε συνάλλαγμα, στις οποίες όμως δεν περιλαμβάνονται οι τόκοι των καταθέσεων ή ομολόγων ή ομολογιακών δανείων με ρήτρα ξένου νομίσματος.
* Οι τόκοι από υποχρεωτικές καταθέσεις τραπεζών και πιστωτικών ιδρυμάτων που λειτουργούν με τη μορφή αμιγούς πιστωτικού συνεταιρισμού του Ν. 1667/1986 στην Τράπεζα της Ελλάδος, καθώς και οι τόκοι που προέρχονται από καταθέσεις του Ταχυδρομικού Ταμιευτηρίου και του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων στην Τράπεζα της Ελλάδος.
* Οι τόκοι προθεσμιακών καταθέσεων που έχουν συναφθεί ως τις 31 Δεκεμβρίου 1990 και για το χρονικό διάστημα ως την πρώτη ανανέωσή τους από αυτή την ημερομηνία.
* Οι τόκοι καταθέσεων σε δραχμές μη κατοίκων Ελλάδας.
* Οι τόκοι εθνικών δανείων που εκδίδονται με έντοκα γραμμάτια ή ομολογίες εφόσον προβλέπεται η απαλλαγή από τον οικείο νόμο.
* Οι τόκοι ενυπόθηκων δανείων αλλοδαπής τα οποία παρέχονται από αλλοδαπούς με εγγραφή υποθήκης σε πλοία ελληνικής ιθαγένειας.
* Οι τόκοι των ομολογιακών δανείων της Δημόσιας Επιχείρησης Ηλεκτρισμού και του Οργανισμού Τηλεπικοινωνιών Ελλάδος εφόσον προβλέπεται η απαλλαγή από τον οικείο νόμο.
* Οι τόκοι των ομολογιακών δανείων που εκδίδει η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων σε δραχμές ή συνάλλαγμα, στην Ελλάδα ή στο εξωτερικό.
* Οι τόκοι ομολογιακών δανείων που εκδίδονται από δήμους και κοινότητες.
* Οι τόκοι των εκδιδόμενων ομολογιακών δανείων και η υπεραξία που τυχόν προκύπτει κατά την εξόφληση των ομολόγων με ρήτρα εξωτερικού συναλλάγματος ή ευρωπαϊκής νομισματικής μονάδας (ECU).
* Οι τόκοι των εντόκων τίτλων που εκδίδονται στην Ελλάδα, με τις εγκρίσεις που προβλέπει η κείμενη νομοθεσία, από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, τον Διεθνή Οργανισμό Χρηματοδότησης, τη Διεθνή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης, την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης και την Ασιατική Τράπεζα Ανάπτυξης.
* Τα μερίσματα από ιδρυτικούς τίτλους και μετοχές ημεδαπών ανωνύμων εταιρειών που ασχολούνται με την εκμετάλλευση πλοίων των οποίων τα κέρδη υπόκεινται στον ειδικό φόρο πλοίων, όπως αυτός ισχύει κάθε φορά. Αν η ανώνυμη εταιρεία παράλληλα με την εκμετάλλευση των πλοίων ασκεί και άλλες επιχειρήσεις, τότε απαλλάσσεται από τον φόρο ποσό μερίσματος ίσο με τη σχέση μεταξύ των ακαθάριστων εσόδων από την εκμετάλλευση των πλοίων και του συνόλου των ακαθάριστων εσόδων της εταιρείας.
Από το εισόδημα από εμπορικές επιχειρήσεις απαλλάσσονται:
* Τα κέρδη από την εκμετάλλευση πλοίων τα οποία υπόκεινται στον ειδικό φόρο για τα πλοία, όπως αυτός ισχύει κάθε φορά.
* Τα κέρδη από τη λιανική πώληση καπνού ή από την άσκηση του επαγγέλματος του μικροπωλητή ή από την εκμετάλλευση περιπτέρου ή από την εκμετάλλευση καφενείου, κυλικείου, κουρείου κτλ. μέσα στα κτίρια και καταστήματα στα οποία στεγάζονται δημόσιες γενικά υπηρεσίες ή δημοτικές ή κοινοτικές και εκκλησιαστικές υπηρεσίες Νομικών Προσώπων Δημοσίου Δικαίου, τα οποία πραγματοποιούνται από ανάπηρους και θύματα πολέμου στους οποίους χορηγήθηκε σχετική άδεια εφόσον η εκμετάλλευση αυτών ενεργείται από τους ίδιους. Επίσης απαλλάσσεται το δικαίωμα που παίρνουν τα πρόσωπα αυτά από την παραχώρηση της εκμετάλλευσης του περιπτέρου, καφενείου κτλ. σε τρίτους.
Από το εισόδημα από μισθωτές υπηρεσίες απαλλάσσονται:
* Οι συντάξεις και κάθε είδους περιθάλψεις οι οποίες παρέχονται σε ανάπηρους πολέμου και θύματα ή οικογένειες θυμάτων πολέμου, ως και σε αναπήρους και θύματα ειρηνικής περιόδου, στρατιωτικούς γενικά που έπαθαν κατά την εκτέλεση της υπηρεσίας τους προδήλως, αναμφισβήτητα και εξαιτίας αυτής.
* Η σύνταξη που καταβάλλεται σε ανάπηρους πολέμου με βάση τα έτη υπηρεσίας τους στο Δημόσιο, κατά το ποσό της αναπηρικής σύνταξης την οποία θα ελάμβανε ο δικαιούχος αν δεν είχε παραιτηθεί από το δικαίωμα λήψης της. Η απαλλαγή αυτής της περίπτωσης εφαρμόζεται ανάλογα και στις συντάξεις που καταβάλλονται από το Δημόσιο σε θύματα ή οικογένειες θυμάτων πολέμου.
