Η Έλενα Καλλιτσουνάκη, φοιτήτρια Ιατρικής στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, είχε πέρυσι μια συγκλονιστική εμπειρία. Η οποία την έμαθε ότι ο ακτιβισμός, η προσφορά και οι ανθρωπιστικές δράσεις μπορούν συχνά να είναι εκείνα που δίνουν τον ιδιαίτερο σκοπό και την αξία στον δρόμο μας. Τα συναισθήματα που ένιωσε και τις αποφάσεις που πήρε περιγράφει στη συζήτησή μας.
Βρίσκεσαι στο τρίτο έτος της Ιατρικής και ήδη το καλοκαίρι που μας πέρασε έζησες μια ξεχωριστή εμπειρία σχετικά με το αντικείμενό σου. Πώς προέκυψε το ταξίδι στην Αφρική;
«Η αδερφή μου, επίσης φοιτήτρια Ιατρικής, είχε πάει για πρώτη φορά στην Αφρική, στην Κένυα. Είχε επισκεφθεί κάποιες μονάδες σχετικά με το AIDS, επειδή στην Αφρική ο HIV βρίσκεται σε πολύ υψηλά ποσοστά, γιατί προφανώς δεν χρησιμοποιούνται συστηματικά οι μέθοδοι προφύλαξης που έχουμε στον δυτικό κόσμο. Σκέφτηκε να ταξιδέψει στην Ουγκάντα το επόμενο καλοκαίρι και αυτή τη φορά πήγα και εγώ μαζί.
Προσπαθήσαμε να τους πείσουμε λίγο περισσότερο να επισκέπτονται τους γιατρούς, αλλά η αλήθεια είναι ότι ήταν λίγο δύσπιστοι, γιατί γενικά στις φυλές κυριαρχεί πάρα πολύ η μετάβαση της πληροφορίας από γενιά σε γενιά ακόμα και στην Ιατρική. Προτιμούν δηλαδή από το να επισκεφθούν έναν γιατρό (ακόμη και όταν έχουν αυτή τη δυνατότητα) να πάνε στον μάγο της φυλής. Χρειάζεται να γίνουν συστηματικές δράσεις ενημέρωσης σε αυτόν τον τομέα».
Μια έντονη ανάμνηση και η σκέψη που την ακολούθησε;
«Η πείνα. Ήμασταν έξω από ένα σχολείο. Έρχεται ένα κορίτσι και μου λέει: «Έχεις μήπως κάτι να φάω; Δεν έχω φάει δύο μέρες». Σοκαρίστηκα και βεβαίως έψαξα να βρω κάτι, αλλά αυτό σε κάνει να σκέφτεσαι πόσο οι συνθήκες ζωής εκεί είναι συγκλονιστικά διαφορετικές από τις δικές μας. Αυτό που έχει χαραχτεί στη μνήμη μου, είναι να βγαίνω από το ξενοδοχείο, να είμαστε όλοι μέσα στο όχημα και να βλέπω τα παιδιά να έρχονται, να μας χτυπάνε τα παράθυρα και να μας κάνουν νόημα ότι «Θέλω να φάω, θέλω να φάω». «Με είχε σοκάρει».
Άλλαξε τον τρόπο που βλέπεις την ιδιότητα του γιατρού αυτή η εμπειρία;
«Πάρα πολύ και κυριότερα η επαφή με τα παιδιά. Ήταν τρομακτικό πώς διαφέρουν τα παιδιά εδώ στη Δύση σε σύγκριση με τα παιδιά στην Αφρική. Εκεί πέρα χαίρονταν, επειδή έβρισκαν τροφή ή νερό, επειδή τους έδινες τα ρούχα σου, ρούχα που δεν φοράς πλέον. Εβλεπες πώς άλλαζε η ζωή ενός ανθρώπου με κάτι που εσύ θεωρείς δεδομένο. Οπότε λίγο αναθεωρείς το πώς βλέπεις τη ζωή, λες, άραγε, τελικά η ζωή τι είναι; Ποιος είναι ο στόχος; Για εμάς η τροφή είναι ευχαρίστηση και μάλιστα παλεύουμε και συχνά με την παχυσαρκία, για εκείνους η τροφή είναι επιβίωση. Εκεί κατάλαβα πάρα πολύ αυτή τη διαφορά».
