Το όνειρο κάθε μαθητή από τη στιγμή που ξεκινά να σκέφτεται το μέλλον του είναι οι πανελλαδικές εξετάσεις.

Σε ποια σχολή θα μπούμε; Πώς θα τα καταφέρουμε; Θα μας αρέσει ο δρόμος που αποφασίσαμε να ακολουθήσουμε; Θα το μετανιώσουμε; Αυτές οι σκέψεις μάς ταλανίζουν και μας απασχολούν μέσα μας.

Παρ’ όλα αυτά, πώς θα τα καταφέρουμε όταν το ίδιο το εκπαιδευτικό σύστημα μας πηγαίνει πίσω; Δεν έχει αντιληφθεί κανείς πως το σύστημα αυτό είναι λάθος; Οτι βασίζεται αποκλειστικά στην αποθήκευση στείρας γνώσης με τη μέθοδο της παπαγαλίας; Και αυτό τελικά είναι η μέθοδος για να πούμε ότι πετύχαμε στη ζωή μας;

Στην πραγματικότητα αυτό που γίνεται είναι ότι μαθαίνουμε τέσσερα διαφορετικά βιβλία απ’ έξω και το αν θα επιτύχουμε εξαρτάται μόνο από το πόσο καλά τα έχουμε τελικά αποστηθίσει. Καμία κριτική σκέψη και ικανότητα δεν χωράει εδώ.

Αν οι Πανελλαδικές ήταν ταινία, θα ήταν ένα ψυχολογικό θρίλερ με δράμα, αγωνία και λίγο τρόμο. Και το χειρότερο; Δεν υπάρχει διάλειμμα για ποπκόρν! Κάθε χρόνο χιλιάδες μαθητές και μαθήτριες μπαίνουν στην αρένα των εξετάσεων ελπίζοντας ότι θα καταφέρουν να επιβιώσουν χωρίς να χάσουν το μυαλό τους. Ισως και τον ύπνο τους. Την κατάθλιψη, όμως, δεν τη γλιτώνουμε.

Εχουμε καταλήξει να χάνουμε και τους παιδικούς μας φίλους κατά τη διάρκεια αυτής της διαδικασίας λόγω έλλειψης ελεύθερου χρόνου. Πόσω μάλλον και για τον μεταξύ μας ανταγωνισμό. Ολα θυσιάζονται στον βωμό της επιτυχίας. Πλέον και για μια παραπάνω σωστή απάντηση κρατάμε μούτρα ο ένας στον άλλον.

Τα λεφτά για φροντιστήρια

Δεν θα μιλήσω για το πόσα λεφτά ξοδεύουμε στα φροντιστήρια. Κανείς δεν πετυχαίνει στις εξετάσεις μόνο με τα εφόδια που του δίνει το σχολείο. Είμαστε η μοναδική χώρα στον κόσμο που ο μαθητής χρειάζεται τα φροντιστήρια για να έχει μια ελπίδα να εισαχθεί στο πανεπιστήμιο.

Σε όλο αυτό είμαστε, όμως, μόνοι μας, εμείς και το γραπτό μας το τρίωρο της εξέτασης. Το άγχος και τα ηρεμιστικά μάς συντροφεύουν δίπλα από τα βιβλία μας. Αντε, αν μείνουν λίγα χρήματα, και ένας ψυχολόγος να βοηθήσει.

Σίγουρα όλοι περνάμε από την ίδια φάση. Δεν είμαστε ούτε οι πρώτοι και σίγουρα, έτσι όπως πάει, ούτε οι τελευταίοι. Το μόνο βέβαιο είναι πάντως πως δεν μιλάμε για εξέλιξη. Ολα αυτά που αναφέρουμε για να εντυπωσιάσουμε για έναν ακόμη βαθμό στην εξέταση της Εκθεσης είναι ένα ψέμα.

Καμία γνώση δεν επεκτείνεται με αυτόν τον τρόπο και άρα δεν μπορούμε να λέμε πως έτσι μορφωνόμαστε, γιατί αυτό μόρφωση δεν λέγεται. Ρομποτάκια θα μπορούσε κανείς να μας χαρακτηρίσει, όμως μορφωμένους νέους σίγουρα όχι. Καλύτερα λοιπόν να κοιτάξουμε να προστατέψουμε τον ψυχικό μας κόσμο. Ναι, οι Πανελλαδικές είναι σημαντικές.

Αλλά μην ξεχνάμε πως στο τέλος της ημέρας οι Πανελλαδικές είναι απλά ένας σταθμός και όχι το τέρμα. Γι’ αυτό, υποψήφιοι, πάρτε μια βαθιά ανάσα, κλείστε τα βιβλία για δέκα λεπτά, πιείτε νερό (αντί για τον πέμπτο καφέ) και θυμηθείτε ότι οι Πανελλαδικές δεν είναι το τέλος του κόσμου.

Το άρθρο δημοσιεύθηκε αρχικά στο ένθετο «Το Βήμα της Νάξου» του ΓΕΛ Νάξου – «Μανώλης Γλέζος» που κυκλοφόρησε με «Το Βήμα της Κυριακής» στις 27 Απριλίου 2025.