* Το εξωιδρυματικό επίδομα, καθώς και το ποσό με το οποίο προσαυξάνεται η σύνταξη, που καταβάλλεται σε τυφλούς και γενικά σε πρόσωπα που βρίσκονται διαρκώς σε κατάσταση η οποία απαιτεί συνεχή επίβλεψη, περιποίηση και συμπαράσταση άλλων προσώπων (απόλυτος αναπηρία), τα οποία καταβάλλονται στους δικαιούχους από το Δημόσιο ή άλλους ασφαλιστικούς φορείς.
* Η σύνταξη που καταβάλλεται σύμφωνα με τη διάταξη της παραγράφου 4 του άρθρου 63 του Ν. 1892/1990 (ΦΕΚ 101 Α’).
* Οι μισθοί, οι συντάξεις και η παγία αντιμισθία που χορηγούνται σε πρόσωπα που είναι ολικώς τυφλοί, καθώς και σε πρόσωπα που παρουσιάζουν βαριά κινητική αναπηρία που υπερβαίνει σε ποσοστό το 80%.
* Απαλλάσσεται του φόρου το επίδομα ανεργίας, με βάση τη διάταξη της παρ. 6 Ν. 1545/85, παρά το γεγονός ότι η απαλλαγή αυτή δεν έχει συμπεριληφθεί στον κωδικοποιημένο νόμο 2238/94.
* Απαλλάσσονται ακόμη του φόρου οι συντάξεις που χορηγήθηκαν με βάση τον Ν. 1543/85 στους παθόντες αγωνιστές της Εθνικής Αντίστασης και στις οικογένειες των θανόντων, διότι οι συντάξεις αυτές έχουν εξομοιωθεί με πολεμικές συντάξεις.
Και αυτή την απαλλαγή δεν την προβλέπει ο φορολογικός νόμος.
Ακόμη, απαλλάσσονται του φόρου:
* Οι αμοιβές που καταβάλλει η Παγκόσμια Ενωση Αναπήρων Καλλιτεχνών στα μέλη της, ζωγράφους με το πόδι και το στόμα, που είναι μόνιμοι κάτοικοι Ελλάδας, για την εργασία της ζωγραφικής που κάνουν, εφόσον αμείβονται αποκλειστικά από την Ενωση αυτή σε συνάλλαγμα.
* Τα χρηματικά βραβεία που καταβάλλονται από το Δημόσιο ή την Ακαδημία Αθηνών ή τον Οργανισμό Μεγάρου Μουσικής Αθηνών για τη βράβευση επιστημονικών, καλλιτεχνικών και πνευματικών γενικά επιδόσεων, καθώς και αυτά που απονέμονται από Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου εφόσον έχει προκηρυχθεί νόμιμα σχετικός δημόσιος διαγωνισμός.
* Τα ποσά των υποτροφιών που καταβάλλονται σε όσους νόμιμα έλαβαν την υποτροφία από το Δημόσιο ή από τα Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου ή από τα ιδρύματα και από περιουσίες του ΑΝ 2039/1939 (ΦΕΚ 455 Α’) εφόσον από αυτά αποδεδειγμένα επιδιώκονται σκοποί εθνωφελείς ή θρησκευτικοί ή φιλανθρωπικοί ή εκπαιδευτικοί ή καλλιτεχνικοί ή κοινωφελείς, καθώς και τα ποσά των υποτροφιών που παρέχονται σε έλληνες υποτρόφους από ξένα κράτη ή αλλοδαπά ιδρύματα και οργανισμούς.
Τα έντυπα που πρέπει να συνυποβληθούν
Το έντυπο της κύριας δήλωσης, το λεγόμενο Ε1, συνοδεύεται κατά περίπτωση με τα εξής ακόμη έντυπα, σύμφωνα με την ΠΟΛ. 1025/3.2.99 διαταγή του υπουργείου Οικονομικών:
* Την αναλυτική κατάσταση για τα μισθώματα ακινήτων Ε2.
* Το μηχανογραφικό δελτίο οικονομικών στοιχείων επιχειρήσεων και επιτηδευματιών Ε3 για εισόδημα από ατομική, εταιρική ή κοινοπρακτική άσκηση εμπορικού, γεωργικού ή ελευθέριου επαγγέλματος.
* Τις βεβαιώσεις αποδοχών ή συντάξεων.
* Το έντυπο των αναλυτικών στοιχείων προσδιορισμού του ελάχιστου καθαρού εισοδήματος με βάση τα αντικειμενικά κριτήρια για εμπορικές επιχειρήσεις Ε10.
* Το έντυπο των αναλυτικών στοιχείων προσδιορισμού του ελάχιστου καθαρού εισοδήματος με βάση τα αντικειμενικά κριτήρια για την ατομική ή εταιρική άσκηση ελευθέριου επαγγέλματος Ε11.
* Το έντυπο Ε9 για τα ακίνητα εφόσον υπήρξε μεταβολή εντός του 1998.
Συγκεκριμένα:
* Τα έντυπα της αναλυτικής κατάστασης για τα μισθώματα ακινήτων (Ε2), του μηχανογραφικού δελτίου οικονομικών στοιχείων επιχειρήσεων και επιτηδευματιών (Ε3), της βεβαίωσης αποδοχών και συντάξεων, της δήλωσης στοιχείων ακινήτων (Ε9), καθώς και των αναλυτικών στοιχείων προσδιορισμού καθαρού εισοδήματος με βάση τα αντικειμενικά κριτήρια (Ε10 και Ε11) συνοδεύουν τη δήλωση φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων, ανάλογα με την κατηγορία των δηλουμένων εισοδημάτων και εφόσον υποβάλλονται ταυτόχρονα, αποτελούν αδιαίρετη ενότητα με αυτήν και πρέπει να συμπληρώνονται σε όλες τις ενδείξεις τους με εξαίρεση τις ενδείξεις «τιμή ζώνης της επαγγελματικής εγκατάστασης» και «συντελεστής εμπορικότητας της οδού…», που αναφέρονται στο έντυπο Ε10, η συμπλήρωση των οποίων, προκειμένου για τις ατομικές επιχειρήσεις, είναι προαιρετική (διαφορετικά, συμπληρώνονται από την υπηρεσία). Προαιρετικά ακόμη συμπληρώνεται από τους ελεύθερους επαγγελματίες η ένδειξη «τιμή ζώνης επαγγελματικής εγκατάστασης» που αναφέρεται στο έντυπο Ε11 (διαφορετικά, συμπληρώνεται από την υπηρεσία). Ειδικά για το έντυπο Ε9, διευκρινίζεται ότι σε περίπτωση που κατά τη διάρκεια του έτους 1998 δεν έγινε καμία μεταβολή στην περιουσιακή ή οικογενειακή κατάσταση του φορολογουμένου, η οποία να επιδρά σε οποιαδήποτε ένδειξη της δήλωσης στοιχείων ακινήτων (Ε9) που είχε υποβληθεί κατά το προηγούμενο οικονομικό έτος, δεν υπάρχει υποχρέωση να υποβληθεί μαζί με τη δήλωση εισοδήματος οικονομικού έτους 1999 και δήλωση στοιχείων ακινήτων (Ε9).
