μικρόβια

Αυτό που πολλοί νόμιζαν -ή ήλπιζαν- ότι είναι μια βυθισμένη πόλη στον βυθό του Αλικανά Ζακύνθου, στην πραγματικότητα δεν είναι παρά ένα περίεργο γεωλογικό και βιολογικό φαινόμενο: σχηματισμοί που δημιουργήθηκαν πριν από τρία έως πέντε εκατομμύρια χρόνια με τη βοήθεια ενός αρχαίου «πολιτισμού»...υποθαλάσσιων μικροβίων.

Τρέμετε μικρόβια. Η μοναδική υπερδύναμη του πλανήτη, οι ΗΠΑ, σας έβαλαν στο στόχαστρό τους... Λίγο προτού ο πρόεδρος Μπαράκ Ομπάμα εγκαταλείψει το γραφείο του και επιθυμώντας προφανώς να εμπλουτίσει την υστεροφημία του, ο Λευκός Οίκος ανακοίνωσε ότι οι ΗΠΑ ξεκινούν ένα νέο φιλόδοξο επιστημονικό πρόγραμμα, την Εθνική Πρωτοβουλία Μικροβιώματος (National Microbiome Initiative), με στόχο να «χαρτογραφήσουν» και να αποκαλύψουν τα μυστικά των μικροβίων μέσα στα επόμενα χρόνια.

Η Γη μπορεί να φιλοξενεί σχεδόν ένα τρισεκατομμύριο είδη οργανισμών και μικροοργανισμών και από αυτά μόλις το ένα χιλιοστό του 1% έχουν ανακαλυφθεί, ενώ το 99,999% παραμένουν άγνωστα, σύμφωνα με νέες εκτιμήσεις Αμερικανών επιστημόνων.

Φόβους ότι η ανθρωπότητα πλησιάζει ανεπιστρεπτί στην εποχή μετά τα αντιβιοτικά γεννά στην παγκόσμια επιστημονική κοινότητα η ανακάλυψη στην Κίνα βακτηρίων, τα οποία, χάρη σε μια νέα γονιδιακή μετάλλαξή τους, είναι ανθεκτικά και στα πιο ισχυρά αντιβιοτικά που υπάρχουν σήμερα, στα λεγόμενα «τελευταίας καταφυγής».

Εκτός από το φυσικό ή το τεχνητό άρωμά του, κάθε άνθρωπος περιβάλλεται από κάτι ακόμη: το δικό του προσωπικό και διακριτό...συννεφάκι μικροβίων. Και βέβαια αν περνά κανείς μέσα από το νέφος, αυτό θα «βρέχει» ξένα βακτήρια πάνω στο δέρμα του και μέσα στους πνεύμονές του.

Την επόμενη φορά που θα βαρεθείτε να πάρετε το ξεσκονόπανο ανά χείρας, σκεφτείτε απλά ότι «συγκατοικείτε» με 9.000 μικρόβια! Αυτό διαπίστωσαν αμερικανοί ερευνητές από το Πανεπιστήμιο του Κολοράντο, στο Μπόλντερ, οι οποίοι ανέλυσαν σκόνη από 1.200 νοικοκυριά από όλη την χώρ

Τα μεθανογόνα, μια ομάδα πανάρχαιων μικροοργανισμών που ζουν σήμερα σε βάλτους και άλλα ασυνήθιστα περιβάλλοντα, επιζούν σε συνθήκες ψύχους και χαμηλής πίεσης, ένδειξη ότι παρόμοια μικρόβια θα μπορούσαν να κρύβονται στο υπέδαφος του Άρη και να παράγουν το μεθάνιο που ανιχνεύεται στην ατμόσφαιρα του πλανήτη.

Εχει διαπιστωθεί ότι κάτω από την παγωμένη επιφάνεια του Εγκέλαδου υπάρχουν μεγάλες ποσότητες υδάτων μέρος των οποίων εκτοξεύεται με δύναμη στο Διάστημα μέσα από δεκάδες πίδακες. Οι επιστήμονες θεωρούν πολύ πιθανό ο δορυφόρος του Κρόνου να διαθέτει ένα μεγάλο υπόγειο ωκεανό. Μια νέα μελέτη δείχνει ότι τα νερά αυτού του ωκεανού είναι φιλικά προς την ζωή, τουλάχιστον σε επίπεδο μικροοργανισμών (μικροβίων) όπως αυτοί που υπάρχουν και στους ωκεανούς της Γης.

Η κρατούσα θεωρία αναφέρει ότι οι πρώτες μορφές ζωής στη Γη δημιουργήθηκαν στο νερό πριν από περίπου 3,6 δισ. έτη και χρειάστηκαν περίπου ενάμισι δισ. έτη μέχρι κάποια μορφή ζωής να βγει από το νερό και να αρχίσει να ζει στη στεριά. Νέα ευρήματα ανατρέπουν τα δεδομένα αφού δείχνουν ότι κάποιες μορφές ζωής ζούσαν στη στεριά πριν από 3,2 δισ. έτη.

