Τα τελευταία χρόνια πολλοί μαθητές της θεωρητικής κατεύθυνσης ισχυρίζονται πως σημαντικό παράγοντα επιλογής της συγκεκριμένης κατεύθυνσης αποτέλεσε το πόσο πολύ τους απωθούσε η διδασκαλία των Μαθηματικών στις προηγούμενες τάξεις τους. Πράγματι, τα Μαθηματικά αποτελούν μια δύσκολη επιστήμη που απαιτεί σκέψη, προβληματισμό και μεθοδικότητα. Και κανείς δεν μπορεί να παραβλέψει το ότι ο τρόπος διδασκαλίας τους στο ελληνικό σχολείο σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί να γίνει βαρετός ή ακατανόητος. Ωστόσο, αυτά δεν περιορίζονται μόνο στα πλαίσια του σχολείου.
Υπάρχει και η Μαθηματική λογοτεχνία, έργα που έχουν ως πηγή έμπνευσης μαθηματικές έννοιες και θεωρίες και ενσωματώνουν πολλαπλά μαθηματικά στοιχεία, όπως μοτίβα, λογική, αριθμούς ή γεωμετρικές δομές. Γνωστό παράδειγμα αποτελεί το «Θεώρημα του παπαγάλου» του Ντενί Γκετζ, στο οποίο οι ήρωες, συνοδευόμενοι από έναν φλύαρο παπαγάλο, προσπαθούν να εξιχνιάσουν τη δολοφονία ενός φίλου τους στο Παρίσι μέσω μαθηματικών συγγραμμάτων.
Στο βιβλίο θίγονται οι πρώτοι αριθμοί, παράγοντες, άρρητοι και φίλιοι, ενώ εξετάζονται οι ανακαλύψεις σπουδαίων μαθηματικών (Πυθαγόρα, Αρχιμήδη και Ευκλείδη) και τα προβλήματα τετραγωνισμού του κύκλου και διπλασιασμού του κύβου.
Στον ίδιο ρυθμό κινούνται και τα «Αστέρια της Βερενίκης» του ίδιου συγγραφέα. Στην Αλεξάνδρεια του 3ου αιώνα π.Χ., η βασίλισσα Βερενίκη, ο βασιλιάς Πτολεμαίος Β’ και ο μαθηματικός Ερατοσθένης ξετυλίγουν μια ιστορία με κεντρικό θέμα την αστείρευτη ανάγκη του ανθρώπου για γνώση. Το βιβλίο πραγματεύεται όχι μόνο μαθηματικά θέματα, αλλά και θέματα Φυσικής και Αστρονομίας.
Ενδιαφέρον παρουσιάζουν επίσης ο ορθολογισμός και η εφεύρεση του ηλεκτρονικού υπολογιστή που εξετάζονται στο βιβλίο «Logicomix» των Απόστολου Δοξιάδη και Χρήστου Παπαδημητρίου. Με φόντο τον 19ο και 20ό αιώνα και αφηγητή τον φιλόσοφο και μαθηματικό Μπέρτραντ Ράσελ παρουσιάζεται ένα μακρύ ταξίδι θεμελιώδους αναζήτησης των Μαθηματικών μέσα από ιστορίες φημισμένων επιστημόνων, μεταξύ αυτών οι Αλαν Τούρινγκ, Λούντβιχ Βιτγκενστάιν και Ντάβιντ Χίλμπερτ.
Η μαθηματική επιστήμη δεν άφησε ασυγκίνητη ούτε την έβδομη τέχνη. Στην κινηματογραφική μεταφορά του βιβλίου «Κώδικας Ντα Βίντσι» του συγγραφέα Νταν Μπράουν γίνεται αναφορά στη σπουδαία ακολουθία Φιμπονάτσι, η οποία εμφανίζεται σε ένα μήνυμα με στόχο να αποκαλύψει τον δολοφόνο ενός εφόρου αρχαιοτήτων. Σε αυτή, κάθε αριθμός της ισούται με το άθροισμα των δύο προηγούμενων, ξεκινώντας από το 0 και το 1, σχηματίζοντας τη μορφή 0, 1, 1, 2, 3, 5, 8, 13 κ.λπ.
Στον ελληνικό κινηματογράφο η ταινία «Ετερος Εγώ» του Σωτήρη Τσαφούλια ανέπτυξε μια σειρά εγκλημάτων βασισμένα στους φίλιους αριθμούς. Δύο αριθμοί ονομάζονται φίλιοι αν ο πρώτος ισούται με το άθροισμα των γνήσιων διαιρετών του δεύτερου και αντίστροφα. Στην ταινία το ζεύγος φίλιων αριθμών που παρουσιάζεται είναι το 220 και το 284. Οταν ρωτήθηκε ο Πυθαγόρας τι είναι φίλος απάντησε: «Είναι αυτός που είναι ο άλλος σου εαυτός», δηλαδή «Ετερος Εγώ».
Με την ένταξη των Μαθηματικών σε λογοτεχνία και κινηματογράφο αναμφίβολα προκαλείται αίσθηση πρωτοτυπίας και διεγείρεται το ενδιαφέρον για την εξέλιξη της πλοκής του εκάστοτε έργου. Ως εκ τούτου, ένας μαθητής ανθρωπιστικών σπουδών έχει τη δυνατότητα να αλλάξει γνώμη για τα Μαθηματικά αν τα δει σφαιρικά και όχι μόνο μέσω του σχολείου. Ας μην ξεχνάμε τη δημοφιλή και… αντικειμενική φράση «τα Μαθηματικά είναι παντού».
Το άρθρο δημοσιεύθηκε αρχικά στο ένθετο «Το Βήμα της Άργους» του 2ου Γενικού Λυκείου Άργους που κυκλοφόρησε με «Το Βήμα της Κυριακής» στις 28 Σεπτεμβρίου 2025.