* Η αναλυτική κατάσταση για τα μισθώματα ακινήτων (Ε2), του μηχανογραφικού δελτίου οικονομικών στοιχείων επιχειρήσεων και επιτηδευματιών (Ε3), η βεβαίωση αποδοχών ή συντάξεων, η δήλωση στοιχείων (Ε9), τα αναλυτικά στοιχεία προσδιορισμού καθαρού εισοδήματος με βάση τα αντικειμενικά κριτήρια για εμπορικές επιχειρήσεις (Ε10) και τα αναλυτικά στοιχεία προσδιορισμού καθαρού εισοδήματος με βάση τα αντικειμενικά κριτήρια για ατομική ή εταιρική άσκηση ελευθερίων επαγγελμάτων (Ε11) μπορούν να υποβληθούν σε προεκτυπωμένα έντυπα από τους υποχρέους που έχουν τη δυνατότητα προεκτύπωσής τους με μηχανογραφικά μέσα, τα οποία όμως πρέπει να πληρούν τις τεχνικές προδιαγραφές και να αναφέρουν τα στοιχεία που περιέχονται στα αντίστοιχα έντυπα.
Οι ατομικές επιχειρήσεις
Οι φορολογούμενοι που ασκούν ατομική επιχείρηση συνυποβάλλουν με τη δήλωση φορολογίας τα εξής δικαιολογητικά:
* Σε περίπτωση τήρησης βιβλίων Γ’ κατηγορίας του ΚΒΣ, αντίγραφο ισολογισμού με ανάλυση του λογαριασμού «κέρδη και ζημίες» νόμιμα υπογεγραμμένο, καθώς και αντίγραφο του λογαριασμού εκμετάλλευσης.
* Τρία αντίτυπα των πραγματοποιουμένων σε κάθε διαχειριστική χρήση επενδύσεων και αφορολόγητων εκπτώσεων των διαφόρων αναπτυξιακών νόμων (ΝΔ 4002/1959, Ν. 289/1976, Ν. 1262/1982, Ν. 1892/1990).
* Κατάσταση σε δύο αντίτυπα στην οποία θα εμφανίζεται το είδος των δαπανών, κατά κατηγορία, καθώς και το ποσό που διατέθηκε μέσα στη χρήση 1998 για την πραγματοποίηση παραγωγικών επενδύσεων του άρθρου 1 του Ν. 1892/1990, προκειμένου να καλυφθούν τα ειδικά αφορολόγητα αποθεματικά επενδύσεων με βάση το άρθρο 22 του Ν. 1828/1989 που έχουν σχηματισθεί από τα αδιανέμητα κέρδη των οικονομικών ετών 1995, 1996 και 1997.
* Υπεύθυνη δήλωση του άρθρου 8 του Ν. 1599/1986 στην οποία δηλώνεται ότι τα στοιχεία της παραπάνω περίπτωσης προκύπτουν από τα τηρηθέντα βιβλία και στοιχεία του ΚΒΣ.
* Υπεύθυνη δήλωση του Ν. 1599/1986 για το ειδικό αποθεματικό επενδύσεων του άρθρου 22 του Ν. 1828/1989 που έχει σχηματίσει η επιχείρηση από τα αδιανέμητα κέρδη της κλειομένης διαχειριστικής χρήσης, η οποία περιλαμβάνει τα ακόλουθα στοιχεία:
Το ποσό των καθαρών κερδών της χρήσης.
Το ποσό των κερδών που έχει αναληφθεί.
Το ποσό των μη αναληφθέντων καθαρών κερδών της χρήσης και το ποσό των καθαρών κερδών που διατέθηκε για τον σχηματισμό του ειδικού αυτού αποθεματικού επενδύσεων.
* Αίτηση με την οποία ζητεί η επιχείρηση τον έλεγχο της πραγματοποιηθείσας μέσα στο έτος 1998 παραγωγικής επένδυσης του Ν. 2601/1998, εφόσον η επιχείρηση επέλεξε ως ενίσχυση τη φορολογική απαλλαγή. Σε περίπτωση κατά την οποία η επένδυση έχει υπαχθεί και στη φορολογική απαλλαγή και σε επιδότηση τόκων, θα αναγράφεται στην αίτηση η σχετική πράξη υπαγωγής. Με την αίτηση συνυποβάλλεται κατάσταση στην οποία αναγράφονται αναλυτικά όλες οι δαπάνες που αναφέρονται στην πραγματοποιηθείσα παραγωγική επένδυση και τα στοιχεία των αντίστοιχων φορολογικών στοιχείων που εκδόθηκαν.
Τα ανωτέρω εφαρμόζονται ανάλογα και σε περίπτωση που οι παραγωγικές επενδύσεις του Ν. 2601/1998 πραγματοποιήθηκαν μέσω χρηματοδοτικής μίσθωσης (leasing).