Εκατομμύρια μικρόβια «χορεύουν» στα μετρό του πλανήτη, αόρατα από τους επιβάτες που μπαινοβγαίνουν στα βαγόνια. Αν και τα περισσότερα είναι άκακα, μερικά (περίπου ένα στα δέκα) είναι παθογόνα και -το περίεργο- ένα καθόλου αμελητέο ποσοστό τους είναι τελείως άγνωστα στους επιστήμονες. Αυτό αποκάλυψε μια νέα έρευνα αμερικανών επιστημόνων στο μετρό της Νέας Υόρκης, οι οποίοι πάντως εμφανίστηκαν καθησυχαστικοί ότι δεν είναι ανάγκη κανείς να αποφεύγει το μετρό ή να φορά γάντια για να μην κολλήσει τίποτε επικίνδυνο (αν και ο κίνδυνος αυτός δεν είναι ανύπαρκτος).

Η Λεκάνη του Ουιτγουότερσραντ στη Νότια Αφρική έχει δώσει περίπου τον μισό από τον χρυσό που κυκλοφορεί σήμερα σε όλο τον κόσμο. Πώς κατέληξαν εκεί αυτές οι τεράστιες ποσότητες του πολύτιμου μετάλλου; Ίσως πρέπει να ευχαριστήσουμε μικρόβια που ζούσαν πριν από 3 δισεκατομμύρια χρόνια, προτείνει μια νέα μελέτη.

Καθώς πλησιάζουν οι γιορτές, οι ενήλικοι αναζητούμε δώρα για τα παιδιά μας. Αλλά για εμάς το καλύτερο δώρο είναι ο χρόνος που θα περάσουμε μαζί τους. Με αυτό το σκεπτικό, της ποιοτικής αλληλεπίδρασής μας με τα παιδιά της ζωής μας είναι επιλεγμένα τα βιβλία που προτείνουμε.

Γιατί το γάλα είναι λευκό; Γιατί κάποια τυριά έχουν τρύπες; Ποιο είναι το πιο παχύ τυρί; Το βράσιμο του γάλακτος βοηθά στη δυσανεξία;

Η κατανάλωση κόκκινου κρέατος πυροδοτεί χημικές αντιδράσεις που μπορούν να οδηγήσουν σε αθηροσκλήρωση, διαπιστώνουν ερευνητές του ΗΠΑ. Πειράματα σε ποντίκια δείχνουν ότι τα βακτήρια του εντέρου μετατρέπουν ένα συστατικό του κόκκινου κρέατος σε δύο ουσίες που βλάπτουν τα αγγεία.

Όταν μια οικογένεια μετακομίζει σπίτι, δεν παίρνει μαζί της μόνο το νοικοκυριό· παίρνει και τα μικρόβιά της, τα οποία μάλιστα χρειάζονται μόνο λίγες ώρες μέχρι να καταλάβουν τους χώρους της νέας κατοικίας. Στο μέλλον, λένε οι ερευνητές, το λεγόμενο «μικροβιακό αποτύπωμα» ίσως αποδειχθεί πολύτιμο εργαλείο τόσο για την ιατρική όσο και για την εγκληματολογία.

Η ζωή όχι μόνο υπάρχει αλλά μπορεί και συντηρείται σε ενεργά οικοσυστήματα με πλούσια ποικιλότητα μέσα στο αφιλόξενο, ψυχρό και απολύτως σκοτεινό περιβάλλον των νερών που είναι κλεισμένα κάτω από τους πάγους της Ανταρκτικής. Αυτό αποδεικνύει η μελέτη των μικροοργανισμών στα δείγματα νερού από τη «σφραγισμένη» μέσα στον πάγο της Δυτικής Ανταρκτικής λίμνη Γουίλανς. Τα ευρήματα, τα οποία επιβεβαιώνουν για πρώτη φορά τις σχετικές θεωρίες των επιστημόνων, προσφέρουν νέα στοιχεία τόσο για τη μελέτη της ζωής στη Γη όσο και για τη διερεύνηση της ενδεχόμενης ύπαρξής της έξω από τον πλανήτη μας.

Νερό που περιείχε γενετικά τροποποιημένα μικρόβια, σχεδιασμένα να παράγουν μια πρωτεΐνη που καταστέλλει την όρεξη, βοήθησε παχύσαρκα ποντίκια να αδυνατίσουν και να παραμείνουν αδύνατα, και ίσως θα μπορούσε στο μέλλον να χρησιμοποιηθεί ως απλή λύση για την αντιμετώπιση της παχυσαρκίας στον άνθρωπο.

Ο γενετικός κώδικας, η γλώσσα στην οποία είναι γραμμένες οι πληροφορίες του DNA, πιστεύεται ότι είναι ίδιος σε όλους τους οργανισμούς με ελάχιστες εξαιρέσεις. Μόνο που η εξέταση μικροβίων από εκατοντάδες διαφορετικές τοποθεσίες, ανάμεσά τους και το ανθρώπινο σώμα, αποκάλυψε μια αναπάντεχα μεγάλη πληθώρα διαλέκτων.

Βακτήρια που ζουν σε ακραία περιβάλλοντα μπορούν να επιζήσουν ως λαθρεπιβάτες σε διαστημικά σκάφη και να αποικίσουν έτσι τον Άρη, δείχνουν πειράματα που εξέθεσαν μικρόβια για μήνες στο εξωτερικό του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού.

Ο άνθρωπος των σπηλαίων βασανιζόταν κάθε ημέρα από το πώς θα βρει αρκετή τροφή για αυτόν και τους γύρω του.