Μετά τις σπουδές σου ή ακόμα και κατά τη διάρκειά τους, θα ήθελες να επιστρέψεις στην Αφρική;
«Εκατό τοις εκατό! Θα πήγαινα ιδανικά και αυτό το καλοκαίρι, αλλά είπα να διαφοροποιηθώ λίγο, και αυτή τη φορά να πάω προς Ασία. Σκέφτομαι έτσι το επόμενο καλοκαίρι, το καλοκαίρι του 2026, μήπως ξαναγυρίσω στην Αφρική, γιατί μας πληροφόρησαν εκεί κάποιοι γιατροί πως θα γίνει ένα χειρουργικό campus, οπότε επειδή θα έχω παρακολουθήσει χειρουργική στην Ελλάδα, θεωρώ πως θα μου είναι πιο εύκολο να προσφέρω πρακτικά».
Πώς βλέπεις το επαγγελματικό σου μέλλον;
«Θεωρώ ότι είναι πιο δύσκολα τα πράγματα σήμερα απ’ ό,τι ήταν πριν κάποια χρόνια, γιατί πιστεύω ότι έχει αυξηθεί ο αριθμός των γιατρών και το βλέπουμε πολύ, ειδικά εμείς, οι φοιτητές της Αθήνας. Ενώ τα προηγούμενα χρόνια οι φοιτητές ήταν περίπου 160 ετησίως, τώρα είναι περίπου 400, γιατί είναι μαζί οι αθλητές, τα άνευ… Οπότε υπάρχει ένας κορεσμός του επαγγέλματος, αλλά γενικά θέλω να είμαι αισιόδοξη και να πιστεύω ότι ο καλός γιατρός πάντα θα ξεχωρίζει. Δηλαδή, πάντα για κάποιον λόγο επιλέγουν έναν συγκεκριμένο γιατρό κάποιοι ασθενείς, έναν γιατρό ο οποίος έχει κάτι παραπάνω που ίσως δεν έχουν οι υπόλοιποι».
Τι νομίζεις ότι πρέπει να κάνει ή να μην κάνει ένα παιδί στην τελευταία τάξη του Λυκείου, και τι πρέπει να κάνουν ή να μην κάνουν οι εκπαιδευτικοί;
«Εμένα, δύο πράγματα με είχαν βοηθήσει πάρα πολύ και τα συστήνω σε όποιον δίνει Πανελλήνιες. Πρώτον, το κινητό το αφήνεις στην άκρη. Δεύτερον, το οποίο είναι λίγο δύσκολο λόγω της ηλικίας αλλά εγώ το εφάρμοσα, είναι να θέσεις σε δεύτερο χρόνο την προσωπική σου ζωή. Καλύτερα να θέσεις ως προτεραιότητα το διάβασμα. Θεωρώ ότι η προσωπική ζωή σου μπορεί να σου “τρώει” παραπάνω χρόνο και, ίσως, και συναισθηματικά να σου δημιουργεί αστάθεια, την οποία εκείνη την περίοδο δεν τη χρειάζεσαι.
Σχετικά με τους εκπαιδευτικούς, θεωρώ ότι πρέπει πρώτα απ’ όλα να κατανοούν την αγωνία των μαθητών. Δεν γίνεται μέσα σε ένα εβδομαδιαίο πρόγραμμα, που ήδη είναι πιεσμένο, να τους πιέζουν πολύ περισσότερο. Επιπλέον, ένας καθηγητής χρειάζεται, πέρα από το να διδάσκει τη θεωρία, που είναι απαραίτητο να τη διδάξει και να μην τη θεωρεί δεδομένη, επειδή έχει διδαχθεί εκτός σχολείου, να δίνει ασκήσεις όλων των επιπέδων και να τις διαμοιράζει ουσιαστικά στον κάθε μαθητή. Μιλώντας και με φίλους μου που βρίσκονται σε μεγάλα σχολεία εδώ στην Αθήνα, ακόμα και σε ιδιωτικά σχολεία, αυτό είναι που ακολουθούν. Δηλαδή δίνουν ασκήσεις, δίνουν θεωρία, ανάλογα με το επίπεδο του κάθε μαθητή».
Ποιος στάθηκε πηγή έμπνευσης για όλα όσα «είσαι» και έχεις πετύχει μέχρι τώρα;
«Ό,τι είμαι σήμερα και ό,τι έχω επιτύχει το οφείλω αποκλειστικά και μόνο σε έναν άνθρωπο, τον παππού μου, που δυστυχώς έφυγε πρόσφατα από τη ζωή. Από νωρίς αντιλήφθηκε τις μαθησιακές μου ικανότητες και με ενέπνευσε, μέσω της δικής του πορείας στην εκπαίδευση, να εξελιχθώ στην επιστήμονα που είμαι σήμερα. Μου καλλιέργησε την αγάπη για τα Μαθηματικά και μου δίδαξε την αξία της μόρφωσης. Γι’ αυτό κι εγώ δεν μπορώ παρά να του αφιερώσω όλη μου την πορεία και όλη μου τη ζωή!».