Τα φυσικά πρόσωπα
Η δήλωση φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων συνοδεύεται κατά περίπτωση και από τις εξής βεβαιώσεις:
* Βεβαίωση για τα έσοδα από μερίσματα, τόκους και λοιπά εισοδήματα από κινητές αξίες, από μερίσματα συνεταιρισμών, αγροτικές επιδοτήσεις, για αμοιβές από ελευθέρια επαγγέλματα κτλ. που καταβλήθηκαν στον δικαιούχο και για τους φόρους που έχουν παρακρατηθεί για τα έσοδα αυτά.
* Βεβαίωση με το ποσό της διατροφής που επιδικάστηκε ή συμφωνήθηκε συμβολαιογραφικά, η οποία εκδίδεται από τον υπόχρεο σε καταβολή σύζυγο, για το συνολικό ποσό της διατροφής που κατέβαλε ετησίως, η οποία συνυποβάλλεται με τη δήλωση φορολογίας εισοδήματος από τον δικαιούχο σύζυγο προκειμένου να αποδείξει αυτός το ποσό της διατροφής που εισέπραξε.
* Βεβαιώσεις των φόρων που έχουν παρακρατηθεί.
* Βεβαιώσεις για τα ποσά κερδών από τη συμμετοχή σε εταιρείες, κοινωνίες ή κοινοπραξίες της παρ. 4 του άρθρου 2 του Ν. 2238/1994 ή σε ΕΠΕ. Επίσης επισυνάπτεται βεβαίωση για τα ποσά επιχειρηματικής αμοιβής προς ομόρρυθμους εταίρους ή κοινωνούς ή εταίρους-διαχειριστές ΕΠ από ΟΕ ή ΕΕ ή κοινωνία κληρονομικού δικαίου ή ΕΠΕ.
* Σε περίπτωση που ο φορολογούμενος δηλώνει στο έντυπο Ε2 κάποιο ακίνητό του ως κενό για χρονικό διάστημα μεγαλύτερο των έξι μηνών μέσα στην κρινόμενη περίοδο, φωτοαντίγραφα των λογαριασμών της ΔΕΗ ή οποιοδήποτε άλλο στοιχείο (π.χ. λογαριασμοί ύδρευσης, κοινοχρήστων κτλ.) από το οποίο να αποδεικνύεται ότι το ακίνητο ήταν κενό για το υπόψη χρονικό διάστημα.
Με τη δήλωση φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων συνυποβάλλονται, κατά περίπτωση, τα παρακάτω νόμιμα στοιχεία από τα οποία αποδεικνύεται η συνδρομή των προϋποθέσεων για την αναγνώριση απαλλαγών, εξαιρέσεων κτλ.:
* Για την απαλλαγή από τη φορολογία εισοδήματος των μισθών, των συντάξεων και της πάγιας αντιμισθίας που χορηγούνται σε πρόσωπα που είναι ολικώς τυφλά, καθώς και σε πρόσωπα που παρουσιάζουν βαριές κινητικές αναπηρίες σε ποσοστό πάνω από 80%, γνωμάτευση της αρμόδιας Πρωτοβάθμιας Υγειονομικής Επιτροπής της οικείας νομαρχίας ή της Ανώτατης Υγειονομικής Επιτροπής του Στρατού, από την οποία να προκύπτει ότι τα πρόσωπα αυτά είναι τυφλά ή παρουσιάζουν βαριές κινητικές αναπηρίες, σε ποσοστό πάνω από 80%, ή βεβαίωση του ασφαλιστικού φορέα κύριας ασφάλισης, από την οποία να προκύπτει ότι τα πρόσωπα αυτά συνταξιοδοτήθηκαν λόγω ολικής τύφλωσης ή βαριάς κινητικής αναπηρίας σε ποσοστό πάνω από 80%. Δεν αναγνωρίζεται η τυχόν προσαύξηση του ποσοστού. Ειδικά για τους ολικώς τυφλούς, αντί για γνωμάτευση υγειονομικής επιτροπής μπορεί να υποβληθεί βεβαίωση της αρμόδιας νομαρχίας ότι είναι γραμμένοι στα γενικά μητρώα τυφλών. Τα δικαιολογητικά αυτά ορίζονται με την 1035166/400/Α0012/ΠΟΛ. 1087/9.3.93 (ΦΕΚ 198 Β’) κοινή απόφαση των υπουργών Οικονομικών και Υγείας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων.
* Ληξιαρχική πράξη θανάτου, γέννησης ή διαζευκτήριο, σε περίπτωση που ο φορολογούμενος επικαλείται ως προστατευόμενα μέλη του τέκνα, αδελφούς και ανήλικους συγγενείς του μέχρι τρίτου βαθμού.
* Βεβαίωση αναγνωρισμένης σχολής του εσωτερικού ή του εξωτερικού, από την οποία να προκύπτει ότι τα ενήλικα τέκνα του φορολογουμένου σπουδάζουν σε αυτήν, εφόσον έχουν ηλικία ως 25 ετών και θεωρείται ότι αυτά βαρύνουν το φορολογούμενο. Στη βεβαίωση αναγνωρισμένης ιδιωτικής σχολής εσωτερικού πρέπει να αναγράφεται ο αριθμός της άδειας που χορήγησε το υπουργείο Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων και του ΦΕΚ όπου δημοσιεύθηκε αυτή.
* Τα στοιχεία που αποδεικνύουν την ηλικία και τον βαθμό συγγένειας των προσώπων τα οποία ο φορολογούμενος επικαλείται ότι τον βαρύνουν, ότι τα πρόσωπα αυτά συνοικούν με αυτόν και ότι τα εισοδήματα καθενός από αυτά δεν υπερβαίνουν το ποσό των 300.000 δρχ. τον χρόνο, ή, εφόσον έχουν αναπηρία 67% και πάνω, ότι τα εισοδήματά τους δεν υπερβαίνουν το ποσό των 600.000 δρχ. τον χρόνο, ανεξάρτητα από το αν τα εισοδήματα αυτά απαλλάσσονται του φόρου ή φορολογούνται με τις διατάξεις του Ν. 2238/1994 ή με ειδικό τρόπο. Στη δεύτερη περίπτωση, των ανάπηρων μελών, απαιτείται και γνωμάτευση της Πρωτοβάθμιας Υγειονομικής Επιτροπής της Νομαρχίας όπου έχει την κατοικία του ο φορολογούμενος, από την οποία να προκύπτει η ύπαρξη αναπηρίας 67% και άνω από νοητική καθυστέρηση, φυσική αναπηρία ή ψυχική πάθηση.
* Στοιχεία που αποδεικνύουν το ποσό του υπερτιμήματος από πώληση αυτοκινήτου (παρ. 3 άρθρου 7 Ν. 1160/1981, ΦΕΚ 147 Α’) και τον καταλογισμό φόρου στον φορολογούμενο.
* Κατάσταση στην οποία να αναφέρονται τα στοιχεία των προσώπων που παρέχουν υπηρεσίες στον υπόχρεο ως οικιακοί βοηθοί, οδηγοί, δάσκαλοι, κηπουροί και λοιπό υπηρετικό προσωπικό, καθώς και το ποσό των ετήσιων αμοιβών που καταβλήθηκαν σε καθένα από αυτά τα πρόσωπα.
* Κατάσταση στην οποία να αναφέρονται τα στοιχεία των προσώπων που παρέχουν υπηρεσίες λόγω ναυτολόγησής τους σε σκάφη αναψυχής του υποχρέου, καθώς και το ποσό των ετήσιων αμοιβών που καταβλήθηκαν σε καθένα από αυτά τα πρόσωπα.
* Για την απόδειξη της διάστασης των συζύγων απαιτείται αντίγραφο αγωγής για διαζύγιο ή διατροφή ή πρακτικό κατανομής της κοινής περιουσίας για συναινετικό διαζύγιο, σε περίπτωση υποβολής χωριστών δηλώσεων αυτών.
* Επικυρωμένο αντίγραφο της οικείας δικαστικής απόφασης από την οποία να προκύπτει ότι ο γονέας που απέκτησε το μεγαλύτερο ποσό συνολικού εισοδήματος έχει χάσει τη γονική μέριμνα, σε περίπτωση εφαρμογής των διατάξεων της παρ. 3 του άρθρου 5 του Ν. 2238/1994 και του όγδοου εδαφίου της περίπτωσης β’ της παρ. 1 του άρθρου 16 του ίδιου νόμου και της αναλογικής εφαρμογής στις περιπτώσεις γ’, ε’ και στ’ της ίδιας παραγράφου.
* Σε περίπτωση υποβολής δήλωσης σχολάζουσας κληρονομίας ή επιδικίας ή μεσεγγύησης από τον κηδεμόνα, τον προσωρινό διαχειριστή ή τον μεσεγγυούχο, κατά περίπτωση, καθώς και σε περίπτωση υποβολής δήλωσης για λογαριασμό ανηλίκων ή δικαστικώς ή νομίμως απαγορευμένων ή αυτών που βρίσκονται υπό δικαστική αντίληψη από τον επίτροπο ή τον κηδεμόνα ή τον αντιλήπτορα, κατά περίπτωση, το νόμιμο στοιχείο από το οποίο αποδεικνύεται ο ορισμός των παραπάνω προσώπων.
* Φωτοαντίγραφο τιμολογίου αγοράς ταμειακής μηχανής.
* Αν ο φορολογούμενος δηλώνει ότι κατοικεί μόνιμα σε νησί με πληθυσμό κάτω από 3.100 κατοίκους, προκειμένου να τύχει μείωσης του φόρου με βάση το άρθρο 118 του Ν. 2238/1994, η βεβαίωση που ορίζεται από την 1040801/750/ΠΟΛ 1123/0012Α/8.4.1997 (ΦΕΚ 328Β’/21/4/1997) απόφαση του υπουργού Οικονομικών.
* Σε περίπτωση κατοίκου χώρας-μέλους της Ευρωπαϊκής Ενωσης που αποκτά εισόδημα στην Ελλάδα πλέον του 90% του συνολικού του εισοδήματος, προκειμένου να τύχει αυτός απαλλαγής του φόρου του πρώτου κλιμακίου της φορολογικής κλίμακας καθώς και των μειώσεων της παρ. 2 του άρθρου 9 του Ν. 2238/1994, βεβαίωση της αλλοδαπής φορολογικής αρχής για το συνολικό εισόδημά του και το εισόδημα που απέκτησε στην Ελλάδα.
Ποιοι έχουν υποχρέωση για δήλωση
ΥΠΟΧΡΕΩΣΗ να υποβάλλει φορολογική δήλωση έχει κάθε φυσικό πρόσωπο που αποκτά εισόδημα από πηγή που βρίσκεται στην Ελλάδα, ανεξάρτητα από τον τόπο κατοικίας ή διαμονής του, καθώς και κάθε φυσικό πρόσωπο που κατοικεί στην Ελλάδα και αποκτά εισόδημα από πηγή που βρίσκεται στην αλλοδαπή, εφόσον το ετήσιο πραγματικό ή τεκμαρτό εισόδημά του υπερβαίνει τις 400.000 δρχ.
Φορολογούμενο εισόδημα είναι αυτό που προκύπτει αν από το συνολικό καθαρό εισόδημα αφαιρεθούν οι εκπτώσεις, δηλαδή τα ιατρικά έξοδα, τα ασφάλιστρα κτλ.
Κατ’ εξαίρεσιν υπάρχει υποχρέωση υποβολής φορολογικής δήλωσης και όταν το φορολογούμενο εισόδημα είναι κάτω από 400.000 δρχ. εφόσον στο εισόδημα αυτό περιλαμβάνεται και ζημιά από εμπορική ή γεωργική εκμετάλλευση.
Οι μισθωτοί και οι συνταξιούχοι έχουν υποχρέωση να υποβάλλουν δήλωση εφόσον το φορολογούμενο εισόδημά τους υπερβαίνει τις 800.000 δρχ., με την προϋπόθεση ότι κατοικούν στην Ελλάδα και δεν εμπίπτουν σε κάποια από τις περιπτώσεις που θα αναφερθούν πιο κάτω. Εξάλλου οι υπάλληλοι του Δημοσίου που υπηρετούν στην αλλοδαπή έχουν υποχρέωση να υποβάλλουν δήλωση ανεξαρτήτως ύψους εισοδήματος.
* Οι αγρότες που έχουν την κατοικία τους στην Ελλάδα, εφόσον το ετήσιο καθαρό γεωργικό εισόδημά τους υπερβαίνει το ποσό του 1 εκατ. δρχ. Φυσικά πρόσωπα τα οποία αποκτούν γεωργικό εισόδημα χωρίς να είναι κατά κύριο επάγγελμα αγρότες υποχρεούνται να υποβάλλουν δήλωση ανεξαρτήτως ύψους εισοδήματος ή επιδοτήσεων ή ύψους επιστρεφόμενου φόρου.
* Οι κύριοι ή κάτοχοι επιβατικού αυτοκινήτου ιδιωτικής χρήσεως ή ημιφορτηγού εκτός από αγροτικό ή μοτοσικλέτας από 500 κυβικά εκατοστά και άνω ή κότερου ή θαλαμηγού ή ακάτου ή αεροσκάφους ή αυτοκινήτου μεικτής χρήσεως ή αυτοκινήτου τύπου jeep ή σκαφών αναψυχής, καθώς και όσοι έχουν στη διάθεσή τους για τις ατομικές ή οικογενειακές τους ανάγκες τέτοιου είδους μεταφορικά μέσα, τα οποία ανήκουν είτε στη σύζυγό τους είτε στα μέλη που τους βαρύνουν είτε σε εταιρείες στις οποίες αυτοί μετέχουν ως εταίροι, διαχειριστές – εταίροι ή είναι πρόεδροι και ασκούν πραγματική διοίκηση ή διευθύνοντες ή εντεταλμένοι σύμβουλοι ανώνυμων εταιρειών.
* Οσοι διατηρούν στην προσωπική τους υπηρεσία ένα ή περισσότερα πρόσωπα ως μισθωτούς.
* Οσοι ασκούν ατομική επιχείρηση ή ελευθέριο επάγγελμα.
* Οσοι μετέχουν σε προσωπική ή περιορισμένης ευθύνης εταιρεία ή κοινοπραξία ή κοινωνία ή αστική εταιρεία που ασκεί επιχείρηση ή επάγγελμα.
* Οσοι έχουν εισόδημα από εκμίσθωση ακινήτου πάνω από 50.000 δρχ. τον χρόνο.
* Οσοι αγοράζουν ακίνητα ή ανεγείρουν οικοδομές.
* Οσοι έχουν άδεια της αρμόδιας αρχής να πωλούν αγαθά πλανοδίως ή στις λαϊκές αγορές.
* Οσοι διατηρούν δευτερεύουσα κατοικία ή κατοικούν σε οικοδομή άνω των 150 τ.μ.
* Οσοι λαμβάνουν επιχορηγήσεις ή επιδοτήσεις επί της παραγωγής ποσού άνω των 500.000 δρχ., εφόσον ασχολούνται κατά κύριο επάγγελμα με την παραγωγή φυσικών προϊόντων ή ποσού άνω των 750.000 δρχ., για προϊόντα ζωικής παραγωγής.
* Επίσης, όσοι λαμβάνουν καλλιεργητικά δάνεια πάνω από 2.000.000 δρχ. ή όταν το χρεωστικό υπόλοιπο του λογαριασμού τους αυτής της κατηγορίας στην τράπεζα, την 31η Δεκεμβρίου κάθε έτους υπερβαίνει τα 2.000.000 δρχ.
* Οσοι είναι κύριοι ή επικαρπωτές ή νομείς ή κάτοχοι γεωργικής γης, την οποία καλλιεργούν υπό κάλυψη (θερμοκήπια), εφόσον αυτή έχει έκταση από δύο στρέμματα και πάνω, καθώς και όσοι εισέπραξαν μέσα στο 1998 επιστρεφόμενο φόρο προστιθέμενης αξίας από 300.000 δρχ. και πάνω.
* Οποιος προσκληθεί με έγγραφο του προϊσταμένου της αρμόδιας Δημόσιας Οικονομικής Υπηρεσίας. Στην περίπτωση αυτή ο καλούμενος υποχρεούται να υποβάλει τις οικείες δηλώσεις μέσα σε προθεσμία 30 ημερών από την ημερομηνία της επίδοσης σε αυτόν της οικείας πρόσκλησης.
* Οποιος έχει υπερβεί το 25ο έτος της ηλικίας του, εκτός αν αποκτά εισόδημα από μισθωτές υπηρεσίες ως το ποσό των 800.000 δρχ. ή και από ιδιοκατοίκηση κύριας κατοικίας με επιφάνεια ως 60 τ.μ. ή είναι κατά κύριο επάγγελμα αγρότης.
Οι προθεσμίες για υποβολή της δήλωσης
Η δήλωση υποβάλλεται, σύμφωνα με τον νόμο, ως τις 2 Μαρτίου κάθε έτους. Εφέτος, εξαιτίας του νέου εντύπου Ε3 οι προθεσμίες υποβολής της δήλωσης για όσους έχουν υποχρέωση να το συμπληρώσουν παρατάθηκαν, με την ΠΟΛ 1036/99 διαταγή του υπουργείου Οικονομικών.
Ετσι για τις ατομικές εμπορικές επιχειρήσεις που δεν τηρούν βιβλία ή τηρούν βιβλία Α’ ή Β’ κατηγορίας και για τους ελεύθερους επαγγελματίες που ασκούν ατομικά το επάγγελμα και δεν τηρούν βιβλία ή τηρούν βιβλία Α’ ή Β’ κατηγορίας, η δήλωση θα υποβληθεί στις εξής ημερομηνίες, ανάλογα με το πρώτο γράμμα της αλφαβήτου από το οποίο αρχίζει το επώνυμό τους:
* Για τους υπόχρεους που το επώνυμο ή επωνυμία τους, κατά περίπτωση, αρχίζει από το γράμμα Α ως τις 18 Μαρτίου 1999 (από 2 Μαρτίου).
* Για τους υπόχρεους που το επώνυμο ή η επωνυμία τους αρχίζει από τα γράμματα Β ή Γ ως τις 19 Μαρτίου 1999 (από 3 Μαρτίου).
* Για τους υπόχρεους που το επώνυμο ή η επωνυμία τους αρχίζει από τα γράμματα Δ ή Ε ως τις 22 Μαρτίου 1999 (από 4 Μαρτίου).
* Για τους υπόχρεους που το επώνυμο ή η επωνυμία τους αρχίζει από τα γράμματα Ζ ως και Ι ως τις 23 Μαρτίου 1999 (από 5 Μαρτίου).
* Για τους υπόχρεους που το επώνυμο ή η επωνυμία τους αρχίζει από το γράμμα Κ ως τις 24 Μαρτίου 1999 (από 8 Μαρτίου).
* Για τους υπόχρεους που το επώνυμο ή η επωνυμία τους αρχίζει από τα γράμματα Λ ή Μ ως τις 26 Μαρτίου 1999 (από 9 Μαρτίου).
* Για τους υπόχρεους που το επώνυμο ή η επωνυμία τους αρχίζει από τα γράμματα Ν ως και Π ως τις 29 Μαρτίου 1999 (από 10 Μαρτίου).
* Για τους υπόχρεους που το επώνυμο ή η επωνυμία τους αρχίζει από τα γράμματα Ρ ή Σ ως τις 30 Μαρτίου 1999 (από 11 Μαρτίου).
* Για τους υπόχρεους που το επώνυμο ή η επωνυμία τους αρχίζει από τα γράμματα Τ ως και Ω ως τις 31 Μαρτίου 1999 (από 12 Μαρτίου).
Για τους υπόχρεους, στη δήλωση των οποίων περιλαμβάνονται εισοδήματα από συμμετοχή σε εταιρεία ή κοινοπραξία ή κοινωνία που δεν τηρεί βιβλία ή τηρεί βιβλία Α’ ή Β’ κατηγορίας του Κώδικα Βιβλίων και Στοιχείων, η προθεσμία παρατείνεται ως και τις 2 Απριλίου 1999 (έληγε στις 17 Μαρτίου).
Για τα μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα ημεδαπά ή αλλοδαπά νομικά πρόσωπα δημόσιου ή ιδιωτικού δικαίου, στα οποία περιλαμβάνονται και τα κάθε είδους ιδρύματα, η προθεσμία υποβολής δήλωσης παρατείνεται ως και τις 18 Μαρτίου 1999 (έληγε στις 2 Μαρτίου).
Ως 22 Μαρτίου για όσους υποβάλλουν δήλωση επειδή έχουν συμπληρώσει το 25ο έτος της ηλικίας τους και δεν υποχρεούνται από άλλη διάταξη να υποβάλουν δήλωση σε διαφορετική ημερομηνία.
Ως τις 15 Απριλίου οι:
* Αντιπρόσωποι, πράκτορες ασφαλιστικών εταιρειών και ασφαλειομεσίτες.
* Συγγραφείς για συγγραφικά δικαιώματα.
* Πράκτορες και αντιπρόσωποι τραπεζών.
* Επιχειρήσεις με βιβλία Γ’ κατηγορίας (λήξη διαχειριστικής περιόδου 11ος ή 12ος μήνας 1998).
* Μισθωτοί με αμοιβές ως ποσοστό από κέρδη εταιρειών (βιβλία Γ’ κατηγορίας, λήξη περιόδου 11ος ή 12ος μήνας 1998).
* Γεωργοί κατά κύριο επάγγελμα ή όχι.
* Εισοδηματίες από εκμίσθωση ή δωρεάν παραχώρηση γεωργικής γης.
* Αξιωματικοί και κατώτερα πληρώματα εμπορικών πλοίων.
* Κάτοικοι αλλοδαπής που αποκτούν εισόδημα που προέκυψε στην Ελλάδα.
Πού υποβάλλεται
Η δήλωση υποβάλλεται στον προϊστάμενο της ΔΟΥ της περιφέρειας όπου βρίσκεται η κατοικία του φορολογουμένου. Σε περίπτωση που ο φορολογούμενος ασκεί ατομικά εμπορική επιχείρηση ή ελευθέριο επάγγελμα θα υποβληθεί στον προϊστάμενο της ΔΟΥ της περιφέρειας όπου βρίσκεται η έδρα της κύριας επιχείρησης ή του κύριου επαγγέλματός του.
Οσοι φορολογούμενοι συμμετέχουν σε προσωπικές εταιρείες, ΕΠΕ, κοινωνίες, κοινοπραξίες κτλ. από εφέτος τη δήλωσή τους θα την υποβάλλουν στη ΔΟΥ της περιφέρειας όπου βρίσκεται η κατοικία τους και όχι στη ΔΟΥ της περιφέρειας όπου βρίσκεται η έδρα της εταιρείας, κοινωνίας, κοινοπραξίας κτλ.
Ειδικά για τους φορολογουμένους που κατοικούν στο εξωτερικό και αποκτούν εισοδήματα στην Ελλάδα, αρμόδιος για την παραλαβή της δήλωσης είναι ο προϊστάμενος της ΔΟΥ Κατοίκων Εξωτερικού (Αθήνα, Λυκούργου 18). Κατ’ εξαίρεσιν όσοι κατοικούν στο εξωτερικό και ασκούν στην Ελλάδα ατομική επιχείρηση ή ελευθέριο επάγγελμα αρμόδια ΔΟΥ για τη φορολογία του εισοδήματός τους είναι, κατά περίπτωση, η ΔΟΥ της έδρας της κύριας επιχείρησής τους ή του κύριου επαγγέλματός τους.
Για όσους κατοικούν στο εξωτερικό και είναι εταίροι σε ομόρρυθμη, ετερόρρυθμη ή περιορισμένης ευθύνης εταιρεία ή κοινοπραξία ή κοινωνία που ασκεί επιχείρηση ή αστική εταιρεία, που έχει έδρα στην Ελλάδα, αρμόδια ΔΟΥ είναι η ΔΟΥ του εκπροσώπου τους στην Ελλάδα. Για τους δημοσίους υπαλλήλους που υπηρετούν στην αλλοδαπή αρμόδια ΔΟΥ είναι η ΔΟΥ της περιφέρειας όπου βρίσκεται η κατοικία τους στην Ελλάδα.
Ποιος πρέπει να την υποβάλει
Η δήλωση υποβάλλεται από αυτόν που έχει φορολογική υποχρέωση και δεσμεύει μόνο αυτόν. Κατ’ εξαίρεσιν οι σύζυγοι που έχουν και οι δύο εισόδημα υποβάλλουν κοινή δήλωση. Σε αυτή την περίπτωση υπόχρεος για την επίδοση της δήλωσης είναι ο σύζυγος.
Ειδικά πρέπει να υποβάλει κάθε σύζυγος ιδιαίτερη δήλωση, στην οποία θα αναγράφει το εισόδημα που απέκτησε ο καθένας, όταν:
Εχει διακοπεί η έγγαμη συμβίωση κατά τον χρόνο υποβολής της δήλωσης.
Ο ένας από τους συζύγους είναι σε κατάσταση πτώχευσης.
Ο ένας από τους συζύγους έχει τεθεί σε δικαστική ή νόμιμη απαγόρευση ή τελεί υπό δικαστική αντίληψη.
Για τα εισοδήματα των ανήλικων παιδιών τα οποία προέρχονται από την παροχή προσωπικής εργασίας, από περιουσιακά στοιχεία που έχουν περιέλθει από κληρονομία ή δωρεά, από συντάξεις, από περιουσιακά στοιχεία που περιήλθαν στο παιδί από δωρεά ή γονική παροχή που έγιναν σε αυτό από γονέα ο οποίος απεβίωσε κατά τον χρόνο όπου το εισόδημα προκύπτει, υπόχρεος σε υποβολή της δήλωσης είναι ο πατέρας ή, αν αυτός δεν υπάρχει ή δεν έχει τη γονική μέριμνα, η μητέρα.
Στις παρακάτω ειδικές περιπτώσεις υπόχρεος για την υποβολή της δήλωσης είναι:
Ο κηδεμόνας ή ο προσωρινός διαχειριστής ή ο μεσεγγυούχος για τις περιπτώσεις σχολάζουσας κληρονομίας ή επιδικίας ή μεσεγγύησης.
Ο επίτροπος ή ο κηδεμόνας ή ο αντιλήπτορας για τους ανηλίκους ή τους δικαστικώς ή νομίμως απαγορευθέντας ή αυτούς που βρίσκονται υπό δικαστική αντίληψη.
Σε περίπτωση που η δήλωση του υπόχρεου υποβάλλεται από κληρονόμο του, μαζί με αυτήν πρέπει να υποβάλλονται και τα ακόλουθα δικαιολογητικά:
* Ληξιαρχική πράξη θανάτου.
* Πιστοποιητικό της αρμόδιας δημοτικής ή κοινοτικής αρχής από το οποίο να προκύπτει το είδος και ο βαθμός συγγένειας με τον κληρονομούμενο ή κληρονομητήριο.
* Πιστοποιητικό του γραμματέα Πρωτοδικών ότι δεν έχει δημοσιευθεί διαθήκη ή, σε περίπτωση δημοσίευσής της, αντίγραφο της διαθήκης και πιστοποιητικό του γραμματέα Πρωτοδικών ότι δεν έχει δημοσιευθεί νεότερη διαθήκη.
Ποιος υπογράφει
Η δήλωση υποβάλλεται σε δύο αντίτυπα αυτοπροσώπως από τον υπόχρεο ή από πρόσωπο που έχει εξουσιοδοτηθεί ή ταχυδρομείται επί αποδείξει.
Η δήλωση φόρου εισοδήματος οποιουδήποτε επιτηδευματία υπογράφεται υποχρεωτικά και από τον προϊστάμενο του λογιστηρίου ή από τον υπεύθυνο λογιστή που τηρεί τα βιβλία αυτού ή, αν δεν απασχολείται λογιστής, από το πρόσωπο που συμπράττει στη σύνταξη της δήλωσης, οι οποίοι βεβαιώνουν ότι τα στοιχεία που αναγράφονται στη δήλωση συμφωνούν με τα δεδομένα των βιβλίων και ότι το εισόδημα που δηλώνεται έχει προσδιοριστεί, σύμφωνα με τις διατάξεις που ισχύουν.
Κάτω από την υπογραφή του προσώπου που υπογράφει τη δήλωση αναγράφεται το ονοματεπώνυμο, η διεύθυνση αυτού και ο αριθμός της ταυτότητάς του. Ο προϊστάμενος του λογιστηρίου του επιτηδευματία ή άλλο πρόσωπο που υπογράφει τη δήλωση έχει όλες τις ευθύνες που προβλέπονται από τον Ν. 1599/1986. Η παράλειψη της υπογραφής του λογιστή πρέπει να αιτιολογείται από τον φορολογούμενο με δήλωση του Ν. 1599/1986.
Οι δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος που υποβάλλονται στις αρμόδιες φορολογικές αρχές χωρίς να έχουν υπογραφεί από τους υπόχρεους θεωρείται ότι δεν έχουν υποβληθεί. Οι δηλώσεις αυτές θεωρούνται ότι έχουν υποβληθεί νομίμως εφόσον τις υπογράψει ο φορολογούμενος ή τα πρόσωπα που έχουν σχετική εξουσιοδότηση μέσα σε προθεσμία 10 ημερών από την πρόσκλησή τους με έγγραφο του προϊσταμένου της αρμόδιας Δημόσιας Οικονομικής Υπηρεσίας, το οποίο τους αποστέλλεται με απόδειξη.



